Χωρίς πόδια δεν έρχεται ανάπτυξη

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

 

Για να τρέξει η ανάπτυξη χρειάζεται απαραίτητα δύο γερά πόδια: Προώθηση αναπτυξιακών έργων από το κράτος και εύκολη πρόσβαση των επιχειρήσεων σε φτηνό δανεισμό. Δυστυχώς, όμως, η Κύπρος αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και στα δύο πόδια.

Σύμφωνα με στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου, το πρώτο εξάμηνο το ποσοστό υλοποίησης των αναπτυξιακών δαπανών του κράτους ανήλθε μόλις στο 18%, σπάζοντας κάθε προηγούμενο αρνητικό ρεκόρ. Ξεπέρασε ακόμη και την περσινή πολύ κακή επίδοση η οποία σημαδεύτηκε από σκληρό lockdown και κατά την οποία το ποσοστό υλοποίησης βρισκόταν την ίδια περίοδο στο 22%. Μάλιστα, στις κεφαλαιουχικές δαπάνες, οι οποίες είναι πιο σημαντικές, το ποσοστό υλοποίησης ανήλθε μόλις στο 16%. Ενδεικτικά στα κατασκευαστικά έργα το ποσοστό υλοποίησης ανήλθε μόλις στο 7% και στα έργα υποδομής στο 16%.

Την ίδια ώρα, με βάση στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Κύπρος βρίσκεται στην 3η θέση με το υψηλότερο κόστος δανεισμού στις επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, το κόστος για νέα δάνεια προς τις επιχειρήσεις είναι στο 3,2%, ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 1,47%. Δηλαδή, για ένα δάνειο ύψους 200 χιλ. ευρώ η κυπριακή επιχείρηση είναι υποχρεωμένη να πληρώνει 6.400 ευρώ το χρόνο σε τόκους, ενώ εάν εφαρμοζόταν ο μέσος όρος της Ευρωζώνης θα πλήρωσε 2.940 ευρώ. Τουτέστιν πληρώνει 3.460 ευρώ περισσότερα το χρόνο.

Η κυβέρνηση μπορεί να λάβει διορθωτικά μέτρα και στα δύο πιο πάνω προβλήματα. Η υλοποίηση των αναπτυξιακών έργων του κράτους βρίσκεται κάτω από τη δική της αρμοδιότητα αποκλειστικά. Άλλωστε, πριν από τις βουλευτικές εκλογές η κυβέρνηση υποσχέθηκε τη λήψη μέτρων, αλλά αυτό δεν έγινε ποτέ. Επίσης, πολλά από τα δάνεια τα οποία παραχωρήθηκαν τους τελευταίους μήνες είναι επιδοτούμενα από το κράτος. Συνεπώς, η κυβέρνηση μπορεί να ασκήσει πιέσεις προς τις τράπεζες, προκειμένου να μειώσουν τα επιτόκιά τους.

Παρά ταύτα η κυβέρνηση αρνείται να λάβει μέτρα. Αντί αυτού δίνει συνεχώς δώρα στις τράπεζες και το μεγάλο κεφάλαιο. Ενδεικτική είναι η υπόθεση των εκποιήσεων. Παρά το γεγονός ότι η Βουλή ψήφισε σχετική νομοθεσία, η οποία μάλιστα έγινε αποδεκτή από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η κυβέρνηση αρνείται να τη θέσει σε εφαρμογή. Αντί αυτού, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης σε επιστολή του προς τη Βουλή έκανε λόγο για «στρατηγικούς κακοπληρωτές», ενώ ετοιμάζεται να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο.

Η κυβέρνηση προφανώς δεν είναι εναντίον της ανάπτυξης. Η διαφορά είναι πως όταν η κυβέρνηση μιλά για την ανάγκη ανάπτυξης, αναφέρεται μόνο στις τράπεζες και τα μεγάλα συμφέροντα. Δεν της καίγεται καρφί για τις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αυτός είναι ο λόγος που αντί να πάρει μέτρα για στήριξη των μικρομεσαίων επικεντρώνεται πάντα αποκλειστικά στα μέτρα στήριξης των τραπεζών και του κεφαλαίου. Και όσο συνεχίζεται το τροπάρι, η ανάπτυξη θα αφορά μόνο τις τράπεζες και το μεγάλο κεφάλαιο, όχι και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.