Νατάσα Πηλείδου: Ανοικτοί στην από κοινού μελέτη συμπληρωματικών επιλογών για EastMed

• «Όλοι οι εταίροι εξακολουθούν να μοιράζονται το κοινό όραμα για τη δημιουργία ενός ενεργειακού διαδρόμου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ως Κύπρος είμαστε ανοικτοί στην από κοινού μελέτη των όποιων συμπληρωματικών επιλογών τεθούν στο τραπέζι»
• «Η τελική επενδυτική απόφαση για αξιοποίηση του φυσικού αερίου από το ‘‘Αφροδίτη’’ θα εξαρτηθεί και από άλλους παράγοντες, όπως οι διεθνείς τιμές, οι αγορές και οι συνθήκες που θα επικρατούν στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου»
• «Το γεωτρητικό πρόγραμμα του 2020 μετατέθηκε για το δεύτερο μισό του 2021, συγκεκριμένα το τέταρτο τρίμηνο, λόγω των επιπτώσεων και των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19. Οι λεπτομέρειες σχετικά με τα προγράμματα των εταιρειών αναμένεται να ολοκληρωθούν σύντομα»

 Συνέντευξη στη Νίκη Κουλέρμου

 

 

Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε την περασμένη βδομάδα στην ειδησεογραφία η ενδεχόμενη παράκαμψη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην όδευση του EastMed. Η Υπουργός Ενέργειας, κα Νατάσα Πηλείδου, σε συνέντευξή της στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» δηλώνει σχετικά ότι ως Κύπρος «είμαστε ανοικτοί στην από κοινού μελέτη των όποιων συμπληρωματικών επιλογών τεθούν στο τραπέζι», τονίζοντας ότι «όλοι οι εταίροι εξακολουθούν να μοιράζονται το κοινό όραμα για τη δημιουργία ενός ενεργειακού διαδρόμου στην Ανατολική Μεσόγειο». Σημειώνει ότι η αξιοποίηση του φυσικού αερίου από το θαλασσοτεμάχιο «Αφροδίτη» θα ξεκινήσει το 2025-2026 και αποκαλύπτει ότι κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στο Κάιρο αποφάσισαν με τον Αιγύπτιο ομόλογό της για την ενεργοποίηση της κοινής τεχνικής ομάδας εργασίας, όπως προνοείται στη διακρατική συμφωνία, η οποία θα εξετάσει τις λεπτομέρειες της κατασκευής του αγωγού μεταφοράς του αερίου από το «Αφροδίτη» στο «Ίντκου» της Αιγύπτου.

 

 

Έχουν γραφτεί πολλά, και εν πολλοίς αντιφατικά, για την πιθανότητα αλλαγής όδευσης του αγωγού EastMed. Ποια είναι η ενημέρωσή σας και πώς τοποθετείται η Κυπριακή Δημοκρατία στο ενδεχόμενο να παρακαμφθεί η όδευση από την Κύπρο και την κυπριακή ΑΟΖ;

 

Η κυβέρνηση ξεκαθάρισε ήδη ότι δεν τέθηκε τέτοιο θέμα προς συζήτηση. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας διαβεβαίωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι καμία πλευρά δεν ήγειρε θέμα ματαίωσης της κατασκευής του έργου, όπως αυτό έχει σχεδιαστεί, διευκρινίζοντας ότι οι διμερείς συζητήσεις με την Αίγυπτο αφορούν το ενδεχόμενο κατασκευής συμπληρωματικού αγωγού για την προμήθεια στην Ελλάδα φυσικού αερίου από την Αίγυπτο. Σε κάθε περίπτωση, ο αγωγός EastMed είναι ένα Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ, του οποίου μελέτες ήδη χρηματοδοτούνται με ευρωπαϊκά κονδύλια, και ως τέτοιο υπάρχουν προϋποθέσεις για την κατασκευή του που δεν είναι εύκολο να αλλάξουν. Όλοι οι εταίροι εξακολουθούν να μοιράζονται το κοινό όραμα για τη δημιουργία ενός ενεργειακού διαδρόμου στην Ανατολική Μεσόγειο. Ως Κύπρος είμαστε ανοικτοί στην από κοινού μελέτη των όποιων συμπληρωματικών επιλογών τεθούν στο τραπέζι.

