Ανείπωτες ιστορίες: Πρόσφυγες και αιτητές ασύλου στην Κύπρο

Ανοιχτός ορίζοντας / Ορίζοντας

Ανείπωτες ιστορίες: Πρόσφυγες και αιτητές ασύλου στην Κύπρο

Φωτογραφικό λεύκωμα που σταχυολογεί τις ζωές των προσφύγων και των αιτητών ασύλου στην Κύπρο κυκλοφόρησε από το Γραφείο Κύπρου της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR).

Η έκδοση «Ανείπωτες ιστορίες: Πρόσφυγες και αιτητές ασύλου στην Κύπρο» δημιουργεί ένα χώρο γνωριμίας με τη συγκεκριμένη κοινότητα, μέσα από τις φωτογραφίες του Sebastian Rich.

Με καταγωγή από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, οι πρόσφυγες και αιτητές ασύλου που παρουσιάζονται στο λεύκωμα μιλούν για τους λόγους που έφυγαν από τις χώρες τους ∙τις ελπίδες και τα όνειρά τους∙ τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στην Κύπρο. Αναδεικνύεται επίσης η ανθεκτικότητα και το δυναμικό τους να ενταχθούν στην Κύπρο όταν τους δοθεί η ευκαιρία.

Τα όνειρά τους, οι ελπίδες τους, αλλά και οι προκλήσεις συχνά χάνονται στο αφήγημα που παρουσιάζει τους πρόσφυγες κυρίως ως αριθμούς και κόστος, ή ως βάρος και απειλή

Η αφήγηση της ιστορίας του πρόσφυγα μπορεί να συμβάλει στην ένταξη των προσφύγων στην κοινωνία υποδοχής. «Τα όνειρά τους, οι ελπίδες τους, αλλά και οι προκλήσεις συχνά χάνονται στο αφήγημα που παρουσιάζει τους πρόσφυγες κυρίως ως αριθμούς και κόστος, ή ως βάρος και απειλή. Υποστηρίζοντας την ένταξη των προσφύγων στη χώρα ασύλου, τούς δίνουμε τη δυνατότητα να σταθούν στα πόδια τους και να συμβάλουν στην κοινωνία υποδοχής τους οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά», αναφέρει στον πρόλογο της έκδοσης η Αντιπρόσωπος στην Κύπρο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Katja Saha.

Το φωτογραφικό λεύκωμα είναι το αποτέλεσμα συνεργασίας μεταξύ του Γραφείου Κύπρου της  Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και του Sebastian Rich που ξεκίνησε στις αρχές του χρόνου. Στόχος της έκδοσης είναι να προσεγγίσει ένα ευρύτερο κοινό καθώς είναι διαθέσιμο για ψηφιακή προβολή στην ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ενώ θα διανεμηθούν αντίγραφα σε κυβερνητικούς συνεργάτες, τοπικές αρχές, ΜΚΟ, ΜΜΕ και σχολεία, μεταξύ άλλων.

Η Krista αναζητά στην Κύπρο μια ασφαλή και αξιοπρεπή ζωή για την ίδια και τα δύο της παιδιά αφού η ζωή της κινδύνευε στην πατρίδα της, το Καμερούν. Είναι μονήρης μητέρα και μέχρι να εξεταστεί η αίτησή της για άσυλο, εξαρτάται εξ ολοκλήρου από το κράτος. Είναι επαγγελματίας αισθητικός και διατηρούσε το δικό της ινστιτούτο αισθητικής στη χώρα της. Η Ύπατη Αρμοστεία εισηγείται την δημιουργία προγραμμάτων που να στοχεύουν στην ενδυνάμωση των γυναικών προσφύγων και αιτητριών ασύλου, λαμβάνοντας υπόψην τις ιδιαίτερες ανάγκες της ομάδας αυτής, αξιοποιώντας ταυτόχρονα την ανθεκτικότητα και τη δύναμή τους – χαρακτηριστικά τα οποία θα τις βοηθήσουν να υπερβούν τα εμπόδια στην εκπαίδευση και την απασχολησιμότητα.

Ο Raber γεννήθηκε με ατροφία στα κάτω άκρα και ζει στην Κύπρο ως αναγνωρισμένος πρόσφυγας για περισσότερο από τρία χρόνια. Αισθάνεται ασφαλής στην Κύπρο, λατρεύει να προπονείται στο στίβο και φιλοδοξεί να συμμετέχει σε αθλητικούς αγώνες. Μαθαίνει Ελληνικά και επιθυμεί να συνεχίσει το σχολείο. Παράλληλα, είναι εθελοντής και νιώθει ικανοποίηση όταν βοηθά πρόσφυγες και αιτητές ασύλου που το έχουν ανάγκη. Η πανδημία μπορεί να έχει αναστείλει το αθλητικό πρόγραμμα του Raber, όχι όμως την επιθυμία του να ζήσει.

Ο Wasif, Παλαιστίνιος ανιθαγενής που ζούσε στο Ιράκ, επιθυμούσε πάντα, ακόμη και πριν από τον πόλεμο στο Ιράκ, να συνεχίσει τις σπουδές του στο εξωτερικό, αλλά η ανιθαγένεια στεκόταν εμπόδιο στα όνειρά του. Ζει σήμερα στην Κύπρο με καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας με τη σύζυγό του, τα δύο τους παιδιά και τη μητέρα του. Κάτοχος πτυχίου στην Χημική Μηχανολογία, ο Wasif με υποτροφίες που κέρδισε από το Πανεπιστήμιο Frederick απέκτησε μεταπτυχιακό (MSc) στο Oil & Gas and Offshore Engineering ενώ σύντομα θα ολοκληρώσει το διδακτορικό του που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια. Στο μεταξύ έχει δημοσιεύσει βιβλίο στα Μαθηματικά. Σήμερα εργάζεται στο Κέντρο Υποδοχής Κοφίνου ως διερμηνέας και μεταφραστής. Ο Wasif υπέβαλε αίτηση για πολιτογράφηση το 2017, αλλά απορρίφθηκε τρία χρόνια μετά. Ο Wasif άσκησε έφεση κατά της απορριπτικής απόφασης κι ελπίζει στην ανατροπή της και στην απόκτηση, μέσω της Κυπριακής υπηκοότητας, της σταθερότητας και της ασφάλειας που αξίζει ο ίδιος και η οικογένειά του.

Η Kwthar και ο σύζυγός της δραπέτευσαν από τη βία στη Συρία και κατέφυγαν το 2015 στην Κύπρο με τα δύο τους παιδιά αναζητώντας ασφάλεια και προστασία. Τα άλλα δύο παιδιά της γεννήθηκαν στην Κύπρο. Η Kwthar ήθελε να ολοκληρώσει τις σπουδές της στην αρχιτεκτονική και ταυτόχρονα να εργάζεται για να στηρίζει την οικογένειά της. Ωστόσο, παρά τις επίμονες προσπάθειες για εξεύρεση εργασίας, η Kwthar δεν βρήκε δουλειά, έτσι μαζί με το σύζυγό της αποφάσισαν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση. Σήμερα είναι επιχειρηματίας, ιδιοκτήτρια ενός επιτυχημένου καταστήματος στην Πάφο με είδη ένδυσης χιτζάμπ.