Όποιος τα φίδια κυνηγά, φίδι θα τον δαγκώσει

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Το Υπουργείο Οικονομικών επανέρχεται στο θέμα της δημιουργίας του θεσμού των μη πιστωτικών ιδρυμάτων, τα οποία θα παραχωρούν και θα διαχειρίζονται στεγαστικά δάνεια. Μάλιστα, προτάσσει οδηγία της ΕΕ, η οποία καλεί τα κράτη-μέλη να εξασφαλίσουν ότι τα μη πιστωτικά ιδρύματα υπόκεινται σε κατάλληλη διαδικασία αδειοδότησης.

Πέρα από τη νομική πτυχή του θέματος -για την οποία μάλιστα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, αφού άλλο σημείο της ίδιας οδηγίας δίνει την ευχέρεια στα κράτη μέλη να μην παραχωρούν άδεια σε μη πιστωτικά ιδρύματα να διαχειρίζονται στεγαστικά δάνεια- το ερώτημα το οποίο τίθεται είναι κατά πόσο είναι επιθυμητή η κάθοδος τέτοιων οργανισμών στις συνθήκες οι οποίες επικρατούν σήμερα στην Κύπρο.

Τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας δείχνουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ανέρχονται στα 23,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 12 δισ. ευρώ αφορούν νοικοκυριά. Επίσης, δείχνουν ότι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια μειώθηκαν κατά 4 δισ. ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια, ποσό το οποίο δεν είναι ευκαταφρόνητο σε απόλυτους αριθμούς αλλά ούτε ιδιαίτερα μεγάλο σε ποσοστό σε σχέση με το ύψος των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Αντίθετα, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος, σε σημείωμα το οποίο κατέθεσε χθες στη Βουλή, εκτιμά ότι δεν αναμένεται δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων τα επόμενα δύο με τρία χρόνια, ενώ προειδοποιεί ότι η πώληση δανείων θα μεταφέρει το πρόβλημα «αποκλειστικά στην κοινωνία».

Επίσης, εισηγείται τη λήψη δραστικών και θαρραλέων μέτρων «πολιτικής οικονομίας», επαναφέροντας ουσιαστικά τη συζήτηση για τη δημιουργία αποθετηρίου για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα πιο πάνω δεδομένα η απάντηση στο ερώτημα κατά πόσο είναι επιθυμητή η κάθοδος τέτοιων οργανισμών στις συνθήκες οι οποίες επικρατούν σήμερα στην Κύπρο δεν μπορεί να είναι καταφατική. Τα μη πιστωτικά ιδρύματα δεν είναι και μη κερδοσκοπικά.

Αντίθετα, θα επιδιώξουν να παραχωρήσουν δάνεια και μάλιστα σε πρόσωπα τα οποία δεν μπορούν να εξασφαλίσουν δάνειο από τράπεζα, είτε επειδή δεν είναι σε θέση να το αποπληρώσουν είτε επειδή δεν έχουν επαρκή περιουσιακά στοιχεία να βάλουν υποθήκη.

Το αντάλλαγμα προφανώς θα είναι πιο υψηλά επιτόκια, ίσως και χρήματα κάτω από το τραπέζι. Όπως συνέβη πριν μερικά χρόνια στις ΗΠΑ με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί φούσκα, που όταν ξέσπασε παρέσυρε ολόκληρο τον κόσμο. Ο πάνσοφος λαός λέει ότι «όποιος τα φίδια κυνηγά, φίδι θα τον δαγκώσει».

Η μετατόπιση του προβλήματος στους ώμους της κοινωνίας δεν είναι λύση. Χρειάζεται ένα καλύτερα σχεδιασμένο πλάνο που να στηρίζει και τις τράπεζες αλλά και τους δανειολήπτες.