Σχολεία με βούλα αρχιεπισκοπική

Της Ελένης Μαύρου

Πέρασε στο ντούκου (αναμενόμενο βέβαια) η ανακοίνωση της Ιεράς Συνόδου ότι αρχίζουν τη λειτουργία τους παιδοκομικοί σταθμοί της Αρχιεπισκοπής, ενώ στη συνέχεια θα προχωρήσει η λειτουργία νηπιαγωγείων, δημοτικών, γυμνασίων και λυκείων.

Χρειάζεται να πω ότι δεν βρέθηκε αρμόδιος να σχολιάσει την ανακοίνωση; Ούτε καν για το αν έχουν ακολουθηθεί οι τυπικές διαδικασίες που προβλέπει ο νόμος.

Θα θυμάστε ότι τα σχέδιά του αυτά ανακοίνωσε ο Αρχιεπίσκοπος πέρυσι, σε τηλεοπτική εκπομπή του Mega Κύπρου, όπου εξήγγειλε τη λειτουργία σχολείων, γιατί «ως κοινωνία έχουμε ξετσιπωθεί και πρέπει να υπερπηδήσουμε μερικές ανωμαλίες» (αναφερόταν στην ομοφυλοφιλία). Ούτε και τότε υπήρξε σχόλιο από τους κυβερνώντες.

Ένα χρόνο πριν ανακοίνωνε την ίδρυση Θεολογικής Σχολής που στόχο θα είχε να στελεχώσει τόσο την Εκκλησία όσο και τη Μέση Εκπαίδευση με κληρικούς Θεολόγους (το ποιοι και πώς θα διδάσκουν τα παιδιά του κόσμου δεν είναι η Πολιτεία που το αποφασίζει;). Ούτε γι’ αυτό υπήρξε σχόλιο από το αρμόδιο Υπουργείο.

Έσπευσαν όμως πολλοί, πριν δυο βδομάδες, να χειροκροτήσουν τις κινητοποιήσεις των Τουρκοκυπρίων ενάντια στις πολιτικές εξισλαμισμού των κατεχομένων που ακολουθεί η τουρκική κυβέρνηση, με αιχμή του δόρατος την παιδεία.

Το ότι ο Αρχιεπίσκοπος έχει άποψη επί παντός επιστητού το ξέρουμε. Αδυναμία του βέβαια το Κυπριακό και η οικονομία. Άποψη έχει και για την εξωτερική μας πολιτική (θυμάστε που κάλεσε την κυβέρνηση να ανακαλέσει τον Αμερικάνο πρέσβη) αλλά και για τα εργασιακά θέσμια -ρωτήστε τους εργαζομένους στην ΚΕΟ («να προσγειωθούν, αλλιώς θα προσγειωθούν ανώμαλα») και το MEGA («θα το κλείσω», τους απειλούσε, όταν αποφάσιζαν να οργανωθούν σε συντεχνίες).

Ο κατάλογος της εκκλησιαστικής παρέμβασης, θεσμικής ή μη, σε πολιτειακά ζητήματα είναι μεγάλος. Και στην παιδεία όμως;

Θα μου πείτε, η παρέμβαση της Εκκλησίας στα σχολεία δεν είναι καινούργιο φαινόμενο και είναι καλά γνωστή. Εδώ έκθεση της Αρχής κατά των Διακρίσεων αναφορικά με το σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας στα σχολεία Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης, καταλήγει στο συμπέρασμα: «Δυστυχώς, οι πρακτικές που μέχρι σήμερα εφαρμόζονται από το Υπουργείο Παιδείας δεν διασφαλίζουν την ουδετερότητα της Πολιτείας, αλλά αντίθετα θέτουν εμπόδια στο σεβασμό της ελευθερίας σκέψης, έκφρασης και συνειδήσεως στο σχολικό περιβάλλον». Είναι γνωστό ακόμα ότι κατά καιρούς ο διορισμός Υπουργού Παιδείας έπρεπε να έχει την έγκριση του Αρχιεπισκόπου. Ο νυν Υπουργός Παιδείας, μάλιστα, έχει δημόσια εγκωμιάσει «τη θετική συμβολή της Εκκλησίας της Κύπρου στα εκπαιδευτικά δρώμενα του τόπου». Άστε τους εκκλησιασμούς, τα προσκυνήματα και πολλά άλλα.

Το προκλητικό με τις νέες εξαγγελίες είναι το γεγονός ότι ο ένας τουλάχιστον παιδοκομικός σταθμός που θα διαχειρίζεται η Αρχιεπισκοπή ήταν μέχρι χτες δημόσιος! Αυτή είναι η αντίληψη των κυβερνώντων για στήριξη και αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου;

Είναι καιρός να συζητήσουμε ως κοινωνία το πόσο συμβατές μπορεί να είναι η θρησκεία και η κοινωνική δημοκρατία. Από τη στιγμή που θεμέλιο της πραγματικής δημοκρατίας είναι η αμφισβήτηση και ο διάλογος, πώς μπορεί η δημοκρατία να συμβαδίζει με κλειστά συστήματα ιδεών, θρησκευτικών δογμάτων ή και μυστικιστικών πεποιθήσεων; Πώς μπορούμε να επιτρέπουμε ακόμα στο συντηρητισμό της Εκκλησίας να επιβάλλεται στις οικογενειακές σχέσεις, τις προκαταλήψεις ενάντια στους ομοφυλόφιλους, την υποτίμηση σε βάρος της γυναίκας;

Είναι καιρός να συζητήσουμε, ως σύγχρονο κράτος, αν μια «κοσμική» εξουσία δικαιούται να παραχωρεί κομμάτι των αρμοδιοτήτων της σε μια «πνευματική» εξουσία.