Του Σταύρου Παπαδούρη*
Ζούµε σε έναν πολύπαθο, αλλά ευλογηµένο τόπο, στο χρυσοπράσινο φύλλο της Μεσογείου, την Κύπρο µας. Έναν τόπο µε γόνιµα παραγωγικά εδάφη και αυξηµένη ηλιοφάνεια. Κι όµως, η εξάρτησή µας σε γεωργικά προϊόντα και ενέργεια, µας οδηγεί µε µαθηµατική ακρίβεια σε χειρότερες µέρες, τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονοµικά.
Αυτή η εξάρτηση σε αγαθά πρώτης ανάγκης επιβεβαιώνεται µε τραγικό τρόπο, σε σχέση µε τη συνεχόµενη αυξητική πληθωριστική τάση ανά το παγκόσµιο, ως απότοκο της πρόσφατης εισβολής στην Ουκρανία. Σε λιγότερο από ένα µήνα έχουµε βιώσει υπέρµετρες αυξήσεις σε ένα µεγάλο φάσµα προϊόντων µε αποκορύφωµα τις απανωτές αυξήσεις στα καύσιµα και τα σιτηρά.
Η ακρίβεια δεν είναι ένα νέο φαινόµενο στην Κύπρο, αφού ήδη µαστίζει τα κυπριακά νοικοκυριά εδώ και τουλάχιστον µια δεκαετία. Είναι δυσβάσταχτες οι πάγιες υποχρεώσεις στις µέρες µας. Ακριβή αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ακριβά υλικά αγαθά πρώτης ανάγκης, πρόστιµα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη µη συµµόρφωση της Κύπρου για παραγωγή ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και ακριβά καύσιµα είναι µόνο µερικά από τα χαράτσια που έχει να πληρώσει ένα νοικοκυριό κάθε µήνα.
Όλα αυτά παραµένουν διαχρονικά παράλληλα µε τους πολύ χαµηλούς µισθούς σε σχέση µε το κόστος ζωής.
∆εν νοείται σε µια γη που µπορεί δυνητικά να έχει µεγαλύτερη συνεισφορά στο ΑΕΠ από τον πρωτογενή τοµέα, να είναι σήµερα περίπου στο 3%, µε τη γεωργία να είναι περίπου στο 0,9%. Το αποτέλεσµα είναι να προµηθεύεται η χονδρική αγορά γεωργικά προϊόντα από άλλες χώρες και έτσι να χάνονται σηµαντικά κεφάλαια από την τοπική οικονοµία.
Η κυπριακή γη µπορεί να παράγει το δικό της σιτάρι, τα δικά της λαχανικά και φρούτα, τις δικές της ζωοτροφές. Μάλιστα, η ευλογηµένη γη µας είναι η πιο ιδανική -µεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης- για βιολογική καλλιέργεια.
∆υστυχώς, όµως, το κράτος δεν αξιοποίησε ποτέ αυτή τη δυναµική, που θα είχε τριπλό όφελος για τον τόπο µας, τη µείωση της ανεργίας, την αύξηση συνεισφοράς στο ΑΕΠ και φυσικά την ανάπτυξη ενός υγιούς τρόπου κατανάλωσης τροφής.
Οι έµποροι, όµως, είτε προτιµούν είτε εξαναγκάζονται να προσφεύγουν σε εισαγωγές, αντί να απευθύνονται σε ντόπιους παραγωγούς. ∆εν έχουν δοθεί ούτε τα ανάλογα κίνητρα ούτε και η κατεύθυνση, βλέπετε. Χρειάζεται πρωτοβουλία, κυρίως από την εκτελεστική εξουσία. Μια πρωτοβουλία που δεν θα εξυπηρετεί συµφέροντα εταίρων και ηµετέρων, αλλά τα συµφέροντα των απλών πολιτών, του λαού.
Ενέργεια, ένα τεράστιο κεφάλαιο για το οποίο ο απλός φορολογούµενος Κύπριος πολίτης πληρώνει αδρά τις καθυστερήσεις της κυβέρνησης για την ενίσχυση ενός δικτύου ΑΠΕ. Είµαστε ένα νησί µε αυξηµένη ηλιοφάνεια.
Κι όµως η αξιοποίηση του ήλιου είναι αδικαιολόγητα ανεπαρκής. Πώς µπορεί εν έτει 2022 να χρησιµοποιούµε ακόµα µαζούτ για την παραγωγή ενέργειας; Πώς µπορεί εν έτει 2022 να µην έχουµε σύστηµα αποθήκευσης της ηλιακής ενέργειας και για το βράδυ;
Πώς µπορεί εν έτει 2022 να πληρώνουν οι καταναλωτές το χαράτσι της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας αντί να πληρώνουν φθηνή οικολογική ενέργεια; Πώς µπορεί εν έτει 2022 να πληρώνει η Κύπρος για αγορά ρύπων και πρόστιµα για τη µη επίτευξη των στόχων που συναποφάσισαν τα όργανα της Ε.Ε.;
Υπάρχουν λύσεις, τις γνωρίζουµε όλοι, σε τεχνοκρατικό και πολιτικό επίπεδο. Πρωτοβουλία είναι που χρειάζεται. Πρωτοβουλία για γενική απεξάρτηση. Πρωτοβουλία για αποφυγή άλλων καθυστερήσεων, έτσι ώστε να πιάσουµε το στόχο της ΕΕ για µείωση των εκποµπών αερίων θερµοκηπίου, κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 (Fit for 55).
Πρέπει σύσσωµη η Πολιτεία να κατανοήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Η ενεργειακή και σιτιστική αυτονοµία είναι µονόδροµος για την οικονοµική και περιβαλλοντική βιωσιµότητα του τόπου µας.
*Βουλευτής, Κίνηµα Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy