“Βραβείο Τεύκρου Ανθία – Θοδόση Πιερίδη” στον Άντη Κανάκη

vraveio-anthia-pieridi

Ο ποιητής Άντης Κανάκης

του Γιώργου Φράγκου

[…] Ο Άντης Κανάκης αποτελεί μια από τις πλέον σταθερές, μια από τις πλέον συνεπείς ποιητικές παρουσίες της γενιάς του. Κι αυτή του η σταθερότητα και συνέπεια εκφράζεται τόσο σε αισθητικό, όσο και σε θεματικό αλλά και ιδεολογικό επίπεδο.

Ο Άντης Κανάκης, αν και άρχισε να γράφει προγενέστερα, ανδρώθηκε ποιητικά στη μετά το 1974 περίοδο. Ως εκ τούτου, νομοτελειακά και οι δεκατρείς ποιητικές συλλογές που εξέδωσε φέρουν ανεξίτηλο το στίγμα της ανοικτής πληγής που χαράσσει από άκρου εις άκρον το νησί μας για 34 τόσα χρόνια. Όμως, ο Άντης Κανάκης δεν είναι μόνο ένας ποιητής – τραγωδός για ό,τι έπληξε την πατρίδα μας το 1974 και έκτοτε την έχει αφήσει μοιρασμένη στα δύο. Ο Άντης Κανάκης είναι συνάμα κι ένας ποιητής με υπερευαίσθητο ταξικό υπογάστριο, ένας ποιητής βαθύτατα λυρικός, αλλά ταυτόχρονα και οξύτατα ρεαλιστικός. Ο Άντης Κανάκης είναι παράλληλα κι ένας ποιητής έντονα ερωτικός, υμνωδός της αγάπης και της τρυφερότητας.

Ο Άντης Κανάκης δεν διακρίνεται μόνο από αισθητική, θεματική και ιδεολογική συνέπεια, όπως προανέφερα, διακρίνεται και από εκδοτική συνέπεια. Αφού για 33 τώρα χρόνια (το κείμενο γράφτηκε το 2008), σε τακτά χρονικά διαστήματα, δίνει το «παρών» του στα ποιητικά πράγματα του τόπου με χωριστές ποιητικές εκδόσεις. Ο Άντης Κανάκης μέσα σε 33 χρόνια εξέδωσε 13 ποιητικές συλλογές, δηλαδή παρουσιαζόταν με συχνότητα εμφάνισης κάθε 2,5 χρόνια. Το γεγονός τον κατατάσσει και ως έναν από τους πολυγραφότερους ποιητές της γενιάς του. Αυτό βεβαίως θα πρέπει να συνυφανθεί με την εργατικότητα, αλλά και την αέναη ποιητική εγρήγορση που τον διακρίνει.

[…] Ο νόστος για την κατεχόμενη γενέθλια γη είναι κυρίαρχος σε όλα τα βιβλία του Άντη Κανάκη. Ένας νόστος, που ασφαλώς δεν μένει αμετάβλητος στο διάβα του χρόνου, παρά μόνο εξελίσσεται και συγχρωτίζεται με τις νέες πραγματικότητες, όταν και εφόσον αυτές προκύπτουν, αλλά και με τα σημερινά δεδομένα που συνθέτουν αυτό που όλοι συνηθίσαμε ν’ αποκαλούμε κυπριακό πρόβλημα. Έχω την άποψη ότι ο νόστος του Άντη Κανάκη για την κατεχόμενη γενέθλια γη, χρόνο με το χρόνο, ποιητική συλλογή με ποιητική συλλογή, καθίσταται λιγότερο «διακηρυκτικός» και περισσότερο «εσωτερικός», λιγότερο κραυγαλέος και περισσότερο υποβλητικός, ενίοτε και υπαινικτικός.

Ο Άντης Κανάκης ιστορικός, ιστοριοδίφης, αλλά και σύγχρονος ρεπόρτερ, αξιοποιεί μορφές και γεγονότα από τη μυθολογία, την αρχαία ελληνική ιστορία αλλά και από την τρέχουσα επικαιρότητα, προκειμένου να υπηρετήσει και να υλοποιήσει αισθητικά μια ποιητική ιδέα. Συνεχώς όμως επιστρέφει στο 1974, στα τραγικά γεγονότα, στους μάρτυρες και τους ήρωες εκείνης της περιόδου. Τους ανακαλεί στη μνήμη, τους αναπαριστά, τους βάζει μέσα στο κάδρο της σημερινής εποχής

[…] Ο ποιητής είναι διαχρονικός υμνωδός της απλής και ανεπιτήδευτης αγάπης, της καθημερινής αγάπης, με δυο λόγια της συζυγικής. Η αγάπη όπως σκιαγραφείται μέσα από τους στίχους του Κανάκη είναι γήινη, χωμάτινη, ανθρώπινη, χαμηλόφωνη, σμιλεύεται χρόνο με το χρόνο, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, στιγμή με τη στιγμή και καθίσταται συνεχώς ένα ολοένα και πιο τέλειο αριστουργηματικό κομψοτέχνημα. Βέβαια, ο Κανάκης ούτε εξιδανικεύει ούτε θεοποιεί ούτε αγιοποιεί τον έρωτα. Έχει ενοχές για τη «φυσική» φθορά της αγάπης κι αυτό είναι ευδιάκριτο στους στίχους του. Η ενασχόλησή του με τα ανθρώπινα συναισθήματα είναι μόνιμη, δεν τα βλέπει όμως στατικά αλλά στην εξελικτική τους πορεία, άλλοτε σε στιγμές κορύφωσης και άλλοτε σε στιγμές κάμψης. Ωστόσο, τον βασανίζει η φθορά του έρωτα, τον θέλει ιδεατό, ιδανικό, αιώνιο, άφθαρτο. Αντιλαμβάνεται το ανέφικτο αυτής της στόχευσης, αλλά δεν παύει ούτε στιγμή να την κυνηγά.

[…] Θέλω να εκφράσω την αυτονόητη βεβαιότητα πως θα υπάρξει και συνέχεια. Ο Άντης Κανάκης, όσο του το επιτρέψουν οι φυσικές και πνευματικές του δυνάμεις -και μακάρι να του το επιτρέψουν για πάρα πολλά χρόνια ακόμη- θα γράφει ποίηση. Αυτή είναι η μοίρα του. Κι αυτή η ποίηση, το λέμε με την ίδια βεβαιότητα, θα είναι όπως πάντα βαθύτατα ανθρώπινη, αληθινή, τρυφερή, ευαίσθητη, λυρική και συνάμα ρεαλιστική.

(Αποσπάσματα από παλαιότερες παρουσιάσεις του έργου του Άντη Κανάκη)

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy