
133 µέλη του Κογκρέσου των Ηνωµένων Πολιτειών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζήτησαν την περασµένη εβδοµάδα, στις 23 Μαΐου 2023, την αποµάκρυνση του Σουλτάν Αλ Τζαµπέρ, στελέχους της βιοµηχανίας πετρελαίου, από την προεδρία της φετινής διάσκεψης των Ηνωµένων Εθνών για την κλιµατική αλλαγή (COP28).
Η φετινή COP28 θα διεξαχθεί τον ∆εκέµβριο στα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα και, όπως συνηθίζεται, η φιλοξενούσα χώρα όρισε τον Αλ Τζαµπέρ, επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου του Άµπου Ντάµπι (ADNOC), ως προεδρεύοντα της ∆ιάσκεψης.
Μανόν Ωµπρύ: Το αποτέλεσµα της COP28 θα κάνει τη διαφορά µεταξύ ζωής και θανάτου
Στην κοινή επιστολή τους που απευθύνεται στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον εκτελεστικό γραµµατέα του ΟΗΕ Simon Stiell και τον Γενικό Γραµµατέα António Guterres, οι νοµοθέτες προειδοποιούν ότι οι εταιρείες ορυκτών καυσίµων ασκούν «αδικαιολόγητη επιρροή» στις συνοµιλίες που πρόκειται να διεξαχθούν στα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα.
Η πρωτοβουλία αυτή ξεκίνησε από την ευρωβουλευτή, συµπρόεδρο της Οµάδας της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Manon Aubry και τον Αµερικανό γερουσιαστή Sheldon Whitehouse. Σε δήλωσή της, η Manon Aubrey είπε ότι «για δισεκατοµµύρια ανθρώπους, το αποτέλεσµα της COP28 και οι επακόλουθες διεθνείς διαπραγµατεύσεις για το κλίµα θα κάνουν τη διαφορά µεταξύ ζωής και θανάτου, χάους και αλληλεγγύης.
Η απληστία των εταιρειών και τα ψέµατα από τα διάφορα λόµπι µάς οδήγησαν στην κλιµατική κρίση. Πρέπει να αποτρέψουµε τα ιδιωτικά εταιρικά συµφέροντα από την ανάµειξη στην πολιτική και να ανακτήσουµε την κυριότητα του µέλλοντός µας».
Σηµειώνεται ότι η απόφαση των ΗΑΕ έχει ξεσηκώσει έντονες αντιδράσεις από επιστήµονες και ακτιβιστές που υποστηρίζουν ότι κάποιος που ασχολείται µε τη βιοµηχανία πετρελαίου δεν µπορεί να πείσει τις χώρες να µειώσουν γρήγορα τη χρήση ορυκτών καυσίµων.
Οι ηγέτες όµως της Ε.Ε. και των ΗΠΑ έχουν µέχρι στιγµής στηρίξει την επιλογή του Αλ Τζαµπέρ, σηµειώνοντας την εµπειρία του στον τοµέα της ενέργειας.
Το κείµενο της ανοιχτής επιστολής
Εµείς, τα µέλη του Κογκρέσου των ΗΠΑ και τα µέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που υπογράφουµε πιο κάτω, σας απευθύνουµε την επιστολή αυτή για να σας παροτρύνουµε να ακούσετε τη βαθιά µας ανησυχία. […] Ενόψει των διαπραγµατεύσεων για το κλίµα της ετήσιας ∆ιάσκεψης (COP28), η θέσπιση πολιτικών που αποκαλύπτουν την επιρροή των εταιρικών ρυπαντών στις συνεδριάσεις της UNFCCC θα βοηθήσει να διασφαλιστεί ότι η κλιµατική επιστήµη θα υπερισχύσει της κλιµατικής καθυστέρησης και του greenwashing.
Για το σκοπό αυτό, σας προτρέπουµε (α) να καταβάλετε διπλωµατικές προσπάθειες για την απόσυρση του ορισθέντος προέδρου της COP28 και (β) να πάρετε άµεσα µέτρα για τον περιορισµό της επιρροής των ρυπογόνων βιοµηχανιών, ιδιαίτερα των µεγάλων εταιρειών ορυκτών καυσίµων, των οποίων οι επιχειρηµατικές στρατηγικές έρχονται σε σαφή αντίθεση µε τους στόχους της Συµφωνίας του Παρισιού, στις συνεδρίες της UNFCCC. Πέρσι, πολλοί από εµάς συµµετείχαµε ή παρακολουθήσαµε την COP27 στο Sharm-alSheikh της Αιγύπτου. […] Εκεί, δεν διέφυγε της προσοχής µας ότι τουλάχιστον 636 λοµπίστες από τις βιοµηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου συµµετείχαν στη ∆ιάσκεψη του περασµένου έτους -µια αύξηση άνω του 25% σε σχέση µε το προηγούµενο έτος. Όταν ο αριθµός αυτών που εκπροσωπούν εταιρικούς ρυπαντές, που έχουν οικονοµικά συµφέροντα από τη διατήρηση του στάτους κβο, είναι µεγαλύτερος από τις αντιπροσωπείες σχεδόν κάθε χώρας που παρευρίσκεται, είναι εύκολο να καταλάβει κανείς πώς η παρουσία τους θα µπορούσε να εµποδίσει τη δράση για το κλίµα.
Κέρδη που έφτασαν τα 4 τρισεκατοµµύρια δολάρια πέρσι
Όπως γνωρίζετε, δεν υπάρχει χρόνος για χάσιµο για τη δραστική µείωση της ρύπανσης από άνθρακα σε παγκόσµια κλίµακα. Η τελευταία Έκθεση της ∆ιακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιµατική Αλλαγή (IPCC) αναφέρει ότι για να περιοριστεί η αύξηση της θερµοκρασίας του πλανήτη στους 1,5°C, οι παγκόσµιες εκποµπές πρέπει να µειωθούν στο µισό έως το 2030.
Η αύξηση έχει ήδη ξεπεράσει τους 1,2°C και η δυνατότητά µας να φτάσουµε το στόχο του 1,5°C αποµακρύνεται γοργά. Η διατήρηση του status quo θα οδηγούσε σε µια καταστροφική άνοδο της θερµοκρασίας κατά 2,8°C µέχρι το τέλος του αιώνα. […] Ένα από τα µεγαλύτερα εµπόδια στην αποφασιστική δράση για το κλίµα ήταν και παραµένει η πολιτική επιρροή της βιοµηχανίας ορυκτών καυσίµων και άλλων µεγάλων ρυπογόνων βιοµηχανιών. Έχουµε δει την αρνητική τους επιρροή στα θεσµικά µας όργανα.
Οι πετρελαϊκές εταιρείες και οι «µαζορέτες» τους έχουν ξοδέψει δισεκατοµµύρια δολάρια ασκώντας πίεση τόσο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε άλλα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα και κράτη-µέλη, όσο και στο Κογκρέσο των ΗΠΑ, προκειµένου να παρεµποδίσουν ή να υποβαθµίσουν την κλιµατική πολιτική για χρόνια. […] Τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1960, η βιοµηχανία ορυκτών καυσίµων γνώριζε τους κινδύνους της κλιµατικής αλλαγής που ενέχουν τα προϊόντα της και αντί να υποστηρίξει τη µετάβαση σε ένα µέλλον καθαρής ενέργειας, επέλεξε να προωθήσει την άρνηση της κλιµατικής αλλαγής και να ξοδέψει εκατοµµύρια δολάρια για τη διάδοση παραπληροφόρησης.
Πάνω από µισό αιώνα αργότερα, καµία από τις 39 µεγάλες παγκόσµιες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου, µε συλλογικό κεφάλαιο 3,7 τρισεκατοµµυρίων δολαρίων, δεν έχει υιοθετήσει µια επιχειρηµατική στρατηγική που θα περιόριζε την υπερθέρµανση του πλανήτη σε ασφαλή επίπεδα. […] Ακόµη πιο εξωφρενικό είναι το γεγονός ότι η παγκόσµια βιοµηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου επεκτείνεται µε κέρδη που έφτασαν τα 4 τρισεκατοµµύρια δολάρια πέρσι.
Ο τοµέας έχει διοχετεύσει 160 δισεκατοµµύρια δολάρια στην εξερεύνηση νέων ορυκτών αποθεµάτων από το 2020, παρ’ όλο που η IEA έχει δηλώσει ότι κανένα νέο έργο ορυκτών καυσίµων δεν είναι συµβατό µε τον περιορισµό της υπερθέρµανσης του πλανήτη στους 1,5°C. Εν ολίγοις, σύµφωνα µε τα λόγια του Γενικού Γραµµατέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, «µοιάζουµε παγιδευµένοι σε έναν κόσµο όπου οι παραγωγοί και οι χρηµατοδότες ορυκτών καυσίµων κρατούν την ανθρωπότητα από το λαιµό». Είναι καιρός να αλλάξει αυτή η επικίνδυνη πορεία.
Διαφάνεια και αντικειµενικότητα
Τον Ιούνιο, οι παγκόσµιες κυβερνήσεις θα συγκεντρωθούν στη Βόννη για τη ∆ιάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιµατική Αλλαγή, µια κρίσιµη ευκαιρία για την προώθηση της προόδου προς την εφαρµογή της Συµφωνίας του Παρισιού, ενόψει της COP28.
Είναι σηµαντικό να εκµεταλλευτούµε την ευκαιρία για να λάβουµε µέτρα για την αντιµετώπιση και την προστασία της κλιµατικής πολιτικής από ρυπογόνες παρεµβάσεις, υιοθετώντας κανόνες που περιορίζουν την επιρροή της βιοµηχανίας ορυκτών καυσίµων και των λόµπι της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της UNFCCC. Πρώτον, σας προτρέπουµε να ζητήσετε από τα ΗΑΕ να αποσύρουν τον Σουλτάν Αλ Τζάµπερ, επικεφαλής της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου του Άµπου Ντάµπι, ως ορισθέντα πρόεδρο της COP-28. […]
Με σεβασµό υποστηρίζουµε ότι απαιτείται διαφορετική ηγεσία για να διασφαλιστεί ότι η COP28 είναι µια σοβαρή και παραγωγική διάσκεψη για το κλίµα. ∆εύτερον, όπως ορισµένοι από εµάς έχουν ήδη ζητήσει, σας καλούµε να θεσπίσετε νέες πολιτικές για την εταιρική συµµετοχή στις διαδικασίες των COP και UNFCCC, συµπεριλαµβανοµένης της απαίτησης από τις συµµετέχουσες εταιρείες να υποβάλουν µια ελεγµένη δήλωση εταιρικής πολιτικής επιρροής που αποκαλύπτει λόµπι που σχετίζονται µε το κλίµα, συνεισφορές εκστρατειών και χρηµατοδότηση οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε θέµατα ενέργειας και κλίµατος.
Η UNFCCC θα πρέπει επίσης να εξετάσει µέτρα για τη δηµιουργία ενός ισχυρού πλαισίου λογοδοσίας για την προστασία από την αθέµιτη επιρροή εταιρικών παραγόντων µε αποδεδειγµένα συµφέροντα που έρχονται σε αντίθεση µε τους στόχους της Συµφωνίας του Παρισιού. Ένα τέτοιο πλαίσιο προτάθηκε πέρσι µε ευρεία διεθνή υποστήριξη.
Αυτές οι µεταρρυθµίσεις θα έφερναν την τόσο αναγκαία διαφάνεια στις εταιρικές δραστηριότητες που σχετίζονται µε το κλίµα σε όλο τον κόσµο και θα βοηθούσαν να αποκατασταθεί η εµπιστοσύνη στη διαδικασία των COP.
