Αριστερά: Πέντε λόγοι για τους οποίους οι ενεργειακές πολιτικές της ΕΕ είναι απαράδεκτες

Με ένα ακόµη Έκτακτο Ενεργειακό Συµβούλιο να έχει λήξει χωρίς αποτέλεσµα, είναι φανερό ότι, παρά τις καταστροφικές επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης σε ολόκληρη την Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο και η Επιτροπή συνεχίζουν να απογοητεύουν µε την αδράνειά τους. Για περισσότερο από ένα χρόνο τώρα, τα θεσµικά όργανα της ΕΕ εξαντλούνται σε πολλά υποσχόµενα σχέδια και εργαλειοθήκες και περίτεχνους –αλλά απραγµατοποίητους– µηχανισµούς ελέγχου των τιµών και αδιαφανή σχέδια αγορών.

Η Οµάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εντοπίζει πέντε ζητήµατα που αποδεικνύουν την ανεπάρκεια των µέτρων που παίρνει η ΕΕ για την αντιµετώπιση της ενεργειακής κρίσης.

Η Ενεργειακή Πλατφόρµα της ΕΕ: Έβαλαν την αλεπού να φυλάει το κοτέτσι

Αυτή η ενεργειακή κρίση έχει γονατίσει οικογένειες και µικρές επιχειρήσεις, ενώ οι µεγάλες ενεργειακές εταιρείες συνεχίζουν να κερδίζουν εκατοµµύρια. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επισηµοποιήσει την Ενεργειακή Πλατφόρµα της ΕΕ, µια οµάδα από τις πιο ισχυρές –και πιο ρυπογόνες– εταιρείες ενέργειας που συµβουλεύουν την Επιτροπή για τον καλύτερο τρόπο αντιµετώπισης της ενεργειακής κρίσης. Τα αποτελέσµατα είναι ξεκάθαρα: κέρδη ρεκόρ για τις ενεργειακές εταιρείες, ενώ οι εργαζόµενοι αναγκάζονται να επιλέξουν ανάµεσα στο φαγητό ή τη θέρµανση των σπιτιών τους.

Το ανώτατο όριο της τιµής του φυσικού αερίου -που δεν υπήρξε και δεν θα προκύψει ποτέ

Για περισσότερο από ένα χρόνο τώρα η Αριστερά ζητά δηµόσιο έλεγχο των τιµών, µεταξύ άλλων µέσω του ανώτατου ορίου στις τιµές του φυσικού αερίου. Η πρόταση που παρουσίασε η Επιτροπή είναι στην καλύτερη περίπτωση φάρσα και στη χειρότερη εξαιρετικά ανησυχητική. Εξάλλου, η Επιτροπή δήλωσε ότι στόχος του πλαφόν δεν είναι να αντιµετωπίσει τις «υψηλές τιµές», αλλά τις «εξαιρετικά υψηλές τιµές». Με άλλα λόγια: οικογένειες και εργαζόµενοι –που δεν αναφέρονται ούτε µία φορά στη νοµοθετική πρόταση– δεν θα λάβουν καµία υποστήριξη ώστε η ΕΕ να αποφύγει τη «στρέβλωση της αγοράς».

Μείωση κατανάλωσης, δηλαδή όλα εξαρτώνται από σένα

Οι συµβουλές εξοικονόµησης ενέργειας που προτείνει η Επιτροπή –π.χ. η τοποθέτηση διπλών τζαµιών στα παράθυρα ή η χρήση του πλυντηρίου µε πλήρες φορτίο– είναι ένα χαστούκι στα εκατοµµύρια των ανθρώπων στην Ευρώπη που ζουν σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας και δεν µπορούν να αντέξουν οικονοµικά να θερµάνουν ή να φωτίσουν επαρκώς τα σπίτια τους.

Εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συµβούλιο ενδιαφέρονται σοβαρά για τη µείωση της κατανάλωσης ενέργειας, θα πρέπει να επιταχύνουν ριζικά τα σχέδια ανακαίνισης κατοικιών, ώστε να µπορέσουν οι άνθρωποι να ζουν σε ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες, να επενδύσουν µαζικά στα δηµόσια µέσα µεταφοράς και να αυξήσουν τους µισθούς. Η ουσία του ζητήµατος εδώ είναι ότι η ενεργειακή φτώχεια, όπως και η µείωση της κατανάλωσης, δεν πρέπει να αντιµετωπίζεται ως προσωπική επιβάρυνση, αλλά ως πολιτική αποτυχία και απαιτούνται υγιείς δηµόσιες πολιτικές για να διασφαλιστεί το δικαίωµα στην ενέργεια στους ανθρώπους σε όλη την Ευρώπη.

Η αγορά αποτυγχάνει, αλλά προσοχή… δεν πρέπει να «στρεβλωθεί»

Παρά την αναγνώριση ότι η αγορά ενέργειας «δεν είναι πλέον κατάλληλη για το σκοπό της», κάθε κανονισµός και πολιτική που έχει προταθεί µέχρι στιγµής προειδοποιεί για τον «κίνδυνο» στρέβλωσης της ενιαίας αγοράς. Η Επιτροπή και το Συµβούλιο δεν θέλουν να παραδεχθούν ότι αποµένουν πολύ λίγα πράγµατα για να «στρεβλωθούν»: η αγορά δεν λειτουργεί! Με βραχυπρόθεσµα µέτρα που ακολουθούν οι ηγέτες της ΕΕ απέτυχαν να αντιµετωπίσουν την αλήθεια και να µεταρρυθµίσουν ριζικά το ενεργειακό µοντέλο της ΕΕ.

Ιδιωτικοποίηση κερδών και κοινωνικοποίηση ζηµιών, αλλιώς «αλληλεγγύη» σύµφωνα µε την Κοµισιόν

Η «αρχή της αλληλεγγύης» ήταν το µάντρα της Επιτροπής κάθε φορά που πρότεινε µέτρα για την αντιµετώπιση του αυξανόµενου ενεργειακού κόστους. Ωστόσο µε µια πιο προσεκτική εξέταση µπορεί κανείς να βρει πολλά πράγµατα, αλλά όχι αλληλεγγύη. Μέχρι τον Σεπτέµβριο του τρέχοντος έτους η Shell, η TotalEnergies, η Eni και η Repsol µόνο κατέγραψαν κέρδη σχεδόν 78 δισεκατοµµυρίων ευρώ. Οι άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη έχουν βγει στους δρόµους ζητώντας από τις κυβερνήσεις να φορολογήσουν όσους επωφελούνται από αυτήν την κρίση. Πού κατέληξε η Επιτροπή; Σε µια «εισφορά αλληλεγγύης» που ενδεχοµένως θα επιστρέψει στα ταµεία των ίδιων εταιρειών, καθώς ο κανονισµός επιτρέπει στις εταιρείες να διατηρήσουν το 10% των πλεονασµατικών κερδών.

Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται «αλληλεγγύη». Χρειάζονται µια δίκαιη και βιώσιµη ενεργειακή µετάβαση που να χρηµατοδοτείται από έναν κατάλληλο φόρο απροσδόκητων κερδών. Η αποτυχία της αγοράς ενέργειας και η δραµατική κατάσταση εκατοµµυρίων ανθρώπων στην Ευρώπη είναι πλέον εµφανής. Εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες είναι σοβαροί, πρέπει να κοιτάξουν πέρα ​​από τις λύσεις που βασίζονται στην αγορά.