Τα χειρότερα έπονται για τους εργαζομένους

Κατά το 2018, μεταξύ των 16 πιο ανεπτυγμένων χωρών της ΕΕ, η Κύπρος θα είναι η χώρα με το μεγαλύτερο παραγωγικό χάσμα

Του Σπύρου Σωτηρίου

Αποκαλυπτικά για την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα μας, τη φτωχοποίηση των πολλών και την αύξηση του χάσματος της κοινωνικής ανισότητας είναι τα στοιχεία της Έκθεσης του Ινστιτούτου Εργασίας Κύπρου (ΙΝΕΚ-ΠΕΟ) για την «Οικονομία και Απασχόληση 2017» η οποία παρουσιάστηκε χθες.

• Κατά το 2018, μεταξύ των 16 πιο ανεπτυγμένων χωρών της ΕΕ, η Κύπρος θα είναι η χώρα με το μεγαλύτερο παραγωγικό χάσμα, δηλαδή η χώρα η οποία θα εξαντλήσει περισσότερο από κάθε άλλη τα περιθώρια που διαθέτει για να μην οδηγηθεί σε μακροοικονομικές ανισορροπίες.

• Επίσης, ο δείκτης Gini ο οποίος καταδεικνύει το μέγεθος των ανισοτήτων μιας κοινωνίας φανερώνει για την Κύπρο διεύρυνση, η οποία ήταν η πιο ραγδαία σε ποσοστό σε όλη την ΕΕ.

• Σύμφωνα με τον Δείκτη Κοινωνικής Δικαιοσύνης του Bertelsmann Stiftung, o οποίος συνυπολογίζει 44 επιμέρους κοινωνικούς δείκτες όπως την αγορά εργασίας, τη φτώχεια, την κοινωνική συνοχή, εκπαίδευση, υγεία κ.ά., για το 2017 η Κύπρος καταλαμβάνει την 21η θέση των 28 χωρών της Ε.Ε. και είναι κατά πολύ χαμηλότερος από αυτόν που θα μπορούσε να δικαιολογήσει το επίπεδο ανάπτυξης της χώρας.

• Σημαντικό στοιχείο της Έκθεσης είναι επίσης το ποσοστό των μισθωτών που απειλούνταν από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό το 2015. Το ποσοστό ανήλθε σε 17,5% σε σχέση με 13% το 2009. Στη διάρκεια της κρίσης σε κάθε δύο εργαζομένους φτωχούς προστέθηκε και ένας τρίτος. Αυτό το στοιχείο αποτελεί ένδειξη ότι στην Κύπρο υπάρχει πλέον μια κατηγορία ανθρώπων που ενώ εργάζονται, βρίσκονται σε κατάσταση φτώχειας λόγω χαμηλών απολαβών.

• Παράλληλα, η Κύπρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις ελάχιστες χώρες μεταξύ των περισσότερο προηγμένων χωρών της ΕΕ στις οποίες υπήρξαν ιστορικά υψηλές μειώσεις της αγοραστικής δύναμης των μέσων μισθών, αφού καταγράφεται υποχώρηση στο επίπεδο του 2002.

• Αντιθέτως, το εισόδημα του κεφαλαίου παρέμεινε σταθερό. Η αναδιανομή εισοδήματος από την εργασία στο κεφάλαιο επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι μόνο το 50% από τις μειώσεις στους μισθούς μετατράπηκε σε μείωση των τιμών. Το υπόλοιπο 50% μετατράπηκε σε αυξήσεις των κερδών.

• Επίσης, το 25% των πιο εύπορων στην Κύπρο ιδιοποιήθηκε το 2016 το μισό περίπου εισόδημα της χώρας και το 25% των λιγότερων εύπορων, μόλις το ένα δέκατο.

• Με βάση το ποσοστό ανεργίας και υποαπασχόλησης σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Γραφείου Εργατικών Στατιστικών των ΗΠΑ, κατά τη διετία 2013-2014, ένα στα τέσσερα άτομα που επεδίωκαν ή επιθυμούσαν να εργαστούν, αναγκάζονταν να βρίσκονται σε κατάσταση ανεργίας ή υποαπασχόλησης, ενώ κατά το 2017 παρέμεναν σε κατάσταση ανεργίας ή υποαπασχόλησης ένα στα πέντε άτομα.

Νέα μέτρα μετά τις προεδρικές εκλογές

Στην εκτίμηση ότι μετά από τις προεδρικές εκλογές τα ξένα κέντρα θα επιστρέψουν στη χώρα μας και θα απαιτήσουν νέα μέτρα για την οικονομία προέβη ο Ηλίας Ιωακείμογλου, επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕΚ προβαίνοντας στην παρουσίαση της Έκθεσης.

Ο κ. Ιωακείμογλου είπε ότι την προηγούμενη τριετία παρατηρήθηκε ανάκαμψη με γρήγορους ρυθμούς, η οποία ωστόσο από δω και πέρα θα ξεκινήσει να επιβραδύνεται με αποτέλεσμα να γίνουν πιο εμφανείς οι ανισορροπίες.

Ανέφερε ότι τα τελευταία τρία χρόνια υπήρξε χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής και αυτό προϊδεάζει ότι τη χαλάρωση θα διαδεχθεί μια νέα δημοσιονομική προσπάθεια για αύξηση των πλεονασμάτων. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «η κυβέρνηση έδωσε ώθηση στην οικονομία με δανεικά από το μέλλον για να επανέλθει μετά και πάλι με μέτρα λιτότητας».

Σβήνουν οι κινητήρες της ανάκαμψης

Ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕΚ τόνισε επίσης ότι οι κινητήρες της ανάκαμψης της προηγούμενης τριετίας σταδιακά σβήνουν και ανέλυσε με στοιχεία τις συγκεκριμένες παραμέτρους.

Σημείωσε ότι αυτοί οι κινητήρες ήταν η εκτροπή τουριστικών ρευμάτων προς ασφαλείς προορισμούς επηρεάζοντας θετικά το τουριστικό ρεύμα προς την Κύπρο, οι χαμηλές τιμές του πετρελαίου οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν σταδιακά, η ισοτιμία του ευρώ, η χαλάρωση της δημοσιονομικής προσπάθειας και το τέλος του αποπληθωρισμού.

Διαρθρωτικές αλλαγές προς όφελος του κεφαλαίου

Μέσα από τα στοιχεία που ανέλυσε ο κ. Ιωακείμογλου, υπέδειξε πως στην Κύπρο υπήρξε μια βαθιά κρίση με μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές ανάμεσα στο κεφάλαιο και τους εργαζομένους, όλες προς όφελος του κεφαλαίου.

Εξήγησε παράλληλα ότι στη φάση της ανάκαμψης επωφελείται το κεφάλαιο, ενώ στην ύφεση τα βάρη τα επωμίζονται οι ασθενέστερες ομάδες του πληθυσμού.

Ο κ. Ιωακείμογλου ανέλυσε επίσης διαφόρους δείκτες της Έκθεσης σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι οι επίσημοι δείκτες της κυβέρνησης που δείχνουν μείωση της ανεργίας είναι πλασματικοί. Στην πραγματικότητα, εξήγησε, το 1/5 είναι άνεργοι ή βρίσκονται στην γκρίζα ζώνη μεταξύ ανεργίας και υποαπασχόλησης.

Είπε παράλληλα ότι ο επίσημος δείκτης της ανεργίας δεν μετρά τη μεγάλη μείωση εργατικού δυναμικού, ούτε αυτούς που μετανάστευσαν.

Ευθυγράμμιση της κυβέρνησης με συνταγές σκληρής λιτότητας

Στον δικό του χαιρετισμό ο ΓΓ της ΠΕΟ, Πάμπης Κυρίτσης, είπε ότι η ανάλυση των στοιχείων και των αριθμών δείχνει ξεκάθαρα ότι η πλήρης ευθυγράμμιση της κυβέρνησης με τις νεοφιλελεύθερες συνταγές σκληρής λιτότητας του ΔΝΤ και της Τρόικας, επέφερε μια αναδιάρθρωση του οικονομικού και κοινωνικού μοντέλου της χώρας μας σε μια κατεύθυνση βαθιά συντηρητική όπου η κοινωνική προστασία και κοινωνική παρέμβαση αντικαταστάθηκαν από πολιτικές απορρύθμισης, φτωχοποίησης και διατάραξης της κοινωνικής ισορροπίας.

Επειδή, τόνισε ο Π. Κυρίτσης, «όταν παρουσιάζουμε την αληθινή εικόνα και όχι το όμορφο κυβερνητικό αφήγημα, κάποιοι μας καταλογίζουν πολιτική και ιδεολογική σκοπιμότητα, σημειώνω ότι αυτή η εικόνα καταγράφεται ευδιάκριτα και στα στατιστικά στοιχεία της ίδιας της Eurostat, αλλά είναι και η εικόνα που η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεώνεται να παραδεχτεί στα συμπεράσματά της για το ευρωπαϊκό εξάμηνο». Από κει, υπέδειξε, προέρχονται κύρια και τα στατιστικά στοιχεία τα οποία χρησιμοποιούνται και στην έκθεση του ΙΝΕΚ.

Η ΠΕΟ ζητά επαναφορά των όρων απασχόλησης προ του 2013

Ο Π. Κυρίτσης ανέλυσε επίσης τις προτεραιότητες της ΠΕΟ, οι οποίες εστιάζονται στην επαναφορά των όρων απασχόλησης οι οποίοι έχουν διαφοροποιηθεί προς τα κάτω λόγω των συνθηκών που δημιουργήθηκαν το 2013, στη διεκδίκηση των αναγκαίων θεσμικών μέτρων που να ενισχύουν την εφαρμογή των συλλογικών συμβάσεων και την προστασία της μισθωτής απασχόλησης, καθώς και στον αγώνα για επαναδιεκδίκηση κοινωνικών δικαιωμάτων τα οποία έχουν κουτσουρευτεί, ιδιαίτερα για τους συνταξιούχους και τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Επίσης μίλησε για αναστήλωση του κοινωνικού κράτους, «το οποίο κυριολεκτικά ξηλώθηκε τα τελευταία χρόνια με στόχο κοινωνική πολιτική που να μπορεί να προστατεύσει και να στηρίξει ουσιαστικά, τα αδύνατα στρώματα της κοινωνίας». Θα αγωνιστούμε, πρόσθεσε, για να εφαρμοστεί ολοκληρωμένα, όπως έχει συμφωνηθεί και ψηφιστεί από τη Βουλή, το ΓεΣΥ. Για να επανέλθουν τα δικαιώματα των συνταξιούχων εκεί που ήταν πριν το κουτσούρεμά τους, για να επανεξεταστούν τα κριτήρια στήριξης των πολύτεκνων, των αναπήρων, των φοιτητών και των άλλων ευάλωτων ομάδων, για να υπάρξει ξανά στεγαστική πολιτική, για να στηριχτούν οι άνεργοι, να προστατευτεί η κατοικία και η επαγγελματική στέγη των ανθρώπων που βρέθηκαν εκτεθειμένοι στις τράπεζες.

Προτεραιότητα αποτελεί επίσης, σύμφωνα με τον ΓΓ της ΠΕΟ, η προστασία του συνταξιοδοτικού συστήματος, η διευθέτηση του χρέους του κράτους προς το ΤΚΑ και η επανεξέταση του ισοπεδωτικού πέναλτι του 12%, για όσους επιλέγουν αφυπηρέτηση στα 63.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy