Αναπτυξιακά έργα μπαίνουν στο ψυγείο – Ποια έργα προωθούνται και ποια «μπαίνουν στο πάγο»

Στο 15% η υλοποίηση του αναπτυξιακού προϋπολογισμού το πρώτο τετράμηνο

Αναπτυξιακά έργα, για τα οποία δεν έχει ξεκινήσει η διαδικασία υλοποίησης τους, περνούν από κόσκινο και πολλά απ’ αυτά αναμένεται να «παγώσουν», λόγω της κρίσης του κορονοϊού.

Σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου το ποσοστό υλοποίησης του αναπτυξιακού προϋπολογισμού του κράτους ανήλθε στο 15%. Το ποσοστό είναι σχετικά αυξημένο σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο (13%), ωστόσο το επόμενο διάστημα αναμένεται να επιβραδυνθεί σημαντικά η υλοποίηση του αναπτυξιακού προϋπολογισμού, λόγω της νέας εγκυκλίου του Υπουργείου Οικονομικών, η οποία εισάγει μια νέα φόρμουλα η οποία αναμένεται να οδηγήσει στο «πάγωμα» πολλών έργων.

Η εγκύκλιος αναφέρει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

Τα κατασκευαστικά έργα, τα οποία βρίσκονται στο στάδιο της κατασκευής ή για τα οποία έχει ήδη κατακυρωθεί προσφορά, οι εργασίες υλοποίησής τους συνεχίζονται κανονικά. Για τα έργα αυτά δεν απαιτείται οποιαδήποτε έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών. Επίσης, συνεχίζονται κανονικά οι εργασίες για όλα τα συγχρηματοδοτούμενα έργα, νέα ή συνεχιζόμενα.

Ωστόσο όλα νέα κατασκευαστικά έργα, τα οποία δεν σχετίζονται με συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και για τα οποία δεν έχει αρχίσει η διαδικασία υλοποίησης του κατασκευαστικού μέρους και δεν έχει γίνει κατακύρωση της προσφοράς, «πρέπει να επαναξιολογηθούν από τα αρμόδια υπουργεία/υπηρεσίες, λαμβάνοντας υπόψη τις διαφοροποιήσεις στα δημοσιονομικά δεδομένα που επέφερε η πανδημία». Αναφέρεται επίσης ότι «λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν ήδη παρέλθει οι πρώτοι πέντε μήνες του χρόνου, τα υπουργεία και υφυπουργεία καλούνται όπως ανασκοπήσουν στο σύνολό τους όλα τα έργα και αφού τα προτεραιοποιήσουν, αποφασίσουν ποια έργα μπορούν να υλοποιηθούν μέχρι το τέλος του χρόνου, ακολουθώντας τις νενομισμένες διαδικασίες και λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τη δυνατότητα των κατασκευαστικών τμημάτων, να τα υλοποιήσουν».

Διευκρινίζεται επίσης ότι «με βάση τα πιο πάνω, για όλα τα νέα κατασκευαστικά έργα που θεωρούνται άκρως απαραίτητα, θα πρέπει να αποστέλλεται αίτημα για έγκριση στο Υπουργείο Οικονομικών. Όπως αναφέρεται, εξαίρεση αποτελούν τα πιο κάτω έργα, για τα οποία δεν απαιτείται υποβολή αιτήματος για έγκριση στο Υπουργείο Οικονομικών: (i) κατασκευαστικά έργα αξίας κάτω των 100 χιλ. ευρώ, που κρίνονται απαραίτητα, και έργα που αφορούν προσφυγικούς οικισμούς και διαχωρισμούς οικοπέδων.

Σημειώνεται ακόμη ότι αγορές νέου εξοπλισμού και μηχανημάτων «μπορούν να πραγματοποιούνται μόνο εάν ο εξοπλισμός αυτός κρίνεται άκρως απαραίτητος για την εύρυθμη λειτουργία των Υπουργείων/Υφυπουργείων/ Υπηρεσιών». Όπως αναφέρεται, «για αγορά εξοπλισμού στις κατηγορίες αυτές, αξίας άνω των 50 χιλ. ευρώ απαιτείται έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών πριν την αγορά, ενώ για εξοπλισμό αξίας κάτω των 50 χιλ. ευρώ δεν απαιτείται υποβολή αιτήματος για έγκριση από το Υπουργείο Οικονομικών». Διευκρινίζεται επίσης ότι για τις υποομάδες που καλύπτουν ιατρικό/εκπαιδευτικό/αμυντικό εξοπλισμό, οχήματα διπλοκάμπινα/εμπορικά/πυροσβεστικά/ αστυνομικά και ασθενοφόρα, κινητές μονάδες αναπνευστικών συσκευών, καθώς και για εξοπλισμό που συμπεριλαμβάνεται σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, δεν απαιτείται έγκριση του Υπουργείου Οικονομικών.

 

Ανά ομάδα

 

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, ο κρατικός προϋπολογισμός περιλαμβάνει κονδύλια ύψους 950,3 εκατ. ευρώ και μέχρι το τέλος Απριλίου εκταμιεύθηκαν 143,9 εκατ. ευρώ ήτοι ποσοστό 15%.

Ανά ομάδα, στις κεφαλαιουχικές δαπάνες οι οποίες θεωρούνται πιο σημαντικές υπάρχουν κονδύλια ύψους 665,1 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 97,7 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 15%, ενώ στις υπόλοιπες αναπτυξιακές δαπάνες υπάρχουν κονδύλια ύψους 285,2 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 46,3 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 16%.

Όσον αφορά τις πιο σημαντικές κατηγορίες, η υλοποίηση των αναπτυξιακών δαπανών έχει ως ακολούθως:

Έργα και σχέδια συγχρηματοδοτούμενα από κοινοτικούς πόρους: Υπάρχουν στον προϋπολογισμό κονδύλια ύψους 161 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 18,6 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 12%.

Αγορά γης και κτιρίων: Υπάρχουν 96,8 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 5,6 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 6%.

Αγορά σταθερών και κινητών μηχανημάτων: Υπάρχουν 16,3 εκατ. ευρώ και εκταμιεύθηκαν 446,3 χιλ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 3%.

Αγορά εξοπλισμού: Υπάρχουν στον προϋπολογισμό κονδύλια ύψους 43,4 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 2,1 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 5%.

Αγορά άλλων στοιχείων ενεργητικού: Υπάρχουν 1,2 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 592,2 χιλ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 51%.

Ανέγερση, επέκταση και βελτίωση κτιρίων: Υπάρχουν 115,6 εκατ. ευρώ και εκταμιεύθηκαν 13,9 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 12%.

Δρόμοι: Υπάρχουν στον προϋπολογισμό κονδύλια ύψους 78 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 8,7 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 11%.

Έργα υποδομής: Υπάρχουν 52,6 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 4,6 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 9%.

Κατασκευαστικά έργα: Υπάρχουν 92,7 εκατ. ευρώ και εκταμιεύθηκαν 42,6 εκατ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 46%.

Άλλα κεφαλαιουχικά έργα: Υπάρχουν στον προϋπολογισμό κονδύλια ύψους 3 εκατ. ευρώ και μέχρι τον Απρίλιο εκταμιεύθηκαν 404 χιλ. ευρώ, ήτοι ποσοστό 14%.

Σημειώνεται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την προηγούμενη εβδομάδα όπως δώσει οδηγίες σε όλες τις αρμόδιες Αρχές όπως προβούν σε άμεση προκήρυξη των προσφορών για όλα τα αναπτυξιακά έργα τα οποία είναι ώριμα και έτοιμα για προκήρυξη, ανεξάρτητα από την προγραμματισμένη περίοδο προκήρυξής τους με βάση τον προϋπολογισμό, με εξαίρεση το κτίριο της Βουλής. Ωστόσο οι δυνατότητες προώθησης άλλων αναπτυξιακών έργων είναι περιορισμένες, αφού για πολλά έργα δεν προκηρύχθηκαν ακόμη προσφορές, ενώ πολλά άλλα δεν περιλήφθηκαν στον προϋπολογισμό του 2020 επειδή θεωρήθηκαν ως μη ώριμα.

Επισημαίνεται ότι διαχρονικά το ποσοστό υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα. Ενδεικτικά, το 2019 ανήλθε στο 62%, το 2018 στο 69% και το 2017 στο 71%. Ωστόσο φέτος το ποσοστό αναμένεται να κυμανθεί σε ακόμη πιο χαμηλά επίπεδα, αφού πολλά έργα έχουν «παγώσει».