Αντίνοος Αλμπάνης: Η μεγαλύτερη δύναμη στον άνθρωπο είναι να μπορεί να ζητάει βοήθεια

Με αφορμή / Ορίζοντας

Αντίνοος Αλμπάνης: Η μεγαλύτερη δύναμη στον άνθρωπο είναι να μπορεί να ζητάει βοήθεια

Με αφορμή την παράσταση την παράσταση του έργου του Φρανκ ΜακΓκίνες Κάποιος να με προσέχει, σε σκηνοθεσία Αθανασίας Καραγιαννοπούλου που παρουσιάζεται στο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας στις 28 Απριλίου ο Αντίνοος Αλμπάνης, ο οποίος θα βρίσκεται επί σκηνής μαζί με τους Δημήτρη Μάριζα και Πήτερ Ράντλ, μιλάει στον Ορίζοντα:

Το έργο του Φρανκ Μακ Γκίνες  διαδραματίζεται μέσα σε ένα έντονο πολιτικό πλαίσιο, αλλά νομίζω δεν μπορούμε να το χαρακτηρίσουμε απλώς ένα πολιτικό έργο. Πώς θα το χαρακτήριζες; 

Παρόλο που θεωρώ πως κάθε μας πράξη, κάθε μας σκέψη, κάθε μας ενέργεια είναι πολιτική συγκεκριμένη παράσταση δεν θεωρώ ότι είναι μια πολιτική παράσταση.  Είναι μια βαθιά ανθρώπινη παράσταση η οποία πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις, πραγματεύεται την φιλία, την αγάπη, την οικογένεια, την μοναξιά, τον φόβο του θανάτου, τον φόβο του αποχωρισμού. Όλα αυτά τα οποία μας συνθέτουν ως ανθρώπους, ως ψυχές και για τα οποία παλεύουμε ο καθένας από το δικό του μετερίζι. Ένα έργο με τρεις χαρακτήρες με τους οποίους μπορούμε όλοι να ταυτιστούμε, δεν μας είναι άγνωστοι. Με την περίοδο της πανδημίας και του lockdown ζήσαμε κι εμείς τα τεχνητά τείχη της προσωπικής φυλακής μας.  Κάποιοι μάλιστα εξακολουθούν και υψώνουν τείχη στις ζωές τους γιατί νοιώθουν μεγαλύτερη ασφάλεια έτσι, ζώντας μέσα στα κάστρα τους.  Γι’ αυτό και έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για κάποιον να παρακολουθήσει την πορεία αυτών των τριών ανθρώπων οι οποίοι, αν και πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους, κατάφεραν να βρουν αυτό που τους συνδέει που δεν είναι άλλο από την λαχτάρα τους για ζωή και για επιβίωση.

Υπάρχουν κάποια στοιχεία στο ρόλο του Ιρλανδού δημοσιογράφου που υποδύεσαι, τα οποία είναι πιο οικεία σε σένα και κάτι στο έργο που σε συγκινεί ιδιαίτερα;

Ενώ δεν γνωρίζω καθόλου το επάγγελμα του δημοσιογράφου, φαντάζομαι ότι ένας πολεμικός ανταποκριτής λειτουργεί κάπως διαφορετικά. Με την έννοια ότι καλείται να διαχειριστεί πολύ κρίσιμές καταστάσεις και αυτό του στερεί λίγο από το εθιμοτυπικό της δουλειάς σε σχέση με ένα τυποποιημένο δημοσιογράφο.

Οι άνθρωποί αυτοί είναι σε πόλεμο οπότε δεν κρατάνε τους τύπους μιλάνε πολύ πιο ωμά, πολύ πιο σκληρά, γνωρίζουν ότι είναι η ζωή τους σε κίνδυνο 24 ώρες το 24ωρο και έτσι αναπτύσσουν μια ωμότητα η οποία τους κάνει να βλέπουνε λίγο πιο γλυκά το μέλλον τους. Τώρα σε αυτό το κομμάτι δεν μπορώ να πω ότι έχω πάρα πολλά κοινά με τον Έντουαρντ, τον ήρωα που υποδύομαι, έχουμε κι οι δύο μια ελαφράδα ειδικά στο κομμάτι διαχείρισης κρίσεων, αλλά ως εκεί. Ο Έντουαρντ είναι ένας άνθρωπος ο οποίος έχει πάρει μια πολύ σκληρή απόφαση ν΄ αφήσει την οικογένεια του, ν’ αφήσει τα παιδιά του και να ζει σε μια ξένη χώρα ως πολεμικός ανταποκριτής σ’ ένα πόλεμο που δεν είναι της χώρας του, είναι δηλαδή ένας άνθρωπος καριέρας και νοιώθω ότι απέχω πολλά χιλιόμετρα από αυτό. Αυτό το οποίο με συγκινεί είναι οι σχέσεις που έχουν αυτοί οι 3 ήρωες με την οικογένεια τους, τα παιδιά τους, τις μητέρες τους, τους πατεράδες τους, τις γυναίκες τους πόσο πολύ τα είχανε «δεδομένα» όλα αυτά και έπρεπε να αναγκαστούν να βρεθούν έγκλειστοι σε μια φυλακή προκειμένου να δώσουν και πάλι την αξία που πρέπει να έχουν αυτές οι σχέσεις.

Ότι ο άνθρωπος μπορεί να αντέξει τα πιο σκληρά πράγματα που μπορεί να έρθουν στο διάβα του δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να τ’ αντιμετωπίζει κιόλας.

«Θέλω το έργο μου να μιλήσει για το πώς τα ανθρώπινα όντα αντέχουν κάτω από φριχτές συνθήκες», διάβασα πώς ανάφερε ο συγγραφέας.  Πώς άντεξαν και πώς τελικά μπορεί ένας άνθρωπος να αντέξει, όχι μόνο τέτοιες οριακές, αλλά γενικότερα τις δύσκολες συνθήκες μιας σκληρής καθημερινότητας; 

Νομίζω ότι το κλειδί σε όλες τις δυσκολίες της ζωής μας είναι το χιούμορ μας, ο αυτοσαρκασμός μας και η ελαφράδα μας στοιχεία τα οποία προκύπτουν αντανακλαστικά όταν βρισκόμαστε σε δύσκολες καταστάσεις. Η φαντασία μας είναι αυτή η οποία μπορεί να μας βοηθήσει να ξεφύγουμε από μια σκληρή πραγματικότητα η οποία την δεδομένη χρονική στιγμή μας ζορίζει πάρα πολύ και μας καθιστά δυσλειτουργικούς.  Αυτό είναι ένα κομμάτι στο οποίο επενδύουν πάρα πολύ οι δικοί μας ήρωες στην παράσταση. Το ότι ο άνθρωπος μπορεί να αντέξει τα πιο σκληρά πράγματα που μπορεί να έρθουν στο διάβα του δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να τ’ αντιμετωπίζει κιόλας. Είμαστε φτιαγμένοι από σκληρά υλικά, είμαστε δυναμικά ζώα οι άνθρωποι και έχουμε πολύ ισχυρό ένστικτο επιβίωσης γιατί είμαστε τα μοναδικά ζώα στον πλανήτη που γνωρίζουμε τον θάνατό μας αυτό λοιπόν μας κάνει να διαφέρουμε από τα υπόλοιπα ζωάκια, να ζούμε διαφορετικά την ζωή μας με συνείδηση, όπως συνηθίζεται να λένε. Αλλά δεν πρέπει να εξετάζουμε μόνο το τι κάνουν οι άνθρωποι στις δύσκολες συνθήκες.  Καλό είναι, βέβαια, να προβληματιζόμαστε και για τις απαραίτητες δράσεις μας ώστε να μην πρέπει, να μην χρειάζεται να βρίσκονται οι άνθρωποι σ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες, χωρίς αυτό βέβαια να σημαίνει ότι δεν θα παλεύουνε ότι θα παραιτούνται και δεν θα διεκδικούν.

Χρειαζόμαστε κάποιον να μας προσέχει; 

Εκατό τοις εκατό.  Η μεγαλύτερη δύναμη στον άνθρωπο είναι να μπορεί να απλώνει το χέρι και να ζητάει βοήθεια.  Το να καμωνόμαστε όλοι τους αυτάρκεις και τους υπερδύναμους είναι μια αφέλεια μεγάλη η οποία δεν έχει καμία βάση.  Έχουμε φτιαχτεί για να ζούμε σε κοινότητες.

Τι είναι για σένα το θέατρο; Στην εποχή μας έχει να παίξει κάποιον «ωφέλιμο» ρόλο,  όπως και η τέχνη γενικότερα, για την κοινωνία και τον ίδιο τον άνθρωπο;  

Μα δεν μπορούμε να το απαντήσουμε εμείς αυτό.  Ας κοιτάξουμε την ιστορία, την ιστορία των πολιτισμών, την ιστορία των τεχνών, την ιστορία του θεάτρου και θα δούμε ότι το θέατρο επιβίωσε εκατοντάδες χρόνια κάτω από παγκόσμιους πολέμους, από πείνες, κατακλυσμούς, θεομηνίες. Το θέατρο δεν πέθανε δεν βγήκε από την ζωή των ανθρώπων και αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό και ενδεικτικό για τον ρόλο που έχει η τέχνη γενικότερα στην ζωή των ανθρώπων.  Πιο πρόσφατα, το είδαμε και έμπρακτα στην πανδημία που στην τέχνη στραφήκαμε προκειμένου να παρηγορηθούμε.  Για μένα το θέατρο, επειδή είναι η δουλειά μου και δυστυχώς δεν είμαι ένας απλός θεατής, είναι ένα πεδίο πειραματισμού, ένας τρόπος εξέλιξης των ψυχών μας και των μυαλών μας.  Μέσα στα χρόνια, τόσο προσωπικά όσο και κοινωνικά, το θέατρο είναι μια όμορφη συνθήκη στην οποία μπορώ να υπάρχω χωρίς να κρίνω τον εαυτό μου.

Πώς η κοινωνία αλλά ειδικότερα η Πολιτεία αντιμετωπίζει τους καλλιτέχνες; Τι μπορεί/πρέπει  να αλλάξει; 

Θα πρέπει να σκύψουν οι θεσμοί πάνω από το επάγγελμά μας και να μάθουν τι είναι.  Να κατανοήσουν τι είναι τόσο πρακτικά όσο και τεχνοκρατικά.  Στα lockdown, κατά την διάρκεια της πανδημίας, έψαχναν να βρουν σε ποια κατηγορία ανήκουμε. Οι καλλιτέχνες προκειμένου να πάρουν το επίδομα που τους αναλογούσε έπρεπε να περιμένουν 3-4 μήνες προκειμένου να ταυτοποιηθεί το αν ανήκουν στην κατηγορία του ηθοποιού, τι είναι η κατηγορία του ηθοποιού, τι περιλαμβάνει, γιατί αυτός ο ηθοποιός πληρώνεται με αυτό τον τρόπο και όχι σαν δημόσιος υπάλληλος ή ιδιωτικός υπάλληλος και τέτοια πράγματα.

Θα πρέπει η πολιτεία ποια να σκύψει επάνω από την τέχνη μας και να καταλάβει πως γίνεται να είναι παρούσα σε οτιδήποτε προκύπτει.  Γιατί το θέατρο είναι ένας ζωντανός οργανισμός που αποτελείται από όλους εμάς.  Είναι ένας οργανισμός σε εξέλιξη, οπότε μονίμως θα βγαίνουν πράγματα στην επιφάνεια και θα πρέπει να έχουμε το σθένος και την αξιοπρέπεια να τα αντιμετωπίζουμε.

Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας

28 Απριλίου 2023, 20:30