Αναθεώρηση των στόχων για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

  • Απαιτείται ριζικός μετασχηματισμός σε σημαντικούς τομείς 
  • Θα διοργανωθεί στην Κύπρο το 2ο Διεθνές Συνέδριο για την Κλιματική Αλλαγή στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή με θέμα «Προκλήσεις και Λύσεις»
  • Η περιοχή της Μεσογείου θεωρείται «θερμό σημείο» και προβλέπεται να κτυπηθεί ανελέητα
  • Ήδη τα αρµόδια υπουργεία µελετούν τις προτάσεις µε στόχο την αναθεώρηση εθνικών πολιτικών και µέτρων

 

Θα χρειαστούν αναθεώρηση οι υφιστάμενοι σχεδιασμοί και στόχοι της Κύπρου για μετριασμό και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ώστε να καταστούν ακόμη πιο φιλόδοξοι, αναφέρει σε συνέντευξή του στη «Χαραυγή» ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Καδής.
Παράλληλα, επεσήμανε πως σε συνεργασία με γειτονικά κράτη θα καταρτιστεί ένα Περιφερειακό Σχέδιο Δράσης προς επίτευξη των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού και προς αντιμετώπιση και προσαρμογή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Σημειώνεται ότι το σχέδιο θα αποτελείται από δύο διακριτές συνιστώσες, μία επιστημονική και μία διακυβερνητική.

 

Συνέντευξη στον Κωστή Πιτσιλλούδη

Ποιες πρωτοβουλίες έχει λάβει η Κυπριακή ∆ηµοκρατία για τη µετρίαση των επιπτώσεων της κλιµατικής αλλαγής και ποιοι στόχοι έχουν τεθεί;

Πέρα από τις πρωτοβουλίες που αφορούν την υιοθέτηση των φιλόδοξων πολιτικών της ΕΕ σε σχέση µε την κλιµατική αλλαγή, η Κύπρος έχει αναπτύξει σηµαντικές πρωτοβουλίες και σε περιφερειακό επίπεδο. Συγκεκριµένα, θέλοντας να συµβάλει στη λήψη άµεσων δράσεων ειδικά στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, που έχει χαρακτηριστεί «θερµό σηµείο», αποφάσισε όπως αναλάβει συντονιστικό ρόλο, φέρνοντας µαζί την επιστηµονική κοινότητα και τις κυβερνήσεις των χωρών της περιοχής.

Σκοπός της πρωτοβουλίας είναι η συνεργασία των χωρών της περιοχής, για να καταρτίσουν ένα Περιφερειακό Σχέδιο ∆ράσης προς επίτευξη των υποχρεώσεών τους έναντι της Συµφωνίας του Παρισιού και προς αντιµετώπιση και προσαρµογή στις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής. Για την επίτευξη του στόχου αυτού αναπτύχθηκε ένα λεπτοµερές πρόγραµµα εργασίας, το οποίο αποτελείται από δύο διακριτές συνιστώσες, µία επιστηµονική και µία διακυβερνητική. Η επιστηµονική κοινότητα θα ετοιµάσει τις προτάσεις και εισηγήσεις της για τα µέτρα που πρέπει να ληφθούν. Οι κυβερνήσεις θα επεξεργαστούν τις εισηγήσεις αυτές, στη βάση των οποίων θα διαµορφωθεί το Σχέδιο ∆ράσης.

Ξεχωρίζουν κάποιοι σταθµοί στην εν λόγω πρωτοβουλία;

Σηµαντικό ορόσηµο στις ενέργειες που γίνονται στο πλαίσιο της εν λόγω πρωτοβουλίας αποτελεί η διοργάνωση του 2ου ∆ιεθνούς Συνεδρίου για την Κλιµατική Αλλαγή στη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή µε θέµα «Προκλήσεις και Λύσεις». Το συνέδριο διοργανώνεται από το Ινστιτούτο Κύπρου στις 13-15 Οκτωβρίου 2021. Σ’ αυτό θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν εκθέσεις και εισηγήσεις από 13 Οµάδες Εργασίας, στις οποίες συµµετείχαν περισσότεροι από 220 επιστήµονες. Στις Οµάδες Εργασίας συµµετείχαν επίσης επιστήµονες και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής από άλλες χώρες, οι οποίοι είναι ειδικοί στην περιοχή, καθώς και εκπρόσωποι διεθνών οργανισµών.

Στη βάση των επιστηµονικών ευρηµάτων και εισηγήσεων που θα προκύψουν από το συνέδριο, θα ετοιµαστεί το Προσχέδιο του Περιφερειακού Σχεδίου ∆ράσης, το οποίο θα παρουσιαστεί και θα οριστικοποιηθεί στην Υπουργική ∆ιάσκεψη των Χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής στις 2-3 Φεβρουαρίου 2022 και θα επικυρωθεί από τη ∆ιάσκεψη των Αρχηγών Κρατών της περιοχής, η οποία θα πραγµατοποιηθεί στην Κύπρο το φθινόπωρο του 2022. Με βάση το Περιφερειακό Σχέδιο ∆ράσης, οι χώρες της περιοχής θα µπορούν να αναπτύξουν τα δικά τους εθνικά σχέδια δράσης για το κλίµα.

Υπάρχουν δεδοµένα που καταδεικνύουν τις επιπτώσεις από την κλιµατική αλλαγή;

Πιστεύω ότι δεν χρειάζεται κανείς επιστηµονικές µετρήσεις για να αντιληφθεί την κλιµατική αλλαγή. Είναι ήδη γεγονός και το αντιλαµβανόµαστε πλέον στην καθηµερινότητά µας.

Αυτό όµως που εµείς αντιλαµβανόµαστε εµπειρικά, οι επιστήµονες το τεκµηριώνουν µε συγκεκριµένα δεδοµένα. Σύµφωνα, λοιπόν, µε τη νέα έκθεση της ∆ιακυβερνητικής Επιτροπής του ΟΗΕ για την Κλιµατική Αλλαγή, µέρος της οποίας δόθηκε πρόσφατα στη δηµοσιότητα, οι αλλαγές στο κλίµα σε όλες τις περιοχές και σε όλα τα µετεωρολογικά συστήµατα είναι πλέον ορατές. Η άνοδος της θερµοκρασίας του πλανήτη φαίνεται να συµβαίνει 10 χρόνια νωρίτερα από τις προηγούµενες εκτιµήσεις και προβλέψεις και µπορεί να φτάσουµε το όριο του +1,5ºC στο όχι πολύ µακρινό 2030. Ως αποτέλεσµα, θα έχουµε πιο συχνά και πιο έντονα ακραία καιρικά φαινόµενα.

Οι επιπτώσεις µπορεί να είναι πραγµατικά καταστροφικές και οι ζηµιές από τις ανεξέλεγκτες πυρκαγιές, τους καύσωνες, τη λειψυδρία, τις πληµµύρες και όχι µόνο θα είναι ανυπολόγιστες. Αναµένεται να επηρεαστούν δυσµενώς τα οικοσυστήµατα, η γεωργική παραγωγή, η υγεία και η οικονοµία.

Αντιλαµβάνοµαι ότι η περιοχή µας είναι ιδιαίτερα ευάλωτη…

Η περιοχή της Μεσογείου θεωρείται «θερµό σηµείο» και προβλέπεται να κτυπηθεί ανελέητα. Ήδη στην Κύπρο παρατηρείται σηµαντική αύξηση της θερµοκρασίας και µείωση της βροχόπτωσης.

Υπάρχουν στοιχεία που καταδεικνύουν τις επιπτώσεις που έχει δεχθεί η πατρίδα µας από την κλιµατική αλλαγή;

Ως προς τη θερµοκρασία, από την ανάλυση των µετεωρολογικών δεδοµένων των σταθµών της Λευκωσίας και Λεµεσού για τις περιόδους 1892-2016 αντίστοιχα, παρατηρείται αύξηση της µέσης θερµοκρασίας της ατµόσφαιρας κατά 1,5ºC στο σταθµό της Λευκωσίας και 2,3ºC στο σταθµό της Λεµεσού.

Όσον αφορά τις µέσες ετήσιες µέγιστες και ελάχιστες θερµοκρασίες για τις ίδιες περιόδους, από τα στοιχεία του σταθµού της Λευκωσίας προκύπτει ότι και οι δύο θερµοκρασίες παρουσιάζουν αυξητική τάση. Από τα αντίστοιχα δεδοµένα του σταθµού της Λεµεσού προκύπτει ότι η µέση ετήσια µέγιστη θερµοκρασία παρουσιάζει µικρή µείωση, ενώ αντίθετα η µέση ετήσια ελάχιστη θερµοκρασία παρουσιάζει σηµαντική αύξηση, αρκετά µεγαλύτερη από την αντίστοιχη στο σταθµό της Λευκωσίας. Επιπρόσθετα, σύµφωνα µε τις παρατηρήσεις από το σταθµό της Λευκωσίας, προκύπτει αύξηση των ηµερών µε θερµοκρασία ίση ή µεγαλύτερη των 40ºC, ενώ αντίθετα προκύπτει σηµαντική µείωση των ηµερών µε θερµοκρασία µικρότερη ή ίση των 0ºC.

Από στοιχεία της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας προκύπτει ακόµα ότι η ποσότητα της βροχής που πέφτει στην περιοχή παρουσιάζει πτωτική τάση. Η µέση ετήσια βροχόπτωση στην Κύπρο µειώθηκε από 559mm την περίοδο 1901-1930 σε 463mm την περίοδο 1971-2000, µε ποσοστό µείωσης της τάξης του 17%.

Ο υπολογισµός των αναµενόµενων µεταβολών, κυρίως της θερµοκρασίας, της βροχόπτωσης και των ακραίων καιρικών φαινοµένων για τις περιόδους 2021-2050 και 2071–2100, σε σχέση µε την περίοδο αναφοράς 1961–1990, που πραγµατοποιήθηκε µε προσοµοιώσεις υψηλής χωρικής ανάλυσης µε περιοχικά κλιµατικά µοντέλα, καταδεικνύει τις ήδη υπάρχουσες τάσεις του κλίµατος, δηλαδή αύξηση της θερµοκρασίας, µείωση της βροχόπτωσης και επιδείνωση των ακραίων φαινοµένων.

Γίνονται σκέψεις από την Κυπριακή ∆ηµοκρατία να αναλάβει περισσότερη δράση για την κλιµατική αλλαγή, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Έχοντας υπόψη τα δεδοµένα που παρουσιάζουν οι επιστήµονες, είναι φανερό ότι δεν µπορεί να υπάρξει εφησυχασµός. Απαιτείται άµεση δράση τόσο σε τοπικό όσο και σε περιφερειακό και παγκόσµιο επίπεδο.

Η ΕΕ, που φιλοδοξεί να καταστεί η πρώτη κλιµατικά ουδέτερη ήπειρος στον κόσµο έως το 2050, έχει παρουσιάσει στις 14 Ιουλίου του 2021 µία νέα δέσµη προτάσεων, µέσω των οποίων οι ενωσιακές πολιτικές για το κλίµα, την ενέργεια, τη χρήση γης και τις µεταφορές θα προσαρµοστούν κατάλληλα ώστε να επιτευχθεί µείωση των καθαρών εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, σε σύγκριση µε τα επίπεδα του 1990 (Fit for 55). Με το στόχο αυτό η ΕΕ θέτει σε εφαρµογή την Πράσινη Συµφωνία και ευθυγραµµίζεται µε το στόχο της Συµφωνίας του Παρισιού για τη διατήρηση της αύξησης της παγκόσµιας θερµοκρασίας κάτω από τους 2°C και αν είναι δυνατό, τον περιορισµό της αύξησης στους 1,5°C.

Όσον αφορά την Κύπρο, αυτό σηµαίνει ότι οι υφιστάµενοι σχεδιασµοί και στόχοι για µετριασµό και αντιµετώπιση των επιπτώσεων θα χρειαστούν αναθεώρηση, ώστε να καταστούν ακόµα πιο φιλόδοξοι. Απαιτείται ριζικός µετασχηµατισµός σε σηµαντικούς τοµείς της οικονοµίας, από τις µεταφορές και τη ναυτιλία µέχρι τη γεωργο-κτηνοτροφία και τη δασοπονία, αλλά και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας µας µε στόχο ένα πιο δίκαιο και πράσινο µέλλον. Ήδη, τα αρµόδια υπουργεία µελετούν τις νέες προτάσεις µε στόχο την αναθεώρηση των σχετικών εθνικών πολιτικών και µέτρων.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy