Ανατολίτικα παζάρια για το πλαφόν στο φυσικό αέριο, ενώ η οικονομία στενάζει

Με το χάσμα ανάμεσα στα δύο «στρατόπεδα» για το πλαφόν να παραμένει, οι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ, αλλά και οι ηγέτες των «27» αναμένεται να συζητήσουν το ζήτημα τη βδομάδα που αρχίζει αύριο, χωρίς κανείς στις Βρυξέλλες να μπορεί να προβλέψει ποια θα είναι η έκβαση των χρονοβόρων αυτών παζαριών.

Του ειδικού μας συνεργάτη, Βαγγέλη Αρεταίου

Στις Βρυξέλλες κυριαρχεί νευρικότητα, αλλά έχει κάπως εξασθενίσει η αίσθηση του επείγοντος, εκτιμούν Ευρωπαίοι διπλωμάτες που δεν κρύβουν την ανησυχία τους για το χρόνο που χάνεται, αλλά και για το κατά πόσον η όποια συμφωνία για το πλαφόν στο φυσικό αέριο θα έχει γρήγορες και αποτελεσματικές επιπτώσεις στις τιμές που καλούνται να πληρώνουν οι καταναλωτές.

Μέχρι ‪την Παρασκευή το απόγευμα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες, η κατάσταση είχε ως εξής:

Οι 14 χώρες-μέλη, Ελλάδα, Βέλγιο, Βουλγαρία, Ισπανία, Κροατία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Σλοβακία εξακολουθούν να είναι υπέρ του Μηχανισμού Διόρθωσης της Αγοράς, και της επιβολής ενός πλαφόν, το οποίο να είναι ουσιαστικό και αποτελεσματικό.

Γερμανία, Αυστρία, Δανία, Εσθονία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο και Ουγγαρία θέλουν να διατηρηθεί η αρχική πρόταση της Κομισιόν, όπου το πλαφόν είναι τόσο υψηλό που ουσιαστικά ίσως να μην εφαρμοστεί ποτέ. Τέλος, η Κύπρος, η Γαλλία και η Σουηδία έχουν υιοθετήσει μια μάλλον ουδέτερη στάση, αλλά να είναι κάπως πιο θετικές στις προτάσεις των 14.

Οι 14 χώρες επιμένουν για ένα πλαφόν της τάξης των €160, ενώ η επίσημη πρόταση της Κομισιόν κάνει λόγο για ένα πλαφόν στα 275 ευρώ.

Παράλληλα, οι χώρες αυτές ζητούν το πλαφόν να επιβληθεί σε όλα τα σημεία εισαγωγής φυσικού αερίου και όχι μόνο στο TTF, την επιβολή του μηχανισμού χωρίς σημεία ενεργοποίησης, αλλά εξαρχής με την υιοθέτηση του Κανονισμού για να είναι δεδομένο στις αγορές και να μη διαταραχθούν και κυρίως χαμηλότερο όριο από τα €220 βάσει και ανάλυσης JP Morgan Chase για €150 πρόβλεψη τους επόμενους μήνες.

Τέλος, και πολύ σημαντικό, ζητούν την αναστολή του μηχανισμού με πολιτική απόφαση και σε κάθε περίπτωση χωρίς την κήρυξη κατάστασης έκτακτου ανάγκης.

Οι χώρες που στηρίζουν την αρχική πρόταση της Κομισιόν θεωρούν χαμηλό το νέο επίπεδο των 220 ευρώ/MWh και των 35 ευρώ/MWh, διαφωνούν με συμπερίληψη όλων των προϊόντων και hubs, επιθυμούν αυτόματη αναστολή του μηχανισμού με συγκεκριμένα κριτήρια και συμφωνούν με την ολλανδική πρόταση για την επιβολή πλαφόν σε φυσικό αέριο που θα χρησιμοποιηθεί για πλήρωση αποθηκών σε δύο στάδια.

Από τη μεριά της, η τσεχική προεδρία προσπαθεί να «τετραγωνίσει τον κύκλο», προτείνοντας πλαφόν στα €220 και ταυτόχρονα προτείνοντας τη μείωση του απαιτούμενου διαστήματος υπέρβασης των τιμών για την ενεργοποίηση του πλαφόν από 14 ‪σε 5 μέρες.

Τα μάτια όλων στις Βρυξέλλες είναι πλέον στη συνεδρίαση των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ ‪στις 13 Δεκεμβρίου, χωρίς ωστόσο να διαφαίνεται εύκολη διέξοδος.

Οι αποστάσεις είναι ακόμα μεγάλες και το ζήτημα έχει πάρει ένα σαφή χαρακτήρα εσωτερικής πολιτικής για πολλές χώρες, εκτιμούν διπλωματικές πηγές που δεν αποκλείουν ωστόσο να υπάρξει συμφωνία.

Αν οι υπουργοί δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν στις 13, το ζήτημα θα φτάσει στη Σύνοδο Κορυφής ‪στις 15 Δεκεμβρίου και στην έδρα της Ένωσης θεωρούν ότι αν το ζήτημα φτάσει στους ηγέτες οι διαπραγματεύσεις αναμένονται ολονύχτιες και σκληρές.

Στο «χορό» του θρίλερ για το πλαφόν μπήκε πλέον και η Κριστίν Λαγκάρντ της ΕΚΤ η οποία, σε σχετική γνωμοδότηση, προειδοποιεί ότι ο προτεινόμενος μηχανισμός για το πλαφόν στο φυσικό αέριο μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών του καυσίμου και της μεταβλητότητας στις αγορές. «Η ΕΚΤ θεωρεί ότι ο προτεινόμενος διορθωτικός μηχανισμός, έτσι όπως είναι σχεδιασμένος σήμερα, μπορεί υπό ορισμένες συνθήκες να θέσει σε κίνδυνο τη χρηματοοικονομική σταθερότητα στην Ευρωζώνη», αναφέρεται μεταξύ άλλων στη γνωμοδότηση. «Ο σχεδιασμός του μηχανισμού μπορεί να αυξήσει τη μεταβλητότητα και τα συναρτώμενα με αυτή margin calls, να μειώσει την ικανότητα των αντισυμβαλλομένων στις αγορές να διαχειρίζονται τους κινδύνους και να δώσει κίνητρα για τις μεταφορές συναλλαγών εκτός των χρηματιστηρίων, εκεί όπου δεν υπάρχει κεντρική εκκαθάριση».