9η του Μάη και αλήθειες που δεν σβήνονται

 

Του Γιώργου Κουκουμά*

«Κάθε άνθρωπος που αγαπά την ελευθερία χρωστάει στον Κόκκινο Στρατό περισσότερα από όσα μπορεί ποτέ να ξεπληρώσει», Έρνεστ Χέμινγουεϊ

Η 9η του Μάη είναι η Μέρα της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών κατά των Ναζί και των συμμάχων τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον πιο αιματηρό που γνώρισε η ανθρωπότητα μέχρι σήμερα, με 50 εκατ. νεκρούς. Η ήττα του χιτλεροφασισμού έχει κοσμοϊστορική σημασία γιατί τυχόν επικράτηση του φασιστικού Άξονα Γερμανίας-Ιαπωνίας-Ιταλίας θα σήμαινε το πισωγύρισμα ολόκληρης της ανθρωπότητας στην εποχή της βαρβαρότητας, ένα ατέλειωτο αιματοκύλισμα του πλανήτη σε φούρνους και στρατόπεδα συγκέντρωσης, εκτελέσεις και πείνα… Η Αντιφασιστική Νίκη έβαλε τέρμα στον πόλεμο και ταυτόχρονα έδωσε ώθηση στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα οδηγώντας στην κατάρρευση του αποικιοκρατικού συστήματος, ενώ άνοιξε το δρόμο για να περάσουν στο σοσιαλισμό μια σειρά χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Ασίας. Πέρα από τις άλλες πτυχές του πολέμου αξίζει να υπενθυμιστούν οι πραγματικές αιτίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ο ρόλος της Σοβιετικής Ένωσης στη συντριβή του ναζιστικού τέρατος, γιατί είναι ακριβώς αυτά που επιχειρεί να σβήσει η σύγχρονη αστική ιστοριογραφία.
Όπως ο Α’, έτσι και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν αποτέλεσμα των ανταγωνισμών μεταξύ των μεγάλων καπιταλιστικών κρατών για το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Η οικονομική κρίση του 1929, αλλά και η ύπαρξη του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους στον κόσμο (της ΕΣΣΔ) όξυνε περαιτέρω τις αντιθέσεις και τα μαχαίρια ακονίζονταν… Οι Ναζί είχαν στόχο τη μετατροπή της Γερμανίας σε κέντρο μιας γιγαντιαίας αποικιοκρατικής αυτοκρατορίας, που η εξουσία και η επιρροή της θα απλώνονταν σε ολόκληρη την Ευρώπη και στα πιο πλούσια μέρη της Αφρικής και της Ασίας. Δεν ήταν δηλαδή η «παράνοια του Χίτλερ» που προκάλεσε τη φρίκη του πολέμου. Ήταν ιμπεριαλιστικά με όλη τη σημασία της λέξης τα κίνητρα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και των επιθετικών πολέμων που είχαν ήδη εξαπολύσει: η Ιαπωνία είχε στη Μαντζουρία της Κίνας (Σεπτέμβρη 1931), η Ιταλία στην Αιθιοπία (Μάης 1936), ενώ είχε διενεργηθεί γερμανοϊταλική επέμβαση στην Ισπανία προς υποστήριξη του φασίστα Φράνκο.

Ποιος ανέβασε τους Ναζί στην εξουσία;

Η αστική τάξη της Γερμανίας ήθελε να ξανασταθεί στα πόδια της (μετά την ατιμωτική ήττα που υπέστη στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο), να αντιμετωπίσει «δραστικά» το εργατικό κίνημα της χώρας και να διεκδικήσει ξανά το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά. Είναι εξαιρετικά ενδεικτικό ότι το 1932 μια ομάδα βιομηχάνων είχε επιδώσει στον Πρόεδρο της Γερμανίας έγγραφη απαίτηση 160 διευθυντών μεγάλων εταιρειών για να δοθεί εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Χίτλερ, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των γερμανικών επιχειρηματικών κολοσσών ήταν βασικοί χορηγοί της πολεμικής μηχανής της φασιστικής Γερμανίας και του ναζιστικού κόμματος, κάτι που αποδεικνύεται και από τα πρακτικά της Δίκης της Νυρεμβέργης. Όπως δήλωσε ο ιδιοκτήτης της πολεμικής βιομηχανίας Krupp: «Ο Εθνικοσοσιαλισμός απελευθέρωσε τον Γερμανό εργάτη από τη μέγγενη ενός δόγματος (σ.σ. του κομμουνισμού) που ήταν βασικά εχθρικό τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο. Ο Αδόλφος Χίτλερ επέστρεψε τον εργάτη στο έθνος του. Τον μετέτρεψε σε πειθαρχημένο στρατιώτη της εργασίας και συνεπώς σύντροφό μας (σ.σ. των βιομηχάνων!)». Με άλλα λόγια, ο φασισμός εξασφάλισε την πολυπόθητη για το κεφάλαιο «εργασιακή ειρήνη», τσακίζοντας τον εργατικό συνδικαλισμό και εξαπολύοντας πόλεμο εξόντωσης των κομμουνιστών. Αργότερα, οι γερμανικές βιομηχανίες είχαν στη διάθεσή τους «φτηνό» εργατικό δυναμικό από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, το οποίο εκμεταλλεύονται κυριολεκτικά μέχρι θανάτου, πολλαπλασιάζοντας έτσι την παραγωγή και τα κέρδη τους.

 

 

Τα δυτικά μονοπώλια ενισχύουν τη Γερμανία
Από την άλλη, η Αγγλία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ είχαν κάθε λόγο να ενισχύσουν τη Γερμανία όχι μόνο για οικονομικούς λόγους, αλλά και με απώτερο σκοπό να τη στρέψουν ενάντια στο πρώτο σοσιαλιστικό κράτος του κόσμου, την ΕΣΣΔ, που συνέχιζε να αποτελεί «κακό παράδειγμα» για την εργατική τάξη των καπιταλιστικών κρατών. Οικονομικοί γίγαντες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρετανίας πρωταγωνίστησαν στην αναγέννηση της Γερμανίας. Η Ford, η General Motors (μέσω της θυγατρικής της Opel), η General Electric, η Standard Oil (η σημερινή Exxon-Mobil), η IBM, η ΙΤΤ, η Τράπεζα Chase Manhattan και πολλοί άλλοι έκαναν τεράστιες επενδύσεις, επωφελούμενες από το «φιλο-επενδυτικό», όπως θα λεγόταν σε σύγχρονη ορολογία, κλίμα που διασφάλιζε η ναζιστική Γερμανία. Είναι χαρακτηριστικό ότι με δάνεια από ΗΠΑ και Αγγλία, η δύναμη της Βέρμαχτ 35πλασιάστηκε φτάνοντας τους 3.775.000 άνδρες, ενώ η πολεμική παραγωγή αυξήθηκε κατά 22 φορές. Η μηχανογράφηση των στρατοπέδων εξόντωσης επιτεύχθηκε με τεχνολογία της IBM. Η Standard Oil προμήθευε με καύσιμα και τους Συμμάχους και τους Ναζί. Η General Motors κατασκεύασε θωρακισμένα οχήματα για τον γερμανικό στρατό, ενώ η Ford στο Βερολίνο παρήγαγε φορτηγά για τη Βέρμαχτ.

 

ΗΠΑ – Γαλλία – Βρετανία στρέφουν τη ναζιστική Γερμανία κατά της ΕΣΣΔ
Για τη Δύση ο αντικομμουνισμός-αντισοβιετισμός των Ναζί ήταν από κάθε άποψη χρήσιμος: «Κύριο καθήκον της Γερμανίας, σκοπός της ζωής μου και έννοια ύπαρξης του εθνικοσοσιαλισμού είναι η εξόντωση του μπολσεβικισμού» (Χίτλερ, Φλεβάρης 1935). Ο αντικομμουνισμός άλλωστε ήταν η βάση του φασιστικού άξονα που δημιουργήθηκε τον Νοέμβρη του 1936 όταν η ναζιστική Γερμανία υπέγραψε με την Ιαπωνία (αργότερα προσχώρησε και η Ιταλία) το αντικομμουνιστικό «Σύμφωνο Αντικομιντέρ» στο πλαίσιο του αγώνα κατά της Κομμουνιστικής Διεθνούς το οποίο έγινε δεκτό ευνοϊκά από τις κυβερνήσεις της Αγγλίας και της Γαλλίας. Οι δυτικοί ιμπεριαλιστές, όχι μόνο έδωσαν απλόχερη βοήθεια στα γερμανικά μονοπώλια και στη χιτλερική κυβέρνηση, αλλά επιπλέον, για μια μεγάλη περίοδο αρνήθηκαν οποιαδήποτε αντιφασιστική συνεννόηση με την ΕΣΣΔ –συνεχίζοντας, παράλληλα, να στρέφουν τις δυνάμεις του άξονα κατά του σοβιετικού κράτους. Τα γεγονότα μιλούν από μόνα τους:

Πρώτο. Αγγλία και Γαλλία ακολούθησαν την πολιτική «της μη επέμβασης» που ουσιαστικά ενθάρρυνε τον Χίτλερ να προχωρήσει στην προσάρτηση της Αυστρίας (Μάρτης 1938). Στη συνέχεια επέβαλαν στην Τσεχοσλοβακία να δεχτεί τους όρους του Χίτλερ και ουσιαστικά να δεχτεί την παράδοσή της στη Γερμανία (Σύμφωνο του Μονάχου, Σεπτέμβρη 1938), ενώ η Ιταλία καταλάμβανε την Αλβανία. Ουσιαστικά η Δύση έσπρωχνε τον Χίτλερ να κινηθεί αρχικά προς την Πολωνία, μετά στην Τσεχοσλοβακία και από κει στην ΕΣΣΔ. Και ενώ ο “Άξονας” κατακτούσε χώρες, οι ΗΠΑ διακήρυσσαν «ουδετερότητα».

Δεύτερο. Αρνήθηκαν τη δημιουργία αντιχιτλερικού μετώπου πριν ξεσπάσει ο πόλεμος. Όταν η ΕΣΣΔ πρότεινε σε Γαλλία και Αγγλία να υπογράψουν συμφωνία για δημιουργία κοινού μετώπου ενάντια στη ναζιστική Γερμανία, οι δύο χώρες αφού κωλυσιέργησαν περιμένοντας την επίθεση της Γερμανίας στην ΕΣΣΔ, τελικά αρνήθηκαν τη σοβιετική πρόταση. Επιδίωξή τους άλλωστε ήταν να παρασύρουν την ΕΣΣΔ σε πόλεμο εναντίον της Γερμανίας και να την αφήσουν μόνη της. Οι ΗΠΑ – Βρετανία – Γαλλία υπολόγιζαν ότι μια πολεμική σύγκρουση της Γερμανίας με την ΕΣΣΔ θα οδηγούσε στην εξασθένιση και των δύο, ώστε να υπερισχύσουν εκείνες. Είναι για αυτό που είναι εντελώς χυδαία η κατηγορία που προβάλλεται σήμερα εναντίον της ΕΣΣΔ επειδή -μετά την άρνηση των δυτικών- υπέγραψε Σύμφωνο μη επίθεσης (Μολότοφ-Ρίμπεντροφ) με τη Γερμανία. Όπως αποδείχθηκε, αυτό ήταν που έδωσε στην ΕΣΣΔ το χρόνο να προετοιμαστεί πολεμικά και να συντρίψει τελικά το ναζισμό.

Τρίτο. Αντίστοιχη στάση κράτησαν και στη διάρκεια του πολέμου οι ΗΠΑ και η Βρετανία, ακόμα και μετά τη συμμαχία τους με την ΕΣΣΔ, αφού για ένα μεγάλο διάστημα την άφησαν να μάχεται μόνη με τις ναζιστικές ορδές, μέχρι να αποφασίσουν να ανοίξουν Δεύτερο Μέτωπο. Και βέβαια αυτό έγινε αφού ο Κόκκινος Στρατός κατήγαγε τη Νίκη στο Στάλινγκραντ κι άλλαξε το ρου του πολέμου προκαλώντας την ανησυχία στους δυτικούς ότι η ΕΣΣΔ θα έμπαινε μόνη της και στο Βερολίνο.

 

 

Η Σοβιετική Ένωση, μητέρα της Αντιφασιστικής Νίκης
Στις 22 του Ιούνη 1941, η χιτλερική Γερμανία επιτέθηκε ενάντια στην ΕΣΣΔ. Άρχισε ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος, ο οποίος, όπως έδειξε, υπήρξε ο αποφασιστικός παράγοντας της μετατροπής του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου από ιμπεριαλιστικό σε απελευθερωτικό αγώνα των λαών ενάντια στη φασιστική τυραννία. Η νίκη στοίχισε στον σοβιετικό λαό πάνω από 20 εκατ. ζωές, 30 εκατ. τραυματίες και ανάπηρους πολέμου, 25 εκατ. έμειναν άστεγοι, η χώρα έχασε το 30% του εθνικού της πλούτου. Αντίστοιχα, οι νεκροί της Βρετανίας ανέρχονταν σε 375.000 και των ΗΠΑ σε 405.000. Επιπλέον: 1.710 πόλεις και 70.000 χωριά μετατράπηκαν σε σωρούς ερειπίων. Καταστράφηκαν 32.000 βιομηχανικές επιχειρήσεις και 65.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών. Καταληστεύτηκαν 98.000 κολχόζ, 5.000 σοβχόζ και μηχανοτρακτερικοί σταθμοί, χιλιάδες νοσοκομεία, σχολεία, ανώτερα ιδρύματα και βιβλιοθήκες. Την 1η Μάη 1945 η Κόκκινη Σημαία υψώθηκε στο Ράιχσταγκ και καθώς ξημέρωνε η 9η Μαΐου η Γερμανία συνθηκολόγησε άνευ όρων. Τον επόμενο Σεπτέμβρη η Ιαπωνία συνθηκολόγησε, μετά τη νίκη των σοβιετικών στρατευμάτων επί της στρατιάς της στη Μαντζουρία. (Η ρίψη των ατομικών βομβών από τις ΗΠΑ ήταν συνεπώς εντελώς αχρείαστη από στρατιωτικής άποψης. Άλλους σκοπούς εξυπηρετούσε…). Όλες οι δυνάμεις του αντιχτιλερικού συνασπισμού συνέβαλαν στη Νίκη, αλλά η Σοβιετική Ένωση -λαός, κράτος, στρατός- ήταν η δύναμη που σήκωσε το κύριο βάρος του πολέμου. Οι ένοπλες δυνάμεις της, όχι μόνο έφραξαν το δρόμο στη φασιστική επίθεση, αλλά εξόντωσαν κάθε δυνατότητα εκπλήρωσης του στόχου του Χίτλερ.
Σύγκρουση ιδεολογιών
Η γιγάντια συμβολή της ΕΣΣΔ στη νίκη κατά της Γερμανίας και των συμμάχων της επιτεύχθηκε χάρη στο ρόλο της εργατικής σοβιετικής εξουσίας στη δημιουργία και στην οργάνωση της αμυντικής θωράκισης της Σοβιετικής Ένωσης μέσα από τα πλεονεκτήματα που προσφέρει η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός πανεθνικός σχεδιασμός της οικονομίας. Αυτά ήταν που έδωσαν τη δυνατότητα στη ΕΣΣΔ να οργανώσει ολόκληρη τη χώρα με τρόπο που να εκτοξεύσει τη στρατιωτική παραγωγή, να οργανωθεί η άμυνα, ο εφοδιασμός κ.λπ. Ας συνυπολογιστεί επίσης ότι αυτά επιτεύχθηκαν μέσα σε συνθήκες περικύκλωσης, εμπορικού αποκλεισμού και αποβολής της ΕΣΣΔ από την Κοινωνία των Εθνών, πολεμικών προετοιμασιών, παραβίασης διεθνών συνθηκών και υπονόμευσης από δυνάμεις που ήθελαν να ανατρέψουν το σοσιαλισμό εκ των ένδον.
Ο νους και η ψυχή της τιτάνιας προσπάθειας στο μέτωπο και τα μετόπισθεν ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετικής Ένωσης, το οποίο κατέστησε πρωταγωνιστή της κοσμοϊστορικής μάχης τον ίδιο το λαό, ενώ αδιαμφισβήτητο είναι το μερίδιο συμβολής του τότε ηγέτη της χώρας, Ι. Στάλιν. Η σύγκρουση ναζιστικής Γερμανίας και ΕΣΣΔ δεν ήταν σύγκρουση μόνο δύο μεγάλων δυνάμεων, αλλά και δύο διαφορετικών ιδεολογιών, δύο διαφορετικών κοινωνικών συστημάτων. Από τη σύγκρουση αυτή ο σοσιαλισμός βγήκε νικητής. Επιπρόσθετα, τη δική τους σημαντική συμβολή στον 6χρονο πόλεμο είχαν τα εθνικοαπελευθερωτικά και αντιφασιστικά κινήματα των καπιταλιστικών χωρών, όπου εμπνευστής, οργανωτής και κύριος αιμοδότης ήταν τα Κομμουνιστικά Κόμματα, όπως στην Κύπρο με την ιστορική έκκληση της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ της 16ης Ιούνη 1943 για εθελοντική κατάταξη στο στρατό.

 

Πού πήγαν οι Ναζί μετά…

Η προσαγωγή των ηγετών των Ναζί ενώπιον της δικαιοσύνης ήταν αίτημα κυριολεκτικά ολόκληρου του μεταπολεμικού κόσμου. Πράγματι στη Δίκη της Νυρεμβέργης καταδικάστηκαν 12 σε θάνατο, 3 σε ισόβια και άλλοι σε μικρότερες ποινές φυλάκισης, ακολούθησαν ορισμένες άλλες δίκες ενώ συνεργάτες των ναζί δικάστηκαν σε σειρά χωρών της Ευρώπης. Με εξαίρεση βέβαια την Ελλάδα, όπου οι δοσίλογοι έγιναν μέρος της ηγεσίας του μετεμφυλιακού αντικομμουνιστικού κράτους…

Εντούτοις, το 1948 οι ΗΠΑ αποφάσισαν αιφνιδίως να διακόψουν τη χρηματοδότηση του δικαστηρίου της Νυρεμβέργης με αποτέλεσμα να τερματιστούν οι εργασίες του και όλες οι εκκρεμείς υποθέσεις να τεθούν στο αρχείο. Στη συνέχεια, τη διετία 1950 – 1951 ο John McCloy, Ύπατος Αρμοστής των ΗΠΑ στην αμερικανική ζώνη κατοχής της Γερμανίας, φρόντισε για την αμνηστία μέχρι και του τελευταίου από τους μεγαλοβιομηχάνους που είχαν καταδικαστεί ως εγκληματίες πολέμου. Η πραγματική εικόνα βέβαια είναι πιο συγκλονιστική. To 2010 το αμερικανικό Υπουργείο Δικαιοσύνης αναγκάστηκε να δημοσιεύσει μια 600σέλιδη έρευνα που αποκάλυπτε τη μεταπολεμική δράση της CIA για τη φυγάδευση στις ΗΠΑ εκατοντάδων καταζητούμενων ναζί. Στρατιωτικοί και επιστήμονες των Ναζί που εργάστηκαν για το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, αντί να προσαχθούν στη δικαιοσύνη στρατολογήθηκαν στην κατασκοπεία και τη στρατιωτική έρευνα της Δύσης, η οποία ήθελε να αξιοποιήσει τις «ικανότητες» των Ναζί στην πολεμική της ενάντια στη Σοβιετική Ένωση. Το πιο συμβολικό από όλα είναι το γεγονός ότι ο Αδόλφος Χοΐσινγκερ, πρώην Αρχηγός του Επιτελείου Στρατού της Βέρμαχτ, βρέθηκε στη στρατιωτική ηγεσία της Δυτικής Γερμανίας και στη συνέχεια πρόεδρος της Μόνιμης Στρατιωτικής Επιτροπής του ΝΑΤΟ. Οι «φιλελεύθερες δυτικές δημοκρατίες» δεν είχαν κανέναν ηθικό φραγμό να συνεργαστούν με το φασισμό. Έκτοτε.

Η Ιστορία δεν ξαναγράφεται
Είναι όλες αυτές τις αλήθειες που προσπαθούσε για χρόνια να σβήσει η αστική προπαγάνδα. Μάταια βέβαια, αφού υπήρχε η ίδια η ΕΣΣΔ αλλά και οι νωπές μνήμες των λαών. Τώρα πια όμως, η επιχείρηση να ξαναγραφτεί η Ιστορία έχει περάσει σε άλλα επίπεδα. Η ΕΕ μετέτρεψε την 9η του Μάη σε «Μέρα της Ευρώπης», προωθεί ανοικτά την εξίσωση κομμουνισμού-φασισμού, συνεργάζεται με τους φασίστες στην Ουκρανία, παρακολουθεί αμέριμνη την κατεδάφιση αντιφασιστικών μνημείων και αναστήλωση χιτλερικών συμβόλων στην Ανατολική Ευρώπη. Ακόμα και τώρα που δεν υπάρχει ΕΣΣΔ δεν θέλουν να λέγεται η αλήθεια για το ρόλο της γιατί έτσι αποδεικνύεται η ανωτερότητα του σοσιαλισμού και η βάρβαρη φύση του καπιταλισμού, είτε με τη μορφή του φασισμού είτε με το μανδύα της αστικής δημοκρατίας.
Δεν θέλουν να λέγεται η πραγματική Ιστορία γιατί έτσι φωτίζεται η ατράνταχτη αλήθεια: Ότι η Ιστορία δεν είναι ευθύγραμμη εξέλιξη. Παρά τα σκαμπανεβάσματα, τα πισωγυρίσματα και τους «χειμώνες της Ιστορίας», η εξέλιξη και η πρόοδος δεν μπορούν να ανακοπούν. Ο τροχός της Ιστορίας πάντα ξανακυλά. Ότι οι λαοί, όχι μόνο έχουν δίκαιο αλλά έχουν και τη δύναμη να το επιβάλουν. Ότι αυτό δεν είναι θεωρία, αλλά πράξη. Που έγινε και θα ξαναγίνει.

*Μέλος Κ.Ε. ΑΚΕΛ