Χάος στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας

Πράματα και θάματα διαπιστώνει ο Γενικός Ελεγκτής στην ειδική έκθεσή του για το 2016

Της Μαρίνας Κουμάστα

Το χάος και την αναρχία που επικρατεί στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας βγάζει στην επιφάνεια η ειδική έκθεση του Γενικού Ελεγκτή για το 2016, με τον Υπουργό Υγείας να καλεί τη Γενική Διευθύντρια και τη Διευθύντρια Ιατρικών Υπηρεσιών να δώσουν απαντήσεις, αφού μελετήσουν ενδελεχώς την έκθεση, «για να ενημερωθεί καλύτερα ο κόσμος».

Λίστες αναμονής για συγκεκριμένες εξετάσεις που φτάνουν τους 88 μήνες, 2 χειρουργεία «κλειστά», κενά και αδυναμίες στην είσπραξη τελών με τα καθυστερημένα έσοδα του νοσοκομείου να ξεπερνούν τα 10 εκ. ευρώ, ιατρικοί φάκελοι που κάνουν φτερά και αναλώσιμα στις αποθήκες ληγμένα από το 2013(!) είναι μόνο μερικές από τις διαπιστώσεις του Γενικού Ελεγκτή στην έκθεσή του για το νοσοκομείο της πρωτεύουσας για το 2016. Ο κατάλογος όμως με τις διαπιστώσεις του Οδυσσέα Μιχαηλίδη δεν σταματά στα πιο πάνω. Ιατρικός εξοπλισμός εκατομμυρίων σε αδράνεια, οφειλές που ξεπερνούν το ένα εκατομμύριο ευρώ από τον διαχειριστή της καφετέριας, μη αξιοποίηση του χειρουργικού χρόνου κατά το πρωινό ωράριο και αδυναμία από πλευράς του Υπουργείου Υγείας ελέγχου της παραγωγικότητας του προσωπικού, παρεμβάσεις στις λίστες αναμονής, συμπεριλαμβάνονται επίσης στον κατάλογο με τις διαπιστώσεις του Γενικού Ελεγκτή. Η θλιβερή εικόνα που επικρατεί στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, που στην ουσία αποτυπώνει τη γενικότερη κατάσταση του δημοσίου τομέα της Υγείας, επιβεβαιώνει στην ουσία την αδιαφορία που επιδεικνύουν οι αρμόδιοι στα σοβαρά ζητήματα της Υγείας, τις διαχρονικές ελλείψεις και τα κενά που υπάρχουν στο σύστημα αλλά και την προχειρότητα με την οποία λαμβάνονται τα διορθωτικά μέτρα.

Ο Υπουργός Υγείας, Γιώργος Παμπορίδης, κληθείς να σχολιάσει την έκθεση, είπε πως «καταδεικνύεται εμφανώς η αδήριτη ανάγκη της ταχείας εισαγωγής της αυτονόμησης η οποία θα θέσει τέρμα σε αυτές τις ανεπάρκειες, θα τοποθετήσει διευθυντικές ομάδες στο κάθε νοσοκομείο προκειμένου να μπορεί να ελεγχθεί και θα λειτουργήσει όπως πρέπει με χρηστό τρόπο η κάθε νοσοκομειακή μονάδα της χώρας».

Περιμένοντας χρόνια…

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην έκθεση για τις λίστες αναμονής που αφορούν τις διάφορες εξετάσεις, επεμβάσεις κ.λπ. Κατά την ημερομηνία λήψης των στοιχείων από το νοσηλευτήριο ο χρόνος αναμονής των ασθενών ήταν:

-Για τη διενέργεια επέμβασης στο αγγειοχειρουργικό 56 μήνες.

-Στο γναθοπροσωποχειρουργικό 76 μήνες.

-Στο μικρό χειρουργείο 40 μήνες.

-Στο νευροχειρουργικό 41 μήνες.

-Στο ορθοπεδικό 88 μήνες.

-Στο ακουολογικό 61 μήνες.

-Στη χειρουργική 88 μήνες.

Για εξέταση από γαστρεντερολόγο υπάρχει χρόνος αναμονής περίπου 10 μήνες, για εξέταση από ορθοπεδικό υπάρχει χρόνος αναμονής 5 μήνες, για εξέταση από νευροχειρουργό υπάρχει χρόνος αναμονής 8 μήνες.

«Αόρατο χέρι» αλλάζει τη σειρά ασθενών στις λίστες

Συμβαίνει ωστόσο και το εξής παράδοξο: Από την κατάσταση που εξασφάλισε η Ελεγκτική Υπηρεσία παρατηρήθηκε ότι γίνονται παρεμβάσεις στις μηχανογραφημένες λίστες αναμονής.

Συγκεκριμένα φαίνεται να γίνονται αλλαγές στις ημερομηνίες εγγραφής των ασθενών στις λίστες και στην ένδειξη ρουτίνα/επείγον. Σύμφωνα με την εν λόγω κατάσταση, κατά τη διάρκεια του 2016, φαίνεται να έγιναν 333 αλλαγές και αφορούσαν κυρίως το ακτινολογικό εργαστήριο και την ορθοπεδική κλινική. Το 2017, μέχρι την ημερομηνία διεξαγωγής του ελέγχου, έγιναν 102 αλλαγές. Και στο πιλοτικό πρόγραμμα υπερωριακής απασχόλησης του προσωπικού των νοσοκομείων όμως, ο Γενικός Ελεγκτής εντοπίζει το «αόρατο χέρι» το οποίο παρεμβαίνει στις λίστες και αλλάζει τη σειρά προτεραιότητας των ασθενών.

Συγκεκριμένα αναφέρει ότι ενώ στη λίστα αναμονής της Ορθοπεδικής Κλινικής περιλαμβάνονται ασθενείς που εγγράφηκαν το 2011 και 2013 με την ένδειξη επείγον ή υπερεπείγον, εντούτοις επιλέχθηκαν να χειρουργηθούν στο πρόγραμμα υπερωριακά, ασθενείς που είχαν εγγραφεί στη λίστα αναμονής το 2015 και 2016.

Τρωτό το πρόγραμμα υπερωριακής απασχόλησης

Γενικότερα για το πρόγραμμα υπερωριακής απασχόλησης του προσωπικού των νοσοκομείων, ο Ελεγκτής κάνει λόγο για διασπάθιση δημοσίου χρήματος και κακοδιαχείριση και αναφέρεται ενδεικτικά στις χειρουργικές επεμβάσεις εντός και εκτός των συνήθων ωρών εργασίας. Κάνει λόγο για τις επεμβάσεις της Ορθοπεδικής Κλινικής κατά τον Δεκέμβριο 2016, όπου παρατηρήθηκε ότι σε κάποιες περιπτώσεις δεν φαίνεται να αξιοποιείται κατάλληλα ο χειρουργικός χρόνος κατά τις συνήθεις ώρες εργασίας (πρωινές ώρες).

Εντοπίστηκαν, όπως σημειώνει, περιπτώσεις κατά τις οποίες ο χρόνος από τη στιγμή της εισαγωγής του ασθενούς στο χειρουργείο μέχρι την ώρα διασωλήνωσής του από τον αναισθησιολόγο, έφθασε μέχρι και τα 60 λεπτά. Ο αντίστοιχος χρόνος για την ίδια διαδικασία για τις χειρουργικές επεμβάσεις που έγιναν εκτός ωρών εργασίας (υπερωριακά) έφθασε μόνο μέχρι τα 30 λεπτά.

Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης χαρακτηρίζει ως την κυριότερη αδυναμία του προγράμματος το γεγονός ότι τα κίνητρα τα οποία το Υπουργείο Υγείας συμφώνησε με τους ιατρούς για να εργάζονται το απόγευμα, δεν συνοδεύτηκαν από αποτελεσματικά μέτρα διασφάλισης της παραγωγικότητάς τους κατά τις πρωινές ώρες. «Τούτο, σε συνδυασμό με την ανυπαρξία ικανοποιητικού συστήματος ελέγχου του χρόνου προσέλευσης και αποχώρησης, κατέστησε το όλο πρόγραμμα τρωτό σε εκμετάλλευση από όποιον επιθυμούσε να υποαπασχολείται το πρωί και να μεταφέρει την εργασία του το απόγευμα ώστε να πληρώνεται υπερωριακά», επισημαίνει χαρακτηριστικά.

Αναλώσιμα ληγμένα στις αποθήκες και σύστημα… διακοσμητικό

Στο μεταξύ, διακοσμητικό στοιχείο φαίνεται να αποτελεί το μηχανογραφικό σύστημα SAP, το οποίο έχει τεθεί σε λειτουργία στο νοσοκομείο από τον Ιούλιο του 2009 και μέχρι σήμερα δεν χρησιμοποιείται από τους θαλάμους (εκτός από την κλινική επεμβατικής καρδιολογίας) για σκοπούς ενημέρωσης της έκδοσης των αποθεμάτων των αναλωσίμων. Η διοίκηση του Νοσοκομείου Λευκωσίας, όπως αναφέρει, δεν λαμβάνει κανένα μέτρο. Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης σημειώνει επιπρόσθετα ότι η προκήρυξη προσφοράς για αγορά αναλωσίμων δεν μπορεί να τεκμηριωθεί κατάλληλα εφόσον η διεύθυνση του Νοσοκομείου και το Υπουργείο Υγείας δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν το πραγματικό απόθεμα των αναλωσίμων.

Ως αποτέλεσμα, ενώ υπάρχουν διαθέσιμα αποθέματα, προκηρύσσονται διαγωνισμοί και αγοράζονται νέες ποσότητες αποθεμάτων, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να παραμείνουν στις αποθήκες μέχρι τη λήξη τους. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελούν οι μεγάλες ποσότητες ληγμένων αναλωσίμων που εντοπίστηκαν στον χειρουργικό θάλαμο το 2013 και έκτοτε βρίσκονται στην αποθήκη…

Γενικότερα, ο Ελεγκτής εντοπίζει ανεπάρκειες στη φύλαξη των αναλωσίμων στους χώρους της αποθήκης, καθώς και ότι δεν υπάρχει διαδικασία παρακολούθησης της ημερομηνίας λήξης τους στους διαφόρους θαλάμους. Παρατηρεί επίσης ότι στους χώρους των χειρουργείων εξακολουθεί να βρίσκεται σημαντικός αριθμός εμφυτευμάτων ολικής αρθροπλαστικής γονάτων και δακτύλων, με ελλιπείς σειρές, των οποίων η ημερομηνία λήξης έχει παρέλθει και, παρ’ όλο ότι έχουν περάσει χρόνια, δεν έχουν ακόμα δρομολογηθεί διαδικασίες καταστροφής τους.

Ραντεβού και φάρμακα σε ασθενείς… φαντάσματα

Ενδελεχώς κατά το 2016 ο Γενικός Ελεγκτής εξέτασε καταγγελίες που αφορούσαν δύο ιατρούς του Νοσοκομείου Λευκωσίας. Πρόκειται για ιατρό της Παθολογικής Κλινικής και για ιατρό της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας. Για τον ιατρό της Παθολογικής Κλινικής ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης αναφέρει ότι επισκέπτεται το χώρο ιδιωτικού ιδρύματος κάθε βδομάδα και στην ιστοσελίδα του ιδρύματος αναφέρεται ότι «είναι καθήκον κατά τη διάρκεια του 24ώρου για άμεση ανταπόκριση σε έκτακτα περιστατικά».

Ο εν λόγω ιατρός, σύμφωνα πάντα με τον Γενικό Ελεγκτή, από τη θέση του στο Νοσοκομείο Λευκωσίας «δημιουργούσε μελλοντικά εικονικά ραντεβού εξωτερικών ασθενών, τα οποία χρησιμοποιούσε σε προγενέστερη ημερομηνία για να συνταγογραφεί φάρμακα ή να εκδίδει παραπεμπτικά για διενέργεια εργαστηριακών αναλύσεων.

Οι ασθενείς δεν είχαν ποτέ εγγραφεί στα εξωτερικά ιατρεία του νοσοκομείου κατά την ημερομηνία της έκδοσης της συνταγής και δεν είχαν καταβάλει τα σχετικά τέλη που προβλέπονται στους κανονισμούς». Φαίνεται, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης, ότι «για την περίοδο 2009-2017, σε 259 περιπτώσεις εκδόθηκαν από τον ιατρό συνταγές φαρμάκων χωρίς να γίνει επίσκεψη του ασθενούς την ημέρα του ραντεβού. Σε ό,τι αφορά τις παραγγελίες αναλύσεων/εξετάσεων φαίνεται ότι έγιναν 7.623 παραγγελίες για την περίοδο 20082017». Η Ελεγκτική Υπηρεσία απέστειλε επιστολή στον Γ. Εισαγγελέα με τα αποτελέσματα της έρευνάς του για διερεύνηση του ενδεχομένου διάπραξης ποινικών αδικημάτων.