Αξιολόγηση από την Προδημοτική μέχρι και το Λύκειο

Εισάγονται τα Ατομικά Δελτία Προόδου για τους μαθητές/τριες

Της Ελένης Κωνσταντίνου

Στην εφαρμογή του Ενιαίου Σχεδίου Αξιολόγησης του Μαθητή σε όλες τις βαθμίδες από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο προσδοκά το Υπουργείο Παιδείας. Ωστόσο, ήδη έχουν καταγραφεί και αντιδράσεις σε κάποια από τα προτεινόμενα σημεία του σχεδίου.

Πάντως, το όλο ζήτημα αναμένεται ότι θα απασχολήσει τις εκπαιδευτικές οργανώσεις εκ νέου και μάλιστα πριν την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.

Σε ό,τι αφορά το ίδιο το Ενιαίο Σχέδιο Αξιολόγησης, αυτό περιλαμβάνει όλες τις μορφές αξιολόγησης με βάση το σκοπό της αξιολόγησης (διαμορφωτική και τελική), ανάλογα με το χρόνο διεξαγωγής της (αρχική διαγνωστική, συντρέχουσα, τελική) και σε σχέση με τα μέσα που χρησιμοποιούνται (γραπτή και προφορική).

H διαμορφωτική (συντρέχουσα και αρχική διαγνωστική) έχει ως σκοπό τη διάγνωση αναγκών σε σχέση με συγκεκριμένα προσδοκώμενα αποτελέσματα και αποβλέπει σε εκπαιδευτικές παρεμβάσεις για βελτίωση, ενώ η τελική ή συγκριτική αξιολόγηση αποβλέπει στην εκτίμηση των συνολικών επιτευγμάτων του/της μαθητή/μαθήτριας σε σχέση με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα/δείκτες επιτυχίας.

Η κάθε βαθμίδα πληροφορεί την επόμενη για τα επιτεύγματα των μαθητών/μαθητριών από την Προδημοτική στη Δημοτική Εκπαίδευση και στη συνέχεια στη Μέση Εκπαίδευση.

– Στην Ε ́και Στ ́ τάξη εισάγεται η αλφαβητική βαθμολογία, η οποία αντικαθιστά την αξιολόγηση με σύμβολα (*), που παραμένει στις προηγούμενες τάξεις. Τα τέσσερα αστεράκια αντικαθιστώνται με το γράμμα Α, τα τρία με το γράμμα Β, τα δύο με το γράμμα Γ και το ένα με το γράμμα Δ. Ο/η εκπαιδευτικός γνωρίζει την αντιστοίχιση σε αριθμητική βαθμολογία, η οποία είναι: Α= 86-100, Β=61-85 Γ=41-60, Δ=20-40 ή Α= 8,6-10, Β= 6,1-8,5, Γ= 4,1-6, Δ= 2,1-4,0.

Διαμορφωτική αξιολόγηση σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης

• Δίνεται έμφαση στη διαμορφωτική και συντρέχουσα αξιολόγηση, η οποία έχει ως σκοπό τη βελτίωση της επίδοσης των μαθητών/μαθητριών και η οποία είναι συνεχής.

• Ο κάθε μαθητής/μαθήτρια συγκρίνεται στη διαμορφωτική αξιολόγηση με τον εαυτό του/της και όχι συγκριτικά με άλλους, με σκοπό να καλύπτονται κενά, ούτως ώστε αυτά να μην αυξάνονται από μάθημα σε μάθημα και από τάξη σε τάξη.

• Εισάγεται, ως εργαλείο για τη συγκέντρωση πληροφοριών για τις ανάγκες μάθησης των μαθητών/μαθητριών, το Ατομικό Δελτίο Προόδου για κάθε μαθητή/μαθήτρια (ΑΔΕΠ) και προτείνονται δειγματικές μορφές για όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης. Το ΑΔΕΠ ορίζεται ως «Οδηγός αξιολόγησης συγκεκριμένων προσδοκώμενων επιτευγμάτων, με ανάλυση και περιγραφή για κάθε μαθητή/τρια των επιτευγμάτων και ελλείψεών του». Σκοπός δεν είναι η καταγραφή ελλείψεων, αλλά στη βάση αυτών η οργάνωση και εφαρμογή παρεμβάσεων.

• Η δυνατότητα να χρησιμοποιούνται τα Ατομικά Δελτία σε τακτά χρονικά διαστήματα, ανάλογα με το περιθώριο που δίνει ο χρόνος διδασκαλίας για την ολοκλήρωση ομάδας συναφών, προσδοκώμενων αποτελεσμάτων/Δεικτών, μπορεί να δώσει, περιγραφικά και αριθμητικά, πληροφορίες τόσο για τα επιτεύγματα κάθε μαθητή/ μαθήτριας όσο και για τη θεραπευτική παρέμβαση που χρειάζεται για την πρόοδό του.

• Τα ΑΔΕΠ είναι ενδεικτικά εργαλεία συγκέντρωσης πληροφοριών για την πρόοδο του/της μαθητή/μαθήτριας και αναφέρονται σε γνωστική πρόοδο, κατά μάθημα, όπως και στην ανάπτυξη οριζόντιων δεξιοτήτων (γνωστικών, συναισθηματικών και κοινωνικών), οι οποίες καλλιεργούνται μέσα από κάθε μάθημα και μέσα από τις δραστηριότητες εντός και εκτός του σχολείου.

• Στη διαμορφωτική αξιολόγηση επιδιώκεται ο εντοπισμός των ελλείψεων και κενών, αλλά και των δυνατών στοιχείων στη μάθηση κάθε μαθητή/ μαθήτριας, με σκοπό την παιδαγωγική παρέμβαση για βελτίωση και πρόοδο. Βασικό κριτήριο για το χρονικό διάστημα που καλύπτει κάθε Ατομικό Δελτίο Προόδου είναι ο πραγματικός διδακτικός χρόνος που χρειάζεται για την επίτευξη ομάδας προσδοκώμενων αποτελεσμάτων/Δεικτών (Γνώσεων, Δεξιοτήτων, Ικανοτήτων).

• Προτείνονται ενδεικτικά εργαλεία ΑΔΕΠ, με ευέλικτο περιεχόμενο και μορφή, τα οποία μπορούν να αντικατασταθούν με αντίστοιχα, κατά σχολείο, για να εξυπηρετούν το σκοπό της διαμορφωτικής αξιολόγησης, ούτως ώστε να μην εγκλωβίζουν την προσπάθεια του/της εκπαιδευτικού και του συστήματος σε σχολαστική και γραφειοκρατική επιτήρηση του κάθε μαθητή/μαθήτριας, αλλά σε διαπιστώσεις και παιδαγωγικές παρεμβάσεις για ενίσχυση της μάθησης όπου χρειάζεται.

• Τα δεδομένα/πληροφορίες που προκύπτουν από τη διαμορφωτική αξιολόγηση του/της μαθητή/μαθήτριας, με οποιονδήποτε τρόπο και αν έχουν συλλεχθεί, πρέπει να αξιοποιούνται με τρόπο που να συμβάλλει στη βελτίωση της μάθησης.

Αυθεντική Αξιολόγηση, Διδασκαλία και Μάθηση

• Στον αντίποδα της απομνημόνευσης και της εξέτασης απαντήσεων, οι οποίες απομνημονεύονται μόνο και μόνο για τους σκοπούς της εξέτασης, βρίσκεται η Αυθεντική Αξιολόγηση, όπως αναφέρεται στο Σχέδιο.
• Είναι η διαδικασία κατά την οποία οι μαθητές/μαθήτριες ασκούν την ικανότητά τους να εφαρμόζουν τη βασική γνώση σε νέα προβλήματα και να μεταφέρουν αυτά που έχουν μάθει σε νέο περιβάλλον μάθησης.

• Η αυθεντική μάθηση βρίσκεται στον αντίποδα της απομνημόνευσης και της αξιολόγησης έτοιμου αποτελέσματος. Δίνει έμφαση σε διαδικασίες και δεξιότητες, σε αντίθεση με την απομνημόνευση πληροφοριών.

• Προτείνεται η δημιουργία τράπεζας υλικού αυθεντικής αξιολόγησης και η επιμόρφωση για διδακτικές προτάσεις αυθεντικής διδασκαλίας και αξιολόγησης.

• Το υλικό μπορεί να αναπτυχθεί σε σχολική βάση στο πλαίσιο της Επαγγελματικής Μάθησης των Εκπαιδευτικών και παράλληλα στα γραφεία των οικείων Επιθεωρήσεων με τη συμβολή των αποσπασμένων συμβούλων ή και σε σχολική βάση, στο πλαίσιο της ετοιμασίας δειγματικών διδασκαλιών και σεμιναρίων.

• Η ηλεκτρονική πλατφόρμα, η οποία άρχισε να διαμορφώνεται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, θα παρέχει για το σκοπό αυτό, αλλά και γενικά για τα θέματα της αξιολόγησης, υλικό για σύγχρονη και ασύγχρονη επιμόρφωση και επικοινωνία των εκπαιδευτικών.

Χρονοδιάγραμμα Εφαρμογής

• Το Ενιαίο Σύστημα Αξιολόγησης εφαρμόζεται σταδιακά και ταυτόχρονα με την κατά θέμα επιμόρφωση του/της εκπαιδευτικού.

• Το Πρώτο Στάδιο, η Βασική Επιμόρφωση και Εξοικείωση με τα Εργαλεία Διαμορφωτικής Αξιολόγησης και την Προφορική Αξιολόγηση του/ της Μαθητή/Μαθήτριας, γίνεται εισήγηση να προγραμματιστεί και να ολοκληρωθεί, ως Πρώτο Στάδιο, από τον προσεχή Φεβρουάριο μέχρι και τον Μάιο.

• Με το προτεινόμενο σύστημα αξιολόγησης (ΕΣΑ) αναβαθμίζεται τόσο ο ρόλος των εκπαιδευτικών, του/της διευθυντή/διευθύντριας και του/της συντονιστή/συντονίστριας, του/της παιδαγωγικού συμβούλου και του/ της επιθεωρητή/επιθεωρήτριας, όπως και του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου για τη σταδιακή και αποτελεσματική εφαρμογή του Ενιαίου Συστήματος Αξιολόγησης.

Διαφωνίες για τη βαθμολογία στα Δημοτικά

Το Ενιαίο Σχέδιο Αξιολόγησης δεν μπορεί να εφαρμοστεί ως έχει από τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, αναφέρει από την πλευρά της η Προοδευτική Κίνηση Δασκάλων και Νηπιαγωγών. Μια από τις κύριες διαφωνίες είναι η εισαγωγή της αλφαβητικής βαθμολογίας στα Δημοτικά. Τέτοιου είδους εμπειρίες αξιολόγησης παράγουν «νικητές» και «ηττημένους». Κάποιοι μαθητές πετυχαίνουν γρηγορότερα και «οικοδομούν» πάνω στις επιτυχίες τους καθώς μεγαλώνουν, ενώ άλλοι αποτυγχάνουν γρηγορότερα, μένοντας συνεχώς πίσω. Μέσα και από την αυθεντική αξιολόγηση, οι μαθητές/τριες πρέπει να βοηθούνται ώστε να μπουν, με τον δικό τους βαθμό ένταξης, στην ομάδα των «νικητών».

Στα θετικά είναι ωστόσο η πρόταση της Προοδευτικής, με την οποία υιοθετήθηκε η εισαγωγή του θεσμού του ατομικού ραντεβού δασκάλου-γονέα (2 φορές το σχολικό έτος), στα πλαίσια του οποίου θα έχει τη δυνατότητα ο γονιός να ενημερωθεί για την ατομική πρόοδο του παιδιού του, για τα κενά, τις ελλείψεις αλλά και τα χαρίσματα και τα πλεονεκτήματά του. Επίσης, η Προοδευτική επισημαίνει ότι θα πρέπει να ενσωματωθούν στη συμφωνία δύο σημεία:

1) Η αξιολόγηση δεν πρέπει να επικεντρώνεται στις διαφορές των μαθητών/τριών με σκοπό την ταξινόμησή τους. Για το λόγο αυτό η Σχολική Έκθεση Προόδου θα συμπληρώνεται μόνον με όρους περιγραφικής αξιολόγησης και όχι αλφαβητικής βαθμολογίας.

2) Η συμπλήρωση της ΣΕΠ θα πρέπει να γίνεται με βάση συγκεκριμένα απλά κριτήρια που θα δοθούν στους/στις εκπαιδευτικούς, ως δείγματα διαβαθμισμένων κριτηρίων, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις ιδιαιτερότητες της κάθε σχολικής μονάδας. Θεωρούμε ότι τα κριτήρια αυτά θα αναδομούνται βάσει των μαθησιακών αναγκών των μαθητών/τριών και ότι οι μαθητές/τριες θα είναι ενεργητικά μέλη στην αξιολόγηση της μάθησής τους και όχι ως απλοί παθητικοί αποδέκτες.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy