Αυξάνεται η ηλικία εισδοχής για Δημοτικά-Προδημοτική

Πρόταση του Υπουργείου Παιδείας για επέκταση της ηλικίας εγγραφής

Την επέκταση της ηλικίας πρώτης εγγραφής στην Α΄ τάξη του δημοτικού σχολείου και, συνακόλουθα, στην προδημοτική τάξη τροχιοδρομεί το Υπουργείο Παιδείας σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες μας. Ηδη το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε στη διενέργεια συγκεκριμένης πρότασης η οποία και παρουσιάστηκε σε χθεσινή σύσκεψη στην οποία παρέστησαν η ΠΟΕΔ και οι οργανωμένοι γονείς Δημοτικής και Προδημοτικής καθώς και η Παγκύπρια Ομοσπονδία Συνδέσμων Γονέων Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες. Στη συνέχεια οι εμπλεκόμενοι φορείς θα υποβάλουν γραπτώς τις απόψεις τους για να ληφθούν υπόψη κατά τη διαμόρφωση της τελικής πρότασης η οποία και θα υποβληθεί στο Υπουργεικό για έγκριση. Στόχος είναι οι αλλαγές να εφαρμοστούν από την μεθεπόμενη σχολική χρονιά 2018-2019 και σταδιακά ώστε να μην σημειωθεί είτε μείωση τμημάτων είτε μείωση εκπαιδευτικών. 

Η απόφαση αυτή φαίνεται ότι λήφθηκε και μετά από τα αποτελέσματα της έρευνας TIMSS 2015 όπου φάνηκε πως οι επιδόσεις των χωρών όπου η ηλικία έναρξης της φοίτησης των παιδιών στο Δημοτικό είναι μεγαλύτερη ήταν πιο ψηλά. Συγκεκριμένα όταν εξεταστούν οι πρώτες σε επίδοση χώρες στα Μαθηματικά και στην Επιστήμη στην Δ΄ τάξη, παρατηρείται ότι η ηλικία εισδοχής των παιδιών στο δημοτικό καθορίζεται στα 6 χρόνια (Χονγκ Κονγκ, Ρωσία, Ιαπωνία, Κορέα) ή στα 7 χρόνια (Σιγκαπούρη, Κινεζική Ταϊπέι). Παράλληλα σε αυτό ρόλο έπαιξε και το γεγονός ότι σε έρευνα που διεξάγει κάθε χρόνο το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) στην Γ΄ και Στ΄ τάξη του δημοτικού σχολείου, διαπιστώνεται ότι υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής στις ομάδες ρίσκου του λειτουργικού αναλφαβητισμού έχουν: (α) τα αγόρια, (β) οι μαθητές με ξένη υπηκοότητα και (γ) οι μαθητές που εισήλθαν στο δημοτικό σε ηλικία μικρότερη των 6 χρονών. Διαχρονικά, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι μικρότεροι σε ηλικία μαθητές βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, σε σχέση με τους μεγαλύτερους συμμαθητές τους, φαινόμενο που στη διεθνή βιβλιογραφία αναφέρεται ως «επίδραση της ημερομηνίας γέννησης». Τα ποσοστά των μικρότερων σε ηλικία μαθητών (δηλαδή οι μαθητές που γεννήθηκαν τα δύο τελευταία τρίμηνα του χρόνου) στις ομάδες ρίσκου, τόσο του γλωσσικού όσο και του μαθηματικού αναλφαβητισμού, είναι μεγαλύτερα από τα αντίστοιχα ποσοστά στις άλλες ηλικιακές ομάδες. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως κατά τη σχολική χρονιά 2015-2016 ο γλωσσικός αναλφαβητισμός για μαθητές που γεννήθηκαν από Ιανουάριο-Μάρτιο για την Γ’ τάξη Δημοτικού έφθανε το 10,4% ενώ για μαθητές που γεννήθηκαν από Οκτώβριο μέχρι Δεκέμβριο έφτανε το 14,1%. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τον μαθηματικό αναλφαβιτισμό έφθαναν το 10,2% και το 16,1%.

Μία από τις εισηγήσεις στις οποίες προβαίνει η Διατμηματική Επιτροπή για τη Σχολική Επιτυχία και την Προώθηση του Αλφαβητισμού (2016), είναι η αύξηση του ορίου ηλικίας εισδοχής στη δημοτική εκπαίδευση στα 6 χρόνια, αφού αυτό αποτελεί έναν από τους σημαντικούς παράγοντες για τη μετέπειτα σχολική επιτυχία των μαθητών. 

Παράλληλα αξίζει να σημειώσουμε ότι και Σύμφωνα με την έκθεση «Υποχρεωτική εκπαίδευση στην Ευρώπη – 2016/17» (Ευρυδίκη, 2016) από τα 28 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε 17 χώρες το όριο ηλικίας για εγγραφή στην Α΄ τάξη καθορίζεται στα 6 χρόνια, σε οκτώ χώρες στα 7 χρόνια και σε μόνο τρεις σε μικρότερη ηλικία (στη Μάλτα και στο Ηνωμένο Βασίλειο στα 5 χρόνια και στην Κύπρο στα 5 χρόνια και 8 μήνες).  Στην πρόταση του το Υπουργείο επισημαίνει ότι τα οφέλη που θα προκύψουν για τους μαθητές από την αλλαγή αυτή, η οποία λαμβάνει υπόψη αποκλειστικά και μόνο το δικό τους συμφέρον, είναι πολλαπλάσια και υπεράνω των όποιων πιθανών δυσκολιών παρουσιαστούν στα πρώτα χρόνια της εφαρμογής της, τις οποίες θεωρεί ότι μπορεί  να διαχειριστεί.

Η επέκταση του ορίου ηλικίας αναφέρει το Υπουργείο Παιδείας προωθείται για εκπαιδευτικούς και παιδαγωγικούς και μόνο λόγους, αφού θα δώσει τη δυνατότητα στον επηρεαζόμενο αριθμό παιδιών να φοιτήσει τόσο στην προδημοτική όσο και, κυρίως, στην Α΄ τάξη του δημοτικού σχολείου, έχοντας μεγαλύτερη μαθησιακή και συναισθηματική ετοιμότητα και ωριμότητα. Αυτό θα τα βοηθά, καθόλη τη διάρκεια της μαθητικής τους διαδρομής, στην αποτελεσματικότερη παρακολούθηση του αναλυτικού προγράμματος. Ειδικότερα στην περίπτωση των παιδιών που θα επαναλάβουν την προδημοτική τάξη, θα μπορούσε το αναλυτικό πρόγραμμα να εμπλουτιστεί, ώστε να προσφέρει στα παιδιά νέες μαθησιακές εμπειρίες. Η αλλαγή αυτή αποτελεί και ένα από τα μέτρα πρόληψης που μπορούν να υιοθετηθούν, ώστε τα ποσοστά των μαθητών με μεγάλη πιθανότητα να παραμείνουν γλωσσικά και μαθηματικά αναλφάβητα να μειωθούν και να προωθηθεί η σχολική επιτυχία σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο αριθμό μαθητών.

Για να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις από τη μείωση στον αριθμό των τμημάτων και των εκπαιδευτικών στα δημοτικά σχολεία, να προετοιμαστούν κατάλληλα όλοι οι εμπλεκόμενοι και η μετάβαση να γίνει με πιο ομαλό τρόπο, η αλλαγή αυτή μπορεί να εφαρμοστεί σταδιακά. Συγκεκριμένα, η πρώτη φάση της επέκτασης του ορίου ηλικίας πρώτης εγγραφής μπορεί να αφορά περίοδο δύο μηνών και να εφαρμοστεί τη μεθεπόμενη σχολική χρονιά 2018-2019. Η δεύτερη φάση, θα αφορά επιπλέον επέκταση κατά δύο ακόμη μήνες, ούτως ώστε από τη σχολική χρονιά 2019-2020 και μετέπειτα, όλοι οι μαθητές που θα φοιτούν στην προδημοτική τάξη και στην Α΄ τάξη του δημοτικού σχολείου να έχουν συμπληρώσει τις ηλικίες των 5 και 6 χρόνων, αντίστοιχα. Τη σχολική χρονιά 2018-2019 αναμένεται να φοιτήσουν στην Α΄ τάξη του δημοτικού σχολείου τα παιδιά που γεννήθηκαν το 2012. Με βάση τα δεδομένα της Στατιστικής Υπηρεσίας, ο αριθμός αυτός ανέρχεται στις 10 161, χωρίς να μπορεί να υπολογιστεί ο αριθμός των παιδιών που θα έρθουν στην Κύπρο από το εξωτερικό και θα πρέπει, επίσης, να φοιτήσουν στην Α΄ τάξη, καθώς και ο αριθμός των  παιδιών που θα φοιτήσουν σε ιδιωτικά σχολεία. Οι αριθμοί της μείωσης σε τμήματα και  εκπαιδευτικούς, στα δημοτικά σχολεία, μπορούν να επιβεβαιωθούν μόνο μετά την εγγραφή των παιδιών, με βάση την εκπαιδευτική τους περιφέρεια, αφού οποιοδήποτε άλλο σενάριο είναι καθαρά υποθετικό.

Στην προδημοτική εκπαίδευση ο αριθμός των τμημάτων δεν αναμένεται να επηρεαστεί ουσιαστικά, όμως θα επηρεαστεί η σύνθεσή τους, η οποία θα περιλαμβάνει μαθητές μεγαλύτερης ηλικίας που δεν θα φοιτήσουν στην Α΄ τάξη, με αποτέλεσμα τα τμήματα να συμπληρωθούν στην πλειονότητά τους από παιδιά προδημοτικής ηλικίας. Ως εκ τούτου, αντίστοιχος αριθμός μικρότερων παιδιών δεν θα εξασφαλίσουν θέση στα δημόσια νηπιαγωγεία, ενώ αριθμός παιδιών θα αναγκαστούν να επαναλάβουν την προδημοτική τάξη.

Οι συνέπειες που αναφέρονται στις δύο πιο πάνω παραγράφους αναμένεται να ισχύουν και για τη σχολική χρονιά (2019-2020), που θα αποτελέσει μέρος της μεταβατικής περιόδου. Από τη σχολική χρονιά 2020-2021, με την πλήρη εφαρμογή της αλλαγής, αναμένεται ότι η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί, αφού οι εγγραφές θα έχουν πλέον σταθεροποιηθεί στο νέο όριο ηλικίας και θα έχουν ολοκληρωθεί οι ενέργειες υλοποίησης. 

Ελένη Κωνσταντίνου

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy