Ανδρέας Παπακωνσταντίνου: Το ΓεΣΥ ήρθε για να μείνει

Τέλη Σεπτεμβρίου αρχίζουν οι διαβουλεύσεις με τα ιδιωτικά νοσοκομεία

Συνέντευξη στην Ελένη Κωνσταντίνου

 

  • Με τη σταθεροποίηση του Συστήματος, η ζήτηση θα περιοριστεί σε λογικά επίπεδα
  • Αυξήθηκε σημαντικά η εργασία των γιατρών που συμμετέχουν στο ΓεΣΥ
  • Σύντομα νέες προσθήκες στον κατάλογο φαρμάκων του ΓεΣΥ

 

 

Η εφαρμογή και λειτουργία της πρώτης φάσης του Γενικού Συστήματος Υγείας είναι γεγονός. 2,5 μήνες μετά και ο απολογισμός είναι περισσότερο θετικός παρά αρνητικός, αφού όπως φαίνεται σε μεγάλο βαθμό ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει άμεσα τα όποια προβλήματα παρουσιάστηκαν, ενώ ήδη έχουν δρομολογηθεί λύσεις για τα υπόλοιπα. Μεταξύ άλλων όπως εκτιμά ο διευθυντής του ΟΑΥ, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, ο αριθμός των ιδιωτών ειδικών γιατρών αναμένεται να αυξηθεί μέχρι και τον Οκτώβριο, με τους πολίτες να έχουν περισσότερες επιλογές. Την ίδια ώρα μεγάλο στοίχημα παραμένει και η δεύτερη φάση υλοποίησης του ΓεΣΥ που περιλαμβάνει και την ενδονοσοκομειακή περίθαλψη. Στον ΟΑΥ εργάζονται εντατικά ώστε μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις με όσα ιδιωτικά νοσηλευτήρια ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ. Ήδη, όπως αποκαλύπτει, οι περισσότερες κλινικές, ανεξαρτήτως των δημοσίων τοποθετήσεών τους, ετοιμάζονται διότι αντιλήφθηκαν ότι το ΓεΣΥ ήρθε για να μείνει.

Κύριε Παπακωνσταντίνου, 2,5 μήνες μετά την έναρξη του Γενικού Συστήματος Υγείας πώς εκτιμάτε την κατάσταση; Το σκηνικό έχει διαμορφωθεί όπως το αναμένατε;

Ομολογουμένως, το σκηνικό είναι όπως περίπου το αναμέναμε. Δηλαδή με την έναρξη αναμέναμε ότι θα υπήρχε μια απότομη αύξηση της ζήτησης των παρεχόμενων υπηρεσιών. Αυτό είναι πολύ φυσιολογικό και προκλήθηκε πρωτίστως από τις λεγόμενες ανικανοποίητες ιατρικές ανάγκες που είχαν συσσωρευθεί τα προηγούμενα χρόνια, είτε λόγω των λιστών αναμονής είτε γιατί ένα μέρος των συμπολιτών μας δεν έμπαινε καν στον κόπο να πάει στον γιατρό ένεκα οικονομικών δυσκολιών. Κατά δεύτερον, κάποιοι τους τελευταίους μήνες πριν την έναρξη του ΓεΣΥ ανέβαλαν τη λήψη υπηρεσιών υγείας για να τη λάβουν αργότερα δωρεάν εντός ΓεΣΥ και κατά τρίτο, παρουσιάστηκαν και κάποια φαινόμενα κατάχρησης. Αναμένουμε όμως ότι με τη σταθεροποίηση του Συστήματος, η ζήτηση θα περιοριστεί σε λογικά επίπεδα.

Επίσης και τα κλινικά εργαστήρια έθεσαν το ζήτημα με τα πολλά παραπεμπτικά, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται καθυστέρηση στην εργασία τους

Αποτέλεσμα της αυξημένης ροής των ασθενών προς τους παρόχους, που προκλήθηκε για τους λόγους που προανέφερα, ήταν και η αύξηση των παραπεμπτικών για εργαστηριακές εξετάσεις. Όμως πέραν της αναμενόμενης σταδιακής μείωσης της ζήτησης, δρομολογούνται μέτρα που θα συμβάλουν στον περιορισμό των αχρείαστων παραπεμπτικών, όπως η εφαρμογή πρωτοκόλλων και κατευθυντήριων γραμμών, η εκπαίδευση/ενημέρωση των παρόχων και η δυνατότητα συνταγογράφησης μόνο από συγκεκριμένες ειδικότητες ανάλογα με τη διάγνωση.

 

Επίσης να αναφέρουμε ότι ο αριθμός των παραπεμπτικών για εργαστηριακές εξετάσεις επηρεάζεται και από το γεγονός ότι οι ρυθμίσεις στο λογισμικό είναι τέτοιες που εκδίδονται για τον ίδιο ασθενή διαφορετικά παραπεμπτικά για κάθε κατηγορία εξέτασης, βιοχημείας, αιματολογίας κτλ. Αυτό γίνεται ώστε να υπάρχει δυνατότητα εάν ο ασθενής επισκεφθεί ένα εργαστήριο που δεν προσφέρει όλες τις κατηγορίες των εξετάσεων να μπορεί, αν το επιθυμεί, να λάβει τις υπηρεσίες που παρέχει το συγκεκριμένο εργαστήριο και ακολούθως να μεταβεί σε ένα δεύτερο για να λάβει τις υπόλοιπες. Όμως για ευκολία των εργαστηρίων έχουμε δρομολογήσει αλλαγή στο λογισμικό ώστε αυτά τα διαφορετικά παραπεμπτικά, στο τέλος να ενοποιούνται σε ένα.

Παρατηρήσαμε ότι έγιναν ήδη και κάποιες αναβαθμίσεις στο λογισμικό λόγω προβλημάτων που καταγράφηκαν. Για παράδειγμα δεν μπορεί να εκδοθεί παραπεμπτικό από ειδικό γιατρό σε άλλον ειδικό γιατρό. Πώς θα επιλυθεί το ζήτημα αυτό;

Μέχρι τον Σεπτέμβριο θα γίνουν οι κατάλληλες ρυθμίσεις στο λογισμικό ώστε να επιτρέπεται η παραπομπή από ειδικό σε ειδικό. Πρέπει να αναφέρουμε όμως ότι γενικότερα όσον αφορά το λογισμικό, δεν αντιμετωπίσαμε μεγάλα προβλήματα που να προκάλεσαν προβλήματα στις βασικές λειτουργίες του ΓεΣΥ. Αντιθέτως το λογισμικό από την πρώτη μέρα λειτουργεί κανονικά και σε αυτούς τους πρώτους 2,5 μήνες έχουμε προβεί σε τρεις ουσιαστικές αναβαθμίσεις, θα ακολουθήσουν και άλλες, με σκοπό να καταστεί ένα πολύτιμο εργαλείο για τους ασθενείς, καθώς βέβαια και για τους παρόχους του ΓεΣΥ.

 

Σε αντίθεση με τους προσωπικούς γιατρούς παρατηρούμε ότι οι αριθμοί των ειδικών γιατρών είναι ακόμη λίγοι. Υπάρχουν ειδικότητες με πολύ λίγους γιατρούς του ιδιωτικού τομέα.

Η εμπειρία μας με το ΓεΣΥ, μας έχει μάθει να μην πανικοβαλλόμαστε, αλλά ούτε να βιαζόμαστε να βγάλουμε συμπεράσματα. Πριν έναν ακριβώς χρόνο σχεδόν όλοι οι πάροχοι έλεγαν ότι δεν θα συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ. Τώρα όχι μόνο το ΓεΣΥ λειτουργεί, αλλά έχει μεγάλη συμμετοχή από προσωπικούς γιατρούς, παιδίατρους, φαρμακοποιούς και εργαστηριακούς. Στους ειδικούς ιατρούς, το ΓεΣΥ ξεκίνησε με περίπου 450 του ΟΚΥπΥ (δημοσίου τομέα) και 50 του ιδιωτικού τομέα. Τώρα οι συμμετοχές από τον ιδιωτικό τομέα έχουν φθάσει περίπου στους 300 και ο αριθμός ανεβαίνει συνεχώς. Εκτιμούμε πως Σεπτέμβριο-Οκτώβριο η συμμετοχή θα είναι τέτοια που θα υπάρχουν αρκετές επιλογές για τους ασθενείς σε όλες τις ειδικότητες.

Είναι όμως και ο ανταγωνισμός μεταξύ των γιατρών ένα άλλο κριτήριο συμμετοχής στο ΓεΣΥ.

Είναι όντως μια σημαντική παράμετρος. Επί αυτού καθοριστικής σημασίας αποτέλεσε η συμπεριφορά των συμπατριωτών μας οι οποίοι από τη μια επέδειξαν κατανόηση σε σχέση με τις δυσκολίες που προέκυψαν στα πρώτα στάδια και από την άλλη προσπαθούν να βρουν πρώτα λύσεις εντός του ΓεΣΥ και μόνο όταν δεν τις βρίσκουν αποτείνονται σε παρόχους εκτός ΓεΣΥ. Αυτό έχει αυξήσει τον κύκλο εργασιών όλων σχεδόν των παρόχων που συμμετέχουν στο ΓεΣΥ και έχει δημιουργήσει πίεση σε όσους δεν συμμετέχουν σε αυτό αφού μειώθηκε ο κύκλος εργασιών τους.

 

 

Κύριε Παπακωνσταντίνου, υπάρχει κάποια ανατροφοδότηση με τους παρόχους; Για παράδειγμα γνωρίζετε εάν ο κύκλος εργασιών γιατρών που έχουν ενταχθεί στο ΓεΣΥ αυξήθηκε σε σχέση με προηγουμένως;

Έχουμε καθημερινά επαφή με αρκετούς γιατρούς που συμμετέχουν στο ΓεΣΥ. Αναμφίβολα στις πλείστες περιπτώσεις η εργασία τους αυξήθηκε σημαντικά. Υπάρχουν δε παραδείγματα όπου γιατροί πριν το ΓεΣΥ δεν είχαν μεγάλο αριθμό ασθενών και σήμερα όχι απλά έχουν ένα μεγάλο αριθμό ασθενών, αλλά έχουν προσλάβει και βοηθητικό προσωπικό για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στις μεγάλες ανάγκες που υπάρχουν.

 

Ομαλά, παρά κάποια μικροπροβλήματα, κύλησε η σημερινή μέρα στο Γενικό Νοσοκομείο Λεμεσού, δηλώνει ο διευθυντής Χρίστος Νικολάου.

Υπήρξαν ωστόσο και κάποιες περιπτώσεις όπου γιατροί αποχώρησαν από το ΓεΣΥ, αφού δεν μπορούσαν να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς.

Αναφέρεστε σε 3 – 4 μεμονωμένες περιπτώσεις προσωπικών γιατρών από τους περίπου 400 προσωπικούς γιατρούς που λειτουργούν σήμερα εντός του ΓεΣΥ. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι εν λόγω γιατροί προέτρεξαν να εγγράψουν τον μέγιστο αριθμό ασθενών (2.500), αλλά μόλις ξεκίνησε το ΓεΣΥ ένιωσαν τέτοια πίεση που έκριναν ότι δεν μπορούν ανταποκριθούν. Πλήρως σεβαστή η απόφασή τους, όμως θεωρώ ότι βιάστηκαν να εξάγουν συμπεράσματα, αφού πάντοτε το πρώτο διάστημα δεν είναι αντιπροσωπευτικό. Ως παραλληλισμό, να σας θυμίσω τι έγινε με το άνοιγμα των οδοφραγμάτων και την κοσμοσυρροή που δημιουργήθηκε τις πρώτες ημέρες. Ακολούθως ο αριθμός μειώθηκε κατά πολύ.

Επίσης να τονίσω ότι κανείς δεν υποχρεώνει τον προσωπικό γιατρό να εγγράψει τον μάξιμουμ αριθμό. Υπάρχουν προσωπικοί γιατροί που συνειδητά επέλεξαν να περιοριστούν σε έναν πιο χαμηλό αριθμό για να εξυπηρετούν καλύτερα τους ασθενείς τους. Από την άλλη υπάρχουν και εκείνοι οι προσωπικοί γιατροί που ενώ ενέγραψαν 2.500, δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα. Εξαρτάται από τον τρόπο που λειτουργεί ο κάθε γιατρός, στο πώς θα οργανώσει το ιατρείο του, αλλά και το πώς σταδιακά θα εκπαιδεύσει τους ασθενείς του. Χρειάζονται εκπαίδευση και οι ίδιοι οι ασθενείς στο πότε επισκέπτονται το ιατρείο.

 

 

Σε ό,τι αφορά τους παιδίατρους έχει επιτευχθεί ο στόχος που θέσατε. Εκτιμάτε ότι θα δημιουργηθεί πρόβλημα εάν εγγραφούν ακόμη περισσότεροι;

Όχι. Οι υπολογισμοί που είχαμε κάνει κατά την περίοδο της προετοιμασίας είναι πως ο μέγιστος αριθμός παιδιάτρων που δυνητικά θα μπορούσαν να εγγραφούν στο ΓεΣΥ ήταν 190. Με δεδομένες τις αρχικές δυσκολίες που αντιμετωπίζαμε είχαμε πει ότι για να ξεκινήσει το Σύστημα και να καλυφθούν επαρκώς οι ανάγκες, θα ήταν ιδανικό να έχουμε τουλάχιστον 120 παιδίατρους, αριθμό τον οποίο με ιδιαίτερη ευχαρίστηση έχουμε ξεπεράσει. Να υπενθυμίσω ότι ο προϋπολογισμός δεν διαφοροποιείται στην περίπτωση που συμμετέχουν περισσότεροι παιδίατροι, αφού το ποσό είναι υπολογισμένο στη βάση του αριθμού των δικαιούχων και όχι στη βάση του αριθμού των παιδιάτρων.

 

 

Μεγάλο στοίχημα για το ΓεΣΥ παραμένει η β’ φάση εφαρμογής του που περιλαμβάνει και την ενδονοσοκομειακή περίθαλψη.

Είναι ένα ακόμα μεγάλο εγχείρημα, για την προετοιμασία του οποίου θα αξιοποιηθεί η εμπειρία και η γνώση που αποκομίσαμε από την α’ φάση. Αρκετοί ισχυρισμοί που κατά καιρούς προβάλλονταν για να εκφοβίσουν και να αποτρέψουν τους γιατρούς από το να συμβληθούν με το ΓεΣΥ, όπως ότι το ΓεΣΥ δεν θα έχει αρκετά έσοδα να πληρώνει τους γιατρούς, ότι το ΓεΣΥ θα καθυστερεί τις πληρωμές τους και διάφορα άλλα, έχουν αποδειχθεί στην πράξη εντελώς ανυπόστατοι. Μόνο να αναφέρω ότι οι προβλέψεις εσόδων από την αναλογιστική μελέτη Mercer επαληθεύονται σήμερα με ακρίβεια 99,5%.

Όμως αυτό δεν μας εφησυχάζει διότι όντως έχουμε αρκετή δουλειά να κάνουμε για τη β’ φάση. Για την επιτυχία του εγχειρήματος είμαστε σε πλήρη συνεννόηση με τον Υπουργό Υγείας, ο οποίος να σημειώσω παρακολουθεί πολύ στενά την ομαλοποίηση της α’ φάσης και την προετοιμασία της β’ φάσης. Δουλεύουμε εντατικά ώστε μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου να ξεκινήσουμε διαβουλεύσεις με όσα ιδιωτικά νοσηλευτήρια ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ.

