Ανάγκη Παιδείας που να προάγει την επανένωση

Του Αντρου Καυκαλιά*

Σε μια σύγχρονη πολυπολιτισμική κοινωνία, όπως εξελίσσεται η κυπριακή και σε ένα πλαίσιο επιβεβλημένης πολιτικής συνύπαρξης και πολιτιστικής σύγκλισης, θεωρώ κρίσιμο για το μέλλον του τόπου να αναπτυχθεί κουλτούρα και να υιοθετηθούν πολιτικές που να υπερβαίνουν την προστασία του εθνολογικού χαρακτήρα της όποιας κοινότητας και συνάμα να δημιουργούν ιστούς συνοχής, πέρα και πάνω από κοινοτικές προελεύσεις, θρησκευτικές πεποιθήσεις και άλλα συναφή.

Σαφώς, αυτό το πλαίσιο πρέπει να σέβεται και να καλλιεργεί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κάθε κοινότητας, αλλά την ίδια ώρα θα πρέπει να αξιοποιεί τα κοινά πολιτισμικά στοιχεία, να δίνει έμφαση στην κοινή ιστορία και στους κοινούς αγώνες Ε/κ και Τ/κ.

Βασικός φορέας πραγμάτωσης των αλλαγών μπορεί και πρέπει να είναι η Παιδεία. Μια Παιδεία βαθιά ανθρώπινη και πλέρια δημοκρατική, βαθιά ανεκτική και απόλυτα πλουραλιστική. Μια Παιδεία υπερβατική, συναινετική, η οποία να διασφαλίζει την άσκηση ελευθερίας, να καταργεί φραγμούς, να προάγει αξίες οικουμενικές και πανανθρώπινες. Μια Παιδεία που να καλλιεργεί την ενότητα και όχι το διαχωρισμό, τη σύνθεση και όχι την αποσύνθεση. Μια Παιδεία που να καθιστά ανέφικτη την επανάληψη των όποιων λαθών του παρελθόντος.

Είναι ευρέως αποδεκτό πως διαχρονικά η εκπαίδευση αποτέλεσε καταλυτικό στοιχείο στη διαμόρφωση και την ανάπτυξη εθνικής συνείδησης. Ενα όμως είναι η καλλιέργεια εθνικής συνείδησης κι άλλο η καλλιέργεια εθνικιστικών και ρατσιστικών συμπεριφορών.

Ο κατάλληλος προγραμματισμός και η ανάπτυξη των κατάλληλων δομών για τη δημιουργία μιας κυπριακής συνείδησης και στις δύο κοινότητες είναι ο μοναδικός δρόμος για την επίτευξη της ειρήνης και τη διασφάλιση της γεωπολιτικής σταθερότητας στην Κύπρο του 21ου αιώνα.

Η ανάπτυξη μιας κοινής ταυτότητας δεν προϋποθέτει κατ’ ανάγκην αποκοπή των δύο κοινοτήτων από το ιστορικό τους παρελθόν και τις εθνικές τους καταβολές. Ορθά λοιπόν αποφάσισε η κυβέρνηση τη σύσταση και λειτουργία τεχνικής επιτροπής για την εκπαίδευση.

Δυστυχώς όμως, την ίδια στιγμή μια πλειάδα από άλλες κυβερνητικές αποφάσεις και στοχεύσεις δεικνύουν την αντιφατικότητα και το αλλοπρόσαλλο των προσανατολισμών αυτής της διακυβέρνησης.

Εχουμε στον αντίποδα των προαναφερθέντων, το «ξήλωμα» της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και την ακύρωση των όσων προοδευτικών στοιχείων εμβολίαζαν το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Εχουμε το ιδεολογικό ξεκαθάρισμα και την επιβολή ενός μονοκομματισμού που επιχειρείται μέσα από τη διδακτέα ύλη των αναλυτικών προγραμμάτων. Εχουμε το εγχείρημα παραχάραξης της ιστορικής αλήθειας.

Ολα αυτά όχι μόνο δεν προάγουν τη συνοχή μεταξύ των δύο κοινοτήτων, αλλά συνάμα καλλιεργούν και τη διχόνοια εντός της ε/κ κοινότητας.

Επιπλέον:

– Πώς γίνεται το Υπουργείο Παιδείας να καθορίζει ως υπό έμφαση στόχο για τη φετινή χρονιά την ευαισθητοποίηση των μαθητών κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας και την προώθηση της ισότητας και του σεβασμού και από την άλλη, σχολική μονάδα να απαγορεύει τη συμμετοχή δικοινοτικής χορωδίας σε εκδήλωση εντός του σχολικού χώρου;

– Πώς γίνεται στον άλλο υπό έμφαση στόχο για τους αγώνες του κυπριακού λαού να απουσιάζουν τα διδάγματα από τους αγώνες για δημοκρατία και κοινωνική δικαιοσύνη;

– Πώς θα προετοιμάσουν οι κυβερνώντες την κοινωνία για τη λύση του Κυπριακού όταν οι ίδιοι κινούνται μέσα σε ένα πλέγμα παλινδρομήσεων και υπαναχωρήσεων;

Είναι επιτακτική ανάγκη λοιπόν, όπως η πολιτεία, σταθερά και με συνέπεια, αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, εντός και εκτός του εκπαιδευτικού συστήματος για τη δημοκρατική διαπαιδαγώγηση της νεολαίας και την προετοιμασία της, αλλά και της κοινωνίας ολόκληρης για την προοπτική της λύσης και της ειρηνικής συμβίωσης Ε/κ και Τ/κ στο πλαίσιο μιας ελεύθερης, επανενωμένης, ομοσπονδιακής και ευημερούσας Κύπρου.

*Βουλευτής ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, υποψήφιος βουλευτής Λεμεσού