96 χρόνια ΚΚΚ – ΑΚΕΛ: Tα θεμέλια της ταξικής πάλης έθεσαν οι πρωτοπόροι κομμουνιστές

96 χρόνια αγώνων για τον τόπο και το λαό μας συμπληρώνει σήμερα το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ

Κλείνουν σήμερα 96 χρόνια ζωής του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ. Στις 14-15 Αυγούστου του 1926, σε ένα ταπεινό σπίτι της οδού Βασιλείου Μακεδόνος στη Λεμεσό, μια δράκα πρωτοπόρων κομμουνιστών έβαζαν και επίσημα τα θεμέλια του Λαϊκού Κινήματος.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Κύπρου ήταν γέννημα της επίδρασης της Οκτωβριανής Επανάστασης και των νέων οικονομικών και κοινωνικών δεδομένων, με σημαντικότερη την εμφάνιση και την ανάπτυξη της εργατικής τάξης ως απόρροιας της ανάπτυξης του καπιταλισμού στα πρώτα χρόνια της βρετανικής αποικιοκρατίας.

Η εργατική τάξη ζούσε και εργαζόταν κάτω από άθλιες συνθήκες άγριας εκμετάλλευσης, ενώ αυξανόταν σε αριθμό από το ξεκλήρισμα της φτωχής αγροτιάς. Η καταδυνάστευση του Βρετανού αποικιοκράτη συμπλήρωνε την καταπίεση της ντόπιας αστικής τάξης, των τοκογλύφων, των τσιφλικάδων και της Εκκλησίας.

Ιδρυτικό συνέδριο ΚΚΚ

Το ιδρυτικό συνέδριο του ΚΚΚ υπήρξε το αποκορύφωμα μιας διαδικασίας που είχε αρχίσει στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1920, με την εμφάνιση στην Κύπρο της σοσιαλιστικής ιδεολογίας και των πρώτων κομμουνιστικών πυρήνων.

Η δράση των κομμουνιστικών πυρήνων οδήγησε τον Φλεβάρη του 1926 στη συνδιάσκεψη στελεχών σε πολύ στενό κύκλο, για λόγους ασφαλείας, με στόχο τη σύγκληση ιδρυτικού συνεδρίου. Λίγο αργότερα, τον Ιούλη, φτάνει στην Κύπρο από την Ελλάδα και ο Κύπριος Χαράλαμπος Βατυλιώτης (Βάτης) και σε συνεργασία με την προϋπάρχουσα ΚΕ του ΚΚΚ ετοιμάζονται οι εισηγήσεις και οι θέσεις για το συνέδριο.

Το ιστορικό συνέδριο έγινε σε σπίτι που βρέθηκε στην οδό Βασιλείου Μακεδόνος 13 και ενοικιάστηκε για τους σκοπούς του συνεδρίου. Λόγω της καταδίωξης και για λόγους ασφαλείας αποφασίστηκε όπως το συνέδριο διεξαχθεί τον Δεκαπενταύγουστο, έτσι ώστε, με πρόφαση την εν λόγω γιορτή, να μην κινήσει υποψίες η σύναξη των κομμουνιστών.

Το βράδυ της 14ης Αυγούστου ξεκίνησε το ιστορικό ιδρυτικό συνέδριο του ΚΚΚ σε ένα σπίτι που δεν διέθετε καν τις αναγκαίες καρέκλες για τους συνέδρους. Οι ιστορικοί συμμετέχοντες στο συνέδριο ήταν οι: Βάτης, Σκελέας, Λεύκης, Χρ. Σαββίδης, Χαρ. Σολομωνίδης, Κατίνα Νικολάου-Τουμάζου, Πλάτωνας Τουμάζου, Κώστας Δράκος, Χριστόδουλος Αρτεμίου, Κλεάνθης Κιουπής, Γιώργος Σολιάτης, Χαράλαμπος Σκαπανέας, Κώστας Ερωτας, Λεωνίδας Χριστοδουλίδης και Αννινος Γεωργίου.

Στο συνέδριο ως εκπρόσωποι της μαθητικής και εργατικής νεολαίας έλαβαν μέρος οι Κυριάκος Κουκουλλής, Μάρκος Μαρκουλλής, Γιώργος Σολομωνίδης, Ευστάθιος Ξυναρής, Μ. Μικελλίδης, ενώ συμμετείχαν επίσης οι γιατροί Νικολαΐδης και Βασιλείου.

Το συνέδριο ενέκρινε το καταστατικό του κόμματος και μια σειρά από έγγραφα και εξέλεξε Κεντρική Επιτροπή στην ηγεσία της οποίας τέθηκε ο Σκελέας. Οι αποφάσεις και οι θέσεις του ΚΚΚ δημοσιοποιήθηκαν στον «Νέο Άνθρωπο» μεταξύ 18 Σεπτεμβρίου και 24 Δεκεμβρίου.

Με την ίδρυση του ΚΚΚ, η εργατιά, η αγροτιά, η προοδευτική διανόηση και γενικά οι εργαζόμενοι εμφανίστηκαν στο ιστορικό προσκήνιο ως αυτοτελής πολιτική και κοινωνική δύναμη και για πρώτη φορά σήκωσαν κεφάλι και διεκδίκησαν τα δικαιώματά τους έναντι στην αποικιοκρατία, στην αστική τάξη και στην εθναρχία.

Κόμμα αρχών και θέσεων από την πρώτη στιγμή

Το ΚΚΚ στόχευε στο ενιαίο αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο με απώτερο σκοπό την ανεξαρτησία της Κύπρου. Ως άμεσα πολιτικά αιτήματα το κόμμα είχε την καθολική ψηφοφορία, τη δημιουργία πραγματικού κοινοβουλίου με καθολική ψηφοφορία, την κατάργηση του οθωμανικού χρέους, την ελάττωση των φορολογιών, τη στρατιωτική εκκένωση του νησιού, τη δημιουργία ντόπιας πολιτοφυλακής και τον τελικό στόχο της εργατο-αγροτικής δημοκρατίας της Κύπρου και την είσοδό της στην Ομοσπονδία Εργατοαγροτικών Δημοκρατιών της Βαλκανικής.

Μέσω των υπόλοιπων του αποφάσεων το ΚΚΚ επικύρωσε τις θέσεις του και τα αιτήματά του πάνω στα ζητήματα που αφορούσαν το εργατικό και το αγροτικό κίνημα.

Κάποια από αυτά ήταν η ελευθερία οργανώσεως και η αναγνώριση όλων των Εργατικών Σωματείων χωρίς φορολογία, το οκτάωρο, η αποζημίωση ή ιατρική περίθαλψη από τις εταιρείες προς τους εργάτες που καθίστανται ανίκανοι προς εργασία λόγω ατυχήματος εν ώρα εργασίας και ανάλογη αποζημίωση προς τις οικογένειές τους σε περίπτωση θανάτου, η αποζημίωση στους υπαλλήλους και εργάτες που απολύονται χωρίς λόγο, η ίδρυση Κυβερνητικής Επαγγελματικής Σχολής προς δωρεάν φοίτηση των φτωχών και η ίδρυση Ταμείου Περιθάλψεως προς αποζημίωση ή ιατρική περίθαλψη των εργατών σε περίπτωση ατυχήματος εν ώρα εργασίας.

Για τα εισοδήματα του Ταμείου Περιθάλψεως προτείνουν φορολογία επί των νέων κτιρίων που η αξία τους υπερβαίνει τις 500 στερλίνες, φορολογία επί των σιγαροποιητικών μηχανών, φορολογία επί των εισαγόμενων έτοιμων ενδυμάτων, υποδημάτων και διαφόρων άλλων αντικειμένων που κατασκευάζονται και στην Κύπρο και φορολογία επί των δημοσίων θεαμάτων.

Ακόμη, η προστασία των εργαζομένων γυναικών και των ανήλικων παιδιών, η κατάργηση της φορολογίας επί των ειδών πρώτης ανάγκης, η αντικατάστασή της με φορολογία επί του κεφαλαίου, η κατάργηση του φόρου υποτελείας, η ειδική νομοθεσία για την προστασία των εργατών στα μεταλλεία, η επιβολή φορολογίας επί των εξαγόμενων μεταλλευμάτων και ο τερματισμός της καταδίωξης από την Αστυνομία.

