Τα υψηλά επιτόκια κρατούν σε ομηρία την οικονομία

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

Η Κύπρος συνεχίζει να έχει από τα πιο υψηλά επιτόκια, τόσο στα δάνεια των νοικοκυριών για αγορά κατοικίας όσο και στα δάνεια των επιχειρήσεων. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το κόστος δανεισμού για νέα δάνεια προς τα νοικοκυριά για αγορά κατοικίας ανέρχεται στην Κύπρο σε 2,74%, σε σύγκριση με 1,88% στην ευρωζώνη. Δηλαδή τα κυπριακά νοικοκυριά καλούνται να πληρώσουν 45,7% περισσότερα σε επιτόκιο για το στεγαστικό τους δάνειο, σε σύγκριση με τα νοικοκυριά στην υπόλοιπη ευρωζώνη. Επίσης στις επιχειρήσεις το κόστος δανεισμού για νέα δάνεια ανέρχεται σε 3,79%, σε σύγκριση 1,73% στην ευρωζώνη. Δηλαδή οι κυπριακές επιχειρήσεις καλούνται να πληρώσουν 119,1% περισσότερα σε επιτόκιο για το δάνειό τους.

Οι τράπεζες επικαλούνται το κόστος των καταθέσεων για να δικαιολογήσουν το υψηλό κόστος δανεισμού. Ωστόσο, τουλάχιστον στην περίπτωση των δανείων των νοικοκυριών για αγορά κατοικίας, αυτό δεν ισχύει. Τα καταθετικά επιτόκια για τα νοικοκυριά μειώθηκαν τα τελευταία χρόνια κατά 3,29% (από 4,45% τον Οκτώβριο του 2012 σε 1,16% τον Οκτώβριο του 2017). Ωστόσο η αντίστοιχη μείωση στα επιτόκια για τα δάνεια των νοικοκυριών για αγορά κατοικίας ήταν μόλις 2,34% (από 5,08% τον Οκτώβριο του 2012 σε 2,74% τον Οκτώβριο του 2017).

Η κατάσταση είναι καλύτερη στις επιχειρήσεις, αφού τα τελευταία χρόνια τα καταθετικά επιτόκια μειώθηκαν κατά 2,8% (από 4,07% τον Οκτώβριο του 2012 σε 1,27 τον Οκτώβριο του 2017), ενώ τα δανειστικά επιτόκια μειώθηκαν κατά 2,91% (από 6,7% τον Οκτώβριο του 2012 σε 3,79% τον Οκτώβριο του 2017). Ωστόσο και εδώ το κόστος δανεισμού παραμένει πολύ υψηλό.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Κύπρος βρίσκεται στην τρίτη θέση με τα πιο υψηλά επιτόκια τόσο στα δάνεια των νοικοκυριών για αγορά κατοικίας, όσο και στα δάνεια των επιχειρήσεων.

Το πρόβλημα με τα υψηλά επιτόκια στα δάνεια δεν είναι σημερινό. Πάει πολλά χρόνια πίσω. Ωστόσο τα νέα δεδομένα στα οποία καλούνται να αντεπεξέλθουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις επιβάλλουν τη λήψη μέτρων για διόρθωση της κατάστασης.

Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει κάποια βήματα προς την ορθή κατεύθυνση, εξού και η μείωση των επιτοκίων. Ωστόσο οι αριθμοί δείχνουν ότι απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια. Εξάλλου το κόστος δανεισμού των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων είναι μία από τις πιο σημαντικές παραμέτρους που επηρεάζουν τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας. Όσο τα δανειστικά επιτόκια παραμένουν υψηλά, κρατούν σε ομηρία τις προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας.