308 πελάτες της HSBC έχουν σχέση με την Κύπρο

Η επιχείρηση που ονομάστηκε «Swiss Leaks» προσφέρει ένα ταξίδι στην καρδιά της φοροδιαφυγής, φέρνοντας στο φως τα τεχνάσματα που χρησιμοποιούνται για να κρυφτούν τα μη δηλωμένα χρήματα. Τα αρχεία που διέρρευσαν περιλαμβάνουν πληροφορίες για τραπεζικούς λογαριασμούς που φιλοξενούσαν πάνω από 100 δισ. δολάρια ΗΠΑ, τα οποία συνδέονταν με 106.000 πελάτες της HSBC από ολόκληρο τον πλανήτη.

Η είδηση δεν είναι καινούργια. Η «λίστα Φαλσιανί» ή «λίστα Λαγκάρντ», όπως έγινε γνωστή στον ελλαδικό χώρο, είδε το φως της δημοσιότητας το 2010. Το νέο στοιχείο είναι ότι αυτήν τη φορά υπάρχει και κυπριακό ενδιαφέρον.Το σκάνδαλο που αποκαλύπτεται αφορά τις σχέσεις και τις διευκολύνσεις μέσω συμβούλων της τράπεζας, μερικοί εκ των οποίων εμπλέκονται και σε ένα φάσμα παράνομων δραστηριοτήτων, κρύβοντας εκατομμύρια δολάρια από τις φορολογικές Αρχές. Στην ιστοσελίδα της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) υπάρχουν στοιχεία για τις χώρες, που φαίνεται ότι εμπλέκονται στο σκάνδαλο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, αυτά, υπάρχουν 308 πελάτες της HSBC, οι οποίοι έχουν σχέση με την Κύπρο. Από αυτούς τους πελάτες, το 25% έχει είτε κυπριακό διαβατήριο είτε πρόκειται για Κύπριους υπηκόους. Οι δε τραπεζικοί λογαριασμοί ανοίχτηκαν από το 1969 μέχρι το 2006 και ανέρχονται στους 553.

Περισσότερα στοιχεία για το ποιοι ακριβώς είναι οι πελάτες και ποιο είναι το ύψος των λογαριασμών που διατηρούν -ή διατηρούσαν- είναι πολύ δύσκολο να έχουμε. Η Κεντρική Τράπεζα στο παρελθόν τήρησε σιγήν ιχθύος για το θέμα και ποτέ δεν επιβεβαίωσε την ύπαρξη Κυπρίων στη «λίστα Φαλσιανί». Υπάρχει όμως άρωμα κυπριακό στη «λίστα», έστω και αν αυτό δεν επιβεβαιώνεται επισήμως.

«Τα Νέα», μια από τις εφημερίδες που συμμετείχαν στην έρευνα του ICIJ, κάνουν λόγο για μεγιστάνα του κατασκευαστικού κλάδου, ο οποίος είχε έντονη δραστηριότητα στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, και βρέθηκε με σχεδόν 18 εκατ. δολάρια. Κατά την επεξεργασία που πραγματοποίησε το ICIJ, γράφει η ελληνική εφημερίδα, το όνομά του εντοπίστηκε στη λίστα της Κύπρου.

Επί πολλά χρόνια, οι πληροφορίες που απέσπασε ο Ερβέ Φαλσιανί δεν ήταν γνωστές παρά μόνο στη Δικαιοσύνη και σε ορισμένες φορολογικές Αρχές, αν και ορισμένα στοιχεία είχαν διαρρεύσει στον Τύπο.Η γαλλική «Le Monde» απέκτησε πρόσβαση στα τραπεζικά δεδομένα περισσοτέρων από 100.000 πελάτες και έθεσε τα στοιχεία στη διάθεση της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων στην Ουάσινγκτον, η οποία τα διένειμε σε 50 διεθνή μέσα ενημέρωσης. Τα στοιχεία αναλύθηκαν από 154 δημοσιογράφους και δημοσιεύθηκαν στις μεγαλύτερες εφημερίδες του πλανήτη.

Δισεκατομμύρια πέρασαν από λογαριασμούς στη Γενεύη, κρυμμένα μεταξύ άλλων πίσω από εταιρείες offshore στον Παναμά και στις βρετανικές Παρθένες Νήσους. Μερικά από τα έγγραφα που απόκτησε το ICIJ δείχνουν επίσης τις σχέσεις της τράπεζας με πελάτες που δραστηριοποιούνται σε ευρύ φάσμα παραβατικών συμπεριφορών, από εμπόρους όπλων που πωλούσαν χειροβομβίδες σε παιδιά στην Αφρική έως μεσάζοντες δικτατόρων αναπτυσσόμενων χωρών και διακινητές «ματωμένων» διαμαντιών.

Τρανταχτά ονόματα

Μεταξύ των ονομάτων που δόθηκαν στη δημοσιότητα από διαφορετικά διεθνή μέσα, είναι και ο βασιλιάς του Μαρόκου Μοχάμαντ VI, ο βασιλιάς της Ιορδανίας Αμπντάλα, το μοντέλο Ελ Μακφέρσον, η σχεδιάστρια μόδας Νταϊάν φον Φίρστενμπεργκ, η ηθοποιός Τζόαν Κόλινς και ο οδηγός μοτοσικλέτας αγώνων Βαλεντίνο Ρόσι.Η ελβετική εφημερίδα «Le Temps» δίνει έμφαση στις πολιτικής σημασίας προσωπικότητες, όπως ο Ραμί Μαχλούφ, ξάδελφος του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.

Αναφέρονται επίσης ο πρώην υπουργός της Αϊτής, Φραντς Μερσερόν και ο πρώην υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας της Αιγύπτου, Ρασίντ Μοχάμεντ Ρασίντ, ο οποίος καταδικάστηκε τον Ιούνιο 2011 για κατάχρηση δημοσίων πόρων για την ανάπτυξη της χώρας του.

Αξιοποίησαν τη λίστα για να φέρουν χρήμα στα κρατικά ταμεία

Σε αντίθεση όμως με την Κύπρο, η οποία επέλεξε να μην κάνει τίποτε για αυτές τις πληροφορίες, πολλές άλλες χώρες εκμεταλλεύτηκαν τη λίστα για να φέρουν χρήμα στα κρατικά ταμεία.

Αξιοποιώντας τις πληροφορίες, μπόρεσαν να φέρουν ενώπιον της Δικαιοσύνης εκατοντάδες φοροφυγάδες, αναγκάζοντάς τους να πληρώσουν, παρά το γεγονός ότι στην ουσία η «λίστα Φαλσιανί» είναι προϊόν υποκλοπής.

Η Ισπανία, για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι έχει εισπράξει γύρω στα €2 δισ. από άτομα που αναγκάστηκαν να πληρώσουν φόρους για τους παράνομους λογαριασμούς τους.

Το γαλλικό κράτος έχει εισπράξει περίπου €1 δισ. εξετάζοντας μόνο τους 1.000 πιο σημαντικούς φακέλους, ενώ εξαιτίας της υπόθεσης κεφάλαια ύψους €7 δισ. επέστρεψαν στις γαλλικές τράπεζες.

Η Βρετανία από την άλλη έχει κατάφερε να ανακτήσει κεφάλαια ύψους €12 δισ. Η Ιταλία εισέπραξε €750 εκατ., ενώ το γερμανικό Δημόσιο υπολογίζει εισπράξεις γύρω στα €200 εκατ.