“Η μέρα που πάγωσε ο ποταμός” …στην Πάφο

Το βιβλίο του Σταύρου Χριστοδούλου «Τη μέρα που πάγωσε ο ποταμός», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, παρουσιάστηκε σημερα στο Ξενοδοχείο Αλμύρα στη Πάφο.

Το βιβλίο αποδεικνύει πως μια απλή ιστορία μπορεί να κρύβει μια πολυεπίπεδη θέαση των πραγμάτων και να καταγράφει με ακρίβεια την ανθρωπογεωγραφία μιας κοινωνίας.

Η παρουσίαση έγινε απο τον  Φυσιολατρικό Πνευματικό Όμιλο Πάφου ενώ χαιρετισμό απηύθυνε ο Πρόεδρος του ΔΣ του Ομίλου Αντρέας Σωτηριάδης.

Στη δική του ομιλία ο συγγραφέας ευχαρίστησε τον Φυσιολατρικο Όμιλο Πάφου αλλά και το ξενοδοχείο που φιλοξένησε την παρουσίαση.

Επίσης αναφέρθηκε γενικότερα  στο ταξιδι της λογοτεχνίας όπου ο καθένας ο έχει τη δική του ανάγνωση στο βιβλίο και την δική του οπτική και αισθητική.

Τόνισε ότι για τον ίδιο ή έμπνευση είναι για αυτόν ένα μικρό καλάθι, πολλά τετράδια και σημειώσεις. Χτίζει, όπως είπε πάνω σε ένα τίτλο και στα βιβλία, μια τελευταία φράση. Στον “ποταμό” ήταν ο Γιανος όπου είπε  “κάνεις δεν είναι αθώος”

Λίγα λόγια για το βιβλίο 

Βουδαπέστη, 12 Φεβρουαρίου 1985. Το κρύο περονιάζει τα κόκαλα, ο ποταμός έχει παγώσει και ένας χρησμός, που ακούγεται σαν κρώξιμο, σημαδεύει τον νεογέννητο Γιάνος: «Κακός σπόρος, κακά μαντάτα». Είκοσι επτά χρόνια αργότερα, ο χρησμός επιβεβαιώνεται· ο «Γιάνος ο Ούγγρος» συλλαμβάνεται στην Αθήνα, κατηγορούμενος ότι δολοφόνησε τον ζωγράφο Μίλτο Αδριανό. Πρόκειται άραγε για ένα ακόμα «τυπικό» έγκλημα όπου εμπλέκεται το κύκλωμα της αντρικής πορνείας; O δημοσιογράφος Στράτος Παπαδόπουλος ξεκινά να ξετυλίγει το κουβάρι της ιστορίας, σκαλίζοντας ζωές παράλληλες, που ενίοτε συναντώνται στο περιθώριο της νέας αθηναϊκής πραγματικότητας. Μια εξηντάχρονη χήρα που διατηρεί ερωτική σχέση με τον Ούγγρο, η γυναίκα του με την οποία έχει αποκτήσει έναν γιο, ο γόνος μιας ισχυρής πολιτικής οικογένειας που σχετιζόταν με τον ζωγράφο, ένας κρυψίνους αστυνόμος και ένας σκοτεινός τύπος του υπόκοσμου είναι τα πρόσωπα-κλειδιά σε ένα άνισο παιχνίδι συναλλαγών.

Στο βιβλίο του Σταύρου Χριστοδούλου κανείς δεν μοιάζει αθώος, ενώ η αλήθεια κρύβεται, όπως πάντα, στις λεπτομέρειες. Καθώς αποκαλύπτεται το μυστήριο, τα γκρίζα νερά του Δούναβη παρασέρνουν τις ιστορίες ανθρώπων που το μόνο που επιθύμησαν ήταν ν’ αγαπηθούν.

Το βιβλίο, το δεύτερο του συγγραφέα απέσπασε σειρά εξαιρετικών κριτικών και ήδη δρομολογήθηκαν οι μεταφράσεις του σε τέσσερις γλώσσες.

 

 

Το συγκεκριμένο βιβλίο «Τη μέρα που πάγωσε ο ποταμός» του Σταύρου Χριστοδούλου βραβεύτηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ προπέρσι είχε τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας για το 2018 αποδεικνύοντας πως μια απλή ιστορία μπορεί να κρύβει μια πολυεπίπεδη θέαση των πραγμάτων και να καταγράφει με ακρίβεια την ανθρωπογεωγραφία μιας κοινωνίας.

Ο φόνος ενός ομοφυλόφιλου ζωγράφου είναι το πρόσχημα για να αρχίσει η αφήγηση να ξεδιπλώνει τις προσωπικές αναζητήσεις και τις απόψεις του συγγραφέα σε ό,τι αφορά κοινωνικά θέματα της εποχής που μεταλλάσσουν συνεχώς τον τρόπο ζωής της κοινωνίας.

Η Ομόνοια ως κέντρο διαφθοράς. Ο υπαρκτός σοσιαλισμός όπως εξελίχθηκε, η Βουδαπέστη των ανίερων καπιταλιστικών συμφωνιών, η Αθήνα της οικονομικής παρακμής, οι σεξουαλικές προτιμήσεις και η ομοφοβία. Ο ενδόμυχος φόβος για τους μετανάστες. Ο τρόπος που όλα αυτά χαρακτηρίζουν την εποχή και ορίζουν τις αποφάσεις μας, οι ταξικές διαφορές που στιγματίζουν το έγκλημα, η κρίση στην Ελλάδα, η απώλεια ενός ζωντανού γονιού και οι επιπτώσεις της. Και η άρνηση της αποδοχής της ομοφυλοφιλίας στις ενδοοικογενειακές σχέσεις, καθώς οι προσδοκίες δε συναντούν την πραγματικότητα. Ο τρόπος που θύτες και θύματα αλληλοσπαράζονται και αναδημιουργούνται.

Όλα αυτά συλλειτουργούν στην αφήγηση δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα συνύπαρξης σύγχρονων προβληματισμών σε νουάρ ύφος. Αυτό που κυριαρχεί όμως είναι ότι ο συγγραφέας δεν αναλώνεται σε περιγραφές πράξεων, δράσης και πλοκής που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν και δημιουργούν απροσδόκητες ανατροπές αλλά ψυχογραφεί ενδελεχώς τις προσωπικότητες των ηρώων του.

Βυθιζόμενος στην ψυχοσύνθεσή τους ανασύρει από την παγωμένη επιφάνεια της ψυχής τους τα στοιχεία εκείνα που θα κάνουν θεατά στον αναγνώστη τα αίτια και τα αιτιατά όλων των πράξεών τους φωτίζοντας τις πιο μύχιες ενοχές τους. Ο ταξικός τους προσδιορισμός διαφαίνεται απόλυτα στον τρόπο με τον οποίο οι ήρωες προσεγγίζουν τα δεδομένα. Ο αναγνώστης αφουγκράζεται την οδύνη των φόβων και βλέπει ξεκάθαρα μπροστά του να παρουσιάζεται το παρελθόν των ηρώων ώστε να κατανοήσει πλήρως τις αντενεργήσεις τους, την αποδοχή των καταστάσεων εκ μέρους τους και τις αιτίες που τους οδηγούν σε μια θέαση της ζωής που περιορίζει τις αντιδράσεις τους.

Ο πατέρας που αποφασίζει να εγκαταλείψει τον γιο του έχει με τη σειρά του εγκαταλειφθεί πριν από χρόνια από τον δικό του πατέρα. Και όταν θα κληθεί να εξιχνιάσει τον φόνο θα προσπαθήσει να κλείσει την υπόθεση βρίσκοντας στο πρόσωπο ενός μετανάστη τον ένοχο, αρνούμενος να δει την πραγματικότητα καθώς αυτή του θυμίζει την προσωπική του ανεπάρκειά του να αποδεχτεί τις σεξουαλικές προτιμήσεις του ίδιου του του γιου.

Ένας δημοσιογράφος θα ανακινήσει την υπόθεση αναζητώντας τον πραγματικό ένοχο ανάμεσα σε ανθρώπους που κινούνται στο περιθώριο και σε ανθρώπους καλύτερων οικονομικών και κοινωνικών τάξεων για να ανακαλύψει ότι η εξιλέωση δεν είναι πάντα εφικτή καθώς τελικά όλοι μπορεί να είναι θύτες και θύματα, αφού «κανείς δεν είναι αθώος».

Μέσα από περιγραφές της γειτονιάς του αθηναϊκού αστικού κορμού, των μαγαζιών και των υποβαθμισμένων σημείων όπου συναθροίζονται μετανάστες και πωλούνται ναρκωτικά ο συγγραφέας επιχειρεί την ανασύνθεση μιας τοιχογραφίας της εποχής και παρουσιάζει με σαφήνεια και πιστότητα τις κοινωνικές διαστρωματώσεις του περιθωρίου αναλύοντας τις συμπεριφορές των χαρακτήρων και δημιουργώντας έναν προβληματισμό γύρω από τις παγιωμένες αντιλήψεις και τα κοινωνικά στερεότυπα που κυριαρχούν.

Γραμμένο με μια σύγχρονη γλώσσα το βιβλίο αυτό δεν είναι απλώς μια αστυνομική ιστορία αλλά ένα πολιτικό, κοινωνικό και υπαρξιακό μανιφέστο για τους πρωταγωνιστές της ζωής που καταλήγουν γρανάζια στις μηχανές του κόσμου σε μια προδιαγεγραμμένη πορεία ζωής από τα γεννοφάσκια τους ακόμα.

 

Αποσπάσματα μερικών από τις κριτικές:

«Μια άλλη ανάγνωση της νέας ευρωπαϊκής κοινωνίας, που είναι τόσο μαύρη όσο το noir μυθιστόρημα όταν πατάει στα κάρβουνα και δεν κόβει δρόμο προς την ωραία και ανακουφιστική του πεπατημένη».

Ρούλα Γεωργακοπούλου, The Books’ Journal

«Μια ιστορία έκπληξη, ένα παλίμψηστο από δεδικασμένα πεπρωμένα και υποθηκευμένες ζωές που η κάθαρση δεν μπορεί παρά να είναι προσωπική και εσωτερική σε εποχή τόσο παρακμιακή και σκοτεινή».

Ελένη Γκίκα, Φιλελεύθερος

«Μια σημαντική κατάθεση, η οποία ξεπερνά τα γεωγραφικά όρια της ελληνόφωνης αστυνομικής μυθιστορίας».

Κώστας Γουλιάμος, Χάρτης

«Ο Χριστοδούλου είναι δεξιοτέχνης και στην πλοκή και στον χειρισμό της γλώσσας. Με αυτά τα δύο χαρίσματα καταφέρνει να προκαλεί στον αναγνώστη στιγμές αισθητικής απόλαυσης, από αυτές που σπάνια συναντούμε».

Ιερώνυμος Λύκαρης, Η Εφημερίδα των Συντακτών

«Ο Σταύρος Χριστοδούλου, επαγγελματίας δημοσιογράφος, είναι ένας μάστορας της γλώσσας».

Χίλντα Παπαδημητρίου, Bookpress

Ο Σταύρος Χριστοδούλου γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1963. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα, αλλά δεν άσκησε ποτέ τη δικηγορία, αφού ήδη από το τέλος της δεκαετίας του ’80 τον κέρδισε η δημοσιογραφία.

Εργάστηκε ως διευθυντής περιοδικών στην Κύπρο και την Ελλάδα. Σήμερα ανήκει στο δυναμικό του συγκροτήματος «Ο Φιλελεύθερος», στην Κύπρο. Το πρώτο του μυθιστόρημα, Hotel National (2016), περιελήφθη στη βραχεία λίστα των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας της Κύπρου, καθώς και στην αντίστοιχη του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα.

 

 

Σταύρος Χριστοδούλου

Ο Σταύρος Χριστοδούλου γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1963. Σπούδασε Νομικά στην Αθήνα, αλλά δεν άσκησε ποτέ τη δικηγορία, αφού ήδη από το τέλος της δεκαετίας του ’80 τον κέρδισε η δημοσιογραφία. Εργάστηκε ως διευθυντής περιοδικών στην Κύπρο και την Ελλάδα. Σήμερα ανήκει στο δυναμικό του συγκροτήματος «Ο Φιλελεύθερος», στην Κύπρο.

Το πρώτο του μυθιστόρημα, Hotel National (2016), περιελήφθη στη βραχεία λίστα των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας της Κύπρου, καθώς και στην αντίστοιχη του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα.

Το δεύτερο βιβλίο του, το μυθιστόρημα Τη μέρα που πάγωσε ο ποταμός (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2018), τιμήθηκε με το Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUPL) και με το κυπριακό Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy