Χρονίζουν τα προβλήµατα στις σχολικές υποδοµές

Γράφει: Μανόλης Σόβολος

Έρευνα που πραγµατοποίησε το ΤΕΠΑΚ για την ποιότητα του αέρα στα ∆ηµοτικά Σχολεία έδειξε ότι στο µεγαλύτερο µέρος του ηµερήσιου σχολικού χρόνου (85%), η θερµοκρασία του αέρα στο εσωτερικό των τάξεων υπερέβη το συνιστώµενο ανώτατο όριο (27°C). Επίσης, στο ένα τρίτο των µετρήσεων για αιωρούµενα σωµατίδια στο εσωτερικό των τάξεων, η τιµή ξεπέρασε το συνιστώµενο όριο 15 µg/m3 (συνιστώµενη τιµή ανά 24ωρο).

Η µελέτη πραγµατοποιήθηκε σε 84 τάξεις, 42 ∆ηµοτικών Σχολείων, τον Μάιο-Ιούλιο του 2021, περίοδο κατά την οποία εφαρµοζόταν ένα ειδικό υγειονοµικό πρωτόκολλο COVID-19 για τη λειτουργία των σχολείων. Σύµφωνα µε τα στοιχεία της έρευνας, το 11% των αιθουσών που µελετήθηκαν διέθετε κλιµατισµό, ο οποίος δεν χρησιµοποιήθηκε, λόγω και των υγειονοµικών πρωτοκόλλων που εφαρµόζονταν.

Οι κλιµατικές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, δηµιουργώντας την αναγκαιότητα της εγκατάστασης κλιµατιστικών σε όλες τις σχολικές αίθουσες. Στις δεδοµένες συνθήκες ο κλιµατισµός δεν είναι πολυτέλεια, αλλά απαραίτητη προϋπόθεση για να υπάρχει ποιοτική διδασκαλία και µάθηση. Ολοένα και περισσότερο, εκπαιδευτικοί και παιδιά είναι υποχρεωµένοι να εργάζονται σε υψηλές, αφόρητες θερµοκρασίες, µε σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους.

Γονείς και εκπαιδευτικοί διαµαρτύρονται

Οι οργανώσεις των εκπαιδευτικών και των γονιών έχουν θέσει πολλές φορές το πρόβληµα στο Υπουργείο, ζητώντας να παρθούν άµεσα ουσιαστικά µέτρα. ∆ιαµαρτύρονται για την κωλυσιεργία που παρατηρείται από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας να καταθέσουν και να υλοποιήσουν ένα πρόγραµµα εγκατάστασης κλιµατισµού – εξαερισµού, µέσα σε συγκεκριµένα χρονοδιαγράµµατα.

Ο κ. Απόστολος Σκουρουπάτης, αντιπρόεδρος της ΠΟΕ∆, ανέφερε ότι τα συµπεράσµατα της έρευνας που δηµοσιεύτηκαν, επιβεβαιώνουν αυτό που έλεγαν τόσο καιρό οι δάσκαλοι για τις αίθουσες «καµίνι», µέσα στις οποίες προσπαθούν να λειτουργήσουν µε τα παιδιά. «Αυτοί είναι οι κύριοι λόγοι που φωνάζουµε και απαιτούµε να µπουν συσκευές εξαερισµού στα σχολεία. Είναι προτεραιότητα να µπουν οι συσκευές εξαερισµού, ιδιαίτερα τη συγκεκριµένη χρονική περίοδο που θέλουµε άριστη ποιότητα του αέρα, ώστε να αποφεύγουµε λοιµώξεις».

Ο κ. Κώστας Χατζησάββας, πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ, δήλωσε ότι είναι αυτονόητη η ύπαρξη σοβαρού προβλήµατος υποδοµής στα σχολεία, µε τις υψηλές θερµοκρασίες. Σηµείωσε ότι υπάρχουν τρόποι αντιµετώπισης του θέµατος, το ζητούµενο είναι αν υπάρχει πολιτική βούληση για την επίλυσή του. «Επίσης, υπάρχουν σοβαρά προβλήµατα υπερπληθυσµού σε σχολεία της Λάρνακας, Πάφου και Λεµεσού. Παρότι υπάρχουν αποφάσεις, εδώ και χρόνια, για κτίσιµο νέων σχολείων, οι Τεχνικές Υπηρεσίες κωλυσιεργούν µε αστήρικτες δικαιολογίες. Υπάρχει µεγάλη έλλειψη από Τεχνικές Σχολές και τα παιδιά αναγκάζονται να πάνε στο Λύκειο».

Ο κ. Φρίξος Ζεµπύλας, πρόεδρος της Συνοµοσπονδίας Γονέων ∆ηµοτικής Εκπαίδευσης, σηµείωσε ότι τα συµπεράσµατα της έρευνας του ΤΕΠΑΚ είναι εύκολο να τα διαπιστώσει όποιος επισκεφτεί τα σχολεία και δει τις συνθήκες που βιώνουν τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί. «Η επιστηµονική µελέτη λέει αυτά που δείχνουν και οι δικές µας εµπειρίες µέσα στα σχολεία». Επεσήµανε τις σοβαρές ελλείψεις στα Ειδικά Σχολεία, όπου τα παιδιά δεν διαθέτουν όλα όσα απαιτούνται για τη σωστή εκπαίδευση και φροντίδα. Η ποιότητα του αέρα και οι συνθήκες που επικρατούν στις αίθουσες διδασκαλίας δεν επιτρέπουν στα παιδιά να συµµετέχουν ενεργά στο µάθηµα. Ιδιαίτερα µετά από το µάθηµα της Γυµναστικής το πρόβληµα γίνεται εντονότερο, αφού τα περισσότερα σχολεία δεν διαθέτουν αποδυτήρια ή ντους. Τόνισε ότι οι γονείς έχουν καταθέσει προτάσεις και αναµένουν από το Υπουργείο έργα για τη βελτίωση των συνθηκών στις αίθουσες διδασκαλίας. «Κατανοούµε τις διαδικασίες του Υπουργείου, αλλά πρέπει να παίρνονται άµεσα αποφάσεις. Υπάρχουν τα δηµογραφικά στοιχεία για κάθε περιοχή και είναι απαράδεκτο να έχουµε καθυστερήσεις στην ανέγερση νέων σχολείων», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Χαράλαµπος ∆ιονυσίου, πρόεδρος της Συνοµοσπονδίας Γονέων Μέσης Εκπαίδευσης, επεσήµανε ότι, «αν και η έρευνα του ΤΕΠΑΚ αφορούσε τα ∆ηµοτικά Σχολεία, υπάρχουν σοβαρά προβλήµατα υλικοτεχνικής υποδοµής και στα σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης. Σε πολλά σχολεία υπάρχει υπερπληθυσµός και είναι αναγκαίο να ανεγερθούν νέες σχολικές µονάδες. Υπάρχουν περιπτώσεις µετατροπής εργαστηρίων σε αίθουσες διδασκαλίας. Επίσης, υπάρχουν µετακινούµενα τµήµατα και αυτό έχει σοβαρές συνέπειες στην ποιότητα της διδασκαλίας και της µάθησης. Πολλά από τα µέτρα που προτείνει το Υπουργείο για τη βελτίωση της θερµικής άνεσης πάνε σε βάθος χρόνου, χρειαζόµαστε όµως άµεσα µέτρα». Τόνισε ακόµα ότι στις σηµερινές συνθήκες, σε πολλά σχολεία, χρειάζεται αναβάθµιση της ηλεκτρικής εγκατάστασης.

Το ΥΠΠΑΝ δεν έχει αποφασίσει για κλιµατιστικά

Ο κ. Ανδρέας Μαραγκός, προϊστάµενος των Τεχνικών Υπηρεσιών του ΥΠΠΑΝ, ανέφερε ότι η έρευνα δεν έχει δοθεί στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας. Γνωρίζει µόνο ότι δηµοσιεύτηκε αποσπασµατικά και δεν µπορεί να τη σχολιάσει αν δεν έχει όλα τα δεδοµένα. Ανεξάρτητα από τη συγκεκριµένη έρευνα, ο κ. Μαραγκός ανέφερε ότι: «Οι Τεχνικές Υπηρεσίες συνεχίζουν να υλοποιούν το αναπτυξιακό πρόγραµµα του Υπουργείου. Στα νέα σχολεία λαµβάνεται πρόνοια ώστε να είναι µηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης. Επίσης, στα σχολεία όπου γίνεται αντισεισµική αναβάθµιση γίνονται οι απαραίτητες αλλαγές. Με διάφορα προγράµµατα που υλοποιούµε στοχεύουµε στο να υπάρχει βελτίωση της θερµικής άνεσης».

Ο κ. Μαραγκός επεσήµανε ότι «δεν έχει ληφθεί απόφαση για τοποθέτηση κλιµατιστικών, ούτε έχουν τεθεί οποιαδήποτε χρονοδιαγράµµατα». Κάτι τέτοιο, όπως είπε, «θα ήταν µια τεράστια διαδικασία και δαπάνη πάνω από 100 εκατοµµυρίων. Αυτή τη στιγµή υπάρχει κλιµατισµός στο 11 – 12% των σχολικών αιθουσών. Πρόκειται, κυρίως, για αίθουσες Ειδικής Εκπαίδευσης, αίθουσες πολλαπλής χρήσης, γραφεία ∆ιοίκησης και Γραµµατείας».

Σε ό,τι αφορά την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστηµάτων στα σχολεία εκτίµησε ότι στο τέλος του καλοκαιριού θα έχουν καλυφθεί όλα τα σχολεία. «Υπήρχαν σε 110 σχολεία και τώρα ολοκληρώνουµε το πρόγραµµα τοποθέτησης σε άλλα 405. Αποµένουν 200 στα οποία για διαφόρους λόγους δεν µπορεί να γίνει τοποθέτηση (µικρά νηπιαγωγεία κ.λπ.)». Επεσήµανε ότι εκεί και όπου εµφανίζονται προβλήµατα επιλύονται, σε συνεργασία µε τις Σχολικές Εφορείες.

Υπερπληθυσµός, αφόρητες θερµοκρασίες, µετακινούµενα τµήµατα και λύσεις… σε βάθος χρόνου

Οι κλιµατικές συνθήκες έχουν επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, δηµιουργώντας την αναγκαιότητα εγκατάστασης κλιµατιστικών σε όλες τις σχολικές αίθουσες

Yποβάθµιση και υποχρηµατοδότηση

Η υποβάθµιση και η υποχρηµατοδότηση του δηµοσίου σχολείου, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, έχει συσσωρεύσει πολλά προβλήµατα. Οι σχολικές µονάδες αντιµετωπίζουν σοβαρά προβλήµατα υποδοµών, τα οποία γίνονται ιδιαίτερα αισθητά τους µήνες που έχουµε υψηλές θερµοκρασίες. Οι αίθουσες διδασκαλίας µεταβάλλονται σε «θερµοκήπια» και είναι ανθρωπίνως αδύνατο τα παιδιά να παρακολουθήσουν τα µαθήµατα. Το πρόβληµα καθίσταται εντονότερο αν αναλογιστούµε ότι σ’ αυτές τις συνθήκες τα παιδιά δίνουν εξετάσεις, από τις οποίες πολλές φορές κρίνεται το µέλλον τους.
Το Υπουργείο Παιδείας έχει καθυστερήσει αρκετά την υλοποίηση έργων που θα βελτίωναν την καθηµερινότητα όλων. Οι αίθουσες διδασκαλίας, στην πλειοψηφία τους, δεν διαθέτουν κλιµατισµό. Οι ανεµιστήρες που τοποθετήθηκαν τα τελευταία χρόνια είναι ανεπαρκείς για να αντιµετωπίσουν το πρόβληµα. Η ποιότητα του αέρα σε πολλές σχολικές τάξεις δεν είναι η ενδεδειγµένη. Η πανδηµία βρήκε ανέτοιµο το Υπουργείο να ανταποκριθεί στην κρίση. Απουσία ολοκληρωµένου σχεδιασµού και καθυστερήσεις στη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδοµής δυσχέραναν την κατάσταση.