«Αντιφατικοί και ακατανόητοι οι χειρισμοί της κυβέρνησης στο ΓεΣΥ»

ΧΑΡΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ: Τρία χρόνια, τρεις διαφορετικοί υπουργοί, τρία διαφορετικά Γενικά Σχέδια Υγείας

Συνέντευξη στη Μαρίνα Κουμάστα

Το ΑΚΕΛ είναι από τη φύση του το κόμμα των πολλών και των μη προνομιούχων και ακολουθεί με συνέπεια αγωνιστική, συνετή πολιτική. Στοιχεία που κατά τον υποψήφιο βουλευτή του ΑΚΕΛ, Χάρη Χαραλάμπους, αξιολογούνται απ’ όλο και περισσότερους. Γι’ αυτό, τονίζει, η εμπιστοσύνη στο κόμμα της Αριστεράς θα αποκατασταθεί. Το ΑΚΕΛ, προσθέτει, έχει όλες τις δυνατότητες για μεγαλύτερο και πιο καταλυτικό ρόλο στη Βουλή. 

Ο Χάρης Χαραλάμπους στη συνέντευξη που ακολουθεί αναλύει τους λόγους που διεκδικεί μια θέση στα έδρανα της Βουλής. Αναφέρεται εκτενώς στα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ευαίσθητος τομέας της Υγείας δείχνοντας τους «ενόχους» που έθεσαν την Υγεία στον αναπνευστήρα και τα νοσοκομεία ένα βήμα πριν την κατάρρευση. Μεταφέρει, παράλληλα, μέσω της συνέντευξής του στη «Χ» την κραυγή απόγνωσης των πολιτών: Για το οικονομικό «θαύμα» που δεν βιώνουν, για την ανεργία που «πνίγει» κυρίως τους νέους, για τους συνταξιούχους που με τα «ψίχουλα» που λαμβάνουν ως σύνταξη δεν μπορούν να ζήσουν αξιοπρεπώς. Πρόσφυγας από την Κάτω Ζώδια ο Χάρης Χαραλάμπους αναφέρεται επίσης στο Κυπριακό. Και στην πολυπόθητη λύση.

Σε μια εποχή απαξίωσης της πολιτικής διεκδικείτε μια θέση στα έδρανα της Βουλής. Σε ποιους τομείς θεωρείτε ότι μπορείτε να συμβάλετε;

Η απαξίωση της πολιτικής είναι ένα φαινόμενο που έχει αίτια και αιτιατά και είναι ως εκ τούτου αναστρέψιμο. Το πρώτο που χρειάζεται είναι οι άνθρωποι που ο λαός τους εμπιστεύεται να διαχειριστούν τις τύχες του, να είναι άνθρωποι με εντιμότητα και ήθος. Επιπλέον χρειάζεται πιο αυστηρό θεσμικό πλαίσιο, συνεχής έλεγχος και τιμωρία της παραβατικότητας. Εχω όλη τη διάθεση και αποφασιστικότητα να συμβάλω σε περίπτωση εκλογής μου, μέσα από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ, στη μεγάλη προσπάθεια όλων μας για να επιστρέψει η κοινωνία σε μία πορεία όπου θα εκτιμά την πολιτική και θα την αναγνωρίζει ως το σύστημα πάνω στο οποίο θα βασίζεται η εύρυθμη λειτουργία της πολιτείας.

Αναφορικά με τους τομείς όπου μπορώ να συμβάλω, θα αναφέρω κατ’ αρχήν εκείνους στους οποίους είχα εμπειρία είτε στην επαγγελματική μου σταδιοδρομία είτε από τη συμμετοχή μου σε Διοικητικά Συμβούλια Δημόσιων, Ημικρατικών και Ιδιωτικών Οργανισμών, τη θητεία μου ως Υπουργός Υγείας και ως επικεφαλής της ομάδας εργασίας για την Υγεία, με τους Τουρκοκύπριους. Αυτοί οι τομείς είναι της βιομηχανίας, του εμπορίου, της Υγείας, των φαρμάκων, του ηλεκτρισμού, της ενέργειας, των αεροπορικών μεταφορών, της καταπολέμησης των ναρκωτικών, των Πανεπιστημίων, της διοίκησης και των δικοινοτικών επαφών. Ασφαλώς με αυτή την προπαίδεια πιστεύω ότι μπορώ να συμβάλω και σε αρκετά άλλα θέματα του κοινοβουλευτικού έργου.

Διατελέσατε Υπουργός Υγείας. Σαφώς γνωρίζετε τα προβλήματα του τομέα της Υγείας από πρώτο χέρι. Ποιο θεωρείτε τον κύριο «ένοχο» που ο τομέας της Υγείας βρίσκεται σε τραγική κατάσταση;

Τα προβλήματα της Υγείας κατανέμονται κατά την άποψή μου σε δύο ενότητες. Η πρώτη αφορά την πορεία προς το ΓεΣΥ και τη μη υλοποίησή του μέχρι σήμερα. Εστω και με αργούς ρυθμούς φθάσαμε στο τέλος του 2012 όπου συμφωνήθηκε το πλαίσιο εφαρμογής του με τους κοινωνικούς εταίρους και έγινε επίσης η σχετική κοστολόγηση. Στη συνέχεια ακολούθησαν αντιφατικοί και ακατανόητοι χειρισμοί από την παρούσα κυβέρνηση, αφού τρία χρόνια τρεις διαφορετικοί υπουργοί υιοθέτησαν τρία διαφορετικά σχέδια για το ΓεΣΥ.

Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να μην υπάρχει πρόταση για ΓεΣΥ από την κυβέρνηση. Αν λοιπόν είναι άγνωστο ακόμα τι «καινούργιο» θα προτείνει, πώς μπορεί κάποιος να προσδοκά σε υλοποίηση του ΓεΣΥ; Το επιστέγασμα του παράδοξου με την υλοποίηση του ΓεΣΥ είναι το γεγονός ότι είναι η μόνη μνημονιακή υποχρέωση που δεν τηρήθηκε και κανένας από την κυβέρνηση δεν εξήγησε ποτέ συγκεκριμένα τους λόγους. Σ’ αυτό λοιπόν το θέμα, όπως και στα μείζονα θέματα που αφορούν το κράτος, ο «ένοχος» είναι το ίδιο το κράτος το οποίο έχει ή πρέπει να έχει το πάνω χέρι.

Δεν νοείται μόνη η Κύπρος από τις ευρωπαϊκές (και άλλες) χώρες να μη διαθέτει ένα τόσο κοινωνικά αναγκαίο και υψίστης ωφελείας σύστημα και να μην μπορεί μία κυβέρνηση να το υλοποιήσει, αν φυσικά το θέλει πραγματικά και όχι μόνο στα λόγια. Η δεύτερη ενότητα προβλημάτων είναι η τρέχουσα λειτουργία των νοσοκομείων. Τα προβλήματα δημιουργήθηκαν ένεκα της φιλοσοφίας της κυβέρνησης του Προέδρου Αναστασιάδη να εντάξει τον τομέα της Υγείας στη μνημονιακή λιτότητα και να τη στερήσει για τα τρία αυτά χρόνια από πιστώσεις περίπου 300 εκ. ευρώ. Ούτε τα έσοδα που προέρχονται από τιμολόγηση υπηρεσιών που παρέχουν τα νοσοκομεία, δεν καταλήγουν στην Υγεία.

Επί δικής σας υπουργίας ποιες προσπάθειες είχαν γίνει προς την κατεύθυνση της υλοποίησης του ΓεΣΥ;

Επί δικής μου υπουργίας έγινε πιστεύω και με το παραπάνω όλη η εργασία που αναλογούσε εκείνη την περίοδο στην υλοποίηση του ΓεΣΥ. Τόσο το Υπουργείο, όσο και ο ΟΑΥ εργάστηκαν εντατικά και συντονισμένα για να υλοποιηθεί το μέρος εκείνο του προγράμματος που έπρεπε να υλοποιηθεί το 2006 – 2007. Συγκεκριμένα έγιναν έργα που αφορούσαν δημόσια διαβούλευση με όλες τι ειδικότητες του τομέα της Υγείας, για να αναδειχθούν επιμέρους ζητήματα και προβλήματα, από τη συμμετοχή των ειδικοτήτων αυτών στο ΓεΣΥ.

Ξεκίνησε η διαδικασία για την επιμόρφωση των γενικών γιατρών (general practitioners), αυτών δηλαδή που θα αποτελούσαν για τους ασθενείς τη θύρα εισόδου στο σύστημα. Καθορίστηκε η συμμετοχή των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών στις εργασίες του ΟΑΥ. Συμπληρώθηκε περαιτέρω η δομή του ΟΑΥ και η κατανομή στα τμήματα των αρμοδιοτήτων του. Υπήρχε εβδομαδιαίος έλεγχος της προόδου του έργου. Γενικά ήταν μία πολύ παραγωγική περίοδος, η οποία πιστεύω ώθησε επιτυχώς την πορεία του ΓεΣΥ στο επόμενο στάδιο.

Αυτό ιδιαίτερα το διάστημα έρχεστε συνεχώς σε επαφή με κόσμο. Εργαζομένους, συνταξιούχους, ανέργους και πολλούς άλλους. Τι παρατηρείτε; Βιώνουν το οικονομικό «θαύμα» που με υπερηφάνεια διατείνεται η κυβέρνηση ότι πέτυχε;

Η πράξη είναι η επιβεβαίωση της αλήθειας. Στην προκειμένη περίπτωση, η πράξη -δηλαδή η πραγματική ζωή και η καθημερινότητα- όχι μόνο δεν επιβεβαιώνουν αλλά απέχουν πολύ από την προπαγάνδα περί επιτυχιών στην οικονομία και των δεικτών που «προοδεύουν». Στις καθημερινές μας επαφές με πολίτες παρατηρώ δύο πράγματα. Πρώτον ότι η ανεργία είναι η καίρια και η πλέον βασανιστική πτυχή της οικονομικής κατάστασης και έχει επηρεάσει σχεδόν όλες τις οικογένειες. Είναι το πρώτο παράπονο και αντίδραση, που βγαίνει πηγαία από τους συμπολίτες μας και ιδιαίτερα όταν η ανεργία αφορά νέους ανθρώπους.

Μαζί με αυτό, η μείωση των εισοδημάτων, η μείωση των συντάξεων, η ταλαιπωρία στον τομέα της Υγείας, η ανασφάλεια και άλλα. Δεύτερον ότι τα πράγματα άρχισαν να παίρνουν τις πραγματικές τους διαστάσεις. Δηλαδή διαλύεται η προπαγάνδα που προσπάθησε να απαξιώσει την αριστερή διακυβέρνηση της προηγούμενης πενταετίας και να αποδώσει την οικονομική κρίση σε δημοσιονομικές αιτίες της πενταετίας, όπως παραχώρηση κάποιων επιδομάτων, και να μην αγγίξει τις ευθύνες των τραπεζών (δηλαδή κάποιων ιδιωτών που αποφάσιζαν) οι οποίες ζημίωσαν την Κύπρο με ποσά πολλαπλάσια του ΑΕΠ. Η προπαγάνδα αυτή έκανε ότι δεν πρόσεξε τις συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που επηρέασε όλες τις χώρες.

Πολύ πιο νηφάλια και πιο υπεύθυνα οι πολίτες κάνουν συγκρίσεις προθέσεων και πράξεων της κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια και της κυβέρνησης Νίκου Αναστασιάδη. Κρίνω ότι με ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη ενημέρωση των πολιτών η εμπιστοσύνη στο ΑΚΕΛ θα αποκατασταθεί ξανά και ότι υπάρχουν οι δυνατότητες για ένα μεγαλύτερο και πιο καταλυτικό ρόλο του κόμματος στη Βουλή. Το ΑΚΕΛ είναι από τη φύση του το κόμμα των πολλών και των μη προνομιούχων και ακολουθεί με συνέπεια αγωνιστική, συνετή πολιτική, στοιχεία που είμαι βέβαιος ότι θα αξιολογούνται από όλο και περισσότερους.

Είστε προσφυγική οικογένεια από τη Ζώδια και την Αμμόχωστο. Τι προσδοκάτε αναφορικά με τη λύση του Κυπριακού;

Κατάγομαι από την Κάτω Ζώδια και η σύζυγός μου από την Αμμόχωστο. Η επιδιωκόμενη λύση για το Κυπριακό, δηλαδή αυτή της Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, η οποία έχει επικυρωθεί από όλους ανεξαίρετα του Προέδρους της Κύπρου, πιστεύω ότι είναι η μόνη εφικτή λύση υπό τις περιστάσεις. Ασφαλώς δεν είναι η ιδανική λύση για του Ελληνοκύπριους, αλλά μετά από γεγονότα όπως του 1963, το πραξικόπημα, την εισβολή, την κατοχή, τη μετακίνηση πληθυσμών, τον εποικισμό, την ανακήρυξη του ψευδοκράτους, τα τετελεσμένα επί του εδάφους και με ψηφίσματα του ΟΗΕ με το συγκεκριμένο περιεχόμενο, είναι ουτοπία να αλλάξουμε στρατηγική και επιδιώξεις.

Ισχύει πάντοτε ότι δεν έχει συμφωνηθεί τίποτε αν δεν συμφωνηθούν όλα και ότι το κείμενο συμφωνίας θα τεθεί σε δημοψήφισμα. Στην επιδίωξη λύσης να κάνουμε βήματα συμβιβασμού με τους Τουρκοκύπριους και να κρατήσουμε έξω την Τουρκία και τους σχεδιασμούς της.