 

 

Πότε ξεκινά η αξιοποίηση του φυσικού αερίου από το τεμάχιο «Αφροδίτη»;

 

Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Ανάπτυξης και Παραγωγής που υπέβαλε η κοινοπραξία του κοιτάσματος «Αφροδίτη» στην ΚΔ, η αξιοποίηση του φυσικού αερίου θα ξεκινήσει το 2025-2026. Μέχρι τότε θα πρέπει να γίνει αρκετή προεργασία από πλευράς της κοινοπραξίας που κατά κύριο λόγο σχετίζεται με τις τεχνικές μελέτες. Θα γίνει ο λεπτομερής σχεδιασμός και η λήψη της τελικής επενδυτικής απόφασης, η οποία θα εξαρτηθεί και από άλλους παράγοντες, όπως οι διεθνείς τιμές, οι αγορές και οι συνθήκες που θα επικρατούν στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μία τελευταία εξέλιξη, η οποία αφορά το θέμα της κατασκευής του αγωγού από το τεμάχιο 12 στο τερματικό «Ίντκου» της Αιγύπτου, είναι η απόφαση που λάβαμε με τον Υπουργό Πετρελαίου της Αιγύπτου, κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο Κάιρο, για την ενεργοποίηση της κοινής τεχνικής ομάδας εργασίας, όπως προνοείται από τη μεταξύ μας διακρατική συμφωνία, η οποία θα εξετάσει τις λεπτομέρειες της κατασκευής του αγωγού.

 

Αφού ήταν τόσο απλή η λύση για τα συνορεύοντα κοιτάσματα Αφροδίτη – Ishai, γιατί καθυστέρησε εννέα χρόνια; Από την εξουσιοδότηση στις εταιρείες να καταλήξουν σε συμφωνία δεν επηρεάζονται τα έσοδα της Δημοκρατίας;

 

Χρειάστηκε να γίνει πολλή προεργασία τους τελευταίους μήνες τόσο σε επίπεδο των διαπραγματευτικών ομάδων, όσο και των αρχηγών κρατών και των Υπουργών Ενέργειας, για να καταλήξουμε σε αυτή την κοινή επιστολή με τον Ισραηλινό Υπουργό Ενέργειας, όπου δίδονται οι κατευθυντήριες γραμμές στις εταιρείες για να έρθουν σε μία συμφωνία, στην οποία, βεβαίως, τον τελευταίο λόγο έχουν τα δύο κράτη. Ευελπιστώ ότι θα έχουμε μια θετική κατάληξη από πλευράς των εταιρειών, εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί.

 

Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα της επιστροφής των άλλων ενεργειακών εταιρειών στα κυπριακά θαλασσοτεμάχια;

 

Όπως γνωρίζετε, το γεωτρητικό πρόγραμμα του 2020 μετατέθηκε για το δεύτερο μισό του 2021, συγκεκριμένα το τέταρτο τρίμηνο, λόγω των επιπτώσεων και των μέτρων αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19. Οι λεπτομέρειες σχετικά με τα προγράμματα των εταιρειών αναμένεται να ολοκληρωθούν σύντομα. Το θετικό είναι ότι οι εταιρείες παραμένουν δεσμευμένες στην ΚΔ και οι σχεδιασμοί τους προχωρούν εκτός απρόοπτου, παρότι σε πολλά μέρη του κόσμου εταιρείες που επίσης δεν είχαν ώριμα έργα προτίμησαν να φύγουν. Αυτό καταδεικνύει τη σχέση εμπιστοσύνης που έχει αναπτυχθεί μεταξύ μας και την ευελιξία που δείχνουμε, πάντοτε βεβαίως έχοντας ως οδηγό το συμφέρον της ΚΔ και προσδοκώντας για το καλύτερο.

 

Τι σημαίνει η πρώτη υπουργική διάσκεψη του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου;

 

Με την πρώτη υπουργική σύνοδο μετά την έγκριση του Καταστατικού από τα ιδρυτικά μέλη, που πραγματοποιήθηκε στην Αίγυπτο την περασμένη Τρίτη, το East Mediterranean Gas Forum (EMGF) πήρε σάρκα και οστά ώστε να αποτελέσει αυτό για το οποίο δημιουργήθηκε, μία πλατφόρμα διαρθρωμένου διαλόγου για το φυσικό αέριο με σκοπό τη δημιουργία βιώσιμης αγοράς αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Φόρουμ δημιουργεί μία συμμαχία με στόχο την καλύτερη αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού της περιοχής και το σημαντικότερο, όπως αναφέρει και η κοινή δήλωση των μελών, στη βάση των αρχών της αειφορίας και με πλήρη σεβασμό στα δικαιώματα των μελών του επί των φυσικών τους πόρων, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Οι συμφωνημένες αυτές αξίες δημιουργούν αφενός ασφάλεια στην περιοχή και αφετέρου δίνουν μια νέα δυναμική στην αξιοποίηση των φυσικών μας πόρων. Η σύνοδος αυτή σημαδεύτηκε και από την ένταξη άλλης μίας ευρωπαϊκής χώρας στον EMGF ως ισότιμο μέλος, της Γαλλίας, ενώ και οι ΗΠΑ εντάχθηκαν ως παρατηρητής. Οι εξελίξεις αυτές αποτελούν τεράστια ένδειξη εμπιστοσύνης αλλά και ενδιαφέροντος που προσελκύει το Φόρουμ, για την ουσιαστική εργασία που μπορεί να επιτελέσει προς όφελος των μελών του και ευρύτερα της Ανατολικής Μεσογείου.

 

Γιατί υπάρχει τόση καθυστέρηση στην ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με άλλες ηπείρους; Γενικά δεν ανησυχείτε ότι οι καθυστερήσεις θα υποχρεώσουν την Κύπρο σε βαριά πρόστιμα για τη μη επίτευξη των στόχων σε πράσινη ενέργεια;

 

Την εβδομάδα που πέρασε, τρεις χώρες, η Κύπρος, η Ελλάδα και το Ισραήλ, δήλωσαν την πολιτική τους στήριξη στο έργο EuroAsia Interconnector, το οποίο στοχεύει στη δημιουργία ενός αξιόπιστου εναλλακτικού διαδρόμου μεταφοράς ενέργειας από την Ανατολική Μεσόγειο προς την Ευρώπη. Η άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου δεν είναι ένα εύκολο εγχείρημα λόγω και των τεχνικών χαρακτηριστικών της περιοχής. Ο EuroAsia Interconnector θεωρούμε πως έχει όλες τις προϋποθέσεις για να τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της χώρας μας, καθώς ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος έχει και τη στήριξη της Ευρώπης. Σίγουρα η κατασκευή του έργου θα βοηθήσει τη χώρα μας δημιουργώντας επενδυτικό ενδιαφέρον για παραγωγή πράσινης ενέργειας, η οποία με τη σειρά της θα συμβάλει στην επίτευξη των δεσμευτικών μας στόχων για ΑΠΕ πέραν του 20% στο ενεργειακό μείγμα, μέχρι το 2030. Παράλληλα, η ηλεκτρική διασύνδεση ενδυναμώνει τη σταθερότητα του δικτύου και συμβάλλει στην ανάπτυξη του ανταγωνισμού στον τομέα της ηλεκτρικής αγοράς, στη μείωση του κόστους της ηλεκτρικής ενέργειας και, συνεπώς, στην οικονομική ανάπτυξη.

 

Η διασύνδεση του ηλεκτρικού δικτύου σχετίζεται άμεσα με την προοπτική επίτευξης των στόχων που έχουν τεθεί για την πράσινη ενέργεια…

 

Θέλω να τονίσω ότι το Υπουργείο μας εργάζεται εντατικά ώστε εγκαίρως να πετύχουμε τους δεσμευτικούς μας στόχους στον τομέα των ΑΠΕ και της εξοικονόμησης ενέργειας και αξιοποιώντας τους χρηματοδοτικούς πόρους της Ευρώπης να προωθήσουμε την αειφόρο ανάπτυξη και να μεταβούμε σε μια πράσινη οικονομία. Πέρα από τη διασύνδεση, ένας άλλος τρόπος επιτάχυνσης της πορείας υλοποίησης των στόχων ΑΠΕ είναι η αποθήκευση, για την οποία ήδη γίνονται συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ η ΡΑΕΚ προχωρά με μελέτη για τη διαμόρφωση σχετικού ρυθμιστικού πλαισίου.