Από πόρτα σε πόρτα για τελευταία φορά η απογραφή πληθυσμού – Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Η 15η Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών που διεξάγει η Στατιστική Υπηρεσία ανά 10ετία

• Σκοπός η πλήρης και ακριβής γεωγραφική κάλυψη και η καταγραφή όλων των Κύπριων και ξένων υπηκόων µε συνήθη διαµονή τη χώρα µας
• Η συλλογή των στοιχείων θα πραγµατοποιηθεί κατά την περίοδο Οκτωβρίου – ∆εκεµβρίου 2021 από απογραφείς που θα φέρουν ειδική ταυτότητα
• Η Απογραφή Πληθυσµού διεξάγεται σύµφωνα µε τον περί Επίσηµων Στατιστικών Νόµο του 2021. H συµµετοχή στην απογραφή είναι υποχρεωτική και τα στοιχεία που συλλέγονται εµπιστευτικά

Αν αυτές ή/και τις επόμενες μέρες (μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου) σας κτυπήσει την πόρτα άτομο που φορεί ειδικό κίτρινο γιλέκο με το έμβλημα της Απογραφής Πληθυσμού, μην παραξενευτείτε.

Είναι ένας από τους 1.000 ειδικά εκπαιδευμένους απογραφείς, με τη χρήση τάμπλετ, που ρίχτηκαν από την 1η Οκτωβρίου 2021 στη μάχη για την απογραφή του πληθυσμού.
Πρόκειται για τη 15η Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών που διεξάγει η Στατιστική Υπηρεσία ανά 10ετία.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου, η απογραφή πληθυσμού αποτελεί βασική πηγή πληροφοριών και στατιστικών δεδομένων.

Επιμέλεια: Νίκη Κουλέρμου

Η τελευταία απογραφή πληθυσμού πραγματοποιήθηκε το 2011. Αξίζει να σημειωθεί ότι η φετινή είναι η τελευταία απογραφή, η οποία θα διεξαχθεί με τον παραδοσιακό τρόπο (από πόρτα σε πόρτα). Η Στατιστική Υπηρεσία θα χρησιμοποιήσει τα στοιχεία που θα συλλεχθούν στην Απογραφή Πληθυσμού 2021 ως βάση για τη δημιουργία ενός δυναμικού Στατιστικού Πληθυσμιακού Μητρώου, το οποίο θα ενημερώνεται σε ετήσια βάση μέσω διοικητικών πηγών. Η δημιουργία αυτού του Μητρώου Πληθυσμού θα εκμηδενίσει το μεγάλο κόστος διενέργειας απογραφών πληθυσμού, οι απογραφόμενοι δεν θα επιβαρύνονται πλέον με το φόρτο απόκρισης και τα επικαιροποιημένα στοιχεία θα μπορούν να αξιοποιηθούν για σκοπούς χάραξης πολιτικής σε ετήσια βάση.

Σκοπός της απογραφής είναι η πλήρης και ακριβής γεωγραφική κάλυψη, καθώς και η καταγραφή, όλων των κατοικιών, ιδρυμάτων, νοικοκυριών και ατόμων, Κύπριων και ξένων υπηκόων που έχουν τη συνήθη διαμονή τους στις ελεγχόμενες από το κράτος περιοχές.

Συγκεκριμένα, αποσκοπεί στη συλλογή στοιχείων για τη σύνθεση του πληθυσμού σχετικά με τα δημογραφικά και κοινωνικο-οικονομικά χαρακτηριστικά του (φύλο, ηλικία, υπηκοότητα, τόπος γέννησης, επίπεδο μόρφωσης, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση κ.ά.) και τη σύνθεση των νοικοκυριών. Κατά την απογραφή, θα καταγραφούν ακόμη στοιχεία για το μέγεθος και τις ανέσεις των κατοικιών (όπως ο αριθμός δωματίων, το εμβαδόν, τύπος κατοικίας, έτος ανέγερσης, το είδος θέρμανσης, αν η κατοικία είναι ιδιόκτητη, ενοικιαζόμενη κ.ά.). Η απογραφή θα καλύψει επίσης και τον πληθυσμό που διαμένει σε ιδρύματα (στέγες ηλικιωμένων, μοναστήρια, φυλακές κ.λπ.).

Η συλλογή των στοιχείων της απογραφής θα πραγματοποιηθεί κατά την περίοδο Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2021 με την παραδοσιακή μέθοδο, δηλαδή με επίσκεψη από πόρτα σε πόρτα από απογραφείς που θα φέρουν ειδική ταυτότητα της Υπηρεσίας, η οποία θα πιστοποιεί την εξουσιοδότηση που τους έχει δοθεί βάσει της νομοθεσίας για τη συλλογή των πληροφοριών. Η καταγραφή θα γίνεται μέσω ηλεκτρονικών ερωτηματολογίων με τη χρήση τάμπλετ.

Τα πρώτα συγκεντρωτικά αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν τον Ιανουάριο του 2022. Πίνακες με τα αναλυτικά αποτελέσματα της απογραφής θα είναι διαθέσιμοι σε ηλεκτρονική μορφή κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2022, ενώ κάποιοι πιο λεπτομερείς πίνακες θα καταρτιστούν εντός του 2023. Σημειώνεται ότι, βάσει του Ευρωπαϊκού Κανονισμού τα κράτη-μέλη έχουν περιθώριο να αποστείλουν τα αποτελέσματα στη EUROSTAT μέχρι τον Απρίλιο του 2024.

Ιστορικό Απογραφών:

Η πρώτη Απογραφή Πληθυσμού στην Κύπρο διενεργήθηκε το 1881 και μέχρι το 1931 διεξάγονταν απογραφές κάθε 10 χρόνια. Μετά το 1931 και λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η επόμενη απογραφή διενεργήθηκε το 1946 και στη συνέχεια το 1960 με την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ακολούθησε η Απογραφή του 1973 και στη συνέχεια η Απογραφή του 1976 λόγω των ραγδαίων μεταβολών που επέφερε η τουρκική εισβολή. Η επόμενη απογραφή διενεργήθηκε το 1982 και ακολούθησαν οι Απογραφές του 1992, του 2001 και του 2011, που η τελευταία κατέγραψε πληθυσμό 856.960 ατόμων στις ελεγχόμενες από το κράτος περιοχές. Η πληθυσμιακή εξέλιξη στα χρόνια των απογραφών απεικονίζεται στη (διπλανή) γραφική παράσταση.

Υποχρεωτική η συμμετοχή στην απογραφή γιατί «ΟΛΟΙ ΜΕΤΡΑΜΕ»

Γιατί όμως η απογραφή πληθυσμού είναι έργο τεράστιας σημασίας; Επειδή, σύμφωνα με την ιστοσελίδα της Στατιστικής Υπηρεσίας, τα στοιχεία που θα συλλεγούν κατά την απογραφή είναι απαραίτητα για την υποβοήθηση του σχεδιασμού πολιτικής και του προγραμματισμού του κράτους τόσο σε κοινωνικούς όσο και σε οικονομικούς τομείς. Για παράδειγμα τα στοιχεία αξιοποιούνται στο σχεδιασμό των Υπηρεσιών Υγείας, στην ανέγερση σχολείων, στην κατασκευή δρόμων, στην ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών, στη δημογραφική πολιτική του κράτους κ.λπ. Επιπλέον, τα λεπτομερή στοιχεία της απογραφής σε επίπεδο δήμου και κοινότητας είναι απαραίτητα σε κάθε Αρχή τοπικής διοίκησης.

Η απογραφή είναι σημαντική και για τις επιχειρήσεις, καθώς παρέχει σ’ αυτές συγκεντρωτικές πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά του πληθυσμού σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές. Με τον τρόπο αυτό δίδεται στις επιχειρήσεις η δυνατότητα καλύτερης μελέτης του δημογραφικού προφίλ κάθε περιοχής έτσι ώστε να μπορούν να προσδιορίσουν τις ειδικότερες ανάγκες των πελατών τους.

Επιπρόσθετα, η απογραφή αποτελεί μια αξιόπιστη βάση για τη σύγκριση δημογραφικών δεδομένων και δεικτών, τόσο διαχρονικά όσο και μεταξύ των κρατών, ειδικότερα εντός της ΕΕ. Αποτελεί επίσης πρωταρχική πηγή για τον καθορισμό της στάθμισης των δειγμάτων στις διάφορες έρευνες για ακριβέστερες εκτιμήσεις σημαντικών στατιστικών δεικτών, όπως η ανεργία, η απασχόληση, η φτώχεια και η ανισότητα, οι ιδιωτικές καταναλωτικές δαπάνες κ.λπ.

Ως αποτέλεσμα, η συμμετοχή όλων στην απογραφή πληθυσμού αφορά το κοινό καλό δεδομένου ότι τα στατιστικά στοιχεία επηρεάζουν είτε άμεσα είτε έμμεσα τη ζωή όλων. Η Στατιστική Υπηρεσία απευθύνει θερμή έκκληση σε όλους τους μόνιμους κάτοικους της χώρας να συνεργαστούν με τους απογραφείς που θα τους επισκεφθούν κατά την περίοδο συλλογής των στοιχείων. Η Στατιστική Υπηρεσία υποχρεούται να τηρήσει τα στοιχεία, τα οποία θα δηλωθούν εμπιστευτικά.

Οι απογραφείς θα φορούν ειδικό κίτρινο γιλέκο με το λογότυπο της Απογραφής

Η Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών 2021 θα καλύψει όλα τα άτομα κάθε ηλικίας και φύλου που θα έχουν τη συνήθη διαμονή τους στην Κύπρο κατά την 1η Οκτωβρίου 2021. Άτομα με συνήθη διαμονή στην Κύπρο είναι τα άτομα που διαμένουν στην Κύπρο για ένα χρόνο ή περισσότερο ή που έχουν την πρόθεση να διαμείνουν για ένα χρόνο ή περισσότερο.

Η συλλογή των στοιχείων κατά την απογραφή θα πραγματοποιηθεί μέσω προσωπικών συνεντεύξεων από 1.000 περίπου ειδικά εκπαιδευμένους απογραφείς με τη χρήση τάμπλετ. Όλοι οι απογραφείς θα φορούν ειδικό κίτρινο γιλέκο με το λογότυπο της Απογραφής, θα φέρουν μαύρη τσάντα επίσης με το λογότυπο και κονκάρδα με την ειδική ταυτότητα της Υπηρεσίας, η οποία θα πιστοποιεί την εξουσιοδότηση που τους έχει δοθεί βάσει της νομοθεσίας για τη συλλογή των πληροφοριών.

Παρότι ο συνήθης τρόπος διεξαγωγής της απογραφής στην Κύπρο είναι μέσω προσωπικών συνεντεύξεων στα νοικοκυριά, στη συγκεκριμένη απογραφή, λόγω της υγειονομικής κατάστασης που έχει επιφέρει στη χώρα η πανδημία του κορονοϊού COVID-19, δίνεται επιπλέον η δυνατότητα η συνέντευξη να διεξαχθεί τηλεφωνικώς ή εναλλακτικά η επιλογή να συμπληρώσουν οι ίδιοι οι απογραφόμενοι το έντυπο ερωτηματολόγιο που θα τους αφήσει ο απογραφέας.

Αφού τα νοικοκυριά συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο, θα μπορούν να το παραδώσουν στον απογραφέα όταν τους επισκεφθεί ξανά, σε μέρα και ώρα που θα συμφωνηθεί. Κατά τη συλλογή των στοιχείων, ο απογραφέας δεν θα εισέρχεται στις οικίες. Οι συνεντεύξεις θα πραγματοποιηθούν σε εξωτερικό χώρο της οικίας, όπως για παράδειγμα στο κατώφλι ή στη βεράντα. Επίσης, θα τηρηθούν όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα κατά της διασποράς της νόσου του κορονοϊού COVID-19.

Ήξερες ότι η πρώτη απογραφή έγινε το 1881;

• Η πρώτη επιστημονική και συστηματική Απογραφή Πληθυσμού στην Κύπρο πραγματοποιήθηκε στις 4 Απριλίου 1881.

• Η Απογραφή Πληθυσμού του 1960 ήταν η πρώτη απογραφή που διενεργήθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία και η τελευταία υπό την επίβλεψη των Βρετανών.

• Η Απογραφή του 1976 πραγματοποιήθηκε μετά από σύντομο χρονικό διάστημα από την Απογραφή του 1973, εξαιτίας των ραγδαίων μεταβολών που επέφερε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

• Υπάρχουν στοιχεία που επιβεβαιώνουν ότι γύρω στο 3800 π.Χ. στη Βαβυλώνα πραγματοποιήθηκε καταμέτρηση πληθυσμού και ζώων, καθώς και των αποθεμάτων βουτύρου, μελιού, γάλακτος, μαλλιού και λαχανικών.

• Μια από τις πρώτες διατηρημένες απογραφές στον κόσμο είναι αυτή που πραγματοποιήθηκε στην Κίνα το 2 μ.Χ. κατά τη δυναστεία των Χαν και θεωρείται από τους μελετητές αρκετά ακριβής.

• Η πιο γνωστή ιστορική απογραφή στην Ευρώπη είναι καταγεγραμμένη στο βιβλίο Domesday και έγινε το 1086 μ.Χ. από τον Γουλιέλμο Α’ της Αγγλίας. Στο βιβλίο διαφαίνεται η κοινωνική και ταξική διαστρωμάτωση της κοινωνίας της εποχής, καθώς και ο τρόπος οργάνωσής της.

• Ο αγγλικός όρος «Census» προέρχεται από τη λατινική λέξη «censere» (προς αποτίμηση) που χρησιμοποιείτο κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Η απογραφή ήταν βασικό στοιχείο του ρωμαϊκού συστήματος διοίκησης και παρείχε ένα μητρώο των πολιτών και της περιουσίας τους.