Αγώνας δρόμου για τη β’ φάση του ΓεΣΥ

Της Ελένης Κωνσταντίνου

Σε αγώνα δρόμου επιδίδονται τόσο ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας όσο και ο Οργανισμός Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας ενόψει της β’ φάσης του ΓεΣΥ. Μεγάλο στοίχημα αποτελεί η ετοιμότητα των νοσοκομείων, δημόσιων αλλά και ιδιωτικών, με τους δύο Οργανισμούς να έχουν αρκετά ζητήματα να διεκπεραιώσουν πριν από την 1η Ιουνίου.

Τρέχουν να προλάβουν στον ΟΑΥ

Στον ΟΑΥ βρίσκονται υπό ατμόν, αφού ήδη έχουν αρχίσει οι διαβουλεύσεις με περισσότερα από 40 νοσηλευτήρια που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή στο ΓεΣΥ. Πρόκειται για έναν αριθμό που ικανοποιεί τον Οργανισμό, ενώ καλύπτονται και όλες οι επαρχίες. Επίσης, ο ΟΑΥ θα πρέπει να τρέξει και αρκετά νομοθετήματα, που αφορούν τη β’ φάση και αφορούν μεταξύ άλλων στη λειτουργία των νοσοκομείων στο ΓεΣΥ αλλά και των Τμημάτων Ατυχημάτων και Επειγόντων Περιστατικών, τα οποία και αναμένεται να ετοιμαστούν αρχές Απριλίου. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται και ο διάλογος που αφορά στην οικονομική πτυχή με όλους τους άλλους επαγγελματίες υγείας (νοσηλευτές, φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, διαιτολόγους, ψυχολόγους, οδοντίατρους, λογοθεραπευτές), οι οποίοι θα προσφέρουν υπηρεσίες στη β’ φάση. Συγκεκριμένα, τα προτεινόμενα κείμενα κανονισμών καθορίζουν μεταξύ άλλων τα επαγγέλματα και τις ειδικότητες με τα οποία θα συμβληθεί ο ΟΑΥ, τις υπηρεσίες υγείας που θα προσφέρονται, εξαιρουμένης της ενδονοσοκομειακής, την αμοιβή, τις ελάχιστες απαιτήσεις, τη διαδικασία εγγραφής στο ΓεΣΥ αλλά και την τήρηση αρχείου.

Ο Οργανισμός συμβάλλεται με άλλους επαγγελματίες υγείας με αναγνωρισμένο επάγγελμα ή ειδικότητα από τον αντίστοιχο κατά περίπτωση επαγγελματικό φορέα/συμβούλιο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, λογοπαθολόγοι, κλινικοί ψυχολόγοι και κλινικοί διαιτολόγοι θα μπορούν να ενταχθούν στο ΓεΣΥ. Στους Κανονισμούς καθορίζονται ο τρόπος αμοιβής των επαγγελματιών υγείας, οι ελάχιστες απαιτήσεις για την παροχή των υπηρεσιών αυτών κ.α. ενώ για πρόσβαση στους πιο πάνω επαγγελματίες υγείας  οι δικαιούχοι θα καταβάλλουν συμπληρωμή ύψους €10 για κάθε επίσκεψη. Την ίδια ώρα, αλλαγές φέρνουν και οι κανονισμοί που αφορούν  τους νοσηλευτές, αφού αναγνωρίζεται και η κατ’ οίκον νοσηλευτική φροντίδα που θα προσφέρεται από νοσηλευτές, ενώ εξαιρείται η ενδονοσοκομειακή φροντίδα. Οι νοσηλευτές θα εργάζονται είτε οργανωμένα ως εταιρείες είτε ατομικά, με τον ασθενή να καταβάλλει συμπληρωμή ύψους 6 ευρώ. Οι γυναίκες θα έχουν κατ’ οίκον φροντίδα και σε ό,τι αφορά τις μαίες. Ωστόσο, ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη ο διάλογος μεταξύ ΟΑΥ και Παγκύπριου Συνδέσμου Νοσηλευτών και Μαιών (ΠΑΣΥΝΜ), με τον Σύνδεσμο να υποστηρίζει την απευθείας πρόσβαση καθώς και την παραπομπή γυναίκας σε μαία από τον προσωπικό γιατρό, όχι μόνο από τον γυναικολόγο, όπως προβλέπει ο σχεδιασμός του Οργανισμού. Οι συζητήσεις με τους προαναφερθέντες επαγγελματίες αρχίζουν εντός δεκαπενθημέρου και στόχος είναι να ολοκληρωθούν μέχρι τον Απρίλιο για να ανοίξει ο κατάλογος εγγραφής. Με βάση τα μητρώα που υπάρχουν, σε αυτά τα επαγγέλματα υπάρχουν περίπου 2.000 εν ενεργεία επαγγελματίες. Στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται και οι οδοντίατροι. Ήδη ο Οργανισμός πραγματοποίησε συναντήσεις με τις επαγγελματικές ομάδες και έχει προσδιορίσει το πακέτο υπηρεσιών και τους κανόνες και τις οικονομικές προτάσεις για την ένταξή τους στο ΓεΣΥ. Οι οδοντίατροι σε πρώτο στάδιο θα παρέχουν δωρεάν έναν καθαρισμό δοντιών το χρόνο. Όσον αφορά τα άλλα επαγγέλματα, μόνο με παραπεμπτικό ιατρού θα μπορεί κανείς να λάβει τις υπηρεσίες που θα προσφέρουν εντός του συστήματος.

Δριμεία κριτική στον ΟΚΥπΥ

Την ίδια ώρα πίεση ασκείται και στον ΟΚΥπΥ, ώστε να ανεβούν ρυθμοί, να επιλυθούν προβλήματα και να μπορέσουν τα δημόσια νοσηλευτήρια να είναι έτοιμα την 1η Ιουνίου στο νέο περιβάλλον ΓεΣΥ σε ό,τι αφορά την ενδονοσοκομειακή περίθαλψη. Εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία προτάσσουν τα προβλήματα που ταλανίζουν τον τομέα της Υγείας, όπως για παράδειγμα την υποστελέχωση, τις συνθήκες εργασίας και άλλα, ενώ δεν πρέπει να αγνοείται και η οικονομική παράμετρος, αφού ΟΚΥπΥ και συντεχνίες των ιατρών βρίσκονται εν μέσω διαλόγου για τα κίνητρα των ειδικών ιατρών.

Η κατάσταση του Νοσοκομείου Αθαλάσσας, καθώς και η κατάσταση στην οποία έχει φθάσει η πνευμονολογική κλινική Λεμεσού, είναι δύο ζητήματα που έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα.

Συγκεκριμένα, στην επικείμενη γενική συνέλευση που θα γίνει στις 3 Μαρτίου θα τεθούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νοσηλευτές Ψυχικής Υγείας στο νοσοκομείο Αθαλάσσας και δεν αποκλείεται να αποφασιστεί η λήψη μέτρων. Η συντεχνία εκφράζει την έντονη δυσαρέσκειά της για την αδράνεια που επιδεικνύουν το Υπουργείο Υγείας και οι Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το Νοσοκομείο Αθαλάσσας, οι δομές Ψυχικής Υγείας και οι νοσηλευτές Ψυχικής Υγείας.

Η ΠΑΣΥΚΙ σημειώνει ότι υπάρχει έκδηλη υποστελέχωση σε ψυχιάτρους, γεγονός που επιδεινώθηκε από τη στιγμή που τρεις έμπειροι ψυχίατροι με πολυετή προσφορά παραιτήθηκαν χωρίς να αντικατασταθούν από τον ΟΚΥπΥ προσθέτοντας ότι οι προκηρύξεις για ψυχιάτρους από ΟΚΥπΥ αποβαίνουν άγονες και άκαρπες αφού δεν είναι εργασιακά δίκαιες ούτε ελκυστικές. Αναφέρει ότι το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθαλάσσας επί του παρόντος δεν έχει παθολόγο κι αυτό συμβαίνει για πρώτη φορά στην ιστορία του νοσοκομείου και συνεπάγεται μείωση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχει, ενώ «γραφείς και ιατρικούς γραμματείς που υποσχέθηκαν δεν τους είδαμε ποτέ». «Οι κοινωνικοί λειτουργοί έχουν απομακρυνθεί από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο και αυτό δημιουργεί δυσκολία αποκατάστασης των ασθενών και φαινόμενο περιστρεφόμενης πόρτας: Ασθενείς απολύονται και ξανάρχονται στο ψυχιατρείο. Οι θάλαμοι του Ψυχιατρείου είναι πλέον πάντα πλήρεις και στην εφημερία γίνεται αγώνας δρόμου για βρεθούν κλίνες και να εξυπηρετηθούν οι νέοι ασθενείς που καταφθάνουν. Οι ασθενείς συχνά πλέον κοιμούνται σε επικουρικές κλίνες (ράντζα) στους διαδρόμους. Τα ράντζα στο Ψυχιατρείο είναι πρωτόγνωρο φαινόμενο, αρνητική πρωτιά που πιστώνεται αποκλειστικά στον ΟΚΥπΥ», προστίθεται. Η ΠΑΣΥΚΙ επισημαίνει ότι το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αθαλάσσας έχει τη χειρότερη κτιριακή υποδομή σε όλο το ΓεΣΥ και αυτό αποτελεί ασέβεια προς τους ψυχικά ασθενείς, καταπάτηση των δικαιωμάτων τους και ταυτόχρονη αδιαφορία για τις εργασιακές συνθήκες των ψυχιάτρων και των υπόλοιπων εργαζομένων. «Το Ψυχιατρείο Αθαλάσσας δεν έχει δίκτυο υπολογιστών, ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο ούτε και σύνδεση των υπολογιστών του με το Χημείο. Η καθυστέρηση στη χορήγηση των κινήτρων παραμονής στη δημόσια υπηρεσία αποτελεί αντικίνητρο παραμονής των ψυχιάτρων στο Ψυχιατρείο», αναφέρεται. Την ίδια ώρα, καμπανάκι κινδύνου κρούει ο πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ, Σωτήρης Κούμας, και για την πνευμονολογική κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, εκτός από την πνευμονολογική κλινική του Νοσοκομείου Λεμεσού η οποία δεν ορίζεται πλέον ως κλινική. Σύμφωνα με τον κ. Κούμα, οι έξι γιατροί που στελέχωναν την πνευμονολογική έχουν υποβάλει όλοι παραίτηση, ενώ έμειναν με έναν ιατρό που προσελήφθη πρόσφατα. Όπως αναφέρει ο κ. Κούμας, ο ΟΚΥπΥ προσπάθησε να στηρίξει τη συγκεκριμένη κλινική με ιατρούς από άλλες κλινικές άλλων νοσοκομείων, κάτι που οδήγησε στο να παραιτηθούν ένας ιατρός από τη Λάρνακα και τέσσερις από τη Λευκωσία, με συνέπεια ούτε η πνευμονολογική κλινική Λευκωσίας να μπορεί να καλύψει τη Λεμεσό.

Υπάρχουν προβλήματα, αλλά μπορούν να είναι ανταγωνιστικά τα δημόσια νοσοκομεία

«Τα δημόσια νοσηλευτήρια θα ανταγωνιστούν επάξια στα πλαίσια του Γενικού Σχεδίου Υγείας», δήλωσε ο εκπρόσωπος Τύπου του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, Χαράλαμπος Χαριλάου, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι «πρέπει να παραδεχθούμε ότι ναι, υπάρχουν κάποιες αδυναμίες, κενά και μέλημά μας είναι όλες αυτές οι αδυναμίες να εκλείψουν κι όλα τα κενά να καλυφθούν».

 

Γι’ αυτό ο ΟΚΥπΥ, σημείωσε, έχει προχωρήσει στο σχεδιασμό ενός σχεδίου δράσης για τους επόμενους μήνες σε συνεργασία με όλες τις Διευθύνσεις του Οργανισμού και έχει εντατικοποιήσει ήδη τις επαφές του με τους εργαζόμενους, ούτως ώστε να πάρει και τις απόψεις τους για το πώς βλέπουν το μέλλον τους στο γενικότερο πλαίσιο του ΓεΣΥ. «Πρωταρχικός μας στόχος», πρόσθεσε, «είναι η καλύτερη εξυπηρέτηση του ασθενούς, ένα τρωτό σημείο που έχουμε σήμερα λόγω κουλτούρας και νοοτροπίας, το οποίο προσπαθούμε να διορθώσουμε».

Ο κ. Χαριλάου υπεραμύνθηκε της άποψης ότι τα δημόσια νοσηλευτήρια θα είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια που θα ενταχθούν στη δεύτερη φάση του ΓεΣΥ.

«Τα δημόσια νοσηλευτήρια έχουν προσφέρει από την πρώτη ημέρα ίδρυσής τους μέχρι σήμερα πολλές υπηρεσίες στον Κύπριο πολίτη και μάλιστα σε δύσκολες εποχές και υπενθυμίζω την οικονομική κρίση που είχε ξεκινήσει από το 2013 και όλος ο κόσμος έχει στραφεί στα νοσηλευτήρια αυτά. Επιπρόσθετα, να θυμίσω ότι τα δημόσια νοσηλευτήρια έχουν μοναδικές υπηρεσίες που δεν υπάρχουν στον ιδιωτικό τομέα, όπως είναι οι κλειστές μονάδες εντατικής θεραπείας, που είναι η μονάδα εντατικής νοσηλείας νεογνών, είναι οι μεταμοσχεύσεις, η θαλασσαιμία και πολλές άλλες μοναδικές υπηρεσίες. Επίσης, να θυμηθούμε ότι όλα τα δύσκολα περιστατικά στο τέλος της ημέρας καταλήγουν στα δημόσια νοσηλευτήρια», σημείωσε.

Ο κ. Χαριλάου είπε πως τα δημόσια νοσηλευτήρια διαθέτουν τις υποδομές, σύγχρονο ιατρικό εξοπλισμό, έχουν εξαίρετο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και άλλο παραϊατρικό προσωπικό. «Όλο αυτό το προσωπικό είναι συνδεδεμένο με ένα δίκτυο γιατρών, όπου μπορούν να πάρουν υπηρεσίες, άρα θεωρούμε ότι ο δημόσιος τομέας δεν υστερεί σε κανέναν τομέα από τον ιδιωτικό. Και θεωρούμε ότι ναι, τα δημόσια νοσηλευτήρια θα ανταγωνιστούν επάξια στα πλαίσια του Γενικού Σχεδίου Υγείας (ΓεΣΥ). Από την άλλη, πρέπει να παραδεχθούμε ότι ναι υπάρχουν κάποιες αδυναμίες, κενά και μέλημά μας είναι όλες αυτές οι αδυναμίες να εκλείψουν κι όλα τα κενά να καλυφθούν», είπε.