Αναγνωρίσεις αγνοουμένων από νέες φωτογραφίες

Σημαντική η συνεισφορά της σελίδας «1974 Μαρτυρίες και Τεκμήρια»

Του Μιχάλη Μιχαήλ

Σημαντικό είναι το έργο που επιτελεί η σελίδα στο Facebook «1974 Μαρτυρίες και Τεκμήρια», η οποία ιδρύθηκε από τον ιστορικό ερευνητή Οδυσσέα Χρίστου, ειδικό στα Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών και την Τηλεπισκόπηση. Πρόσφυγας από το Έξω Μετόχι και προσφυγοποιημένος από την ηλικία των 11 χρόνων, ο Οδυσσέας Χρίστου αφιερώνει χρόνο για την τεκμηρίωση δεδομένων της τουρκικής εισβολής. Όπως ανέφερε στη «Χαραυγή», η ιδέα γεννήθηκε από την ανάγνωση αφηγημάτων για την περίοδο της εισβολής του 1974, μέσα από την οποία διαπίστωσε ότι υπήρχε ένα μεγάλο κενό στα τοπωνύμια και στις γεωγραφικές περιοχές που αναφέρονταν στις διάφορες μαρτυρίες. Έτσι αποφάσισε να ασχοληθεί με τη γεωχρονική τεκμηρίωση των γεγονότων του 1974, με στόχο να τοποθετήσει τα γεγονότα στο χώρο και στο χρόνο, δηλ. πότε, τι και πού έγινε.

Πηγή του είναι η υπάρχουσα βιβλιογραφία, τα ξένα αρχεία της CIΑ, του ΟΗΕ και άλλων υπηρεσιών, τα δημοσιεύματα του τοπικού και διεθνούς Τύπου, όπως και τα αρχεία ή φωτογραφίες κυρίως των ξένων ανταποκριτών, αλλά και τουρκικές πηγές. Όπως επεσήμανε, από κυπριακής πλευράς υπάρχουν ελάχιστες φωτογραφίες και βίντεο από την εισβολή. Όλο το υλικό που συγκεντρώνεται, πρόσθεσε, αξιολογείται και στη συνέχεια αναρτάται στη συγκεκριμένη σελίδα και από εκεί και πέρα με τη συμβολή του κοινού αρχίζει η συγκέντρωση πληροφοριών. Εκτιμώντας το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι πολίτες, ανέφερε, φαίνεται ότι είναι πολύ μεγάλο, αλλά το πιο σημαντικό είναι πως επιδεικνύουν ενδιαφέρον και νεότεροι άνθρωποι που θέλουν να μάθουν για τα γεγονότα του 1974. Ο Οδυσσέας Χρίστου σημειώνει ότι η έρευνα αυτή σαν ιστορική έρευνα μοιάζει με την προφορική ιστορία και πιστεύει ότι θα αποτελέσει ένα σύγχρονο εργαλείο που θα καταξιωθεί στο μέλλον. Το υλικό που συγκεντρώνεται είναι χωρισμένο σε ενότητες και αφορά υλικό που αναφέρει γεγονότα, υλικό που αφορά ιστορικές φωτογραφίες της Ε.Φ., τους νεκρούς και τους αγνοούμενους.

Φωτογραφίες από τις φυλακές των Αδάνων

Ο κ. Οδυσσέως τις τελευταίες μέρες ανάρτησε φωτογραφικό υλικό που αφορά τους αιχμαλώτους πολέμου και το οποίο έτυχε μεγάλης δημοσιότητας. Το σημαντικό είναι ότι υπήρξε αναγνώριση ατόμων που ήταν στις φυλακές των Αδάνων ως αιχμάλωτοι πολέμου. Από τα στοιχεία που συλλέγηκαν προέκυψε ότι αυτοί που εικονίζονται συνελήφθησαν κυρίως στα χωριά Τριμίθι, Κάρμι και Άγιο Γεώργιο, ενώ η αναγνώριση προσώπων είναι σε εξέλιξη. Το ενδιαφέρον σε αυτές τις φωτογραφίες, είπε, είναι ότι πρόκειται για αμάχους και ο τρόπος που έγινε η λήψη των φωτογραφιών φανερώνει ότι λήφθηκαν για προπαγανδιστικούς λόγους, αφού οι αιχμάλωτοι παρουσιάζονται περιποιημένοι, δηλ. είναι ξυρισμένοι και με καθαρά ρούχα. Προηγήθηκαν διάφορα γεγονότα, όπως δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο που αφορούσαν τις εκτελέσεις στο χωριό Φτέριχα και συγκεκριμένα της οικογένειας Δράκου, και ακολούθησαν δημοσιεύσεις στις τουρκικές εφημερίδες με τους αιχμαλώτους γυμνούς και σε άθλια κατάσταση, γεγονός που έφερε σε δύσκολη θέση την Τουρκία, γι’ αυτό και αποφασίστηκε η λήψη στημένων φωτογραφιών οι οποίες διανεμήθηκαν διεθνώς και με τη βοήθεια του ΒΒC. Έτσι, στις 8 Αυγούστου έχουμε μια φωτογράφιση με καθαρούς, ντυμένους και χαμογελαστούς αιχμαλώτους. Την ίδια μέρα, υπάρχουν και δύο σχετικά βίντεο, όπου οι αιχμάλωτοι δηλώνουν ότι είναι πολύ ευχαριστημένοι από τη φιλοξενία τους στις τουρκικές φυλακές.

Οι εκτελεσθέντες ηλικιωμένοι

Ένα άλλο φωτογραφικό ντοκουμέντο παρουσιάζει έξι ηλικιωμένους να έχουν συλληφθεί από Τούρκους στρατιώτες στην περιοχή Λαπήθου-Καραβά. Πρόκειται για το ζεύγος Αριστείδη και Κατερίνας Αγγειοπλάστη, το ζεύγος Θωμά και Χρύσταλλα Κοσιάρη, Ευγενία Χριστοφή Κκέλη και Πολυξένη Τσίαμουρου. Από την έρευνα προέκυψε ότι οι έξι χρησιμοποιήθηκαν ως ανθρώπινη ασπίδα για ναρκοπέδια ή ακροβολιστές. Στα μισά της διαδρομής οι δύο ηλικιωμένες, η Χρύσταλλα Κοσιάρη και η Ευγενία Χριστοφή Κκέλη, δεν μπορούσαν να προχωρήσουν και τις εκτέλεσαν. Και οι δύο θεωρούνται σήμερα αγνοούμενες.

Όταν έφτασαν στο παραλιακό μέτωπο οι Τούρκοι αποφάσισαν να επιστρέψουν πίσω, αλλά στη μέση του δρόμου ο Αριστείδης Αγγειοπλάστης αρνήθηκε να συνεχίσει και τον εκτέλεσαν μπροστά στη σύζυγό του. Το γεγονός αυτό τεκμηριώθηκε από μαρτυρίες αλλά και από το Ημερολόγιο του διοικητή των Καταδρομών, ο οποίος σημειώνει πως από το συμβάν ενθουσιάστηκαν οι Τούρκοι δημοσιογράφοι που τους συνόδευαν. Η φωτογραφία λήφθηκε από τουρκικά Μέσα και στη λεζάντα γράφει παραπλανητικά ότι ο τουρκικός στρατός βοηθά ηλικιωμένους να πάνε σε ασφαλή περιοχή. Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι το έργο που επιτελεί η σελίδα «1974 Μαρτυρίες και Τεκμήρια» είναι αξιέπαινο και ευχόμαστε να βρει στήριξη από αρμόδιους φορείς.

Ο Σωκράτης ο Αμερικάνος

Μία άλλη φωτογραφία που λήφθηκε από Τούρκο δημοσιογράφο παρουσιάζει Τούρκους στρατιώτες και δύο ηλικιωμένους Ε/ κύπριους, με τον ένα να είναι άσχημα κτυπημένος. Από την έρευνα που έγινε αναγνωρίστηκε από τους συγγενείς του στην Αμερική ο ένας από τους δύο, ο Καψούρη Σωκράτης του Γεωργίου (με άσπρα μαλλιά), ο οποίος ήταν Αμερικανός υπήκοος. Από τη διερεύνηση προέκυψαν οι συνθήκες θανάτου του και τίθεται θέμα κατά πόσον διερεύνησαν ικανοποιητικά την τύχη του οι Αμερικανικές Υπηρεσίες με βάση σχετικό νόμο του Κογκρέσου. Δίπλα του είναι ο Ιωάννη Καριόλης. Η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη και είναι στο τελικό της στάδιο.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy