Του τσαντιριού το κάγκελο

Κάμπινγκ χωρίς κατασκηνωτικούς χώρους, μόνιμα παραπήγματα, φουκούδες, σκουπίδια και προβληματικό νομοθετικό πλαίσιο

Μικρή χώρα, όμορφα τοπία, πυκνόφυτα δάση, ωραίες παραλίες με καταγάλανα νερά, μοναδικά μονοπάτια της φύσης για τους λάτρεις της πεζοπορίας, μικρές αποστάσεις. Αυτά τα χαρακτηριστικά της Κύπρου είναι ιδανικά για κατασκηνωτικό τουρισμό.

Έχουμε όμως, από την άλλη, την έλλειψη κατασκηνωτικών χώρων και υποδομών, αδύνατο νομοθετικό πλαίσιο διαχείρισης και ελέγχου, έλλειψη κουλτούρας κατασκηνωτικού τουρισμού των Κυπρίων και μη συμπερίληψη του κατασκηνωτικού τουρισμού στις προτεραιότητες των αρμοδίων για προσέλκυση ξένων τουριστών και εμπλουτισμού του εγχώριου τουριστικού μας προϊόντος. Σοβαρές αδυναμίες της Κύπρου για ανάπτυξη αυτού του είδους τουρισμού, που κερδίζει πρόσφορο έδαφος σε όλη την Ευρώπη. Στο νησί μας η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο…

Έξι μόνο κατασκηνωτικοί χώροι

Αυτή τη στιγμή στην Κύπρο λειτουργούν συνολικά μόνο έξι κατασκηνωτικοί χώροι, αφού οι υπόλοιποι έκλεισαν λόγω μη τήρησης των προδιαγραφών του ΚΟΤ για αδειοδότηση.

Ο πιο γνωστός, αυτός στην Πόλη Χρυσοχούς (μέγιστης δυναμικότητας σε αντίσκηνα, τροχόσπιτα 200 και άτομα 700), λειτουργεί αυτή τη στιγμή χωρίς άδεια, με τον ιδιώτη διαχειριστή να είναι στα δικαστήρια σε αντιδικία με το Δήμο. Στα σχέδια του Δήμου Πόλης Χρυσοχούς σε συνεργασία με τους κρατικούς φορείς από το 2010 είναι να εξευρεθεί στρατηγικός επενδυτής για διαχείριση του χώρου.

Στις παράλιες περιοχές υπάρχει μόνο ακόμα ένας κατασκηνωτικός χώρος, στην Πέγεια, που είναι και το μόνο παραθαλάσσιο κάμπινγκ με άδεια από τον ΚΟΤ.

Υπάρχουν ακόμα τέσσερις κατασκηνωτικοί χώροι στο βουνό, οι οποίοι είναι υπό την ευθύνη του Τμήματος Δασών:

• Σταυρός της Ψώκας (20 km περίπου από τη Λυσό ή Κανναβιού, κοντά στο δασικό σταθμό Σταυρού της Ψώκας) μέγιστης δυναμικότητας σε αντίσκηνα, τροχόσπιτα 60 και άτομα 150.

• Καμπί του Καλογήρου (Δρόμος Πλάτρες-Πρόδρομος, 4 km από Τροοδίτισσα και 3 km από Πρόδρομο, δίπλα από το δρόμο) μέγιστης δυναμικότητας σε αντίσκηνα, τροχόσπιτα 80 και άτομα 300.

• Πλατάνια (Δρόμος Κακοπετριάς–Τροόδους, 5 km από Κακοπετριά αριστερά του δρόμου, πριν το δασικό σταθμό Πλατανιών) μέγιστης δυναμικότητας σε αντίσκηνα, τροχόσπιτα 150 και άτομα 600.

• Τρόοδος (Δρόμος Καρβουνά-Τροόδους, 1 km πριν την πλατεία Τροόδους, αριστερά του δρόμου) μέγιστης δυναμικότητας σε αντίσκηνα, τροχόσπιτα 170 και άτομα 650. Τη διαχείριση του κατασκηνωτικού χώρου στο Τρόοδος ανέλαβε το Κοινοτικό Συμβούλιο Τροόδους.

Να σημειώσουμε επίσης ότι εντός των κρατικών δασών υπάρχουν άλλοι 10 κατασκηνωτικοί χώροι που εκμισθώθηκαν μακροχρόνια σε φορείς και οργανώσεις (προσκοπείο, κατηχητικό κ.ά.) για δική τους χρήση.

Προβληματική κατάσταση εντός των κάμπινγκ

Ποια είναι η υφιστάμενη κατάσταση στους κατασκηνωτικούς χώρους;

Στον μεγαλύτερο κατασκηνωτικό χώρο της Κύπρου, στην Πόλη Χρυσοχούς, η κατάσταση είναι προβληματική και η αντιδικία των δημοτικών Αρχών με τον ιδιώτη διαχειριστή καθυστερεί τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και τη βελτίωση της κατάστασης, αφού η εικόνα των τελευταίων χρόνων δημιουργεί προβληματισμό λόγω της αναρχίας που επικρατεί. Πρόσφατα υπήρξε και επεισόδιο μαχαιρώματος στο κάμπινγκ.

Στους κατασκηνωτικούς χώρους που βρίσκονται στο βουνό η κατάσταση είναι επίσης προβληματική, με το Τμήμα Δασών να σηκώνει τα χέρια ψηλά λόγω έλλειψης επαρκούς νομοθετικού πλαισίου και προσωπικού.

«Μόνιμοι» κατασκηνωτές

Πολλοί παραθεριστές αφήνουν ολόχρονα τα τροχόσπιτά τους στον κατασκηνωτικό χώρο εκμεταλλευόμενοι τα παραθυράκια της νομοθεσίας και οικειοποιούνται το χώρο.

Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στα Πλατάνια, όπου αυτή τη στιγμή υπάρχουν εγκατεστημένα δεκάδες τροχόσπιτα (κάποιοι έστησαν και σκηνές γύρω από αυτά). Όπως ανέφερε στην εφημερίδα μας ο Λειτουργός του Τμήματος Δασών, Μηνάς Παπαδόπουλος, η νομοθεσία δεν τους επιτρέπει να εκδιώξουν τους παρανομούντες, ενώ την ίδια στιγμή δεν υπάρχει ο απαραίτητος αριθμός προσωπικού για 24ωρη φύλαξη του χώρου. Εξήγησε ότι μετά που ανέλαβε το Κ.Σ. Τροόδους τη διαχείριση στον κατασκηνωτικό χώρο Τροόδους, οι παρανομούντες έφυγαν από εκεί και κατασκήνωσαν «μόνιμα» στα Πλατάνια. Είπε πως κάποιοι αρνούνται να πληρώσουν και το μικρό τέλος ενοικίασης του χώρου, αναφέροντας μάλιστα πως πρόσφατα υπήρχαν διαπληκτισμοί, με κατασκηνωτές να επιτίθενται και να κτυπούν υπάλληλο του Τμήματος Δασών.

Ο κ. Παπαδόπουλος ανέφερε πως είναι αδύνατο το νομικό πλαίσιο που ρυθμίζει τη διαχείριση των χώρων αυτών και δεν δίνει τα μέσα στους υπαλλήλους του Τμήματος Δασών να ελέγξουν την κατάσταση. Επιπρόσθετα χρειάζεται, είπε, αυστηρή επιτήρηση για διαχείριση του χώρου, αλλά δεν υπάρχει οικονομική δυνατότητα και ο απαραίτητος αριθμός προσωπικού.

Έκλεισαν οι κατασκηνωτικοί χώροι, έμειναν τα παραπήγματα

Κατασκηνωτές, όμως, δεν παραθερίζουν μόνο στα οργανωμένα κάμπινγκ. Ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, χιλιάδες, Κύπριοι κυρίως, κατασκηνωτές στήνουν τα αντίσκηνα ή τα τροχόσπιτά τους σε χώρους που απαγορεύεται, ενώ πολλοί από αυτούς προκαλούν και ρύπανση του περιβάλλοντος.

