Αφιέρωμα: Να υπενθυμίσουμε στον κόσμο την αξία του βιβλίου: Βούλα Κοκκίνου

Συνέντευξεις στον Αντώνη Γεωργίου

Το Φεστιβάλ Βιβλίου Λευκωσίας διοργανώνεται για πρώτη φορά στην Κύπρο και όπως αναφέρουν οι οργανωτές «έχει θέσει ως στόχο να καθιερωθεί ως ένας θεσμός που θα προωθήσει το βιβλίο στο κυπριακό κοινό, κάθε ηλικίας, θα φέρει κοντά τους αναγνώστες με τους συγγραφείς και θα αναδείξει το έργο των Kυπρίων συγγραφέων σε μια εποχή που το βιβλίο αντιμετωπίζει ιδιαίτερες προκλήσεις».

Το φεστιβάλ διοργανώνεται 12 Ιουνίου 2016 στο Πάρκο Ακρόπολης από τις 10 π.μ. μέχρι τις 8 το βράδυ. Στα πλαίσια του φεστιβάλ θα διοργανωθεί συζήτηση με θέμα «Το βιβλίο και η αξία του» και την οποία θα συντονίζει ο Γιώργος Φράγκος, μέλος της Οργανωτικής Επιτροπής και Βιβλιοκριτικός. Στη συζήτηση θα καταθέσουν εισηγήσεις ο Γιώργος Μολέσκης (πρόεδρος Eνωσης Λογοτεχνών Κύπρου), ο Κώστας Κατσώνης (πρόεδρος Συνδέσμου Παιδικού και Νεανικού Βιβλίου Κύπρου), ο Aκης Χρίστου (πρόεδρος Συνδέσμου Βιβλιοπωλών Κύπρου) και η Βούλα Κοκκίνου (Εκδόσεις Εν Τύποις, πρώην πρόεδρος Συνδέσμου Εκδοτών Κυπριακού Βιβλίου).

Μιλάμε με όλους για τη σημασία του Φεστιβάλ Βιβλίου, για το βιβλίο και κατά πόσο διαβάζουμε στην Κύπρο, τη λογοτεχνία Kυπρίων και πώς αυτή αντιμετωπίζεται, το παιδικό βιβλίο, το ρόλο των λογοτεχνών, τους εκδοτικούς οίκους κυπριακού βιβλίου, τα βιβλιοπωλεία και φυσικά τη φιλαναγνωσία, πώς μεταδίδουμε την αγάπη για το βιβλίο, τη χαρά της ανάγνωσης στα παιδιά και σε μεγάλους.

ΒΟΥΛΑ ΚΟΚΚΙΝΟΥ

Πόσοι είναι οι εκδοτικοί οίκοι στην Κύπρο;

Eχουν αυξηθεί ή μειωθεί τα τελευταία χρόνια; Το επάγγελμα του εκδότη (ως οργανωμένη εκδοτική μονάδα) στην Κύπρο εμφανίζεται πριν είκοσι χρόνια. Δεν έχουμε δηλαδή εκδοτική παράδοση στην Κύπρο. Αποτρεπτικοί παράγοντες, κυρίως, η περιορισμένη αγορά, αλλά και η εισαγωγή ελλαδικών και ξένων εκδόσεων. Τα τελευταία είκοσι χρόνια εμφανίζονται περίπου 18 εκδοτικοί οίκοι, που με την οικονομική κρίση έχουν μειωθεί κατά το ήμισυ.

Ποια είναι τα κυριότερα αιτήματα του Συνδέσμου;

Τα κυριότερα αιτήματα των εκδοτών είναι η κατανόηση της σημασίας της εκδοτικής δραστηριότητας στην Κύπρο και κατ’ επέκταση η στήριξη του κλάδου από το κράτος, οικονομικά κυρίως, αλλά και με πολλούς άλλους τρόπους. Σε άλλα κράτη με τεράστιες αγορές στηρίζονται οι εκδότες, είτε με μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, όπως στην Αγγλία, είτε με χρηματοδοτήσεις βιβλίων τέχνης, όπως στον Καναδά, είτε με χρηματοδοτήσεις συγγραφέων, όπως στη Γερμανία, είτε με χρηματοδοτήσεις για την εξαγωγή βιβλίων, όπως στη Γαλλία κ.λπ.

