Καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών

Η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών είναι ένα μεγάλο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουν τα Κράτη-Μέλη (ΚΜ), νοουμένου των, πολλές φορές, ισόβιων συνεπειών στα θύματα και κατ’ επέκταση στην κοινωνία, και εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο των δικαιωμάτων των ανηλίκων. Σε πολλές περιπτώσεις τα θύματα κακοποιούνται από άτομα που γνωρίζουν, εμπιστεύονται και πολλές φορές εξαρτώνται, γεγονός που δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο στον εντοπισμό των φαινομένων αυτών.

Όπως τονίστηκε και από τους ευρωβουλευτές, υπάρχουν ενδείξεις ότι κατά τη διάρκεια της κρίσης της πανδημίας το πρόβλημα επιδεινώθηκε. Σύμφωνα με στατιστικές της ΕΕ, ένα στα 5 παιδιά πέφτει θύμα κάποιας μορφής σεξουαλικής βίας. Οι καταγγελίες για σεξουαλική κακοποίηση στην ΕΕ το 2010 ήταν 23.000 και μέχρι το 2019 σκαρφάλωσαν τις 725.000 και περιελάμβαναν πάνω από 3 εκατομμύρια εικόνες και βίντεο. Αντίστοιχη ανάπτυξη υπήρξε και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ανάπτυξη του ψηφιακού κόσμου και του διαδικτύου δυσκολεύει την αντιμετώπιση των φαινομένων αυτών.

Το κείμενο που συζητήθηκε καθορίζει πρωτοβουλίες για την εφαρμογή και την ανάπτυξη του κατάλληλου νομικού πλαισίου, την ενίσχυση της απόκρισης των Αρχών επιβολής του νόμου και την προώθηση μιας συντονισμένης πολυμερούς δράσης σε σχέση με την πρόληψη και την εξιχνίαση αδικημάτων, καθώς και την παροχή βοήθειας στα θύματα.

Πολύ σημαντική για το κείμενο είναι η εφαρμογή της οδηγίας του 2011 για τη σεξουαλική κακοποίηση παιδιών. Ουσιαστικά θέσπιζε ελάχιστους κανόνες σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων στα φαινόμενα αυτά, όπως επίσης και την αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου για την ανταλλαγή ποινικών μητρώων.

Επίσης, το κείμενο υποστηρίζει την ανάγκη για διευκόλυνση της ταχείας πρόσβασης σε ηλεκτρονικά στοιχεία και καλεί για έγκριση της σχετικής οδηγίας. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες οδηγίες που σχετίζονται. Όπως αυτή για το ηλεκτρονικό εμπόριο, όπου ουσιαστικά επιτρέπει τη θέσπιση μηχανισμού κοινοποίησης και αφαίρεσης παράνομου περιεχομένου, αυτή για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, συζήτηση για την οποία αναπτύσσεται αυτό το διάστημα και θα αντικαταστήσει τη μέχρι τώρα οδηγία.

Μεγάλη σημασία στο κείμενο έχει η ενίσχυση της Ευρωπόλ με σκοπό να ενισχυθεί η επιχειρησιακή αστυνομική συνεργασία. Θεωρεί ότι παρεμποδίζεται από την «αδυναμία της να λαμβάνει δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα απευθείας από τον ιδιωτικό τομέα».

Σημαντική είναι η αναφορά στην εφαρμογή προγράμματος πρόληψης. Δημιουργία δικτύου πρόληψης με επαγγελματίες και ερευνητές για τη στήριξη των ΚΜ στην εφαρμογή μέτρων και ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών. Στην ανάπτυξη ευαισθητοποίησης μέσα από τη δημιουργία εστιασμένων εκστρατειών στα μέσα ενημέρωσης και υλικών κατάρτισης.

Όσον αφορά τον βιομηχανικό τομέα υποστηρίζει την ώθηση στην ενίσχυση της εθελοντικής δράσης τους προς αυτή την κατεύθυνση. Προς το παρόν εντοπίζουν σε εθελοντική βάση περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών (το 2019 λήφθηκαν 17 εκατομμύρια καταγγελίες). Το 2015 ξεκίνησε Φόρουμ για το Διαδίκτυο που συμμετέχουν Υπουργοί Εσωτερικών, εκπρόσωποι μεγάλων διαδικτυακών εταιρειών, το ΕΚ και η Ευρωπόλ. Ασχολείται με την τρομοκρατία, αλλά επεκτάθηκε για να ενσωματώνει και τη διάσταση της σεξουαλικής κακοποίησης ενηλίκων.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης τονίστηκε η αναγκαιότητα να καταπολεμηθούν αποτελεσματικά τα φαινόμενα αυτά και ότι για το σκοπό αυτό πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά. Η Επίτροπος μεταξύ άλλων πρότεινε τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Κέντρου Κατά της Σεξουαλικής Κακοποίησης.

Από τις πολιτικές ομάδες τέθηκαν μια σειρά από προβληματισμοί. Σημαντική θέση ανάμεσα σε αυτούς είχε η μη εφαρμογή της οδηγίας του 2011 από 23 ΚΜ. Επίσης, διφορούμενες απόψεις ακούστηκαν και για το ζήτημα των προσωπικών δεδομένων και στο κατά πόσον οι επιχειρήσεις διαδικτύου μπορούν, σε εθελοντική βάση, να ελέγχουν το περιεχόμενο των πελατών τους.

Η ευρωβουλευτής Anne-Sophie Pelletier μιλώντας εκ μέρους της GUE/NGL υπογράμμισε ότι τα φαινόμενα αυτά πρέπει να καταπολεμηθούν αποφασιστικά και σε όλα τα επίπεδά τους, στο διαδίκτυο, στις γειτονιές, στα σπίτια. Σημείωσε ότι την ίδια ώρα πρέπει να προστατεύσουμε όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα τα παιδιά και τόνισε ότι «προστατεύοντας ένα παιδί κερδίζουμε έναν πολίτη».