Αυτή είναι η στιγμή να μιλήσουμε για όλα όσα μας εμποδίζουν να ζήσουμε αξιοπρεπώς και να δημιουργήσουμε χωρίς εμπόδια.

Ανοιχτός ορίζοντας/ Ορίζοντας

Θεωρούμε ότι, όπως αναφέρουν σε διακήρυξη τους Σκηνογράφοι/ Ενδυματολογοί που δραστηροποιούνται στο κυπριακό θέατρο,  είναι η ώρα οι δημιουργοί και οι καλλιτέχνες του τόπου να μιλήσουν για όλα όσα τους εμποδίζουν να ζήσουν αξιοπρεπώς και να δημιουργήσουν χωρίς εμπόδια.

Ως εκ τούτου δημοσιεύουμε στο Ορίζοντα κείμενα και διακηρύξεις των δημιουργών γιατί θεωρούμε ότι ωφελούν στο ουσιαστικό διάλογο που πρέπει να αρχίσει για αυτό το θέμα. Μετά την κοινή ανακοίνωση των Ηθοποιών αλλά και την Ανοιχτή επιστολή Καλλιτεχνών και Φορέων προς τον Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού, συνεχίζουμε σήμερα με την διακήρυξη των Σκηνογράφων/ Ενδυματολόγων και την ανακοίνωση της Ένωσης Σκηνοθετών Κύπρου

 Αυτή είναι η στιγμή να μιλήσουμε για όλα όσα μας εμποδίζουν να ζήσουμε αξιοπρεπώς και να δημιουργήσουμε χωρίς εμπόδια.

Διακήρυξη Σκηνογράφων / Ενδυματολόγων Κύπρου

Οι σκηνογράφοι/ενδυματολόγοι που δραστηριοποιούμαστε στο Κυπριακό θέατρο εδώ και καιρό έχουμε ξεκινήσει μια προσπάθεια, παρόλες τις αντικειμενικές και υποκειμενικές δυσκολίες σε ένα τέτοιο εγχείρημα, να συζητήσουμε το πλαίσιο και τις συνθήκες μέσα στις οποίες ασκούμε το επάγγελμά μας και αναπτύσσουμε την τέχνη μας. Η τραγική συγκυρία με την επιδημία του covid-19 έχει ως αποτέλεσμα την πλήρη αναστολή κάθε ζωντανής δραστηριότητας του θεάματος, χωρίς καθαρό ορίζοντα λήξης αλλά και με απόλυτη αβεβαιότητα για τους όρους με τους οποίους θα βγούμε από αυτή την κρίση. Η παρούσα κατάσταση οδηγεί στην απόλυτη ανεργία όλα τα μέλη της θεατρική κοινότητας χωρίς καμία εξασφάλιση από την πολιτεία ενός ελάχιστου έστω εισοδήματος για την επιβίωση μας.

Σήμερα αποδεικνύεται με τον πιο περίτρανο και ταυτόχρονα τραγικό τρόπο, αυτό που δυστυχώς βιώνουμε ήδη εδώ και πολύ καιρό, ότι οι καλλιτέχνες θεωρούνται απόλυτα χρήσιμοι και αναγκαίοι για το έργο τους αλλά ως άνθρωποι με πραγματικές ανάγκες είναι αόρατοι. Τόσο για το μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας όσο και κυρίως για το κράτος.

Θεωρούμε ότι πρέπει, σε πρώτη φάση, να ληφθούν άμεσα μέτρα για την ανακούφιση του συνόλου των καλλιτεχνών που είναι αυτή τη στιγμή απόλυτα άνεργοι χωρίς κανένα εισόδημα. Είμαστε απόλυτα αλληλέγγυοι και συμμετέχουμε στις δράσεις και κινήσεις των επαγγελματιών του θεάματος και των συλλογικών τους φορέων, για επείγοντα μέτρα ανακούφισης από την επιδημία του covid-19, τόσο ως άτομα αλλά και ως μέλη του Κυπριακού Κέντρου Σκηνογράφων, Αρχιτεκτόνων και Τεχνικών Θεάτρου (OISTAT). Αυτή η επείγουσα βοήθεια είναι η ελάχιστη ανταπόδοση της κοινωνίας για το καλλιτεχνικό έργο που χρησιμοποιείται και προσφέρεται γενναιόδωρα από τους καλλιτέχνες έτσι ώστε να αμβλυνθούν οι συνέπειες του υποχρεωτικού εγκλεισμού και απομόνωσης του πληθυσμού.

Θεωρούμε όμως πολύ σημαντικό η παρούσα κρίση να χρησιμοποιηθεί ως μια ευκαιρία για συνολικό στοχασμό και συλλογική δράση για βελτίωση και αναβάθμιση των όρων με τους οποίους ασκούμε την τέχνη μας πράγμα που θα οδηγήσει στην αναβάθμιση και του ίδιου του παραγόμενου καλλιτεχνικού έργου. Αυτή είναι η στιγμή να μιλήσουμε για όλα όσα μας εμποδίζουν να ζήσουμε αξιοπρεπώς και να δημιουργήσουμε χωρίς εμπόδια. Για να αντιμετωπίσουμε την σημερινή κρίση δεν φτάνει να απαιτήσουμε μέτρα επιβίωσης αλλά πρέπει να στοχαστούμε πάνω σε ένα μέλλον όπως το θέλουμε για τις ζωές μας και την τέχνη μας.

Σε προηγούμενες συναντήσεις και συζητήσεις μας, έστω και με μεγάλες δυσκολίες οργάνωσης και συνέχειας, εντοπίσαμε και επιβεβαιώσαμε αυτό που βιώνουμε με συνεχόμενη ένταση στο κυπριακό θέατρο: Οι συνθήκες μέσα στις οποίες καλούμαστε να δημιουργήσουμε παρουσιάζουν μια συνεχή επιδείνωση τα τελευταία χρόνια.

Πιο συγκεκριμένα, εντοπίζουμε, μεταξύ άλλων, τα παρακάτω προβλήματα:

• ονομαστική μείωση των αμοιβών
• κατάργηση κάθε αποζημίωσης για εκτός έδρας εργασία
• σύνδεση της αμοιβής με το συνολικό προϋπολογισμό της παραγωγής (στη λογική ότι η αμοιβή είναι το ποσό που περισσεύει από τον προϋπολογισμό για σκηνικά και κοστούμια)
• ανάθεση στο σκηνογράφο/ενδυματολόγο καθηκόντων που δεν αντιστοιχούν στην ορθή επαγγελματική πρακτική και χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή ή αποζημίωση

Αντί να βελτιώνεται και να εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο παρατηρείται μια οπισθοδρόμηση. Εκτός από τις απολαβές που μειώνονται ραγδαία σε απόλυτους αριθμούς, το θεσμικό πλαίσιο και η θεσμική αναγνώριση (πνευματικά δικαιώματα) της συμβολής του σκηνογράφου στην θεατρική δημιουργία είναι εντελώς υποβαθμισμένη. Παρατηρείται συνεχής απαξίωση του ρόλου και του επαγγελματικού στάτους του σκηνογράφου και δεν λείπουν τα φαινόμενα ακόμα και σε καλλιτεχνικό επίπεδο να αμφισβητείται η ίδια ή αναγκαιότητα της ύπαρξης του σκηνογράφου σε μια θεατρική παραγωγή.

Εντοπίσαμε ιδιαίτερα τις δυσμενείς συνθήκες στις οποίες καλούνται να δουλέψουν και να δημιουργήσουν οι νεότεροι συνάδελφοι που είναι και πιο ευάλωτοι στις πιέσεις. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει ότι μόνο με συλλογικό τρόπο και συναδελφική αλληλεγγύη μπορούμε να θέσουμε αποτελεσματικά και με συνέπεια τα ζητήματα που μας απασχολούν και να αναζητήσουμε λύσεις.

Μέσα στην ζοφερή αυτή συγκυρία, απαιτώντας να ληφθούν άμεσα μέτρα για την επιβίωσή μας, εκφράζουμε τη θέληση και την αποφασιστικότητά μας να θέσουμε συλλογικά για συζήτηση αλλά και να προβάλλουμε όλα αυτά τα ζωτικής σημασία θέματα και προβλήματα. Με το τέλος της κρίσης θα επιδιώξουμε να φέρουμε τη συζήτηση στο κέντρο της θεατρικής κοινότητας της Κύπρου, στους θεσμικούς και πολιτειακούς φορείς υπεύθυνους για τη θεατρική ανάπτυξη και δημιουργία και θα καλέσουμε όλους αυτούς τους εταίρους να λάβουν θέση. Είμαστε πεπεισμένοι πως από μια τέτοια συζήτηση, ζύμωση ιδεών, δημοκρατικό διάλογο και αντιπαράθεση ο μόνος ωφελημένος θα είναι η κυπριακή θεατρική δημιουργία, το κυπριακό θέατρο και οι άνθρωποί του συνολικά.
Λευκωσία, Τετάρτη, 2 Απριλίου 2020