 

Παραμένει ωστόσο γεγονός ότι εντός ΓεΣΥ είναι αναγκαία η συμμετοχή των ιδιωτικών νοσηλευτηρίων. Άλλωστε αυτό είναι προϋπόθεση για να μπορέσουν να αντέξουν το βάρος και τα δημόσια νοσηλευτήρια.

Το όραμα της Πολιτείας όσον αφορά το ΓεΣΥ είναι η συμμετοχή όλων, είτε είμαστε δικαιούχοι είτε είμαστε πάροχοι, συνεπώς με αυτήν τη λογική λειτουργούμε. Από την άλλη το ΓεΣΥ μπορεί να λειτουργήσει και χωρίς τη συμμετοχή όλων των παρόχων. Έχουμε ένα σημαντικό δημόσιο τομέα, αλλά και ένα σημαντικό ιδιωτικό τομέα οι οποίοι αποτελούν τους δύο πυλώνες του ΓεΣΥ. Είναι τέτοιος ο σχεδιασμός για να συμμετάσχουν και οι δύο ισότιμα. Ως ΟΑΥ θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια που έχουν το όραμα για το ΓεΣΥ, το όραμα οι πολίτες να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας χωρίς διακρίσεις και οικονομικούς ή άλλους περιορισμούς, να προετοιμαστούν σωστά και να ενταχθούν σε αυτό. Έχουν κάνει σημαντικές επενδύσεις και είναι πολύ λογικό να θέλουν οι επιχειρήσεις τους να συνεχίσουν να είναι βιώσιμες. Και εμείς το ίδιο θέλουμε, αφού εάν αυτοί δεν είναι βιώσιμοι δεν θα μπορούν να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς μας.

 

Υπάρχουν ιδιωτικές κλινικές που ετοιμάζονται για τη β’ φάση;

Ναι, οι περισσότερες κλινικές, ανεξαρτήτως των δημοσίων τοποθετήσεών τους, ετοιμάζονται διότι αντιλήφθηκαν ότι το ΓεΣΥ ήρθε για να μείνει.Πέραν αυτού υπενθυμίζω ότι κάποιες κλινικές ήδη έχουν δηλώσει και δημόσια την πρόθεσή τους να συμμετάσχουν στο ΓεΣΥ.

 

Με τα φάρμακα τι γίνεται; Παρουσιάστηκαν ελλείψεις, λήφθηκαν κάποιες αποφάσεις για να αντιμετωπιστούν. Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Αρχικά να σημειώσω ότι ήταν φυσιολογικό στα πρώτα στάδια του ΓεΣΥ να αντιμετωπίζαμε κάποιες ελλείψεις και αυτό γιατί οι εταιρείες που εισάγουν τα φάρμακα δεν μπορούσαν εξ αρχής να προβλέψουν τη ζήτηση για το κάθε φάρμακο. Οι δικαιούχοι που ήταν στα δημόσια νοσοκομεία και λάμβαναν συγκεκριμένο φάρμακο, πλέον με το ΓεΣΥ απέκτησαν επιλογές. Αυτό σε συνδυασμό με τη μεγάλη ροή ασθενών στους προσωπικούς γιατρούς κατά τους πρώτους μήνες προκάλεσε αυξημένη ζήτηση φαρμάκων. Όμως το τοπίο σήμερα είναι πολύ πιο ξεκάθαρο, οι εταιρείες άρχισαν να προσαρμόζονται στα νέα δεδομένα, έχουν προβεί σε νέες παραγγελίες οπότε και εκτιμούμε ότι το φαινόμενο των ελλείψεων σε μεγάλο βαθμό θα εκλείψει.

Ο κατάλογος του ΓεΣΥ περιλαμβάνει μια αρκετά μεγάλη γκάμα φαρμάκων και αναμφίβολα θα συνεχίσει να εμπλουτίζεται. Ο Οργανισμός σε πλήρη συνεργασία με το Υπουργείο έχει προβεί σε ενέργειες, ώστε αρχικά να διασφαλιστεί ότι θα καλυφθούν οι ελλείψεις έστω με την παρουσία ενός φαρμάκου (μιας εταιρείας) και κατά δεύτερον σταδιακά να αυξηθούν οι επιλογές φαρμάκων για τον ασθενή. Η συμβουλευτική επιτροπή φαρμάκων εργάζεται εντατικά και σύντομα επίκεινται νέες προσθήκες στον κατάλογο φαρμάκων του ΓεΣΥ.

Επίσης έχουν εφαρμοσθεί ρυθμίσεις στο λογισμικό, ώστε για την περίοδο μέχρι να καλυφθούν οι ελλείψεις να υπάρχει η δυνατότητα αντικατάστασης από τον φαρμακοποιό, φαρμάκου άλλου από το πιο φθηνό της κατηγορίας (το αμέσως δεύτερο πιο φθηνό), όταν το πιο φθηνό είναι σε έλλειψη.

 

Σε σχέση με τα δημόσια νοσηλευτήρια έχει άποψη ο ΟΑΥ;

Μεγάλο στοίχημα είναι η σωστή και αποτελεσματική διαχείριση των δημοσίων νοσηλευτηρίων. Από ό,τι έχουμε ενημερωθεί γίνεται μεγάλη προσπάθεια από πλευράς Υπουργείου Υγείας, καθώς και του ΟΚΥπΥ. Ως Οργανισμός παρακολουθούμε τις εξελίξεις, αλλά δεν μπορούμε να επέμβουμε στις διαδικασίες.

Διαχρονικά δημιουργήθηκε η αντίληψη στην κοινωνία ότι τα ιδιωτικά νοσηλευτήρια υπερέχουν των δημοσίων, αφού παρά τη φιλότιμη προσπάθεια των δημοσίων λειτουργών υγείας, ο τρόπος λειτουργίας, οι λίστες αναμονής και η καθυστέρηση στην εξυπηρέτηση δεν επέτρεπαν να αναδειχθούν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα των δημοσίων νοσηλευτηρίων.

Το πόσο καλά θα καταφέρουν τα δημόσια νοσοκομεία να ανταγωνιστούν τα ιδιωτικά σε περιβάλλον ΓεΣΥ, εξαρτάται από το βαθμό επιτυχίας της αναδιοργάνωσης των δημοσίων νοσηλευτηρίων που βρίσκεται σε εξέλιξη.

 

Κλείνοντας τι είναι αυτό που κρατάτε σε αυτούς τους πρώτους μήνες λειτουργίας του ΓεΣΥ;

Θα ήθελα να επισημάνω πως οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί και τα εργαστήρια που ξεκίνησαν από την 1η Ιουνίου του 2019, αλλά και οι υπόλοιποι που έχουν μπει πιο μετά στο Σύστημα έχουν κάνει υπερπροσπάθεια για να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι έχουν πραγματοποιηθεί κάτι παραπάνω από 300.000 επισκέψεις σε γιατρούς του ΓεΣΥ, αριθμός αρκετά εντυπωσιακός σε μια περίοδο καλοκαιρινή, που οι ιώσεις βρίσκονται σε ύφεση.

Αναμφίβολα υπήρξαν και προβλήματα και η όποια κριτική είναι καλοδεχούμενη. Οι απαιτήσεις όμως πρέπει να είναι λογικές, αφού το Σύστημα μόλις έχει κάνει τα πρώτα του βήματα. Οι υπερβολικές απαιτήσεις και τα όποια βεβιασμένα συμπεράσματα πρέπει να αποφευχθούν, αφού δεν θα επιφέρουν όφελος στο Σύστημα.

Ως Οργανισμός κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να διευκολύνουμε τους παρόχους είτε με αναβαθμίσεις του λογισμικού είτε με εκπαιδεύσεις, πρωτόκολλα κ.ά. Σκοπός όλων εντός του ΓεΣΥ είναι η συνεχής αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς όφελος βέβαια των δικαιούχων του Συστήματος.

 

 

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy