Η συγκλονιστική κατάθεση του λοχαγού Αλ. Σημαιοφορίδη στην Επιτροπή για τον Φάκελο της Κύπρου
Του Μιχάλη Μιχαήλ
Μέρος 2ο
Η ελληνική ΚΥΠ γνώριζε τα πάντα για την τουρκική εισβολή, αφού το κλιμάκιο της στην Κερύνεια παρακολουθούσε στενά τις κινήσεις του στρατού στα τουρκικά παράλια. Επικεφαλής του κλιμακίου ήταν ο τότε λοχαγός (σήμερα απόστρατος συνταγματάρχης του ελληνικού στρατού) Αλέξανδρος Σημαιοφορίδης, ο οποίος σε διάφορες συνεντεύξεις του έδωσε λεπτομέρειες για τις κινήσεις των Τούρκων.
Ωστόσο στην κατάθεση που έδωσε στην Εξεταστική των Πραγμάτων Επιτροπή της Ελληνικής Βουλής στις 22 Οκτωβρίου 1986, και δημοσιεύεται στον 8ο τόμο της έκδοσης των κοινοβουλίων Κύπρου και Ελλάδας με τις καταθέσεις των εμπλεκομένων, είναι συγκλονιστικές.
«Γνωρίζαμε και τι χρώμα σώβρακο φορούσαν οι Τούρκοι» είπε χαρακτηριστικά. Κι αυτό επιβεβαιώνεται από τα όσα ανέφερε στην κατάθεση του.
Σημαντικά σημεία στο πρώτο μέρος της κατάθεσης που δημοσιεύσαμε είναι το ότι το κλιμάκιο της ελληνικής ΚΥΠ δεν είχε ενημερωθεί ή πληροφορηθεί για το πραξικόπημα.
Εντύπωση προκαλούν οι πληροφορίες που είχε το κλιμάκιο για τον τουρκικό στρατό στα απέναντι παράλια και η πληθώρα πληροφοριών που διαβιβάζονταν στην χουντική κυβέρνηση και τις αρμόδιες υπηρεσίες της.
Άλλο σημαντικό σημείο της κατάθεσης Σημαιοφορίδη είναι ότι οι αποβατικές ασκήσεις των Τούρκων ξεκίνησαν από τον Απρίλιο του 1974, αφού η χούντα είχε αποφασίσει ότι θα διενεργούσε πραξικόπημα εναντίον του Μακαρίου.
Στο δεύτερο μέρος της κατάθεσής του περιέχονται επίσης σημαντικές πληροφορίες και αποκαλύψεις.
Σε επιφυλακή από τις 15 Ιουνίου ο τουρκικός στρατός
Ο Αλέξανδρος Σημαιοφορίδης συνεχίζει την κατάθεση της μαρτυρίας του λέγοντας ότι ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχεία είναι ότι το ραντάρ του Ανεμορίου που ήταν πρώτα στη Σελεύκια, έγινε μετά μόνιμο και ήταν κινητό εκστρατείας.
Και συνεχίζει:
Ζητούσε κάτι υλικά εκστρατείας για τα οποία ο αρμόδιος των Αδάνων δεν ήξερε. Και αφού πολλές φορές επέμενε ο διοικητής, αντισμήναρχος, του ραντάρ, του λέει τι τα θέλεις τα υλικά εκστρατείας, κάτι σκηνές και λοιπά. Και είπε έχω μια διαταγή από το αρχηγείο να τα παραλάβω και να αναφέρω. Μια άλλη ένδειξη.
Ολοκληρώνοντας τις αποβατικές ασκήσεις η 39η μεραρχία, αν θυμάμαι καλά, πρέπει να ήταν 15 Ιουνίου, βγαίνει μια διαταγή με την οποία απαγορεύονται οι άδειες από τον στρατιώτη μέχρι τον στρατηγό, οι απομακρύνσεις από τη φρουρά. Απαγορεύεται στους αξιωματικούς η μετακίνηση έστω από φρουρά σε φρουρά, και όταν κάποιος ταγματάρχης του 49 συντάγματος βρέθηκε στην Αλεξανδρέττα ζητούσε ο μέραρχος την κεφαλή του επί πίνακι του ταγματάρχη και του διοικητή συνταγματάρχου για το πώς βρέθηκε στην Αλεξανδρέττα σε μια απόσταση χιλιομέτρων. Απαγορευόταν έστω και μια μετάβαση αν δεν ήξερε ο μέραρχος. Τί άλλη διαταγή θέλανε; Απαγορευόντουσαν γενικώς οι άδειες και οι μετακινήσεις και οι απομακρύνσεις από τις φρουρές. 0 χρόνος κυλούσε…
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ. Πότε;
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Χρίστος Μπασαγιάννης): Κύριε Κουτσογιάννη, σας παρακαλώ, ας μη διακόπτετε. Το “πότε” ήθελα να το ρωτήσω και εγώ.
ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΗΣ. Στις 15 Ιουλίου;
ΜΑΡΤΥΣ. Στις 15 Ιουνίου, αν θυμάμαι, καλά. Ήταν Ιούνιος πάντως.
Σύσκεψη στη Μερσίνη στις 17 Ιουλίου
Φθάσαμε στον Ιούλιο, στα γεγονότα του πραξικοπήματος. Πολλές άλλες λεπτομέρειες. Δελτία φύγανε πολλά καθημερινώς για την κατάσταση της μεραρχίας, η οποία ήταν εν επιφυλακή. Δεν ήταν, όμως, μόνο η 39 μεραρχία. Αυτή η διαταγή αφορούσε όλον τον Τουρκικό στρατό.
Τις πρώτες δύο μέρες, Δευτέρα και Τρίτη υπήρχε παράξενη σιγή τόσο στους Τουρκοκυπρίους, όσο και απέναντι. Καμιά κίνηση. Την Τετάρτη συγκροτήθηκε μια σύσκεψη στη Μερσίνη με τον επιτελάρχη του ΣΤ’ Σώματος, το Διοικητή του Τάγματος Μηχανικού του Σώματος, το 3ο Γραφείο της 39 μεραρχίας, το Διοικητή του 50 Συντάγματος και το Διοικητή πυροβολικού αμέσου υποστηρίξεως, μία μοίρα που ήταν εκεί, γιατί κάθε σύνταγμα είχε τη μοίρα υποστηρίξεως δίπλα, δεν είναι όπως σε μας. Αυτοί όλοι κάνανε μια σύσκεψη στη διοίκηση, αποβατικών μονάδων που ήταν στη Μερσίνη.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΕΡΡΑΚΗΣ. Κύριε Πρόεδρε αν μου επιτρέπετε πάνω στη διαδικασία, θα ήθελα να πω τα εξής: Για το σημείο πριν από τις 15 του Ιούλη – από κει και κάτω θα μας πει βεβαίως ο κύριος μάρτυς πάρα πολύ σημαντικά πράγματα πιστεύω – έχει τη δυνατότητα να μας πει, πιστεύω, όσα κανείς άλλος μάρτυρας όσοι και αν εξεταστούν· Ήδη άρχισε το θέμα πάρα πολύ καλά και μας είπε τι γινόταν μέχρι τις 15 Ιουλίου. Θα ήθελα να παρακαλέσω, κύριε Πρόεδρε, στη συνέχεια, χωρίς να παραμελήσουμε τα γεγονότα από τις 15 Ιούλη και ύστερα, ο κύριος μάρτυς να μας αναφέρει ό,τι γνωρίζει και νομίζει ότι έχει σχέση μ’ αυτή την υπόθεση. Θα έλεγα να μας πει λεπτομερώς και σχολαστικώς ότι γνωρίζει.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Πριν από τις 15 Ιουλίου έχετε τίποτε άλλο να προσθέσετε κύριε μάρτυς;
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΕΡΡΑΚΗΣ. Και χρονικά παλιότερα, κύριε Πρόεδρε. Και πριν ένα χρόνο και πριν δύο χρόνια, αν νομίζει ότι κάποια πράγματα έχουν κάποια σχέση.
ΜΑΡΤΥΣ. Αν υπάρχει κάποια ερώτηση και ξέρω να απαντήσω.
Καθημερινή ενημέρωση των αρμοδίων
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Υπάρχει μία ερώτηση. Αυτά που λέτε, που είναι πράγματι, σημαντικές ενδείξεις έγιναν πριν από τις 15 Ιουλίου. Αυτές τις ενδείξεις τις αναφέρατε εσείς ;
ΜΑΡΤΥΣ: Σας είπα ότι αυθημερόν φεύγουν δελτία και δρομολογούνται. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Χρίστος Μπασαγιάννης): Σε ποιόν;
ΜΑΡΤΥΣ: Πώς γινόταν η διανομή; Εγώ είχα τηλετυπική επικοινωνία με τη Λευκωσία.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή με τον κύριο Σιγάλα;
ΜΑΡΤΥΣ: Ναι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι βαθμό είχε τότε;
ΜΑΡΤΥΣ: Ταγματάρχης.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Σεις τί βαθμό είχατε;
ΜΑΡΤΥΣ: Υπολοχαγός.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όλα αυτά, λοιπόν, που μας είπατε, τα αναφέρατε εσείς;
ΜΑΡΤΥΣ: Είχα υποχρέωση…
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή ότι απαγορεύτηκαν οι άδειες ότι έγιναν αυτές οι αλλαγές τον τελευταίο καιρό αυτά όλα τα αναφέρατε; Και κάνατε χαρακτηρισμό ότι αυτά είναι ενδείξεις ετοιμασιών εναντίον της Ελλάδος, εναντίον της Κύπρου;
ΜΑΡΤΥΣ: Σε όποιο απ’ αυτά τα στοιχεία χρειαζόταν είχε μία παράγραφο για σχόλιο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τι σχόλιο κάνατε;
ΜΑΡΤΥΣ: Οσάκις π.χ. ήταν για τα υλικά εκστρατείας του ραντάρ, έκανα ένα σχόλιο.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αυτά τα σήματα με τα σχόλια τα έπαιρνε ο κύριος Σιγάλας. Και τί τα έκανε;
ΜΑΡΤΥΣ: Απ’ ότι ξέρω, ένα διδόταν στο ΓΕΕΦ, ένα έμενε στην Πρεσβεία, ένα στην ΕΛΔΥΚ και ένα αντίγραφο στην Αθήνα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Όταν λέμε Αθήνα τι εννοούμε;
ΜΑΡΤΥΣ: Την ΚΥΠ.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Αρχηγός της KΥΠ τότε εδώ στην Ελλάδα ήταν ο κύριος Σταθόπουλος;
ΜΑΡΤΥΣ: Ναι.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Συνεπώς, η ΚΥΠ τουλάχιστον – και της Κύπρου και της Ελλάδος- εγνώριζε όλα αυτά που λέτε τώρα εσείς.
ΜΑΡΤΥΣ: Βεβαίως.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Πριν από τις 15 Ιουλίου.
ΜΑΡΤΥΣ: Πολύ πριν.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Λέτε να μην τα γνώριζε η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων; Μεταβιβάζονταν;
ΜΑΡΤΥΣ: Βεβαίως και αυθημερόν ορισμένα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Δηλαδή, η υπηρεσία των Ενόπλων Δυνάμεων ήξερε στις 15 Ιουλίου και πριν από τις 15 Ιουλίου από σας, ότι κάτι γινόταν από την πλευρά της Τουρκίας. Έτσι δεν είναι;
ΜΑΡΤΥΣ: Βεβαίως .
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ποια κρίση κάνετε για το γεγονός ότι, ενώ όλα αυτά τα ήξερε, διέταξε, αν το διέταξε, την εκτέλεση του πραξικοπήματος;
ΜΑΡΤΥΣ: Θα μου επιτρέψετε να το πω λίγο αργότερα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Ναι, να το πείτε λίγο αργότερα.
ΜΑΡΤΥΣ: Αν υπάρχει καμία ερώτηση για το διάστημα μεταξύ Ιουνίου και Ιουλίου σχετικά με το εσωτερικό, να απαντήσω.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Συνεχίστε, κύριε μάρτυς.
ΜΑΡΤΥΣ: Τις πρώτες δύο μέρες, όπως είπαμε, είχαν σιγή οι εντός της Κύπρου δυνάμεις των Τουρκοκυπρίων και των Τούρκων, η ΤΟΥΡΔΥΚ και οι άλλες. Οι Τουρκοκύπριοι εργάτες που δούλευαν σε ελληνικές επιχειρήσεις και δουλειές δεν ήλθαν, Δευτέρα και Τρίτη ήταν εγκλωβισμένοι μέσα στο θύλακα και ανέμεναν οδηγίες. Την Τετάρτη, όπως σας είπα έγινε μία σύσκεψη και αν θυμάμαι καλά ήταν 12 η ώρα όταν ήλθε ένα σήμα, μια διαταγή του (τούρκου) Σωματάρχου να εγκαταλείψουν οι αξιωματικοί τη σύσκεψη, ό,τι έκαναν, έκαναν, και να πάνε το γρηγορότερο στις μονάδες τους και θα λάβουν εντολή από τη Μεραρχία.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ: Την Τετάρτη;
ΜΑΡΤΥΣ: Την Τετάρτη. Σε λίγες ώρες έφθασαν στις μονάδες και εδόθη από τότε η διαταγή προετοιμασίας. Δηλαδή η 39 Μεραρχία συν το 6ο Σώμα Στρατού. Το 6ο Σώμα Στρατού είχε την 5η Ταξιαρχία και τη Μεραρχία. Για εκείνη δεν ξέραμε γιατί ήταν προσανατολισμένη στα Συριακά σύνορα. Η 39 Μεραρχία όλη, συν τα δύο Τάγματα μηχανικού της 6ης Μεραρχίας, άρχισαν να ετοιμάζονται από τότε, από την Τετάρτη. Άρχισαν οι ετοιμασίες.
ΛΕΖΑΝΤΕΣ
- Από τις 15 Ιουνίου ο τουρκικός στρατός στα παράλια της Τουρκίας, απέναντι από την Κύπρο ήταν σε επιφυλακή και ήταν ενήμεροι όλοι οι αρμόδιοι του στρατού, τονίζει ο Αλ. Σημαιοφορίδης.
- Μεταφορά τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στο λιμάνι της Μερσίνας στο πλαίσιο της τελικής προετοιμασίας για την εισβολή, που ξεκίνησε στις 17 Ιουλίου.
Aκολουθήστε μας στο Google News