Στο αγροτικό ζήτημα το ΚΚΚ ζητούσε ίδρυση γεωργικής τράπεζας, απαλλοτρίωση της εκκλησιαστικής περιουσίας προς χάριν των ακτημόνων, κατάργηση της δεκάτης και την αντικατάστασή της με φόρο εισοδήματος, προστασία της κτηνοτροφίας με παραχώρηση δασικών περιοχών, κατάργηση των αγροτικών χρεών κτλ.

Από το ΚΚΚ στο ΑΚΕΛ

Το ΚΚΚ στα επόμενα χρόνια κάτω από σκληρές συνθήκες παρανομίας και καταδίωξης συνεχίζει να αγωνίζεται για τον κυπριακό λαό, με κύρια προμετωπίδα το ενιαίο μέτωπο, άσχετα από εθνική και θρησκευτική καταγωγή.

Παρά τη μικρή δύναμη του ΚΚΚ, η αποικιοκρατία φοβάται το κομμουνιστικό κίνημα και με την ευκαιρία των Οκτωβριανών το 1931 εξορίζει τον Γ.Γ. του Κόμματος Βάτη και τον Β.Γ.Γ. Σκελέα. Ακόμα και στα σκληρά χρόνια της Παλμεροκρατίας, όταν η ενωτική Δεξιά έσκυψε το κεφάλι και συνεργάστηκε με τους Βρετανούς, η μόνη αντιαποικιακή φωνή ήταν οι παράνομοι πρωτοπόροι κομμουνιστές.

Πέραν της δράσης τους στην Κύπρο, οι κομμουνιστές μετανάστες από Αγγλία και βόρεια Αμερική έδωσαν και μαθήματα διεθνισμού με τη συμμετοχή τους στις Διεθνείς Ταξιαρχίες στο πλευρό της δημοκρατικής Ισπανίας στον εμφύλιο πόλεμο.

Περίπου 59 Κύπριοι κομμουνιστές πολέμησαν το φασισμό του Φράνκο, συμπεριλαμβανομένου του μετέπειτα ιστορικού ηγέτη του ΑΚΕΛ Εζεκία Παπαϊωάννου, ενώ τουλάχιστον 19 από αυτούς άφησαν την τελευταία τους πνοή στα πεδία της μάχης στην Ισπανία.

Η χαλάρωση των δικτατορικών μέτρων με την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έδωσε τη δυνατότητα στους κομμουνιστές να ιδρύσουν με άλλα δημοκρατικά στοιχεία το ΑΚΕΛ το 1941 για νόμιμη δράση.

Τα δύο κόμματα συνυπήρχαν μέχρι και το 1944, το ένα στην παρανομία και το άλλο στη νομιμότητα. Το 1944 πάρθηκε η απόφαση για τη διάλυση του ΚΚΚ και το ΑΚΕΛ έμεινε ο μόνος και αδιαμφισβήτητος καθοδηγητής των εργαζομένων στους αγώνες του συμβάλλοντας τα μέγιστα σε όλες τις κατακτήσεις των εργαζομένων και του λαού μας.

Το ΚΚΚ-ΑΚΕΛ ως επαναστατικό κόμμα της εργατικής τάξης και η ταξική δύναμη διεκδίκησης ήταν και είναι η ελπίδα του τόπου και ο υπερασπιστής των συμφερόντων των εργαζομένων και των λαϊκών μαζών. Για επανένωση και κοινωνική απελευθέρωση.

ΑΚΕΛ: Μήνυμα συστράτευσης για την προοδευτική αλλαγή

«Με την ευκαιρία της 96ης επετείου της ίδρυσης του Κομμουνιστικού Κόμματος Κύπρου, το ΑΚΕΛ απευθύνει μήνυμα ενότητας και αγώνα στα χιλιάδες μέλη του, στον κόσμο της Αριστεράς και σε όλο τον εργαζόμενο λαό του τόπου», τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση.

Αναλυτικά:

Η 15η Αύγουστου αποτελεί ορόσημο στην Ιστορία της Κύπρου, στην πορεία των κοινωνικών και λαϊκών αγώνων στον τόπο μας. Η ίδρυση του ΚΚΚ, τον Δεκαπενταύγουστο του 1926, σήμανε την εμφάνιση για πρώτη φορά στην Κύπρο, της οργανωμένης πολιτικής δύναμης των εργαζομένων, η οποία έθετε τον ίδιο τον λαό ως πρωταγωνιστή των αγώνων, των εξελίξεων και της Ιστορίας. Το ΚΚΚ θεμελίωσε το εργατικό κίνημα της Κύπρου και ενέπνευσε τους πρώτους εργατικούς αγώνες για το μεροκάματο.

Έστησε την πυξίδα της κυπριακής Αριστεράς για την ενότητα Ελλήνων και Τούρκων της Κύπρου στην πάλη για τη λευτεριά και το ψωμί. Έθεσε τα ριζοσπαστικά για την εποχή αιτήματα της ισοτιμίας των φύλων, του διαχωρισμού εκκλησίας-κράτους, της μόρφωσης του λαού, της στέγασης της φτωχολογιάς. Μίλησε στην κυπριακή εργατική τάξη για το σοσιαλιστικό επαναστατικό όραμα, τα κομμουνιστικά ιδεώδη, τον διεθνισμό και την ειρήνη.

Ενενήντα έξι χρόνια μετά, το Κόμμα μας ατενίζει με σεβασμό και περηφάνια την Ιστορία του. Τιμά τους πρωτοπόρους κομμουνιστές και κομμουνίστριες που φύτεψαν τον σπόρο του 1926 και τον πότισαν με το αίμα και τον ιδρώτα αγώνων και θυσιών. Τιμά τους ΑΚΕΛιστές και τις ΑΚΕΛίστριες που έκαναν τον σπόρο βαθύρριζο πλάτανο, ισχυρή δύναμη για τον λαό και την πατρίδα μας.

Ταυτόχρονα, το ΑΚΕΛ ατενίζει με ελπίδα και αισιοδοξία το μέλλον. Με συναίσθηση του ιστορικού του ρόλου για να αποτρέψουμε την οριστική διχοτόμηση της πατρίδας μας. Με αποφασιστικότητα και δράση, εντός κι εκτός βουλής, για να φτιάξουμε μια ισχυρή οικονομία που να στηρίζει και να εξυπηρετεί ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος. Να κατοχυρωθούν τα σύγχρονα δικαιώματα των εργαζομένων.

Να προστατεύσουμε τη δημόσια παιδεία και υγεία. Να σώσουμε το φυσικό περιβάλλον του νησιού μας. Να αντιμετωπίσουμε τη διαπλοκή, τη διαφθορά και την αναξιοκρατία. Αυτές οι προσδοκίες του λαού και της νεολαίας της Κύπρου, είναι ο πήχης της επιτυχίας για το ΑΚΕΛ.

Η 96η επέτειος της ίδρυσης του ΚΚΚ-ΑΚΕΛ, βρίσκει το ΑΚΕΛ στη μάχη για την απαλλαγή από τη διακυβέρνηση του ΔΗΣΥ, η οποία προκάλεσε πολλά και σοβαρά αδιέξοδα. Για την προοδευτική αλλαγή με την εκλογή του ανεξάρτητου υποψήφιου Ανδρέα Μαυρογιάννη στην Προεδρία της χώρας.

Το Κόμμα μας, έχει μια μακρά πορεία συνεργασιών και ενότητας δράσης με προσωπικότητες και δυνάμεις πέρα του χώρου της Αριστεράς, με τις οποίες συμμερίζεται στόχους και οράματα για τον τόπο.

Με τον Ανδρέα Μαυρογιάννη, το ΑΚΕΛ συμμερίζεται τον ύψιστο στόχο για τη λύση και την επανένωση του τόπου μας, την ανάγκη για να τεθεί σε εφαρμογή ένα δραστικό κοινωνικό πρόγραμμα υπέρ των εργαζομένων και της νεολαίας, την επιτακτική απαίτηση της κοινωνίας για μια νέα κυβέρνηση με ήθος, εντιμότητα και δημοκρατική κουλτούρα.

Το ΑΚΕΛ απευθύνει στα χιλιάδες μέλη του, στον κόσμο της Αριστεράς και ευρύτερα στην κοινωνία μήνυμα συστράτευσης για να κάνουμε την αλλαγή και τις προσδοκίες του λαού μας πραγματικότητα. Να γυρίσουμε σελίδα στην Ιστορία της Κύπρου, να ανοίξουμε προοπτική για τον τόπο και το λαό μας!»

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy