Ποιος δίνει τελικά όνομα στις καταιγίδες; – Από ποιο μυθιστόρημα καθιερώθηκε

Από την αρχή του 2017, αποφασίσθηκε και στην Ελλάδα, να δίνονται ονόματα σε χαμηλά βαρομετρικά/διαταραχές, οι οποίες επιφέρουν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στη χώρα.

Σύμφωνα με το meteo.gr, ακολουθώντας την πρακτική Ευρωπαϊκών Μετεωρολογικών Υπηρεσιών (πχ. Βρετανικό Metoffice), η ονοματοδοσία αποσκοπεί στο να διευκολύνει την μεταφορά της πληροφορίας στους πολίτες ώστε να λάβουν, στο μέτρο του δυνατού, όλα τα απαραίτητα μέτρα/προφυλάξεις για την προστασία της ζωής και της περιουσίας τους.

Η αρχή έγινε με την εξαήμερη κακοκαιρία Αριάδνη (05-11/01/2017), διευκρινίζεται όμως ότι οι επόμενες κακοκαιρίες με όνομα δεν θα έχουν απαραίτητα τις δραματικές επιπτώσεις και την εμμονή που είχε η Αριάδνη. Γνώμονας πάντα, η σοβαρότητα της κατάστασης, ώστε να αποφευχθούν υπερβολές.

Όνομα-Διάρκεια	Σύντομη περιγραφή
Αριάδνη 05-11/01/2017	Πολύ ισχυρή ψυχρή εισβολή με σφοδρότατες χιονοπτώσεις και σημαντική συσσώρευση χιονιού, ακόμα και σε παραθαλάσσιες περιοχές. Πολύ χαμηλές θερμοκρασίες σε όλη τη χώρα.
Βίκτωρ 16-19/01/2017	Βαρομετρικό χαμηλό στην Νότια Ιταλία προκαλεί συνεχείς βροχοπτώσεις και χιονοπτώσεις σε μεγάλο μέρος της χώρας.
Γαλάτεια 07-12/03/2017	Βαρομετρικό χαμηλό κινούμενο από το Ιόνιο προς το νοτιοανατολικό Αιγαίο προκαλεί βροχοπτώσεις με μεγάλα ύψη βροχής (χιονοπτώσεις στα ορεινά) σε πολλές περιοχές της χώρας.
Δαίδαλος 23-26/10/2017	Βαρομετρικό χαμηλό πάνω από τη χώρα μας προκαλεί έντονες βροχοπτώσεις και καταιγίδες, με τα μεγαλύτερα προβλήματα να σημειώνονται στη Δυτική Κρήτη στις 26/10. Περισσότερες πληροφορίες δίνονται εδώ
Ευρυδίκη 13-17/11/2017	Βαρομετρικό χαμηλό προκαλεί έντονες βροχοπτώσεις και καταιγίδες, με καταστροφικές πλημμύρες στη Μάνδρα Αττική (με 21 θύματα), πλημμύρες στη Σύμη και στην Πιερία. Περισσότερες πληροφορίες δίνονται εδώ
Ζήνων 18-19/11/2017	Μεσογειακός κυκλώνας με τροπικά χαρακτηριστικά (medicane) επηρέασε το Ιόνιο και τη Δυτική Ελλάδα. Ισχυροί άνεμοι και μικροπλημμύρες στην Αχαΐα.
Ηλέκτρα 28-29/12/2017	Βαρομετρικό χαμηλό κινούμενο από την Ιταλία προς την Ελλάδα συνοδεύεται από μεγάλα ύψη βροχής στην Ήπειρο στις 28/12 και στην Δυτική Κρήτη στις 29/12
Θησέας 12-13/01/2018	Βαρομετρικό χαμηλό κινούμενο από την Ιταλία προς την Ελλάδα συνοδεύεται από μεγάλα ύψη βροχής στην Μαγνησία (293 χιλιοστά ημερήσιο ύψος βροχής στη Μακρινίτσα) προκαλώντας σημαντικά προβλήματα στην περιοχή.
Ιοκάστη 10-11/02/2018	Βαθύ βαρομετρικό χαμηλό που χαρακτηρίστηκε ως μετεωρολογική “βόμβα” κινήθηκε από τον κόλπο της Σύρτης προς την Ελλάδα, προκαλώντας πλημμυρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις και θυελλώδεις ανέμους. Τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε ορεινές διαδρομές και αρκετοί απεγκλωβίστηκαν από σωστικά συνεργεία.
Κρέοντας 15-16/02/2018	Βαρομετρικό χαμηλό προερχόμενο από την Ιταλία κινήθηκε Ν-ΝΑ προς το Ιόνιο Πέλαγος, προκαλώντας ισχυρές βροχοπτώσεις σε μεγάλο μέρος της χώρας. Στο Πήλιο καταγράφηκαν 150 – 230 mm υετού, ενώ το χιόνι στα ορεινά της Κεντρικής Ελλάδας ξεπέρασε το 1 μέτρο, προκαλώντας προβλήματα στις μετακινήσεις.
Λητώ 25-27/02/2018	Βαθύ βαρομετρικό χαμηλό (991 hPa) προερχόμενο από το Ιόνιο Πέλαγος πέρασε προκαλώντας ραγδαίες βροχοπτώσεις και πυκνές χιονοπτώσεις μέχρι και τα πεδινά της Βόρειας Ελλάδας. Πολλές κατοικημένες περιοχές παρέμειναν αποκλεισμένες για 2 μέρες, σε αρκετές περιπτώσεις χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Σοβαρά προβλήματα στον θεσσαλικό κάμπο λόγω υπερχείλισης του Πηνειού και στο Αν. Πήλιο λόγω κατολισθήσεων (Ζαγορά 310 mm).
Μίνωας 15-19/06/2018	Διαταραχή μέσης τροπόσφαιρας (ψυχρή λίμνη) επηρέασε το σύνολο της χώρας με ισχυρές βροχές, χαλαζοπτώσεις, τοπικά ισχυρούς ανέμους και ανεμοστρόβιλους. Συνολικά παρατηρήθηκαν 20 σίφωνες ξηράς και θάλασσας, και σημαντικές καταστροφές σε καλλιέργειες και αγροτική οδοποιία. Μεγάλα ύψη βροχής κατεγράφησαν στην Αν. Θεσσαλία και στις Σποράδες (Γλώσσα Σκοπέλου 98 mm σε 1 ώρα), στην Αττική (Αμπελόκηποι 56 mm) και στα ορεινά της Κρήτης. Δεκάδες χιλιάδες κεραυνοί προκάλεσαν ζημιές σε δίκτυα διανομής ρεύματος και κατοικίες.
Νεφέλη 24 – 29/06/2018	Σύστημα χαμηλών πιέσεων στο Νότιο Ιόνιο σε συνδυασμό με τις υψηλές πιέσεις στην Κ. Ευρώπη προκάλεσε στάσιμες καταιγίδες σε αρκετές περιοχές της χώρας οδηγώντας σε πλημμυρικά φαινόμενα με εκτεταμένες καταστροφές κυρίως στη Χαλκιδική, το Αν. Πήλιο, την Αττική και την Καβάλα. Οι νοτιάδες στο Αιγαίο έφτασαν τα 7 μποφόρ και παρατηρήθηκαν 32 ανεμοστρόβιλοι και υδροσίφωνες. Η μέγιστη θερμοκρασία σε ορισμένες περιοχές της Βόρειας και Κεντρικής Ελλάδας ήταν η χαμηλότερη τουλάχιστον των τελευταίων 10 ετών για τον Ιούνιο.
Ξενοφών 25/09 – 01/10/2018	Ισχυρή κακοκαιρία αρχικά με θυελλώδεις ανέμους σε όλη τη χώρα την περίοδο 25-28/09 και πτώση της θερμοκρασίας άνω των 15°C σε μόλις 24 ώρες την Τρίτη 25/09. Την Παρασκευή 28/09 βαρομετρικό χαμηλό με τροπικά χαρακτηριστικά (Medicane) δημιουργήθηκε στο Νότιο Ιόνιο και κινούμενο προς τη χώρα μας έπληξε με θυελλώδεις ανέμους, ραγδαίες βροχοπτώσεις (έως και 500 mm σε 2 ημέρες), υψηλό κυματισμό και πλημμυρίδα πολλές περιοχές της Κεντρικής και Νότιας Ελλάδας προκαλώντας πολύ μεγάλες καταστροφές.
Ορέστης 22 – 24/10/2018	Βαρομετρικό χαμηλό, κινούμενο από την περιοχή της Νότιας Ιταλίας προς τα ανατολικά προκάλεσε αρκετές βροχές και καταιγίδες στα κεντρικά και νότια τμήματα της χώρας. Παρόλο που σημαντική κεραυνική δραστηριότητα προκλήθηκε από το χαμηλό, το μεγαλύτερο μέρος της επηρέασε, ευτυχώς, μόνο θαλάσσιες περιοχές .
Πηνελόπη 25 – 30/11/2018	Κακοκαιρία με μεγάλη διάρκεια η οποία επηρέασε τη χώρα από την Κυριακή 25/11 έως την Παρασκευή 30/11/2018. Το θερμό πρόσωπο της κακοκαιρίας μας απασχόλησε από την Κυριακή 25/11 μέχρι την Τετάρτη 28/11, όπου σημειώθηκαν μεγάλα ύψη βροχής κυρίως στα δυτικά και θυελλώδεις νοτιάδες, ενώ το ψυχρό πρόσωπο από το απόγευμα της Τετάρτης 28/11 έως και την Παρασκευή 30/11, με βροχές και καταιγίδες στα ανατολικά και νότια με μεγάλα ύψη βροχής στην Κρήτη και στα Δωδεκάνησα. Ταυτόχρονα επικράτησαν πολύ θυελλώδεις βοριάδες με αποτέλεσμα τη σημαντική πτώση της θερμοκρασίας και τις χιονοπτώσεις στα ορεινά και ημιορεινά ανατολικά ηπειρωτικά τμήματα, αλλά και σε περιοχές της Θράκης με χαμηλό υψόμετρο.

Περισσότερες πληροφορίες δίνονται στη σελίδα καταγραφής έντονων καιρικών φαινομένων.

Ποιος και γιατί δίνει ονόματα στους τυφώνες -Από ποιο μυθιστόρημα καθιερώθηκε

Κατά το 19ο αι. οι τυφώνες στην Καραϊβική έφεραν το όνομα του αγίου που γιόρταζε την ημέρα εκδήλωσης του φαινόμενου. Αργότερα, οι μετεωρολόγοι άρχισαν να περιγράφουν τους τυφώνες με τις γεωγραφικές συντεταγμένες της θέσης όπου εκδηλώνονταν, γρήγορα όμως συνειδητοποίησαν ότι ήταν ευκολότερο να χρησιμοποιούν σύντομα, διακριτά ονόματα, τα οποία υπόκεινται σε μικρότερη πιθανότητα λάθους σε σχέση με τις παλαιότερες, δύσχρηστες μεθόδους. Τα πλεονεκτήματα αυτά είναι πολύ σημαντικά για την ανταλλαγή λεπτομερών πληροφοριών από εκατοντάδες σταθμούς, παράκτιες βάσεις και πλοία στους ωκεανούς.

Για το λόγο αυτό ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός αναπτύσσει μια λίστα με ονόματα που έχουν εκχωρηθεί με αλφαβητική σειρά. Τα ονόματα μπορεί να επαναληφθούν μετά από ένα διάστημα έξι ετών, αλλά τα ονόματα των ιδιαίτερα σοβαρών καταιγίδων έχουν οριστικά αποσυρθεί από τη χρήση .

Το 1978, οι μετεωρολόγοι παρακολουθούσαν καταιγίδες στο ανατολικό Βόρειο Ειρηνικό οπότε και άρχισαν να «βαφτίζουν» με αντρικά ονόματα τις καταιγίδες. Για κάθε έτος, υπάρχει μια λίστα με 21 ονόματα που κάθε ένα αρχίζει με διαφορετικό γράμμα της αλφαβήτου (τα ονόματα που αρχίζουν με τα γράμματα Q, U, X, Y και Z δεν χρησιμοποιήθηκαν). Η πρώτη τροπική καταιγίδα της χρονιάς δόθηκε το όνομα που αρχίζει με το γράμμα «Α», το δεύτερο με το γράμμα «Β» και ούτω καθεξής.

Η χρήση γυναικείων ονομάτων καθιερώθηκε τη δεκαετία του 1940, υπό την επίδραση του μυθιστορήματος «Καταιγίδα» του Τζορτζ ρ. Στιούαρτ που εκδόθηκε το 1941. Από το 1953, οι τυφώνες παίρνουν τα ονόματά τους από καταλόγους που εκπόνησε το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων των ΗΠΑ, οι οποίοι ενημερώνονται σήμερα από μια διεθνή επιτροπή του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού. Οι κατάλογοι αυτοί είχαν γυναικεία ονόματα μέχρι το 1979, αλλά έκτοτε άρχισαν να χρησιμοποιούνται και αντρικά. Συνολικά, χρησιμοποιούνται έξι κατάλογοι με 21 ονόματα για κάθε έτος, με εναλλασσόμενη σειρά για παράδειγμα, ο κατάλογος του 2004 θα ξαναχρησιμοποιηθεί το 2010. Εξαίρεση στον κανόνα αποτελούν οι τυφώνες που αφήνουν πίσω τους πολλούς νεκρούς ή καταστροφές, οπότε, για λόγους ευαισθησίας, δεν ξαναχρησιμοποιείται το όνομά τους, αλλά αφαιρείται από τους καταλόγους και αντικαθίσταται από άλλο. Τα ονόματα αυτά ακολουθούν αλφαβητική σειρά. Σε περίπτωση που υπάρξουν περισσότερες από 21 τυφώνες μέσα σε ένα έτος, ο 22ος και οι υπόλοιποι, ονοματίζονται με γράμματα του Ελληνικού αλφαβήτου («Αλφα», «Βήτα» κ.ο.κ.)