Η συγκλονιστική κατάθεση του λοχαγού Αλ. Σημαιοφορίδη στην Επιτροπή για τον Φάκελο της Κύπρου
Του Μιχάλη Μιχαήλ
Μέρος 4ο
Η προετοιμασία των στρατιωτικών δυνάμεων της Τουρκίας δεν ήταν χωρίς προβλήματα, σύμφωνα με την αφήγηση του επικεφαλής του κλιμακίου της ελληνικής ΚΥΠ στην Κερύνεια, Αλέξανδρου Σημαιοφορίδη.
Στο 4ο μέρος των σημειωμάτων από την κατάθεση του τότε λοχαγού, μαθαίνουμε κι άλλα ενδιαφέροντα πράγματα που αφορούσαν την διενέργεια της τουρκικής εισβολής.
Μετά την αναφορά Σημαιοφορίδη ότι πιάστηκε αιχμάλωτος στις 22 Ιουλίου, παρεμβαίνουν τα μέλη της Εξεταστικής Επιτροπής, Γιώργος Δασκαλάκης και Γιώργος Παναγιωτόπουλος που ζητούν από τον Πρόεδρο της Επιτροπής να αφήσει τον Αλ. Σημαιοφορίδη να αφηγηθεί τα γεγονότα με τη σειρά που τα θέλει ο ίδιος.
Ο Πρόεδρος Μπασαγιάννης αντιδρά, καλώντας τα μέλη να μην εκνευρίζονται και να μην τον φέρουν και τον ίδιο σε δύσκολη θέση.
Παρακολούθηση της νηοπομπής μέχρι τα παράλια της Κερύνειας
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Χρίστος Μπασαγιάννης): Λοιπόν, φθάσαμε στις 5 η ώρα την Παρασκευή. Μέχρι τότε ήσασταν σε πλήρη δράση από πλευράς λήψεως πληροφοριών. Έτσι;
ΜΑΡΤΥΣ: Παρακολούθησα τη νηοπομπή αυτή καθ’ όλη την διάρκεια. Το τελευταίο σήμα που έδωσε ήταν 12 η ώρα.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ: Τη νύκτα;
ΜΑΡΤΥΣ: Μάλιστα τη νύκτα.
Αρχίζει η εισβολή
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΠΠΟΣ: 19 προς 20.
ΜΑΡΤΥΣ: 19 προς 20. Και προσπαθούσαμε να δούμε που θα κατευθυνθεί
μετά το Ριζοκάρπασο, προς τα δεξιά, ή προς την πλευρά της Κυρήνειας.
Κατευθύνθη προς ημάς, προς τα βόρεια της Κυρηνείας και το πρωί 4.30 – 4.45 – με το πρώτο φως, το παράρτημα ήταν 300 μέτρα από την παραλία, είδαμε τον τουρκικό στόλο, τα καράβια τα πολεμικά, ένα χιλιόμετρο μπροστά από εμάς και ταυτόχρονα τα αεροπλάνα να πετούν πάνω από εμάς ακριβώς και άλλα να κατευθύνονται προς το εσωτερικό του νησιού και άλλα να βομβαρδίζουν στόχους στην παραλία. Δεξιά, όπως κοιτάμε την Κυρήνεια, ήταν μια μοίρα πεδινού πυροβολικού και αριστερά, κάτω από την Λάπηθο, ήταν μια μοίρα αντιαρματική με 18 πυροβόλα. Αυτή είχε αποστολή να είναι στον αποβατικό χώρο. Η άλλη μοίρα είχε συμπληρωθεί μετά, δηλαδή όταν ήμουν εγώ εκεί. Τότε ήταν μια πυροβολαρχία και έγινε μοίρα προ ενός-δύο ετών. Εκείνη η μοίρα που ήταν κάτω από την Λάπηθο, ήταν με διοικητή κάποιο ταγματάρχη Ντόκο.
Η αποστολή της ήταν να έρθει στο 5-6 μίλι , στο βόρειο μέρος. Ξέχασα να σας πω ότι παλαιότερα, δεν ξέρω πότε ακριβώς, πιάσανε τον υποδιοικητή της ΤΟΥΡΔΥΚ να χαρτογραφεί την παραλία της Κυρηνείας εκεί στο 5ο μίλι. Το δημοσίευσαν και οι εφημερίδες τότε.
Το κακό ήταν ότι ενώ όλοι οι Τουρκοκύπριοι και οι Τούρκοι μπορούσαν να κυκλοφορούν σε όλα τα μέρη της Κύπρου με πολιτικά φυσικά, να ακούν, να σημειώνουν, να συλλέγουν πληροφορίες και να χαρτογραφούν, εμείς δεν είχαμε αυτή τη δυνατότητα. Αυτοί έκαναν και μπάνιο και έβρισκαν και το βυθό και μπορούσαν να βρουν ποια παραλία ήταν πρόσφορα για την απόβαση. Ξέρανε λεπτομέρειες και μπορούσε να έλθει ένας διοικητής μιας μονάδος από την Τουρκία ή ένας αξιωματικός, που πρώτος θα έκανε το προγεφύρωμα, να δει την παραλία από κοντά. Δηλαδή, όπως μάθαμε από έναν πιλότο, αυτός ήλθε στην Κύπρο, πέρασε έξω από ορισμένους στόχους και έκανε αναγνώριση. Ήταν πολύ εύκολο. Όταν άρχισε ο βομβαρδισμός κόπηκε και το ρεύμα, οπότε εγώ αχρηστεύθηκα. Το δικό μας κλιμάκιο αχρηστεύθηκε κατά 80%. Τότε άρχισε να φλέγεται όλη η περιοχή από τον Άγιο Αμβρόσιο που έβλεπα εγώ, μέχρι κάτω από τη Λάπηθο όλη η πλευρά του Πενταδακτύλου και τα στρατόπεδα.
Μόνη τους έγνοια το πραξικόπημα
Ξέχασα να σας πω ότι αφού την Τετάρτη διεπίστωσα ότι έχουμε επικείμενες εξελίξεις και θα έχουμε δυσάρεστα γεγονότα με την Τουρκία, την Πέμπτη πήγα στο διοικητή του τακτικού συγκροτήματος, αντισυνταγματάρχη Μιχόπουλο, και του λέω «βάσει σχεδίου προβλέπεται να δώσεις σε μένα ένα αυτοκίνητο. Το θέλω». Εν των μεταξύ, όταν μπήκα μέσα στο στρατόπεδο είδα παπάδες, μητροπολίτες, πολίτες, όλους αξύριστους, στρατιώτες κακώς ενδεδυμένους, που μου θύμιζαν Αφρική. Ήταν Πέμπτη γιατί προηγήθηκαν οι πληροφορίες που σας είπα.
Μου λέει τότε: «Πάμε μια χαρά». Δεν θυμάμαι ακριβώς τα λόγια του.
Εννοούσε ότι το πραξικόπημα εδραιώθηκε και δεν υπάρχουν αντιστάσεις και όσες υπήρχαν έχουν σταματήσει. Δεν είπα τίποτα, γιατί απαγορεύεται να δίνουμε πληροφορίες στις γειτονικές μονάδες ή οπουδήποτε αλλού, διότι υπάρχει μια δρομολόγηση. Δεν μπορεί ο καθένας που ξέρει μια πληροφορία να τη δίνει δεξιά και αριστερά. Σκέφθηκα λοιπόν, τον ηλίθιο δεν τον ενημερώνει κανένας; Αυτός με το πραξικόπημα ασχολείται; Και προσπάθησα κεκαλυμμένα όσο μπορούσα να του πω ότι «στο κάτω κάτω της γραφής το αυτοκίνητο το θέλω εγώ και βάσει σχεδίου προβλέπεται να μου το δώσεις». Ύστερα από πολλά, μου λέει «καλά θα σου το δώσω».
Ήταν 2,5 τόνων και μου λέει συνεννοήσου με το 3ο γραφείο. Συνεννοήθηκα και το αυτοκίνητο θα ήταν εκεί επιφυλακή επί 24ωρου βάσεως και όταν τηλεφωνούσα θα μου το έστελναν. Γιατί εγώ επιχειρησιακώς υπαγόμουν στο 3ο τακτικό συγκρότημα της Κυρηνείας. Δηλαδή σε εμπόλεμη περίπτωση κάποιος έπρεπε να με προστατεύσει. Εγώ ήμουν άμαχος. Είχε 5-6 όπλα. Το προσωπικό που είχα, ήταν για υποτυπώδη ασφάλεια.
Δεν άκουσαν τις προειδοποιήσεις
Το Σάββατο το πρωί άρχισα και ακούγαμε και τις εντολές ακόμη, σε ποιο στόχο θα πάει. «Εσύ, θα πας στον τάδε στόχο». Ήταν το στρατόπεδο του Ντόκου, εκεί στο φρούριο. Πιάνω αμέσως τον διοικητή του τακτικού συγκροτήματος και του λέω «ειδοποίησε το ναυτικό να φύγει από τη βάση, γιατί θα βομβαρδιστούν». Είπα και για άλλες μονάδες πυροβολικού. Μου είπε αυτός τις λέξεις: «Εγώ, τους έχω τάξει. Με το ναυτικό δεν έχω επαφή, πάρε εσύ».
Αν και δεν ήταν αποστολή μου, είχα άλλες δουλειές, αλλά προκειμένου να σώσουμε κάτι εκείνη τη στιγμή, φεύγεις από την αποστολή σου. Στο ναυτικό δεν έβρισκα κανένα. Παίρνω δίπλα που ήταν το αστυνομικό τμήμα της Κερύνειας, βρίσκω έναν υπαστυνόμο που γνώριζα, δεν θυμάμαι το όνομά του και του λέω «τρέξε κάτω – ήταν κάπου 150 μέτρα – στο λιμάνι και πες τους να λάβουν μέτρα γιατί θα βομβαρδιστούν».
Η μια τορπιλάκατος είχε αποστολή ν’ ανοιχθεί έξω και εκεί την βομβαρδίσανε. Και η άλλη, όταν βομβαρδίστηκε, δεν ήταν κανείς μέσα και έτσι δεν έπαθε κανείς τίποτα από το πλήρωμα.
Στο τέλος της επιχειρήσεως, βρήκα το διοικητή της μοίρας, τον Αναγνωστόπουλο, τον αντισυνταγματάρχη, που ήταν στον «Βόσπορο», δεξιά της Κερύνειας και μου λέει «είχες τόσες πληροφορίες και δεν μας έλεγες τουλάχιστον κάτι να κάνουμεq» Του λέω, «εγώ τις πληροφορίες δεν μπορούσα να τις δώσω στις μονάδες». «Τουλάχιστον», μου λέει «να διώχναμε τις οικογένειες».
Όλες οι οικογένειες που κοιμόντουσαν μέσα στο στρατόπεδο, με τον βομβαρδισμό τις έστελναν σε μένα, στο παράρτημα, με ένα αυτοκίνητο. Ήσαν 45 άτομα. Δεν είχα τα μέσα για να τους προσφέρω τίποτα.
Κάτω από το φρούριο της Κυρηνείας είχαν σκάψει, εκεί τους είχα βάλει με κουβέρτες κ.λπ. Του είπα, λοιπόν, ότι εγώ δεν έδιωξα ούτε τη δική μου οικογένεια. Πώς μπορούσα να τη διώξω;
Το παιδί μου ήταν με σαγιονάρες που του είχε δώσει μια Αγγλίδα στο ξενοδοχείο. Αν έδιωχνα εγώ την οικογένειά μου, θα έλεγες ότι εγώ βολεύτηκα. Άφησα και έφυγαν ξυπόλητοι. Πώς λοιπόν να δώσω πληροφορίες σε άλλες μονάδες για να ετοιμασθούν; Δεν ήταν στην αποστολή μου και δεν μπορούσα να κάνω κάτι τέτοιο. Στη συζήτηση μου λέει η ότι εγώ από όσα άκουγα και από αυτά που εκτίμησα εγώ έβγαλα το βράδυ τη μονάδα έξω. Παρασκευή βράδυ προς Σάββατο πρωί και πήγαμε στον χώρο διασποράς 800 μέτρα πιο πάνω και όταν πήγα, έκανα μία σχετική ενημέρωση και λέω ότι εγώ είμαι στο χώρο διασποράς.
Ανησύχησα λέει ο άνθρωπος και τον παρατήρησε ο προϊστάμενος του ΓΕΕΦ που το ανέφερε και του είπε, «πήρες εντολή;» Λέει όχι. Εν πάση περιπτώσει, μου έδωσε να καταλάβω ότι χωρίς εντολή βγήκε η μονάδα έξω, στο χώρο διασποράς και το πρωί η μονάδα του ισοπεδώθηκε. Δεν ήταν μέσα όπως του Ντόκου – έτσι έμαθα, δεν είχα επαφή μαζί του.
Ο Ντόκος άρχισε να φορτώνει 4.30 η ώρα και τον βρήκε ενώ φόρτωνε τα αυτοκίνητα. Είχε 6.000 βλήματα να φορτώσει και χρειαζόταν 2-3 ώρες. Τον βρήκε να φορτώνει και τη μονάδα καθ’ οδόν για να πάει στην θέση της και την πετσόκοψε. Τον χτύπησαν στο δρόμο 4-5 πυροβόλα.
Ενώ αυτός πήρε τη μονάδα του και πήγε στους πρόποδες του Πενταδάκτυλου και ό,τι ζημιά έκανε, τουλάχιστον το 80% στον αποβατικό χώρο, έκανε άμεση βολή. Αυτά τα έμαθα – δεν έχω άμεση αντίληψη – από διάφορους.
Aκολουθήστε μας στο Google News
