Αδιαφάνεια και αισχροκέρδεια στις τιμές των καυσίμων

Του Μιχάλη Μιχαήλ

 

Παρά τις μειώσεις που σημείωσαν κατά καιρούς το τελευταίο διάστημα οι τιμές των καυσίμων στη διεθνή αγορά, στην Κύπρο συνεχίζει να παρατηρείται μια συνεχής αύξηση στις τιμές των καυσίμων, επισημαίνουν το ΑΚΕΛ και ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Καταναλωτών (Κ.Σ.Κ.).

Το ΑΚΕΛ διά του βουλευτή Κώστα Κώστα επισημαίνει για πολλοστή φορά το γεγονός αυτό, ενώ ο πρόεδρος του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριος Δρουσιώτης, καλεί το Υπουργείο Εμπορίου και την αρμόδια Επιτροπή να ξεκαθαρίσουν δημόσια αν οι λιανικές τιμές βρίσκονται σε λογικά επίπεδα. Σημειώνει επίσης ότι ο Σύνδεσμος Καταναλωτών, ο οποίος είναι ένας εθελοντικός Σύνδεσμος, παρακολουθεί επί καθημερινής βάσης τις λιανικές τιμές των καυσίμων, ενώ η αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου Εμπορίου δεν το κάνει και η αρμόδια Υπηρεσία της Ε.Ε. κάνει καταγραφή μόνο κάθε Δευτέρα.

 

ΑΚΕΛ: Κέρδη του ενός εκατομμυρίου στις εταιρείες

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ και μέλος της Επιτροπής Ενέργειας και Εμπορίου της Βουλής, Κώστας Κώστα, επεσήμανε στη «Χαραυγή» ότι το θέμα των καυσίμων είναι πολύ κρίσιμο για τον οικογενειακό προϋπολογισμό και ότι το ΑΚΕΛ εκδίδει συνεχώς ανακοινώσεις για το θέμα και πιέζει για να υπάρξει περιορισμός στις αδικαιολόγητες αυξήσεις.

Ο Κ. Κώστα υπογράμμισε ότι σε συνεδρία της Κοινοβουλευτικής. Επιτροπής Ενέργειας το 2019, ο βοηθός Γενικός Ελεγκτής είχε αναφέρει ότι ένα σεντ αύξηση στις τιμές ετησίως, επιφέρει επιπρόσθετα κέρδη περίπου 10 εκ. ευρώ στις εταιρείες. Η θέση αυτή συμπίπτει και με τη θέση του Συνδέσμου Καταναλωτών και τα όσα ανέφερε στην εφημερίδα μας ο κ. Μ. Δρουσιώτης.

 

Το Υπουργείο παρακολουθεί και δεν τοποθετείται

Ενώ ως ΑΚΕΛ, πρόσθεσε ο Κ. Κώστα, φωνάζουμε εδώ και χρόνια για τις υψηλές τιμές των καυσίμων, το Υπουργείο Ενέργειας ισχυρίζεται συνεχώς ότι κανένα σοβαρό πρόβλημα δεν υπάρχει, ότι αισχροκέρδεια δεν υπάρχει και ότι οι τιμές στην Κύπρο είναι λογικές.

Παράλληλα, ο κ. Δρουσιώτης σημείωσε ότι οι αυξήσεις είναι πολύ μεγάλες και δεν μπορούμε να ξέρουμε αν είναι λογικές διότι ο μόνος που μπορεί να διαφωτίσει είναι το Υπουργείο Εμπορίου, το οποίο παρακολουθεί τις τιμές και μια συμβουλευτική επιτροπή συμβουλεύει τον υπουργό. Η συμβουλευτική επιτροπή του Υπουργείου Ενέργειας, πρόσθεσε, δεν δίνει στοιχεία στη δημοσιότητα διότι, όπως ισχυρίζεται, τα στοιχεία αυτά είναι εμπιστευτικά και πρέπει να τα γνωρίζει μόνο ο υπουργός. Εξήγησε επίσης ότι η επιτροπή αυτή συμβουλεύει τον υπουργό μόνο στην περίπτωση που οι αυξήσεις είναι πάνω από 2 σεντς το λίτρο.

Και είναι γι’ αυτόν το λόγο, πρόσθεσε, που ως Σύνδεσμος Καταναλωτών ζητούν από το Υπουργείο Εμπορίου να πει δημόσια αν οι λιανικές τιμές βρίσκονται σε λογικά επίπεδα.

 

Σημαντικές οι αυξήσεις

Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ από την πλευρά του υπέδειξε ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση δεν έχει απαντήσει το ερώτημα, πώς είναι δυνατόν όταν η τιμή του πετρελαίου διεθνώς είχε ανέβει στα 140 δολάρια το βαρέλι, η τιμή της αμόλυβδης βενζίνης 95 οκτανίων στην Κύπρο είχε ανεβεί στο €1,40 το λίτρο, ενώ σήμερα που η τιμή του πετρελαίου διεθνώς είναι περίπου στα 62 δολάρια το βαρέλι, η τιμή της αμόλυβδης στην Κύπρο φτάνει μέχρι και το €1,16 το λίτρο και μάλιστα μετά από μείωση του φόρου κατανάλωσης κατά 5 σεντς.

Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Τιμών της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου Εμπορίου, σημείωσε, τα τελευταία χρόνια οι αυξήσεις των τιμών των καυσίμων στην Κύπρο είναι πολύ μεγαλύτερες από τον μέσο όρο αυξήσεων της Ε.Ε.

Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου Καταναλωτών, από τον περασμένο Ιανουάριο μέχρι σήμερα υπήρξε αύξηση στην τιμή της βενζίνης 6,5 σεντς, για το πετρέλαιο κίνησης αύξηση 7,4 σεντς και για το πετρέλαιο θέρμανσης αύξηση 7 σεντς.

Σε σύγκριση με τις περσινές τιμές της ίδιας περιόδου, πρόσθεσε ο κ. Δρουσιώτης, η πιο φθηνή τιμή για τη βενζίνη 95 ήταν στις 3 Ιουνίου με τιμή πώλησης 96,5 σεντς το λίτρο, ενώ τώρα η τιμή είναι αυξημένη κατά 17,5 σεντς. Την ίδια περίοδο το πετρέλαιο κίνησης σημείωσε αύξηση 20 σεντς το λίτρο και 9,5 σεντ το πετρέλαιο θέρμανσης.

 

Δεν εφαρμόζουν ούτε τις δικές τους μελέτες

Ο Κώστας Κώστα υπέδειξε ότι η κυβέρνηση δεν εφαρμόζει τις εισηγήσεις της δικής της μελέτης του 2015, την οποία ακριβοπλήρωσαν οι πολίτες, για δημιουργία συνθηκών ανταγωνισμού, ο οποίος σήμερα είναι ανύπαρκτος, όπως έχει αποφασίσει και η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού. Η πιο σημαντική εισήγηση της μελέτης είναι η δημιουργία μικρών αυτοεξυπηρετούμενων πρατηρίων καυσίμων, για προσφορά πιο χαμηλών τιμών.

Μια άλλη πτυχή, την οποία συνεχίζει η κυβέρνηση, είναι η απαράδεκτη επιβολή ΦΠΑ και επί του Φόρου Κατανάλωσης παρ’ όλες τις συνεχιζόμενες αντιδράσεις μας αφού η ευρωπαϊκή οδηγία είναι δυνητική.

 

Ούτε κουβέντα για υγραεριοκίνηση

Ένα θέμα για το οποίο έγιναν πολλές συζητήσεις είναι αυτό της υγραεριοκίνησης των οχημάτων. Η κυβέρνηση, είπε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, δεν δίνει κίνητρα για χρήση υγραερίου, όπως είναι η επιδότηση για την τοποθέτηση συστημάτων στα οχήματα. Υπενθύμισε ότι ο φόρος κατανάλωσης στο υγραέριο είναι μόνο 7 σεντς το λίτρο, ενώ της βενζίνης και του πετρελαίου είναι 44 σεντς.

Παράλληλα, ο Κ. Κώστα υπενθύμισε ότι η πλειοψηφία της Βουλής το 2019 καταψήφισε την τροπολογία του ΑΚΕΛ για μείωση κατά 50% του τέλους άδειας κυκλοφορίας στα αυτοκίνητα που κινούνται με υγραέριο, όπως γίνεται και σε άλλες χώρες.

Υπενθύμισε επίσης ότι η κυβέρνηση δεν παραχωρεί κίνητρα για να προωθηθεί η ηλεκτροκίνηση, όπως η επιδότηση αγοράς ηλεκτροκίνητων οχημάτων και η αύξηση των σημείων φόρτισης, με τον ίδιο τον τέως Υπουργό Οικονομικών να λέει πως δεν πρόκειται να γίνει κάτι τέτοιο.

 

Καθορισμός ανώτατης τιμής πώλησης

Περαιτέρω ο βουλευτής του ΑΚΕΛ σημείωσε ότι οι Υπουργοί Ενέργειας, ποτέ δεν έκαναν χρήση του διατάγματος καθορισμού ανώτατης λιανικής τιμής πώλησης (πλαφόν), παρ’ όλο που πλέον έχουν κλείσει τα κενά που υπήρχαν στη διαδικασία και καθορίστηκαν νέα κριτήρια, ενώ η κυβέρνηση θεωρεί ότι οι άμεσες, τεράστιες και ταυτόχρονες από όλες τις εταιρείες αυξήσεις και οι ελάχιστες και με φοβερή καθυστέρηση μειώσεις των τιμών, είναι κάτι που δεν ισχύει στην Κύπρο.

Σημείωσε ακόμη ότι παρ’ όλο που ζητήθηκε πολλές φορές από την κυβέρνηση να ελέγξει την κερδοφορία των εταιρειών για να διαπιστωθεί αν υπάρχει αισχροκέρδεια και να παρουσιάσουν τα αποτελέσματα της έρευνάς τους, δεν υπήρξε ανταπόκριση.

Επιπλέον, υπάρχει και το θέμα της διασφάλισης του ανταγωνισμού μεταξύ των εταιρειών, τη στιγμή που όλες οι μεγάλες εταιρείες αγοράζουν τα καύσιμά τους από το ίδιο διυλιστήριο στο εξωτερικό. Απάντηση ακόμη δεν υπήρξε.

 

 

Πτωτική πορεία στις πωλήσεις πετρελαιοειδών λόγω COVID

 

Συνεχίστηκε και τον Ιανουάριο του 2021 η πτωτική πορεία των πωλήσεων πετρελαιοειδών στην Κύπρο, οι οποίες επηρεάζονται από τα περιοριστικά μέτρα κατά της πανδημίας του κορονοϊού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, κατά τον Ιανουάριο του 2021, οι συνολικές πωλήσεις πετρελαιοειδών έφτασαν τους 89.362 τόνους, σημειώνοντας μείωση 31,8% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020. Σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2020, μειώσεις παρατηρήθηκαν στις πωλήσεις της βενζίνης κατά 34,0%, του πετρελαίου κίνησης κατά 13,7%, αλλά και στις προμήθειες πετρελαίου σε αεροπλάνα κατά 81,2%. Όσον αφορά ειδικότερα τις πωλήσεις από πρατήρια πετρελαιοειδών, αυτές παρουσίασαν πτώση της τάξης του 25,8% στους 45.030 τόνους.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι συνολικές πωλήσεις πετρελαιοειδών από πρατήρια τον Ιανουάριο του 2021 μειώθηκαν κατά 25,6% σε ετήσια βάση και υποχώρησαν σε 45.030 τόνους, μείωση η οποία αντανακλά τον περιορισμό στις διακινήσεις τόσο των πολιτών όσο και εργαζομένων λόγω των περιοριστικών μέτρων.

Σε μηναία βάση, δηλαδή σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2020, οι ολικές πωλήσεις πετρελαιοειδών κατά το μήνα Ιανουάριο 2021 σημείωσαν μείωση 14,6%. Συγκεκριμένα, πτώση σημειώθηκε στις πωλήσεις βενζίνης, πετρελαίου κίνησης, ασφάλτου, υγραερίου, καθώς και στις προμήθειες πετρελαίου σε αεροπλάνα. Αντίθετα, άνοδος παρατηρήθηκε στις πωλήσεις βαρέος και ελαφρού μαζούτ, καθαρού και ακάθαρτου πετρελαίου και στις προμήθειες πετρελαίου σε πλοία.

Σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2020, οι πωλήσεις πετρελαιοειδών από πρατήρια παρουσίασαν μείωση 24,8%. Τα ολικά αποθέματα πετρελαιοειδών στο τέλος του Ιανουαρίου 2021 σημείωσαν άνοδο 1,1% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.