Οι εκδοτικοί οίκοι στην Κύπρο έχουν ικανοποιητικό δίκτυο διανομής των βιβλίων στην Κύπρο και τι γίνεται με την αγορά της Ελλάδας;

Το δίκτυο διανομής των βιβλίων στην Κύπρο δεν είναι ικανοποιητικό. Ο λόγος είναι η μικρή αγορά. Δεν μπορεί να επιβιώσει κάποιος κάνοντας μόνο το επάγγελμα αυτό. Η διανομή, συνήθως, γίνεται από τον κάθε εκδότη, είτε οι μικρότεροι βιβλιοπώλες προμηθεύονται βιβλία μέσω μεγαλύτερων βιβλιοπωλείων. Η αγορά της Ελλάδας είναι πολύ δύσκολη. Οι κατά καιρούς προσπάθειες των κυπριακών εκδοτικών οίκων σκόνταψαν στο αφιλόξενο ελλαδικό περιβάλλον. Μας βλέπουν ανταγωνιστικά. Πολλοί συγγραφείς ποντάροντας στη μεγάλη αγορά της Ελλάδας κατέφυγαν σε εκεί εκδοτικούς οίκους, οι οποίοι, στην πλειοψηφία, τούς εκμεταλλεύτηκαν οικονομικά. Η λύση θα ήταν να υπάρξει κυπριακό κέντρο διανομής εκεί, που θα διένειμε κυπριακές εκδόσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα. Μια παλαιότερη προσπάθεια από το Σύνδεσμο Εκδοτών Κυπριακού Βιβλίου σκόνταψε στην άρνηση του κράτους να στηρίξει οικονομικά την προσπάθεια.

Τι νομίζετε ότι χρειάζεται για να αυξηθεί η φιλαναγνωσία στην Κύπρο; Ποια η δική σας συμβολή;

Απαραίτητο για να αυξηθεί η φιλαναγνωσία στην Κύπρο είναι η σωστή παιδεία, με την ευρύτερη έννοια του πολιτισμού, από την οικογένεια και πρωτίστως από τα σχολεία. Η καλλιέργεια της αγάπης για το βιβλίο και γενικότερα της κουλτούρας του βιβλίου. Eνας πρακτικός τρόπος είναι η μελετημένη και συνεχής διαφημιστική καμπάνια από το κράτος. Η δική μας προσπάθεια υπήρξε τιτάνια, λόγω του άγονου περιβάλλοντος, αλλά καθοριστική. Καταφέραμε να δημιουργηθούν ραδιοφωνικές εκπομπές για το βιβλίο, όπως η «Βιβλιοθεραπεία» στο ΡΙΚ και η φιλοξενία στον Τύπο νέων εκδόσεων. Δημιουργήσαμε το Φεστιβάλ Κυπριακού Βιβλίου, για πρώτη φορά στην Κύπρο, για τρεις συνεχείς χρονιές, που μεταφερόταν σε όλες τις επαρχίες. Δυστυχώς οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες θεώρησαν ότι δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης του φεστιβάλ και διέκοψαν τη μερική επιχορήγηση. Επανήλθαμε με πιο οικονομική πρόταση, πριν περίπου δυο χρόνια, αλλά δυστυχώς δεν πήραμε καμία απάντηση ακόμη. Προσπάθειες γίνονται και μεμονωμένα από διάφορους εκδοτικούς οίκους, όπως το Περιφερειακό Φεστιβάλ Βιβλίου και εκθέσεις σε σχολεία, διαλέξεις για τη δημιουργία του βιβλίου, πρόσκληση και οργάνωση επισκέψεων μαθητών και φοιτητών σε εκδοτικούς οίκους, όπου ενημερώνονται για τα στάδια της εκδοτικής παραγωγής.