9ης Διάσκεψης της UNECE: Με αναφορές στην Ουκρανία υιοθετήθηκε στη Λευκωσία η Υπουργική Διακήρυξη

Oι Υπουργοί και αρχηγοί αντιπροσωπειών που συμμετείχαν στην τριήμερη 9η Υπουργική Διάσκεψη της UNECE, υιοθέτησαν την Παρασκευή την Yπουργική Διακήρυξη, μετά την ολοκλήρωση των κύριων εργασιών της Διάσκεψης, που αποτέλεσε ένα κορυφαίο γεγονός για την Κύπρο.

Στη Διακήρυξη υπάρχουν πολλές αναφορές στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και στις περιβαλλοντικές και άλλες επιπτώσεις που επηρεάζουν όλους.

Στη Διακήρυξη αναφέρεται ότι οι συμμετέχοντες καταδικάζουν έντονα την «απρόκλητη και αδικαιολόγητη επίθεση κατά της Ουκρανίας από τις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας» σημειώνοντας ότι η Ρωσία «παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, υπονομεύει τη διεθνή ασφάλεια και σταθερότητα, και (οι ενέργειές της) έχουν καταστροφικές επιπτώσεις στις ανθρώπινες ζωές και στο περιβάλλον».

Καταδικάζεται επίσης η «συμμετοχή της Λευκορωσίας σε αυτήν την επιθετική ενέργεια κατά της Ουκρανίας» και σημειώνεται ότι η Οικονομική Επιτροπή για την Ευρώπη (ECE) δημιουργήθηκε για να βοηθήσει την Ευρώπη που καταστράφηκε από τον πόλεμο να ανακάμψει και να οικοδομήσει το μέλλον της στην ειρήνη και την αμοιβαία συνεργασία στο μέλλον.

«Επιμένουμε στο γεγονός ότι η ειρήνη είναι η προϋπόθεση για τη διεθνή συνεργασία. Ανησυχούμε επίσης πολύ για τον επιβλαβή αντίκτυπο που αυτή η στρατιωτική επίθεση εναντίον της Ουκρανίας και του λαού της είχε ήδη, και θα έχει, στο περιβάλλον. Οι οικολογικές συνέπειες αυτής της επιθετικότητας πιθανότατα θα απειλήσουν και ανθρώπινες ζωές και υγεία, με άμεσες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις», αναφέρεται.

Οι συμμετέχοντες καλούν τη Γραμματεία της ECE, σε συνεργασία με το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον, τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και άλλους, να δώσει προτεραιότητα στην αξιολόγηση των πιο επειγουσών περιβαλλοντικών αναγκών στην Ουκρανία με βάση τη μεθοδολογία του Προγράμματος Επισκόπησης Περιβαλλοντικής Απόδοσης ECE και να διατυπωθούν συστάσεις για την προώθηση της βιώσιμης ανάκαμψης της χώρας, σύμφωνα με τη Διακήρυξη του Λουγκάνο και τις επτά αρχές της που εγκρίθηκαν στη Διάσκεψη για την Ανάκαμψη της Ουκρανίας.

Στη Διακήρυξη αναφέρεται ότι το έργο της εξεύρεσης επιτυχών λύσεων στις σοβαρές προκλήσεις μεταξύ αυτών και της πανδημίας του COVID, ιδίως όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, την κλιματική αλλαγή και τη ρύπανση, απαιτεί κοινή και συντονισμένη απάντηση που μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω στενής διεθνούς συνεργασίας. Περιλαμβάνεται επίσης δέσμευση στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης για την εφαρμογή της Ατζέντας 2030 για την Αειφόρο Ανάπτυξη και επιβεβαιώνεται η αξία της διαδικασίας «Περιβάλλον για την Ευρώπη» ως μοναδικής πανευρωπαϊκής πλατφόρμας για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προκλήσεων.

Οι συμμετέχοντες αναγνωρίζουν επίσης τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι βιώσιμες υποδομές στη μετάβαση της πράσινης οικονομίας και στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης και τονίζουν τη σημασία της Σύμβασης για την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (Σύμβαση του Aarhus).

Στη Διακήρυξη σημειώνεται εξάλλου ότι οι νέες βιώσιμες και ανθεκτικές υποδομές θα πρέπει να προωθούν την αποδοτική χρήση των πόρων για τη μείωση των μακροπρόθεσμων περιβαλλοντικών επιπτώσεων και αναγνωρίζεται η εφαρμογή των αρχών της κυκλικής οικονομίας στον αειφόρο τουρισμό μέσω πολυμερούς συνεργασίας και αποτελεσματικών κινήτρων και προγραμμάτων υποστήριξης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η προώθηση του μετασχηματισμού του τουριστικού τομέα υλοποιώντας προγράμματα και έργα προσανατολισμένα στην εφαρμογή κυκλικών μοντέλων στην τουριστική αλυσίδα, ενώ αναφορά γίνεται και στις δράσεις για τα πλαστικά.

Οι συμμετέχοντες συμφωνούν επίσης να υποστηρίξουν τις προσπάθειες για τη μείωση της χρήσης νερού και ενέργειας και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον τομέα του τουρισμού και δεσμεύονται και για την εφαρμογή του εθελοντικού Πανευρωπαϊκού Στρατηγικού Πλαισίου για το Πράσινο της Οικονομίας που εγκρίθηκε στην Όγδοη Υπουργική Διάσκεψη για το Περιβάλλον για την Ευρώπη.

Σημειώνουν εξάλλου ότι παραμένουν προσηλωμένοι στη διασφάλιση της κατάλληλης παρακολούθησης και της πρόσβασης του κοινού σε σχετικές πληροφορίες σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση, ιδίως την παρακολούθηση σε επίπεδο εδάφους.

Οι συμμετέχοντες τονίζουν επίσης ότι λαμβάνουν υπόψη τα βασικά ευρήματα της έβδομης πανευρωπαϊκής αξιολόγησης, που εκπονήθηκε από την ECE και το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών, και την επείγουσα ανάγκη για συνέχιση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατικών πόρων, της διασυνοριακής υδατικής συνεργασίας και της ολοκληρωμένης διαχείρισης των παράκτιων ζωνών, την ενσωμάτωση της διατήρησης της βιοποικιλότητας σε όλους τους σχετικούς τομείς και πολιτικές, τον τερματισμό της απώλειας βιοποικιλότητας και, όπου είναι δυνατόν, την αποκατάσταση οικοσυστημάτων, την αντιστροφή της υποβάθμισης των παράκτιων υδάτων, των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των θαλασσών και ενίσχυση των προσπαθειών για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων προστασίας και διατήρησης τουλάχιστον του 30 τοις εκατό των χερσαίων, εσωτερικών υδάτων, παράκτιων και θαλάσσιων περιοχών σε όλη την περιοχή έως το 2030.

Μεταξύ άλλων δεσμεύσεις υπάρχουν και για τη ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους, τη μείωση της εκμετάλλευσης της γης και της υποβάθμισής της και για τη δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής εταιρικής σχέσης διαχείρισης ηλεκτρονικών αποβλήτων και περαιτέρω διεύρυνση της πρόσβασης σε αξιόπιστες, λεπτομερείς πληροφορίες για τα χημικά και τα απόβλητα, προκειμένου να επιτευχθεί η χρηστή διαχείρισή τους.

Επιβεβαιώνεται επίσης και ο ουσιαστικός ρόλος που διαδραματίζει η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στην ενίσχυση της λήψης αποφάσεων για τη βελτίωση του περιβάλλοντος και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και καλείται η Επιτροπή Περιβαλλοντικής Πολιτικής να συγκαλέσει μια ενδιάμεση επανεξέταση το 2025 για να αξιολογήσει την πρόοδο στην εφαρμογή των κύριων αποτελεσμάτων αυτής της Διάσκεψης.

Η 10η Διάσκεψη θα λάβει χώρα σε πέντε χρόνια και απευθύνθηκε έκκληση για εκδήλωση ενδιαφέροντος από τις κυβερνήσεις που επιθυμούν να την φιλοξενήσουν.

Ευγνωμοσύνη εκφράζεται στην κυβέρνηση της Κύπρου για την 9η διοργάνωση και την εξαιρετική αποφασιστικότητα εν μέσω πανδημίας και ευχαριστίες απευθύνονται και στο λαό της Κύπρου για τη ζεστή φιλοξενία.

Παρεμβάσεις, η σημασία της συνεργασίας και της εμπλοκής των νέων

Μετά την υιοθέτηση της Διακήρυξης δόθηκε ο λόγος για μικρές παρεμβάσεις με πρώτη αυτή εκπροσώπου της Κομισιόν που αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις τοποθετήσεις στη Διακήρυξη για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις της και στο περιβάλλον. Σημείωσε ότι ο τουρισμός πρέπει να καταστεί πιο αειφόρος και αναφέρθηκε και στη σημασία της εκπαίδευσης και της καινοτομίας.

Η Υφυπουργός περιβαλλοντικής Προστασίας της Γεωργίας ανέφερε ότι η Σύνοδος στη Λευκωσία μάς υπενθύμισε τη σημασία της στενής διαδικασίας, λέγοντας ότι είναι μοναδική πλατφόρμα η διαδικασία “Ευρώπη για το Περιβάλλον”.

Ο Υπουργός Περιβαλλοντικής Προστασίας της Ουκρανίας εξέφρασε ευγνωμοσύνη για την αλληλεγγύη στη χώρα του που αποτυπώνεται και στη Διακήρυξη. Είπε ότι ο κόσμος πρέπει να πολεμήσει ενάντια στο κακό και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Ουκρανία και όλος ο πολιτισμένος χώρος «θα νικήσουν τη Ρωσία».

Έγιναν παρεμβάσεις και από εκπρόσωπο του ευρωπαϊκού eco forum που τόνισε την ανάγκη απαλλαγής από τον άνθρακα και τα άλλα ορυκτά καύσιμα και στροφή 100% στις ΑΠΕ, από εκπρόσωπο του οργανισμού women engage for a better future, από τον Υπουργό Παιδείας της Ουγγαρίας που προσκάλεσε όλους στη σύνοδο για το περιβάλλον στη Βουδαπέστη το ερχόμενο καλοκαίρι και από εκπρόσωπο της παγκόσμιας οργάνωσης προσκόπων, που τόνισε τη σημασία της συμμετοχής και εκπροσώπησης σε τέτοιες συνόδους όπου λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον και τις μελλοντικές γενιές.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος της Παλαιστίνης μίλησε για τη σημασία της αλληλεγγύης και η Πρέσβειρα των ΗΠΑ μίλησε για την παραγνώριση του διεθνούς δικαίου από πλευράς Ρωσίας και είπε ότι αυτός ο πόλεμος έχει στοιχίσει σε ανθρώπινες ζωές, αλλά έχει επιφέρει και μεγάλη καταστροφή στο περιβάλλον. Είπε ότι η χώρα της είναι δεσμευμένη, μεταξύ άλλων, στην ατζέντα του 2030 για την υπερθέρμανση του πλανήτη και στις διακηρύξεις για μείωση της ατμοσφαιρικής και πλαστικής ρύπανσης.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος της Αιγύπτου ενημέρωσε για τη διοργάνωση COP27 σε ένα μήνα στο Σιαρμ Ελ Σέϊχ.

Μίλησε επίσης ο Μιχάλης Παραδεισιώτης εκ μέρους νεοσυσταθείσας ΜΚΟ που συστάθηκε αμέσως μετά τις μεγάλες φωτιές του καλοκαιριού στην Κύπρο και τον οδικό χάρτη που υιοθετήθηκε για ανάκαμψη των κοινοτήτων.

Ο Υπουργός Παιδείας της Κύπρου μίλησε για τη δέσμευση της Κύπρου για προώθηση της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη και το σχέδιο δράσης για το 2030 που υιοθετήθηκε χθες.