Όταν θέλουν να κάνουν τη γνώση εμπόρευμα

Της Ελένης Κωνσταντίνου

Η προσπάθεια της κυβέρνησης να εμπορευματοποιήσει ακόμη και αυτή τη γνώση ήταν πιο έντονη από ποτέ κατά τη διάρκεια της προχθεσινής συζήτησης στην Επιτροπή Παιδείας της Βουλής, όπου τέθηκαν τα τροποποιητικά νομοσχέδια που αφορούν στη μετατροπή των αποτελεσμάτων της επιστημονικής έρευνας, που προκύπτουν μέσα από τα δημόσια πανεπιστήμιά σε εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες.

Παράλληλα τα συγκεκριμένα νομοσχέδια αφορούν και τροποποίηση σχετικών κανονισμών με την εμπλοκή των ίδιων των ακαδημαϊκών στην παροχή υπηρεσιών προς ιδιωτικές εταιρείες, καθώς και την ενασχόλησή τους με επιχειρηματικές δραστηριότητες αξιοποίησης της γνώσης, των αποτελεσμάτων της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης, με τη συμμετοχή σε μηχανισμούς μετατροπής επιστημονικών γνώσεων και τεχνολογικών επινοήσεων σε εμπορεύσιμα προϊόντα ή υπηρεσίες με την ίδρυση, σύσταση και συμμετοχή σε οργανισμούς, εταιρείες ή άλλα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, συμβουλευτικούς ή εκδοτικούς οίκους, συνεταιρισμούς ή άλλες οντότητες και την αξιοποίηση δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας και συγγραφικών και άλλων δικαιωμάτων.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης είχαν όλες οι πλευρές την ευκαιρία να αναπτύξουν τις αρχικές τους θέσεις.

Μεταξύ άλλων τονίστηκε από πλευράς των εκπροσώπων των πανεπιστημίων η ανάγκη να συμμετέχουν και τα δημόσια πανεπιστήμια χωρίς περιορισμούς στη χρηματοδοτούμενη έρευνα, ενώ σημειώθηκε ακόμη και από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, ότι θα πρέπει να δοθούν κίνητρα στους ακαδημαϊκούς των πανεπιστημίων.

Ωστόσο έντονη είναι η διαφωνία του Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας Οδυσσέα Μιχαηλίδη αφού θεωρεί ότι μια τέτοια ρύθμιση είναι πηγή διαπλοκής.

Επίσης σημείωσε το γεγονός ότι σήμερα η διεθνής τάση είναι εντελώς διαφορετική από αυτή που θέλει σήμερα να προωθήσει η κυβέρνηση. Καταγραμμένα είναι και περισσότερα μειονεκτήματα παρά πλεονεκτήματα, ενώ διερωτήθηκε για τα περισσότερα κίνητρα που πρέπει να δοθούν στους ακαδημαϊκούς για να κάνουν τη δουλειά τους την ώρα μάλιστα που κάποιοι από αυτούς αμείβονται με πέραν των 130.000 ευρώ ετησίως.

Επιπλέον δεν μπορεί να αγνοηθεί το γεγονός ότι υπάρχουν καταγγελίες που χρησιμοποιούνται μεταπτυχιακοί συνεργάτες και πως πωλούνται οι έρευνες τους σε εταιρείες.

Όλα αυτά γίνονται τώρα επεσήμανε ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, διερωτώμενος τι θα γίνει ότι ανοίξει και το παράθυρο! Η πλειοψηφία των βουλευτών πλην του ΔΗΣΥ εξέφρασαν έντονες ανησυχίες και επιφυλάξεις. Χαρακτηριστική ήταν η παρέμβαση των βουλευτών του ΑΚΕΛ, οι οποίοι, όπως σημείωσαν, δεν έχουν αλλεργία στην ιδιωτική πρωτοβουλία, αλλά έχουν έγνοια τι θα γίνει.

Άλλωστε το στοίχημα είναι να πειστούν όλοι πως με αυτές τις αλλαγές δεν θα πληγούν οι στόχοι του πανεπιστημίου όπως η προαγωγή της επιστήμης, της παιδείας, του πολιτισμού, η ενίσχυση της γνώσης.

Κι όπως να το κάνουμε για το ΑΚΕΛ που αγωνίστηκε για να δημιουργηθεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου και διαχρονικά στηρίζει τη δημόσια εκπαίδευση κάποια ζητήματα είναι εκ των ων ουκ άνευ.