Οι σκηνογράφοι/ενδυματολόγοι:  Αγγελή Άγγελος, Ανδρέου Κωνσταντίνα, Αντωνόπουλος Σταύρος, Βασιλείου Άννυ, Γερολεμίδης Πάνος, Γεωργίου Εδουάρδος, Γεωργίου Μαρία, Γιάννου Γιώργος, Εμπεδοκλή Έλλη, Εσκιτζιάν Σόσε, Ζενιου Νικολ, Ιακώβου Πάνη, Ιωάννου Ελένη,  Κασουλίδου Θέλμα, Κατσούρη Έλενα, Καυκαρίδης Χάρης, Κούτα Μελίτα, Κυθραιώτου Ηλέκτρα, Κυρμίτση Αλίκη, Κωμοδρόμου Κατερίνα, Μακαρίου Θεοδώρα, Μανδρίδου Λυδία,  Μέσσιος Μάριος, Νατιώτης Κωνσταντίνος, Νεοκλέους Μάριος, Νικολαΐδου Μαρίνα,  Ολυμπίου Ρέα, Παρτζίλη Μαρίζα, Παρτζίλης Άντης, Πολυδώρου Κρίστη, Σοφοκλέους Σοφία, Τομάζου Σωσάννα, Τρουλιωτη Βασιλική, Τσελεπίδη Σεσίλια, Τσιαλή Τζίνα, Τσουλούπα Λίζα,  Ττακκα Κατερινα, Χατζηβασιλείου Μόνικα, Χατζηλουκά Μαρίνα

 

Βοηθήστε μας λοιπόν να διασφαλίσουμε ότι ο τομέας μας θα επιβιώσει και θα έχει ευκαιρίες ανάπτυξης, εξέλιξης και άνθησης

Τη στιγμή που η άνοιξη του 2020 ανακοίνωνε την άφιξη της, ολόκληρο το νησί κλειδώθηκε στο σπίτι. Αποσυνδεδεμένοι από φίλους, οικογένεια και τον έξω κόσμο ψάχνουμε, ακόμα και με παράθυρα ανοικτά, για μια ανάσα καθαρού αέρα. Και τη βρήκαμε στην τέχνη. Ο λάτρης του ρομαντισμού και των σκοτεινών ντοκιμαντέρ, ο εραστής των κωμωδιών, ο αναζητητής της συγκίνησης, ξεθάβουν αγαπημένες ταινίες, μοιράζονται βίντεο, μουσική και τέχνη μετατρέποντας τη θλίψη σε ομορφιά. Αυτά είναι τα έργα μας. Όλων εμάς που δημιουργούμε τέχνη. Αυτά είναι τα έργα που μας κρατούν συντροφιά για να ξεπεράσουμε τις δύσκολες και μονότονες στιγμές μιας ατελείωτης καθημερινότητας.

Καθώς η πανδημία του κορωνοϊού γρονθοκοπεί τις βιομηχανίες σε ολόκληρο τον κόσμο, είμαστε μια από τις ομάδες επαγγελματιών που πλήττεται ιδιαίτερα. Οι πλείστοι εργαζόμαστε με συμβόλαια μικρής διάρκειας που δεν ανανεώνονται και παρόλο που δεν μπορούμε να δουλέψουμε με τα υφιστάμενα μέτρα, δεν μας περιλαμβάνουν στους τομείς όπου υποχρεωτικά αναστέλλονται οι εργασίες, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να βοηθηθούμε από τα μέτρα της κυβέρνησης.

Για πόσο καιρό θα αντέξουμε χωρίς εισόδημα; Πώς θα καλύψουν οι μικρές εταιρίες τα έξοδα τους; Τι θα γίνει με τα άτομα που δεν έχουν συμπληρώσει έξι μήνες εργασίας και δεν δικαιούνται ανεργιακό επίδομα; Τι θα κάνουν τα άτομα που δεν μπορούν να αιτηθούν το ελάχιστον εγγυημένο εισόδημα; Αν κάποιος αντιμετωπίζει εργασιακές διαφορές, για πόσο καιρό μπορεί να επιβιώσει χωρίς εισόδημα;

Οι ασφαλιστικές εταιρίες δεν ασφαλίζουν συνεργεία και ηθοποιούς για την πανδημία. Ποιος θα εγγυηθεί την διασφάλιση της υγείας των εργαζομένων; Οι ταινίες μας έχουν ακυρωθεί και αυτές που προγραμματίζονται να γίνουν θα μετατεθούν πολύ αργότερα… άγνωστο πότε. Τι θα απογίνουν οι παραγωγοί, οι σκηνοθέτες οι σεναριογράφοι, διευθυντές φωτογραφίας, ηθοποιοί, μοντέρ, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι, ειδικοί σπέσιαλ και ψηφιακών εφέ, μακιγιέρ, κομμωτές, ηλεκτρολόγοι, ηχολήπτες, οπερατέρ, boomen, αμπιγιέρ, φροντιστές, μακινίστες, κατασκευαστές σκηνικών, κολορίστες; Δεν μπορούν να μείνουν άνεργοι.

Σε μια δυνατή οικονομία, οι καλλιτεχνικές και πολιτιστικές δραστηριότητες μπορούν να συμβάλλουν σε ένα αξιόλογο ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος ενός κράτους αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι οι τομείς της τέχνης και του πολιτισμού είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις οικονομικές επιπτώσεις σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Με τις ακυρωθείσες δημόσιες εκδηλώσεις και τις πηγές εσόδων για οργανισμούς και μεμονωμένους καλλιτέχνες, να μειώνονται δραματικά, είμαστε μεταξύ των πλέον επηρεασμένων τομέων. Ζητούμε λοιπόν τη στήριξη της πολιτείας με τον σχεδιασμό και υλοποίηση ενός προγράμματος οικονομικής ενίσχυσης έτσι ώστε οι εργαζόμενοι που αντιμετωπίζουν άμεσες δυσκολίες να μπορούν να στηριχθούν άμεσα.

Γιατί να μην παραδειγματιστούμε θετικά από άλλες χώρες που έσπευσαν να ενισχύσουν οικονομικά το κομμάτι του Πολιτισμού; Αναμένουμε από το κράτος να αντιληφθεί την ιδιαιτερότητα του τομέα μας και να επιτρέψει την πλήρη αναστολή εργασιών για την ασφάλεια όλων μας.

Ζητούμε πρόσβαση σε προγράμματα ανεργίας ή παροχές κοινωνικής πρόνοιας που προορίζονται για άτομα χωρίς εισόδημα που δεν έχουν δικαιώματα επί παροχών ανεργίας.

Ζητούμε εξασφάλιση ειδικού επιδόματος και ασφάλειας για άτομα που δεν εμπίπτουν στα υφιστάμενα μέτρα και αξιοποίηση ανεκμετάλλευτων κονδυλίων από υπάρχοντα κονδύλια για τον Πολιτισμό προς την ενίσχυση των κινηματογραφικών παραγωγών.

Ζητούμε εξασφάλιση μελλοντικών εργασιών, συμπεριλαμβανομένης της εναλλακτικής απασχόλησης εντός ή εκτός του τομέα και ενίσχυση του ταμείου για τον κινηματογράφο για την ανάκαμψη της οπτικοακουστικής βιομηχανίας.

Η επιβίωση της οπτικοακουστικής βιομηχανίας εξαρτάται εξολοκλήρου από τις ενέργειες σας. Βοηθήστε μας λοιπόν να διασφαλίσουμε ότι ο τομέας μας θα επιβιώσει και θα έχει ευκαιρίες ανάπτυξης, εξέλιξης και άνθησης για να συνεχίσουμε να δημιουργούμε.

Οι τέχνες αγκαλιάζουν, εκφράζουν και ορίζουν την ψυχή ενός πολιτισμού. Ένα έθνος χωρίς τέχνες θα ήταν ένα έθνος που σταμάτησε να ονειρεύεται. Που έχει χάσει το ενδιαφέρον του για το παρελθόν, χωρίς καμία περιέργεια για το μέλλον.

Ίσως αυτή η τόσο φοβερή, δυσοίωνη άνοιξη του 2020 μπορεί να γίνει λίγο πιο αισιόδοξη με τη στήριξη σας.

Δ.Σ. Ένωσης Σκηνοθετών Κύπρου

Λευκωσία, 7 Απριλίου 2020