Μεγάλο πρόβλημα παρατηρείται σε χώρους που λειτουργούσαν παλαιότερα ως κατασκηνωτικοί αλλά έχουν κλείσει, π.χ. στην Ακτή του Κυβερνήτη και στο Μενεού. Πολλά παραπήγματα και τροχόσπιτα παραμένουν εκεί, με τους ιδιοκτήτες να οικειοποιούνται παράνομα το χώρο προκαλώντας προβλήματα και τις αρμόδιες Αρχές να αδυνατούν να ελέγξουν την κατάσταση.

SOS εκπέμπει ο Ακάμα

Τραγική περιγράφεται η κατάσταση στην περιοχή του Ακάμα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, με τις Τοπικές Αρχές να φτάνουν σε σημείο απόγνωσης.

Οι παραθεριστές στήνουν καταλύματα εντός ιδιωτικών τεμαχίων, από την περιοχή του ξενοδοχείου Άνασσα μέχρι και την είσοδο του εθνικού πάρκου, ενώ εντός της δασικής περιοχής (Φοντάνα Αμορόζα κ.λπ.) στήνονται σκηνές.

Όπως ανέφερε στην εφημερίδα μας ο Λειτουργός του Τμήματος Δασών, Μηνάς Παπαδόπουλος, τα αντίσκηνα που τοποθετούνται σε σημεία εντός του εθνικού δάσους είναι λίγα και υπάρχει η δυνατότητα στο Τμήμα να παρέμβει. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι στα αντίσκηνα, τροχόσπιτα, παραπήγματα που τοποθετούνται σε ιδιωτικά τεμάχια και το Τμήμα Δασών δεν μπορεί να παρέμβει. Ούτε είναι σε θέση να γνωρίζει εάν όντως η ιδιωτική γη ανήκει σε αυτόν που βρίσκεται εκεί.

Την τραγική κατάσταση που επικρατεί κάθε καλοκαίρι στο προστατευόμενο δάσος του Ακάμα περιέγραψε ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού την περασμένη Τρίτη ο κοινοτάρχης Νέου Χωριού, Αντρέας Χριστοδούλου. Ανέφερε ότι υπάρχει αναρχία και ασυδοσία από παραθεριστές που κατασκηνώνουν όπου βρουν, «κάτω από κάθε τερατσιά», κατά την έκφρασή του, και αφήνουν πίσω τους σωρούς από σκουπίδια. Εξέφρασε παράλληλα την αδυναμία του Κοινοτικού Συμβουλίου να ελέγξει την κατάσταση και επέρριψε ευθύνες στις κρατικές Αρχές.

Ο κ. Χριστοδούλου προσκόμισε μάλιστα στην Επιτροπή δεκάδες φωτογραφίες που παρουσιάζουν τη ρύπανση του φυσικού περιβάλλοντος λόγω της ανεξέλεγκτης κατάστασης που επικρατεί.

Στα σκαριά βρίσκεται μια ιδιωτική πρωτοβουλία για δημιουργία κάμπινγκ στην είσοδο του Ακάμα, στα λουτρά της Αφροδίτης, ωστόσο παρουσιάζονται προβλήματα, αφού πρόκειται για τ/κ τεμάχιο και γη που ανήκει στη Συνεργατική Τράπεζα. Με τη δημιουργία του οργανωμένου κατασκηνωτικού χώρου στην περιοχή, οι αρμόδιοι θεωρούν ότι η κατάσταση θα τεθεί υπό έλεγχο και ο Ακάμας θα προστατευθεί.

Έλλειψη κατασκηνωτικής κουλτούρας

Επιπρόσθετα με όλα τα πιο πάνω, υπάρχει και θέμα νοοτροπίας από μεγάλη μερίδα των κατασκηνωτών. Πολλοί Κύπριοι κατασκηνωτές δεν σέβονται το περιβάλλον ούτε τους περίοικους. Ανάβουν φουκούδες σε χώρους που δεν επιτρέπεται, αφήνουν σκουπίδια στο χώρο, δημιουργούν οχληρία, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που παρουσιάστηκαν φαινόμενα διαπληκτισμών μεταξύ κατασκηνωτών.

Σπύρος Σωτηρίου