Αλεξία Βασιλείου: Το γιασεμί στην αυλή του πατρικού μου μυρίζει ακόμα

Συνέντευξη στη Μαρία Φράγκου

Τα τυρκουάζ νερά της Αμμοχώστου, τα ήρεμα και ασφαλή νερά της γενέθλιας πόλης, η χρυσή, βελουδένια παραλία της αποτελούν μια εικόνα που δεν ξεθωριάζει ποτέ για την Αλέξια Βασιλείου. Η τραγουδίστρια, συνθέτις, στιχουργός, η γνωστή μας Αλέξια, μιλά για την πόλη της με συγκίνηση. Δεν αναπολεί, γιατί η Αμμόχωστος είναι μαζί της συνέχεια, περπατάει κάθε στιγμή μαζί της… Με αφορμή τα 44 χρόνια από την κατάληψη της πόλης της Αμμοχώστου, είχαμε με την Αλέξια μια ανθρώπινη συνομιλία. Για το γιασεμί στην αυλή του πατρικού της που μυρίζει ακόμα… Για τους Τ/κ που μένουν σήμερα στο σπίτι της και την καλοδέχονται με αγάπη. Και ο εγγονός τους, μουσικός κι αυτός, κοιμάται εκεί που ήταν το κρεβάτι της… Και τα μεγάλα, καταπράσινα μάτια της βουρκώνουν, διηγώντας μας όλα τούτα…

---

Δύο μουσικοί κοιμούνται στην ίδια πλευρά ενός δωματίου, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, χωρισμένοι από ένα πόλεμο, μια εισβολή και μια άλωση μιας υπέροχης πόλης, συνδεδεμένοι χωρίς καν να έχουμε ποτέ ιδωθεί, μέσω μουσικής.

Εμείς δεν χρειάστηκε να στείλουμε τα παιδιά μας από 4-5 χρονών να ταξιδεύσουν μόνα τους μέσα σε βάρκες μαζί με αγνώστους και να φτάνουν σε άγνωστα λιμάνια και χώρες πάλι με επικίνδυνους αγνώστους… αδιανόητο. Τρέμω και φρίττω με τη σκέψη
Οφείλουμε να γίνουμε ο καθένας μας ασφαλές σημείο αναφοράς για όλα τα μωρά και τους ενηλίκους, πρόσφυγες και μη.

---

 

Την θυμάσαι την Αμμόχωστο;

Είναι μαζί μου συνέχεια, περπατάει μαζί μου κάθε στιγμή. Πάει όπου πάω και βιώνει ό,τι βιώνω. Την παίρνω μαζί μου παντού όπως και τις δύο γιαγιάδες μου. Να βλέπουν ό,τι βλέπω, να ευχαριστιούνται και να απολαμβάνουν ό,τι ωραίο δεν είχαν προλάβει να δουν τότε.

Ποια εικόνα της Αμμοχώστου μένει χαραγμένη βαθιά στο μυαλό και στην καρδιά σου;

Η παραλία μπροστά από το ξενοδοχείο King George στο οποίο δούλευε ο πατέρας μου ως ελεγκτής λογιστής, ενώ εγώ μαζί με την αδελφή μου και τις εξαδέλφες μου παίζαμε στη χρυσή βελουδένια αμμουδιά και κολυμπούσαμε σε εκείνα τα νερά τα τυρκουάζ… τα ήρεμα και τα ασφαλή.

Πόσες φορές κάνεις νοερά μια αγαπημένη σου διαδρομή στην πόλη που γεννήθηκες;

Μέσα στην κάθε ημέρα, πολλές φορές. Είναι σαν ένα μέρος ενός γνώριμου παζλ που ποτέ δεν σε κάνει να πλήττεις. Μέρος μίας κατεύθυνσης που σε οδηγεί στο ίδιο σημείο και επειδή το γνωρίζεις, εμπιστεύεσαι το ένστικτό σου και την ίδια τη γνώση και κάθε μέρα οδηγείσαι στον προορισμό σου από όποιο καινούργιο μέρος επιλέξεις. Η δε πορεία έχει πάντα το ίδιο μυστήριο, ασκεί πάντα την ίδια γοητεία και σου δημιουργεί πάντα την ίδια περιέργεια να ανακαλύψεις ένα και μετά ακόμα ένα καινούργιο τμήμα της, το οποίο δεν ήξερες μέχρι πριν λίγο, πόση ανάγκη το είχες, μέχρι τη στιγμή εκείνη.

Τόσα χρόνια μετά και ως παιδάκι σκέφτεσαι την αγαπημένη σου πόλη Αλέξια; Και ως παιδάκι μιλάς για αυτήν;

Ναι. Κάθε μέρα και σε όλους. Ακόμα κι αν δε μιλήσω γι’ αυτήν, θα δω τις παιδικές μου φίλες από την Αμμόχωστο και θα τους μιλήσω είτε για ανθρώπους που όλοι γνωρίζουμε, κοινούς γνωστούς, συγγενείς, γείτονες, δασκάλους είτε για μέρη, δρόμους, δέντρα.

Είδα ένα βίντεο από επίσκεψη στο πατρικό σου στην Αμμόχωστο. Κι εσύ συγκινημένη αλλά και οι άνθρωποι που μένουν εκεί, την ίδια συγκίνηση είχαν μαζί σου…

Ναι. Είναι τόσο καλοί άνθρωποι. Πάντα με καλοδέχονται με αγάπη. Στην δε θέση που κοιμόμουν εγώ όταν ήμουν μωρό, εκεί που ήταν το κρεβάτι μου, τώρα κοιμάται ο εγγονός των καλών ανθρώπων Τουρκοκυπρίων, ο οποίος είναι επίσης μουσικός, είναι βιολιστής! Εκεί συγκινήθηκα πολύ. Δύο μουσικοί κοιμούνται στην ίδια πλευρά ενός δωματίου, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, χωρισμένοι από ένα πόλεμο, μια εισβολή και μια άλωση μιας υπέροχης πόλης, συνδεδεμένοι χωρίς καν να έχουμε ποτέ ιδωθεί, μέσω μουσικής.

Το γιασεμί που είχατε στην αυλή στο πατρικό σου σπίτι, σου μυρίζει ακόμα, τόσα χρόνια μετά;

Ναι, μυρίζει ακόμα! Σε ευχαριστώ που με ρωτάς γι’ αυτό.

1995 και γνωριμία με τον Μίκη Θεοδωράκη. Γίνεσαι η μούσα του για ένα διάστημα. Γνωρίζεις μια άλλη, τεράστια, επιτυχία. Μίλησέ μας για αυτό το κεφάλαιο της ζωής σου.

Ακόμα μια εμπειρία η οποία μου εμπλούτισε την ύπαρξή μου. Σε μια Ελλάδα που κατακλυζόταν από το δοξασμό του μετρίου όπως και τώρα, ανακάλυψα τη μουσική του Μίκη Θεοδωράκη και τον ίδιο και μέσα από αυτή τη διαδικασία επαναπροσέγγισα και μένα, τη δική μου μουσική σύνθεση, γραφή, έκφραση. Κάναμε συναυλίες μαζί με τη Λαϊκή Ορχήστρα της οποίας ήμουν μέλος για σχεδόν 20 χρόνια, σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό με τη συμμετοχή και με την παρουσία του ίδιου του Μίκη. Μετά από τις συναυλίες πηγαίναμε για φαγητό όλοι μαζί, χορεύαμε και τραγουδούσαμε, ενώ μας μιλούσε ο Μίκης για σκέψεις, ιδέες και κριτικές για τον τρόπο που τραγουδούσαμε τα τραγούδια του. Η Μαργαρίτα Θεοδωράκη, η κόρη του, μας έφερνε πάντα όλους κοντά, με τις υπέροχες συνάξεις στα σπίτια και των δύο, πάντα με μουσική φαγητό, χορό, γέλιο.

---

Χρειαζόμαστε υπενθυμίσεις ανθρωπιάς

Κανένας δεν γίνεται πρόσφυγας από επιλογή. Κι εμείς εδώ στην Κύπρο το ξέρουμε πολύ καλά. Γιατί, τότε, δεν καταλαβαίνουμε τους πρόσφυγες που επιλέγουν, από ανάγκη ή συνειδητά, τη χώρα μας ως δεύτερη πατρίδα τους;

Τι να πω… Χρειαζόμαστε υπενθυμίσεις ανθρωπιάς, ενημέρωση, επικοινωνία, καλλιέργεια και να αξιοποιούμε ο καθένας τα ταλέντα, τις γνώσεις και τα πτυχία του για ευγενείς και σωτήριες μεταρρυθμίσεις. Νομίζουμε ότι είμαστε υπεράνω, ότι αυτό που συμβαίνει δεν είναι δικό μας πρόβλημα. Δεν θυμόμαστε ότι πριν από 40 χρόνια υπήρξαμε σχεδόν στη θέση των προσφύγων. Λέω σχεδόν, διότι εμείς δεν χρειάστηκε να στείλουμε τα παιδιά μας από 4-5 χρονών να ταξιδεύσουν μόνα τους μέσα σε βάρκες μαζί με αγνώστους και να φτάνουν σε άγνωστα λιμάνια και χώρες πάλι με επικίνδυνους αγνώστους… αδιανόητο. Τρέμω και φρίττω με τη σκέψη. Θεέ μου. Οφείλουμε να γίνουμε ο καθένας μας ασφαλές σημείο αναφοράς για όλα τα μωρά και τους ενηλίκους, πρόσφυγες και μη. Ας είμαστε αυτό, τόσο για εμάς τους ιδίους όπως και για όλους γύρω μας. Αντ’ αυτού, οι περισσότεροι σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους, τη δική τους οικογένεια, το σπίτι και τα αυτοκίνητά τους και τις δουλειές τους. Μοιάζει να μην τους αφορά τίποτε άλλο έξω από αυτά. Το τραγικό είναι ότι οι ζωές των περισσοτέρων από αυτούς τους ανθρώπους, πρώτα αυτές χρήζουν αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Δεν είναι οι ζωές που θέλουν/ήθελαν. Αυτό που χρειάζεται να καταλάβουμε όλοι είναι ότι η ζωή μας ομορφαίνει, εμπλουτίζεται αποκτά νόημα κυρίως με το να βοηθούμε ο ένας τον άλλο. Με το να βγαίνουμε από τον μικρόκοσμό μας γνωρίζουμε εμάς τους ίδιους καλύτερα, πιο βαθιά, πιο ουσιαστικά. Επιστρέφουμε σε εμάς στην αυθεντική μας φύση που είναι και η ουσία του Προγράμματός μου Re-bE.

---

 

Ακριβώς, μέσα από το Re-bE είναι και η ανάμειξή σου στα θέματα προσφύγων. Πώς προέκυψε;

Ήθελα χρόνια να ασχοληθώ με το θέμα αυτό. Το επεδίωξα τόσο στην Ελλάδα όσο και στο Λος Άντζελες, που μένω πολλούς μήνες το χρόνο, στη Νέα Υόρκη αλλά και στην Κύπρο. Συναντήθηκα τυχαία με την κα Αιμιλία Στροβολίδου, την λειτουργό ενημέρωσης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες – UNHCR Κύπρου, μια μέρα που ήταν αφιερωμένη στην κατανόηση του τι είναι, τι σημαίνει ο ρατσισμός και με ποιους τρόπους είναι δυνατό να εξαλειφθεί. Μου πρότεινε να επισκεφθούμε μια στέγη ανηλίκων, ασυνόδευτων, κοριτσιών, προσφύγων από τη Σομαλία και το Καμερούν σε κάποια πόλη της Κύπρου. Προετοιμάστηκα ψυχολογικά, αλλά και σε ό,τι αφορά στο πρόγραμμά μου Re-bE, και πήγαμε να τις γνωρίσουμε.

Και;

Και μετά από 6 μήνες άρχισαν τα δημιουργικά εργαστήρια «Re-bE κοινότητες» μαζί με το «Re-bE Mentorship» μου. Και τα εργαστήρια διήρκεσαν σχεδόν δύο μήνες. Πήγαινα με τη συνεργάτιδά μου Βαλεντίνα Καραντώνη, η οποία ήταν επί 15 χρόνια παραγωγός στο PBS στην Αμερική, θέση πολύ υπεύθυνη, αφού καλείτο να επιβλέψει και να οργανώσει όλες τις πτυχές μιας παραγωγής σε ένα από τα μεγαλύτερα τηλεοπτικά κανάλια της γης, από θέματα ασφαλείας μέχρι θέματα τεχνικής αλλά και δημιουργικής φύσεως.