Α. Κυπριανού: Σπουδαίο μάθημα η ζωή του Εζεκία Παπαϊωάννου

Mε αισθήματα δέους, περηφάνιας και βαθιάς συγκίνησης απεύθυνε χαιρετισμό σε έναν από τους ιστορικούς ηγέτες του ΑΚΕΛ, τον Εζεκία Παπαϊωάννου, ανέφερε ο Γ.Γ. Άντρος Κυπριανού.

Σήμερα ακριβώς συμπληρώνονται 110 χρόνια από τη γέννηση του. Φέτος 30 χρόνια από το θάνατο του, ανέφερε ο Α. Κυπριανού.

Ο στόχος δεν είναι να φιλοτεχνηθεί μια αγιογραφία για τον Εζεκία Παπαϊωάννου γιατί δεν είχε ανάγκη από τέτοια. Ο στόχος είναι να τον τιμήσουμε γι’ αυτό που ακριβώς ήταν – κορυφαία πολιτική προσωπικότητα της Κύπρου, σημείωσε ο Γ.Γ του ΑΚΕΛ, συμπληρώνοντας ότι ο Εζεκίας Παπαϊωάννου ήταν απλός στρατιώτης του Κόμματος και του Λαϊκού Κινήματος. Πατριώτης αλλά και διεθνιστής. Αυστηρός αλλά και πέρα για πέρα ανθρώπινος. Πιστός στα ιδανικά του σοσιαλισμού, αφοσιωμένος στην κομματική δουλειά, συνεπής και εργατικός, πάντα έτοιμος για κριτική αλλά και αυτοκριτική, σημείωσε.

Το άλμπουμ της ζωής του, ανέφερε, είναι τεράστιο. Στο Κελλάκι όπου μεγάλωσε φτωχικά. Στην Αμερικάνικη Ακαδημία όπου ήταν ταυτόχρονα μαθητής και παιδί για τα θελήματα για να μπορεί να πληρώνει τα δίδακτρα. Στα μεταλλεία της Φουκάσας να δουλεύει στα έγκατα της γης. Στο λιμάνι του Πειραιά εργάτης για ένα πιάτο όσπρια με το όνειρο του να σπουδάσει γιατρός να εξανεμίζεται μέρα με τη μέρα. Στο Λονδίνο να κοιμάται στην πλατεία Τραφάλγκαρ σκεπασμένος με εφημερίδες, επεσήμανε ο Α. Κυπριανού.

Έτσι «πλάτυνε η σκέψη» του Εζεκία Παπαϊωάννου και μπήκε στο δρόμο της πάλης για τον Άνθρωπο. Στις γραμμές του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεγάλης Βρετανίας, στις ομάδες των Κυπρίων Κομμουνιστών του Λονδίνου, στην Επιτροπή για τις Κυπριακές Υποθέσεις, στο μέτωπο του αντιφασιστικού αγώνα στις Διεθνείς Ταξιαρχίες, στην αντιαεροπορική άμυνα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην πρώτη γραμμή όλων των πολιτικών και κοινωνικών αγώνων του ΑΚΕΛ, ανέφερε.

Ολόκληρη η ζωή, η δράση και η προσφορά του Εζεκία Παπαϊωάννου είναι από μόνη της ένα σπουδαίο μάθημα. Η πολιτική παρακαταθήκη του είναι ένα τεράστιο κληροδότημα για όλους. Η υποχρέωση να ακολουθεί ο  ίδιος δρόμο, είναι το μεγάλο χρέος έναντι του, σημείωσε ο Α. Κυπριανού.

«Το καθήκον που μπαίνει μπροστά από κάθε πατριώτη είναι η διακηρυγμένη γραμμή λύσης του Κυπριακού όπως την διαλαμβάνουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ…» γράφει στις Ενθυμήσεις του. Για να προσθέσει ότι ένας από τους λόγους που το ΑΚΕΛ απέκτησε ισχύ και επιρροή μέσα στην κυπριακή κοινωνία ήταν ότι παρέμεινε συνεπές και προσηλωμένο στη γραμμή και στην τακτική του σε ότι αφορά το Κυπριακό πρόβλημα. Κύπρος ανεξάρτητη, κυρίαρχη, εδαφικά ακέραιη, ομόσπονδη, αδέσμευτη, δημοκρατική και αποστρατιωτικοποιημένη ήταν και είναι το όραμα του ΑΚΕΛ για την Κύπρο. Αυτό το όραμα πήρε σάρκα και οστά∙ έγινε απτή πολιτική πρόταση με συγκεκριμένες εισηγήσεις και θέσεις για την επίλυση του Κυπριακού. Αυτό το όραμα προωθείται με συνεπή τακτική όλα αυτά τα χρόνια. Με τη σωστή αξιοποίηση του διεθνούς παράγοντα, τη συνεχή διαφώτιση του λαού, τις αλλεπάλληλες πρωτοβουλίες για επαναπροσέγγιση και τη συγκρότηση κοινού μετώπου μαζί με τους τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας. Με αγώνα ενάντια στον εθνικισμό, το νεοφασισμό. Με συνέπεια στο στόχο της απελευθέρωσης, της επανένωσης και της ειρήνης, επεσήμανε ο Γ. Γ του ΑΚΕΛ.

Συμπλήρωσε ότι αυτό το όραμα είναι αναγκαίο και επιτακτικό να το υπηρετήσουμε και σήμερα με συνέπεια και αποφασιστικότητα. Οι χειρισμοί του Αναστασιάδη και του Συναγερμού μάς φέρνουν σε πολύ οριακό σημείο, σημείωσε ο Άντρος Κυπριανού. “Ως Κόμμα πατριωτικό, υπεύθυνο και σοβαρό έχουμε υποχρέωση να παλέψουμε για ανατροπή των κατοχικών δεδομένων και να ανακόψουμε τον κατήφορο προς τη διχοτόμηση. Να είσαστε βέβαιοι πως θα επιτελέσουμε το καθήκον μας στο ακέραιο”, συμπλήρωσε.

Ο Εζεκίας Παπαϊωάννου αναδείχθηκε στην ηγεσία του ΑΚΕΛ σε χρόνια δύσκολα. Δύσκολα για την Κύπρο, την εργατική τάξη και το ίδιο το Κόμμα. Είχε ήδη επιστρέψει στην Κύπρο όταν η ταξική, ιδεολογική και πολιτική σύγκρουση κορυφώθηκε το 1948. Στάθηκε ορθός δίπλα στους αγωνιζόμενους μεταλλωρύχους, αμιαντωρύχους και οικοδόμους. Δεν μπορούσε να είχε διαφορετική στάση, αφού σ’ όλη του τη ζωή ο εργαζόμενος άνθρωπος ήταν πάντα στο κέντρο της σκέψης, των συναισθημάτων και των αγώνων του. Το δίκαιο του εργάτη ήταν πάντα για τον Παπαϊωάννου, το αλάθητο ταξικό κριτήριο αντιμετώπισης του κόσμου.

Η εκλογή του στην ηγεσία του ΑΚΕΛ έθεσε τέρμα σε μια πολύχρονη εσωκομματική αντιπαλότητα, που βραχυκύκλωνε το Κόμμα και απειλούσε να ακυρώσει τις κατακτήσεις και τους αγώνες του ΑΚΕΛ και του ευρύτερου κινήματος της Αριστεράς, ανέφερε ο Α. Κυπριανού.

Ο Εζεκίας Παπαϊωάννου ανέλαβε την ηγεσία του ΑΚΕΛ κατά τη διάρκεια του αντιαποικιακού αγώνα. Διαμόρφωσε τη γραμμή αγώνα μαζί με την υπόλοιπη ηγεσία του Κόμματος αντιπαραβάλλοντας στην κοντόφθαλμη προσέγγιση της δεξιάς το δρόμο του μαζικοπολιτικού, αντιιμπεριαλιστικού αγώνα, στον οποίο έπρεπε να ενωθούν όλες οι δυνάμεις. Η διασπαστική στάση της δεξιάς παράταξης δεν επέτρεψε αυτό να γίνει πράξη. Η ισχύς του ΑΚΕΛ μεγάλωνε συνεχώς, γεγονός που ανησύχησε τους βρετανούς αποικιοκράτες. Παρόλο που το ΑΚΕΛ ήταν ενάντια στον ένοπλο αγώνα, οι βρετανοί πήραν μέτρα εναντίον του. Αυτό γιατί όπως αναφέρει ο ίδιος ο Παπαϊωάννου βρετανός αξιωματικός είχε πει χαρακτηριστικά ότι «με την ΕΟΚΑ, θα τα φτιάξουμε μια μέρα, μαζί σας όμως ποτέ». Έθεσαν λοιπόν το ΑΚΕΛ και τις Οργανώσεις σε παρανομία και φυλάκισαν τον ίδιο τον Εζεκία και άλλα στελέχη του Κόμματος, ανέφερε ο Άντρος Κυπριανού.

Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν τα πιο αιματηρά και τα πιο σκοτεινά της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας. Ο Παπαϊωάννου μαζί με την υπόλοιπη ηγεσία καθοδήγησε το ΑΚΕΛ στην αντιμετώπιση του οργίου των πολιτικών δολοφονιών από τους μασκοφόρους του Γρίβα. Μια δοκιμασία την οποία ο ίδιος περιέγραψε ως τη δυσκολότερη της ζωής του. Είχε περάσει τόσα και τόσα, όμως ο ίδιος αξιολόγησε ως τη μεγαλύτερη δοκιμασία το βράδυ εκείνο που τον επισκέφτηκαν μέλη του ΑΚΕΛ για να απαιτήσουν να επιτρέψει ένοπλη απάντηση στις δολοφονίες, αλλιώς θα σκότωναν τον ίδιο. Η απάντηση του ήταν απλή, σαφής και κατηγορηματική. «Προτιμώ να σκοτώσετε εμένα, παρά να κλάψουν χιλιάδες μάνες και παιδιά». Αυτή η διαλεχτική του στάση πρέπει να μας καθοδηγεί και σήμερα, ανέφερε ο Α. Κυπριανού.

Υπό την καθοδήγηση του Παπαϊωάννου και των άλλων συντρόφων, το ΑΚΕΛ άντεξε. Δεν παρασύρθηκε στη δίνη του εμφυλίου πολέμου. Εξαπέλυσε εκστρατείες ενημέρωσης για την πολιτική γραμμή του. Η γραμμή αυτή όχι μόνο βρήκε κατανόηση αλλά και κινητοποίησε το λαό σε τεράστια πολιτικά συλλαλητήρια που καταδίκαζαν τις πολιτικές δολοφονίες. Που βροντοφώναζαν τη λαϊκή απαίτηση για ελευθερία και ανεξαρτησία, σημείωσε.

Ο Εζεκίας Παπαϊωάννου μαζί με την υπόλοιπη ηγεσία καθοδήγησε την πάλη του λαού μας και ενάντια στους σχεδιασμούς του ιμπεριαλισμού. Καθοδήγησε το ΑΚΕΛ να υψώσει ανάστημα στον εθνικισμό και το σοβινισμό, να θεμελιώσει την ομόνοια του λαού μας και να γίνει η ορμή της αντίστασης στο φασισμό, επεσήμανε ο Α. Κυπριανού.

Συμπλήρωσε ότι κατά την προπραξικοπηματική περίοδο, το ΑΚΕΛ προειδοποιούσε πως το κλίμα που καλλιεργούσε η Χούντα και η ΕΟΚΑ Β΄ ήταν μέρος του ευρύτερου σχεδίου για ανατροπή του Μακαρίου και παράδοση της Κύπρου στα νατοϊκά συμφέροντα. Ο Εζεκίας Παπαϊωάννου από το βήμα του 13ου Συνεδρίου του ΑΚΕΛ, τον Απρίλη του 1974, προειδοποιούσε για τη Νατοϊκή συνωμοσία. Πέρασε μάλιστα από τα λόγια στην πράξη προτείνοντας από μέρους του ΑΚΕΛ στον Μακάριο τη δημιουργία Λαϊκής Πολιτοφυλακής που θα ήταν το αντίπαλο δέος απέναντι στην ΕΟΚΑ Β’ αλλά και την ελεγχόμενη από την Χούντα Εθνική Φρουρά. Μέσα σε μόλις μια βδομάδα παρέδωσε στον Μακάριο κατάλογο με χίλια ονόματα που ήταν έτοιμα να αναλάβουν δράση ενάντια στον εοκαβήτικο φασισμό και να προστατέψουν την Κύπρο.

Ο Άντρος Κυπριανού ανέφερε ότι η ενότητα του λαού στον αγώνα για την απελευθέρωση και την ολοκλήρωση της ανεξαρτησίας θεωρείτο από τον Εζεκία βασικό συστατικό της πάλης. Η πολιτική των συνεργασιών ήταν επικεφαλίδα στα κεφάλαια των πολιτικών αγώνων του Κόμματος εκείνα τα χρόνια που η Κύπρος απειλείτο από μέσα και από έξω. Ο Παπαϊωάννου, ως Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ συνεργαζόταν με τον Μακάριο καλόπιστα και με ειλικρίνεια. Κατέβαλε κάθε προσπάθεια να υπερασπιστεί την Κύπρο, την αξιοπρέπεια και την ακεραιότητα της μαζί με το δημοκρατικά εκλεγμένο Πρόεδρο της. Αν ο Μακάριος ξεπερνούσε τους ενδοιασμούς του και εισάκουε τις εισηγήσεις του ΑΚΕΛ η μοίρα της Κύπρου θα ήταν διαφορετική.

Συμπλήρωσε ότι το δίδυμο έγκλημα του 1974 άφησε πίσω του καμένη γη και το λαό μας πρόσφυγα. Είναι αμέτρητες οι ώρες που ο Εζεκίας Παπαϊωάννου αφιέρωσε μέσα στους προσφυγικούς καταυλισμούς, κάτω από τα αντίσκηνα της προσφυγιάς προκειμένου να δει και να προωθήσει τα προβλήματα των προσφύγων. Είναι αμέτρητες οι παρεμβάσεις του μέσα και έξω από τη Βουλή για το ίδιο θέμα.

Το ΑΚΕΛ σήκωσε ψηλά το κεφάλι και πάνω στα ερείπια ξεκίνησε να εργάζεται για να αποτρέψει την παγίωση των κατοχικών δεδομένων. Η αποδοχή και η συνεπής υποστήριξη της λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας χαρακτηρίστηκε από τον Εζεκία μονόδρομος για τον κάθε πατριώτη. Την ίδια στιγμή το ΑΚΕΛ ξεκίνησε να κτίζει την προοπτική του λαού μας πάνω στα αποκαΐδια της εισβολής με την πολιτική της επαναπροσέγγισης. Το Κόμμα μας πολεμήθηκε, έγινε στόχος ύβρεων και λάσπης γιατί τόλμησε να στηρίξει την ομοσπονδία, γιατί τόλμησε να μιλήσει για την αδελφοσύνη του λαού μας, ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων, ανέφερε.

Η συνέπεια στη διακηρυγμένη γραμμή λύσης του Κυπριακού είναι η ουσία της διαχρονικής πολιτικής του ΑΚΕΛ στο Κυπριακό. Έτσι όπως την περιέγραφε ο Εζεκίας Παπαϊωάννου, έτσι όπως εξακολουθεί να παραμένει μέχρι σήμερα. Αυτό το τονίζουμε μπροστά σε κάθε κάλπικη απόπειρα από ορισμένους να παρουσιάσουν ένα διαφορετικό Εζεκία τότε, ένα άλλο ΑΚΕΛ τότε και ένα άλλο ΑΚΕΛ σήμερα. «Εξοπλίζουν τους ιμπεριαλιστές οι πολέμιοι της λύσης διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας» δήλωνε ο Εζεκίας Παπαϊωάννου και είχε δίκαιο. Γνωρίζαμε από τότε ότι είτε θα επανενώσουμε τον τόπο μας με το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, είτε θα μας μείνει η διχοτόμηση. Με αυτή θα ικανοποιήσουμε τους σχεδιασμούς των ιμπεριαλιστών που διέταξαν το δίδυμο έγκλημα του 1974, σημείωσε.

Κάπου στις «Ενθυμήσεις» του ο Εζεκίας αναφέρει με παράπονο ότι δεν πιστεύει να λοιδορήθηκε τόσο πολύ άλλος πολιτικός ηγέτης στην Κύπρο, όσο ο ίδιος για τις πολιτικές θέσεις που υπερασπιζόταν ως Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ. Η επίθεση που δέχτηκε ο Εζεκίας και το ΑΚΕΛ, έγινε λυσσαλέα και εξοντωτική πολεμική όταν ο Δ. Χριστόφιας εκλέγηκε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας γιατί τόλμησε να θέσει στο δημόσιο διάλογο και στο τραπέζι των συνομιλιών, θέσεις που καταργούσαν την εθνοτική σύγκρουση και είχαν στην καρδιά τους την κοινή πατρίδα, το κοινό κράτος, την κοινή ζωή ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων, ανέφερε.

Δεν πρέπει να έχουμε αμφιβολία ότι της ίδιας συμπεριφοράς θα τυγχάνει το ΑΚΕΛ από τα διάφορα κατεστημένα του τόπου και τη δεξιά. Ο λόγος είναι απλός. Θεωρούν ότι αποτελεί κίνδυνο για την εδραίωση της κυριαρχίας τους, εμπόδιο για την προώθηση των πολιτικών τους και για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους.
«Το Κόμμα μας είναι το Κόμμα των έργων, της συνέπειας», έλεγε ενώπιον των συλλογικών οργάνων του ΑΚΕΛ ο Εζεκίας. Όντως, το ΑΚΕΛ παρέδωσε μαθήματα κοινοβουλευτισμού και κοινωνικοπολιτικής δράσης τα χρόνια μετά την ανεξαρτησία. Από το 1960 ο Εζεκίας Παπαϊωάννου εκλεγόταν βουλευτής, αδιάσειστο τεκμήριο της αναγνώρισης και του σεβασμού που τύγχανε από το λαό. «Τώρα δεν μπορούμε να τα φορτώνουμε όλα στην αποικιοκρατία, σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να μελετούμε προσεκτικά το κάθε πρόβλημα και να διατυπώνουμε συγκεκριμένες προτάσεις για τη λύση του. Αν η μελέτη του προβλήματος είναι πρόχειρη και οι προτάσεις για τη λύση του ανεδαφικές, κανένα δεν θα βοηθήσουμε και μονάχα θα γελοιοποιηθούμε» τόνιζε. Αυτή η πολύ μεστή του αναφορά πρέπει να μας καθοδηγεί και σήμερα, είπε ο Άντρος Κυπριανού.

Δεν θα ήταν υπερβολή να τονίσουμε ότι η μεταμόρφωση της Κύπρου στη δεκαετία του 1960 και τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1970, φέρει και την ανεξίτηλη σφραγίδα του ΑΚΕΛ και του Λαϊκού Κινήματος με τη δράση τους μέσα και έξω από τη Βουλή. Η μεταμόρφωση εκείνη, από μια καθυστερημένη αποικία σε ένα αναπτυσσόμενο κράτος, συντελέστηκε παρά τις αιματηρές περιπέτειες του Κυπριακού, το καθεστώς διακρίσεων σε βάρος της Αριστεράς και την προδοτική δράση της ακροδεξιάς.

Πρόσθεσε ότι η παγοποίηση των χρεών, η αποχέτευση, η κατασκευή του φράγματος του Κούρρη, του διυλιστηρίου πετρελαίων, το Σχέδιο Ανάπτυξης Πιτσιλιάς, η βελτίωση του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, η ανάπτυξη του τουρισμού, η προστασία του περιβάλλοντος, τα Συμβούλια Εμπορίας φρούτων και λαχανικών, η διενέργεια κοινοτικών και δημοτικών εκλογών είναι ορισμένα παραδείγματα.

Ο Ε. Παπαϊωάννου είχε πλήρη συνείδηση για το ρόλο και την αποστολή του Κόμματος της εργατικής τάξης. Για την κεφαλαιώδη σημασία αυτού του ρόλου και αποστολής. Γι’ αυτό και θεωρούσε τη ζωή του αδιανόητη έξω από το Κόμμα και τους αγώνες του. Πρώτο μέλημα του ήταν πάντα η σωστή λειτουργία του Κόμματος όχι ως αυτοσκοπός αλλά ως μέσο για να προωθούνται οι μεγάλοι στόχοι για τη χειραφέτηση των εργαζομένων και τη σωτηρία της Κύπρου, σημείωσε.

«Τα οργανωτικά προβλήματα είναι συνυφασμένα με τα πολιτικά και αντίστροφα» υποδείκνυε κατά τις συζητήσεις στις οργανωτικές συνδιασκέψεις. Ο Παπαϊωάννου δεν ήταν τυπολάτρης, ούτε αφομοιωτής του Καταστατικού του ΑΚΕΛ. Είχε ισχυρή την πεποίθηση ότι οι οργανωτικές αρχές του Κόμματος ήταν άρρηκτα συνδεδεμένες με τον χαρακτήρα του ΑΚΕΛ και από αυτή τη σκοπιά τις υπηρετούσε και τις εφάρμοζε. Πίστευε ότι όσο ισχυρές πολιτικές προτάσεις και αν είχε το Κόμμα, δίχως την εφαρμογή των βασικών αρχών λειτουργίας του από την Κομματική Ομάδα μέχρι την Κεντρική Επιτροπή, το ΑΚΕΛ δεν θα μπορούσε να πάει μακριά. Την ίδια σημασία απέδιδε και στο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, όχι με την έννοια της τυφλής υπακοής, αλλά του σεβασμού και της εφαρμογής των συλλογικών αποφάσεων. Της συνειδητής κατανόησης για την ανάγκη σεβασμού του έτσι ώστε να αυξάνεται η αποτελεσματικότητα του Κόμματος, ανέφερε.

«Χρειαζόμαστε ένα μαζικό Κόμμα που νάναι ταυτόχρονα δραστήριο κι όχι ένα στενό Κόμμα διαλεκτών λίγων μελών. Χρειαζόμαστε ένα μαζικό Κόμμα με πολλές χιλιάδες μέλη από όλα τα στρώματα του εργαζόμενου λαού που νάναι ταυτόχρονα και δραστήριο», τόνιζε ενώπιον των σωμάτων. Κατά τις τέσσερις δεκαετίες που ο Εζεκίας Παπαϊωάννου ηγήθηκε του Κόμματος, το ΑΚΕΛ μαζικοποιήθηκε. Κέρδισε το σεβασμό, την εμπιστοσύνη και τη συνείδηση του λαού, ως η δύναμη εκείνη που αγωνίζεται αδιάκοπα με σοβαρότητα και συνέπεια για τη σωτηρία της Κύπρου, την πρόοδο και την ευημερία της. Ο ίδιος προσωπικά αλλά και το ΑΚΕΛ ως σύνολο κέρδισαν το σεβασμό ακόμα και των πολιτικών τους αντιπάλων.

«Η νεολαία είναι το μέλλον», υποδείκνυε ο Εζεκίας. Ακολουθούσε πολιτική στελεχών, όχι για την εικόνα αλλά για την ουσία. Είναι χαρακτηριστική η αναφορά του Δ. Χριστόφια στο βιβλίο του, ότι κάθε φορά που επέστρεφε για διακοπές από τις σπουδές του ο Εζεκίας του αφιέρωνε ώρα για να συζητήσει μαζί του διάφορα θέματα. Είναι επίσης χαρακτηριστική η αναφορά του ότι όταν ο Παπαϊωάννου του πρότεινε να τον εισηγηθεί για τη θέση του Γενικού Γραμματέα του Κόμματος και ο ίδιος πρόβαλε αντιρρήσεις λέγοντας ότι προηγούνται άλλοι, μιας και ο ίδιος ήταν μόλις σαρανταδύο ετών, ο Εζεκίας απάντησε απλώς «…θα γίνει πραγματική ανανέωση», ανέφερε ο Α. Κυπριανού.

Συμπλήρωσε ότι «ο μαρξισμός λενινισμός δεν είναι ούτε κοράνι ούτε βίβλος για μας τους κομουνιστές. Είναι επιστήμη. Είναι η επιστήμη των επιστημών. Την χρησιμοποιούμε σαν πυξίδα, σαν προβολέα για να φωτίσουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε». Ο Εζεκίας ήταν ένας πιστός στρατιώτης της υπόθεσης του Ανθρώπου, επειδή όσο ζούσε μελετούσε την ιδεολογία μας, όσο ζούσε διάβαζε ασταμάτητα. Είχε απόλυτη πίστη στις δυνάμεις της εργατικής τάξης και φρόντιζε να υπενθυμίζει πάντοτε ότι εκεί είναι η μάνα όλων των δυνάμεων του Κόμματος μας. Ήταν συνεπής υπηρέτης των αξιών και των ιδανικών του σοσιαλισμού και αυτό το απέδειξε με την κομματική του δράση, με τη δράση του στην Κύπρο και στον κόσμο, με την ίδια τη στάση ζωής του. Το ΑΚΕΛ κέρδισε τη συνείδηση των Κυπρίων ακριβώς γιατί έκανε πράξη αυτό που περιγράφει ο Εζεκίας. Χρησιμοποίησε την ιδεολογία όχι ως δόγμα, αλλά ως το φακό με τον οποίο αναλύουμε διαλεκτικά τα δεδομένα για να πάμε ένα βήμα παρακάτω, διατηρώντας πάντοτε τον ταξικό μας χαρακτήρα και τη μαχητικότητα μας για τη δικαίωση του τόπου μας, τα δίκαια των εργαζομένων και του λαού.

«Απλά μέλη και στελέχη του Κόμματος έχουν τα ίδια δικαιώματα. Τα στελέχη ανάλογα με το πόστο που κατέχουν είναι επιφορτισμένα με περισσότερα καθήκοντα, αλλά δεν έχουν κανένα προνόμιο. Το μοναδικό προνόμιο που διεκδικούμε εμείς οι κομουνιστές είναι να βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή των αγώνων του λαού μας» έλεγε ο Εζεκίας και έδινε πρώτος το παράδειγμα. Ο ίδιος βρισκόταν στα γραφεία του Κόμματος νωρίς το πρωί και δούλευε σκληρά συνεχώς. Έμπαινε μπροστά για την εφαρμογή των αποφάσεων, μεριμνούσε για το κάθε τι που έπρεπε να γίνει, από μια απλή επιστολή μέχρι τα σοβαρά έγγραφα πολιτικής. Ακολουθούσε το «λενινιστικό στυλ δουλειάς», που σήμαινε ότι όλα είχαν σημασία. Η εικόνα των γραφείων, η εικόνα των στελεχών, ο σεβασμός σε όλους, η ακρίβεια, η συνέπεια, η επιμέλεια, η δουλειά με καθοδήγηση, ενθουσιασμό και κίνητρο ήταν το πνεύμα της καθημερινότητας του. Η φράση του «είμαι ένας πραγματικός προλετάριος» αντανακλούσε όλη τη στάση ζωής του. Τίποτε περιττό, τίποτε που να προκαλεί τον Κύπριο εργάτη, εργαζόμενο, αγρότη, αυτούς που τάχθηκε να υπηρετεί. Σεμνός, έντιμος και καθαρός από την αρχή μέχρι το τέλος. Αυτό ενέπνεε εξάλλου και τα στελέχη και τα χιλιάδες μέλη του ΑΚΕΛ που τον τιμούσαν με τη στήριξη και το σεβασμό τους, ανέφερε.

Ο Εζεκίας έφυγε νωρίς. Ευτυχώς, εντός εισαγωγικών, θα έλεγε κάποιος. Δεν έζησε να δει τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Παπαϊωάννου αγαπούσε με πάθος την Σοβιετική Ένωση. Την θεωρούσε ενσάρκωση των υψηλών ιδανικών του σοσιαλισμού και δεύτερη πατρίδα όλων των κομμουνιστών του κόσμου. Θεωρούσε κάθε αμφισβήτηση της Σοβιετικής Ένωσης ως επίθεση κατά του σοσιαλισμού. Σήμερα, αυτή η προσέγγιση ίσως να επιδέχεται αρκετής κριτικής. Κανένας όμως δεν μπορεί να αμφισβητήσει τα γνήσια διεθνιστικά της κίνητρα. Αυτή η προσέγγιση γίνεται ακόμα πιο κατανοητή αν λάβουμε υπόψη ότι ο Παπαϊωάννου προερχόταν από μια μικρή απειλούμενη χώρα, που ένοιωθε συνέχεια το πόσο πολύτιμη ήταν η στήριξη της Σοβιετικής Ένωσης στον αγώνα επιβίωσης που διεξήγαγε, είπε ο Α. Κυπριανού.

Ο Α. Κυπριανού είπε ότι ο Παπαϊωάννου ήταν μορφή του διεθνούς κινήματος και θεμελιωτής των κυπροσοβιετικών σχέσεων. Τα επιτεύγματα και οι κατακτήσεις του σοβιετικού λαού ήταν φάρος για το Κόμμα και κινητήρια δύναμη για τους αγώνες του. Το ΑΚΕΛ κάτω από την ηγεσία του ανέπτυξε τη διεθνή και διεθνιστική του δράση. Η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, αποτέλεσμα της στενής πολιορκίας κάθε είδους από τα καπιταλιστικά κράτη αλλά και της διαστρέβλωσης της ουσίας και της επιστημονικής θεμελίωσης του σοσιαλισμού, είμαστε βέβαιοι ότι θα πλήγωνε αλλά δε θα λύγιζε ένα φλογερό αγωνιστή όπως τον Εζεκία Παπαϊωάννου. Ο θάνατος του κληροδότησε στην ηγεσία που τον διαδέχτηκε υπό τον σ. Δ. Χριστόφια το τεράστιο βάρος να ανταποκριθεί στον πήχη που ήταν ήδη πολύ ψηλά. Ταυτόχρονα όμως η ηγεσία εκείνη έπρεπε την ώρα που κυριολεκτικά χαλούσε ο κόσμος, να μην υποστείλει την κόκκινη σημαία και να μην παραδεχτεί το «τέλος των ιδεολογιών». Ευτυχώς για το Κίνημα και τον ίδιο τον τόπο, δεν λύγισαν και πάλεψαν για να υπερασπιστούν το Κόμμα και τον χαρακτήρα του και να το ανεβάσουν ακόμα πιο ψηλά.
Δεν είναι λίγοι όσοι θεωρούν ότι ο Εζεκίας ήταν χαρακτήρας βλοσυρός, απόμακρος, των τύπων και της αυστηρότητας. Ο ίδιος όντως παραδέχτηκε ότι η ζωή του ήταν σκληρή και αυτό επηρέασε τον χαρακτήρα του. Αν όμως κάποιος μελετήσει προσεχτικά, θα διαπιστώσει μια άλλη πλευρά του, την ανθρώπινη. Πρώτα και κύρια στα όσα ο ίδιος αναφέρει για τη συντρόφισσα της ζωής του, την Ειρήνη. Αρκεί μόνο να αναλογιστεί κάποιος ότι για να μην τον δει η Ειρήνη άρρωστο ενώ ήταν και η ίδια άρρωστη δέχτηκε να υποβληθεί σε μια ιδιότυπη θεραπεία με φριχτούς πόνους μόνο και μόνο για να αναρρώσει άμεσα, να βρεθεί κοντά της και έπειτα να επιστρέψει στα καθήκοντα του. Έπειτα για τον απεριόριστο σεβασμό και την εκτίμηση που εκφράζει στα γραφτά του για τη Μαρία, η οποία στάθηκε στο πλευρό του σε όλη τη διάρκεια της έντονης ζωής του με αγάπη, φροντίδα και επιμέλεια. Τέλος, δεν μπορεί κάποιος παρά να προσέξει το ύφος που έχει σε κάθε φωτογραφία που τον περιτριγυρίζουν παιδιά. Το βλέμμα του αλλάζει. Γίνεται ο καθρέφτης τους. Ο καθρέφτης της αθωότητας, της χαράς και της ανιδιοτελούς αγάπης για τον άνθρωπο. Όλη του η ζωή, όλη του η προσφορά είχε αυτή την αφετηρία: την αγάπη του για τον άνθρωπο, την αγωνία για το μέλλον και τη ζωή, για «την πανανθρώπινη μέρα της ειρήνης, της ευτυχίας, της χαράς, του σοσιαλισμού», ανέφερε ο Γ. Γ. του ΑΚΕΛ.

Καταλήγοντας ο Α. Κυπριανού, ανέφερε ότι ο Εζεκίας Παπαϊωάννου πρωταγωνίστησε στη σύγχρονη ιστορία του τόπου. Είναι αξίωμα ότι η ιστορία δεν αφορά το παρελθόν, αλλά κυρίως το παρόν. Η πολιτική του παρακαταθήκη δεν είναι ένα μνημόσυνο για τα όσα έζησε, τα όσα πέτυχε, τα όσα πρόσφερε. Είναι η ζωντανή υπόμνηση ότι κουβαλούμε μαζί μας μια μακρά πλούσια και ματωμένη Ιστορία αλλά και την υπόσχεση του μέλλοντος: τον ασταμάτητο αγώνα για τη δικαίωση της Κύπρου και την απελευθέρωση του Ανθρώπου.