Συναντήσεις/ Ορίζοντας

Contractions: Καυτηριάζοντας με χιούμορ και εύστοχα την εταιρική βία

Ο Αντώνης Γεωργίου συναντάει την Ομάδα Anyhow Theatre Ensemble που παρουσιάζει στη Λευκωσία το Contractions, έργο του Βρεττανού συγγραφέα Μάικ Μπάρτλετ

Είναι σημαντικό να υπάρχουν πολλές καλλιτεχνικές δραστηριότητες παρά λίγες και φαντασμαγορικές.

Πόσο εύκολο είναι για μια καινούργια Ομάδα να «αρθρώσει» ένα δικό της λόγο στο κυπριακό θεατρικό τοπίο;

Οποιοδήποτε εγχείρημα αποτελεί πρόκληση, δεδομένου ότι η επιτυχία δεν είναι ποτέ δεδομένη. Πάντοτε χρειάζεται πολλή δουλειά. Πιστεύουμε ότι το κυπριακό θεατρικό τοπίο είναι αρκετά πλούσιο και ποικιλόμορφο, όμως στον χώρο των τεχνών υπάρχει πάντοτε χώρος για μια καινούργια φωνή. Είμαστε μια νέα, μικρή και ευέλικτη ομάδα που φιλοδοξεί να κάνει τη δική της κατάθεση παρουσιάζοντας σύγχρονα έργα που θα προβληματίσουν και – γιατί όχι; – θα ψυχαγωγήσουν, με πρώτο κριτήριο πάντοτε την αισθητική αξία της δημιουργίας.

Πιστεύουμε ότι το κυπριακό θεατρικό τοπίο είναι αρκετά πλούσιο και ποικιλόμορφο, όμως στον χώρο των τεχνών υπάρχει πάντοτε χώρος για μια καινούργια φωνή.

Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο του Μάικ Μπάρτλετ; Ποια η έννοια/σημασία του τίτλου του έργου «Contractions» τον οποίο επιλέξατε να κρατήσετε στα αγγλικά;

Επιλέξαμε το συγκεκριμένο έργο διότι θεωρούμε ότι καυτηριάζει, με χιούμορ μεν, αλλά πολύ εύστοχα, ένα διαχρονικό θέμα που δεν συζητείται όσο θα έπρεπε: την εταιρική βία. Ενδεικτικά, αν γκουγκλάρει κανείς τη φράση «εταιρική βία» παίρνει μόλις 9 αποτελέσματα – αντίθετα, η «κρατική βία» δίνει 177.000. Δεν αναφερόμαστε στην οποιαδήποτε βία που ασκείται στον χώρο εργασίας, αλλά στη βία που ασκείται από τον απρόσωπο εργοδοτικό οργανισμό, ο οποίος συχνά εκμεταλλεύεται χωρίς καμία συστολή την εξάρτηση του εργαζομένου από αυτόν για να εξυπηρετήσει τα δικά του συμφέροντα. Το έργο είναι καθαρά πολιτικό, καθώς πραγματεύεται αυτή τη σχέση εξουσίας. Διατηρήσαμε τον τίτλο στο πρωτότυπο προκειμένου να μη χαθεί το λογοπαίγνιο του «contract» – συμβόλαιο, η νομική δέσμευση – σε αντιδιαστολή με το «contractions» – συσπάσεις [της μήτρας] κατά τη γέννα, η προσωπική ζωή, η ζωή γενικότερα.

Η κοινωνία που περιγράφει το έργο πόσο μοιάζει και πόσο απέχει από την εποχή μας

Η δυστοπία του Contractions αποτελεί ένα φανταστικό και υπερβολικό παράδειγμα ως προς το σε ποιο σημείο μπορεί να φτάσει ένας απρόσωπος οργανισμός. Διά της υπερβολής, ο Μάικ Μπάρτλετ, ένας εξαιρετικά ενδιαφέρων σύγχρονος θεατρικός συγγραφέας κατά την άποψή μας, πετυχαίνει να υποδείξει με έντονο τρόπο αυτό που μπορεί να μην είναι άγνωστο, αλλά το οποίο έχει μεταβληθεί σε νόρμα της κοινωνίας: την επίδραση των μεγάλων εταιρειών στην προσωπική ζωή του εργαζομένου και, σε κάποιες περιπτώσεις, την αλλοτρίωση του τελευταίου και τη συρρίκνωση της ύπαρξής του. Δεν δαιμονοποιούμε τις μεγάλες εταιρείες: θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι περισσότερες λειτουργούν μέσα σε κάποιο πλαίσιο ώστε να είναι σε γενικές γραμμές επωφελείς και όχι καταστροφικές για τους εργαζομένους. Όμως κάθε σχέση (αλληλ)εξάρτησης αναπόφευκτα προκαλεί μια διελκυστίνδα εξουσίας, και σε κάποιες περιπτώσεις, όταν τα πράγματα δεν είναι σωστά ρυθμισμένα για να υπάρχει σχετική ισορροπία και να προστατεύονται όλοι εμπλεκόμενοι, η κατάσταση ξεφεύγει.

Η πανδημία έφερε πολύ μεγάλες, απρόσμενες και απότομες αλλαγές σε διάφορα επίπεδα και πτυχές της ζωής και της κοινωνίας

Το έργο διαδραματίζεται σε μια ισχυρή πολυεθνική, που σύμφωνα με το Δελτίο τύπου της παράστασης «το μόνο που την ενδιαφέρει είναι η εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων, σε βάρος της ατομικής ελευθερίας.» Πόσο άλλαξαν τα πιο πάνω στις συνθήκες πανδημίας και στις νέες συνθήκες που η αντιμετώπισή της επιβάλλει;

Οι αρχές του κάθε ανθρώπου, αλλά και του κάθε θεσμού (στην προκειμένη περίπτωση, της εταιρείας) δύσκολα αλλάζουν, κι αν αλλάξουν, αυτό δεν συμβαίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Η πανδημία έφερε πολύ μεγάλες, απρόσμενες και απότομες αλλαγές σε διάφορα επίπεδα και πτυχές της ζωής και της κοινωνίας. Κατά την αντίληψή μας, ως προς το συγκεκριμένο θέμα, δηλαδή τη στάση μεγάλων εταιρειών έναντι στις ατομικές ελευθερίες των εργαζομένων σε αυτές, δεν άλλαξε κάτι. Οι εταιρείες που σέβονταν τους εργαζομένους τους συνέχισαν να τους σέβονται, και όσες καταπατούσαν τις ατομικές τους ελευθερίες συνέχισαν να τις καταπατούν. Αυτό που διαφάνηκε τον τελευταίο ένα και πλέον χρόνο είναι το πόσο οι μεγάλες επιχειρήσεις στήριξαν ή δεν στήριξαν τους εργαζομένους τους, δηλαδή ο βαθμός στο οποίο η κάθε πληγείσα επιχείρηση επέλεξε, παράλληλα με την προσπάθεια της δικής της επιβίωσης, να επιδείξει κοινωνική ευθύνη και να κρατήσει κάποιες ισορροπίες για το ευρύτερο καλό, ή να αποσείσει όσο μπορούσε τους κραδασμούς αυτής της κρίσης σε βάρος των εργαζομένων. Βέβαια, η σημασία που δίνει ένας εργοδοτικός οργανισμός στις ατομικές ελευθερίες και την ευτυχία των εργαζομένων του ταυτίζεται με το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης που ο οργανισμός έχει ή δεν έχει.

Αυτή η περίοδος φανέρωσε επίσης αδυναμίες στην πολιτική στήριξης των καλλιτεχνών και του πολιτισμού γενικότερα. Τι θεωρείτε ότι μπορεί να γίνει για ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου που αφορά τον Πολιτισμό και τους καλλιτέχνες;

Αν εξαιρέσουμε τις περιπτώσεις όπου συμβαδίζουν με την εμπορικότητα ή το στάτους, οι τέχνες χρειάζονται στήριξη, η οποία δεν μπορεί να είναι παρά κρατική. Θεωρούμε ότι είναι σημαντικό να υπάρχει στήριξη σε όλες της εκφάνσεις της τέχνης και σε όλα τα επίπεδα, αλλά, ταυτόχρονα, αποτελεί πεποίθησή μας ότι εκεί που πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση είναι στα πιο μικρά μεγέθη. Όλα χρειάζονται, αλλά είναι πιο σημαντικό να υπάρχουν πολλές καλλιτεχνικές δραστηριότητες – κι ας είναι μικρές – παρά λίγες και φαντασμαγορικές. Όχι τόσο επειδή οι πολλές μικρές δραστηριότητες εμπλέκουν και στηρίζουν περισσότερους καλλιτέχνες απ’ ό,τι οι λιγότερες μα μεγαλύτερες δραστηριότητες/παραγωγές, αλλά περισσότερο επειδή ενισχύουν τον πλουραλισμό της έκφρασης, τις επιλογές των πολιτών και, κυρίως, δείχνουν μια κοινωνία που πολιτιστικά ενδιαφέρεται –  μεταφορικά μιλώντας – για αθλητισμό και όχι για πρωταθλητισμό.

Διά της υπερβολής, ο Μάικ Μπάρτλετ, πετυχαίνει να υποδείξει με έντονο τρόπο αυτό που έχει μεταβληθεί σε νόρμα της κοινωνίας: την επίδραση των μεγάλων εταιρειών στην προσωπική ζωή του εργαζομένου

Ποια η σημασία του θεάτρου μέσα σ’ αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες; Αφορά κάποιους και ποιους;

Και σ’ αυτές τις ιδιαίτερες και σε οποιεσδήποτε συνθήκες, το θέατρο είναι σημαντικό και αφορά όλους, καθώς είναι μια ιδιαίτερη και πολύπτυχη τέχνη που τσιγκλά τον θεατή-μέτοχο να προβληματιστεί, να ψυχαγωγηθεί, να αναπτυχθεί, να ζήσει στιγμές έκστασης και αισθητικής απόλαυσης. Όπως και να ’χει (anyhow), εμείς από τη μεριά μας κάνουμε με αγάπη ό,τι μπορούμε.

Παραγωγή:  Anyhow Theatre Ensemble
Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Κίμων Φιορέτος, Σχεδιασμός σκηνικού χώρου και φωτισμού: Σεσίλια Τσελεπίδη, Κοστούμια: Ελένη Ιωάννου, Σχεδιασμός ήχου / μουσική: Λευτέρης Δασκαλαντωνάκης / Κωνσταντίνος Φιορέτος, Βοηθός Σκηνοθέτη: Μένη Κωνσταντινίδου, Video art και video mapping: Στέφανος Παπαδάς, Graphic design : Αντώνης Μούσιης
Παίζουν:  Νάγια Αναστασιάδου, Κρίστη Χαραλάμπους

 

Ίδρυμα ARTos,

Λεωφόρος Αγ. Ομολογητών 64, Λευκωσία

10, 11, 12, 15, 16, 17, 18, 23, 24, 25 Απριλίου 2021 – στις 7:30 μ.μ.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy