Χρυσά Διαβατήρια – Παραπλάνησαν τη Βουλή! – «Ήταν πολλά τα χρήματα, ήταν και η πίεση μεγάλη»

Επιστολή από Κομισιόν έξι μήνες πριν την ενεργοποίηση της διαδικασίας επί παραβάσει!

 

Του Κωνσταντίνου Ζαχαρίου

 

• Παραπλάνησαν τη Βουλή! Η Κομισιόν ζήτησε κατάργηση των «χρυσών» διαβατηρίων, αλλά η κυβέρνηση συνέχισε να σφυρίζει αδιάφορα
• Ο ΔΗΣΥ με τροπολογίες της τελευταίας στιγμής, που επέτρεψε ο Δημήτρης Συλλούρης, ξήλωσε την προσπάθεια της Επιτροπής Εσωτερικών να κάνει πιο αυστηρό το πλαίσιο των πολιτογραφήσεων
• «Ήταν πολλά τα χρήματα, ήταν και η πίεση μεγάλη»… αιτητές και μεσάζοντες ασκούσαν τεράστιες πιέσεις για χαλάρωση των κριτηρίων και προωθούσαν αιτήσεις με μανία

Εκτεθειμένη μένει για άλλη μια φορά η κυβέρνηση σε σχέση με το σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων, αφού νέα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η Κομισιόν είχε ζητήσει κατάργηση του προγράμματος έξι μήνες πριν την ενεργοποίηση της διαδικασίας επί παραβάσει. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση συνέχισε να σφυρίζει αδιάφορα, εγκρίνοντας αβέρτα αιτήσεις από τους μεσάζοντες για νέα «χρυσά» διαβατήρια σε κάθε καρυδιάς καρύδι.

Όπως παραδέχθηκε ο Υπουργός Εσωτερικών, Νίκος Νουρής, στην κατάθεσή του ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής, τον Φεβρουάριο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκφράσει την ανησυχία της για το επενδυτικό πρόγραμμα. Παραδέχθηκε μάλιστα ότι τον Απρίλιο ο αρμόδιος Επίτροπος της Κομισιόν τού είχε στείλει επιστολή αναφέροντάς του ότι παρά την πρόθεση της κυβέρνησης για προώθηση πιο αυστηρών κανονισμών «εντούτοις (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) διατηρεί τη θέση και υποβάλλει το θεωρητικό ερώτημα εάν η κυπριακή κυβέρνηση προτίθεται να τερματίσει το πρόγραμμα».

Ο Ν. Νουρής, όπως ανέφερε στην κατάθεσή του, απάντησε στην Κομισιόν ότι η νομοθετική ρύθμιση η οποία προωθείται «θωρακίζει το πρόγραμμα» και ως εκ τούτου «δεν θεωρούμε ότι στο παρόν στάδιο συντρέχει λόγος τερματισμού του προγράμματος».

 

Ήξεραν από τον Απρίλη ότι θα πληρώσουμε ακριβά τα «χρυσά» διαβατήρια

Σημειώνεται ότι ο Επίτροπος Δικαιοσύνης της Κομισιόν μιλώντας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τον Οκτώβριο του 2020, είχε αναφέρει ότι τόσο ο ίδιος όσο και η ΕΕ κατέβαλαν επανειλημμένα προσπάθειες για να βρεθεί πολιτική λύση μέσα από το διάλογο με την κυπριακή κυβέρνηση. Παρά ταύτα, πρόσθεσε, αυτό δεν κατέστη εφικτό και για το λόγο αυτό η Κομισιόν «αναγκάστηκε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει» εναντίον της Κύπρου.

«Η ΕΕ προσπάθησε αρχικά να εξεύρει πολιτική λύση, στη βάση του διαλόγου με τα ενδιαφερόμενα κράτη-μέλη. Τους υπενθύμισα, έκανα επαφές. Από τον Δεκέμβριο του προηγούμενου έτους έχω έρθει σε επαφή μαζί τους και έχω ζητήσει να σταματήσουν. Αλλά επειδή παρέμειναν σε ισχύ αυτά τα προγράμματα, αναγκαστήκαμε να κινήσουμε τις διαδικασίες επί παραβάσει», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ευρωπαίος Επίτροπος.

Υπενθυμίζεται ότι η απόφαση της Κομισιόν για ενεργοποίηση της διαδικασίας επί παραβάσει εναντίον της Κύπρου λήφθηκε τον Οκτώβριο του 2020, δηλαδή έξι μήνες μετά την επιστολή του αρμόδιου Επιτρόπου της ΕΕ με την οποία ζητούσε τον τερματισμό του προγράμματος.

Όπως προκύπτει από τα νεότερα στοιχεία, μέχρι και την τελευταία στιγμή η κυβέρνηση είχε τη δυνατότητα να σώσει ό,τι σώζεται, αλλά συνέχισε να σφυρίζει αδιάφορα και να μοιράζει «χρυσά» διαβατήρια.

Εν τω μεταξύ, εκτός από την περιφρόνηση της Κομισιόν η κυβέρνηση παραπλάνησε και τη Βουλή, αφού κατά τη συζήτηση των κανονισμών τον Ιούλιο δεν έγινε καμιά αναφορά από το Υπουργείο Εσωτερικών στην πολύ σημαντική επιστολή του αρμόδιου Επιτρόπου της ΕΕ. Αντίθετα, η εικόνα η οποία παρουσιάστηκε από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης, ήταν ότι οι κανονισμοί ικανοποιούσαν τις ανησυχίες τις οποίες είχε εκφράσει η Κομισιόν από τον Ιανουάριο του 2019.

Μάλιστα, η Επιτροπή Εσωτερικών επιχείρησε να κάνει ορισμένες αλλαγές ώστε να γίνει πιο αυστηρό το πλαίσιο, αλλά στην Ολομέλεια της Βουλής ο ΔΗΣΥ με προφορικές τροπολογίες οι οποίες υποβλήθηκαν την τελευταία στιγμή και οι οποίες έγιναν αποδεκτές από τον τότε Πρόεδρο της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, ξήλωσε την προσπάθεια.

«Εν πολλά πρόχειρο, αλλάζουν άρδην το τι συζητήσαμε»

Σημειώνεται ότι η συνεδρία της Ολομέλειας της Βουλής στην οποία τροποποιήθηκε το πλαίσιο για τα «χρυσά» διαβατήρια πραγματοποιήθηκε στις 31 Ιουλίου 2020 και αποδείχθηκε εξαιρετικά κρίσιμη, αφού λίγες μέρες αργότερα (23 Αυγούστου 2020) άρχισαν τα δημοσιεύματα του Al Jazeera, τα οποία οδήγησαν τελικά στον τερματισμό του προγράμματος.

Από την πρώτη στιγμή που ανακοινώθηκε η προώθηση προφορικών τροπολογιών από τον ΔΗΣΥ, υπήρξε έντονη αντίδραση από την κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ. Μάλιστα ο ΓΓ του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού, σε παρέμβασή του επεσήμανε ότι «εν πολλά πρόχειρο τωρά να κάμουμε τούτη τη δουλειά έτσι στο πόδι». Επίσης, η πρόεδρος της Επιτροπής Εσωτερικών και βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ελένη Μαύρου, επεσήμανε ότι οι προφορικές τροπολογίες του ΔΗΣΥ «αλλάζουν άρδην το τι συζητήσαμε (στην Επιτροπή Εσωτερικών)». Ακόμη ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, επεσήμανε ότι «από την αρχή το ΑΚΕΛ στη σύσκεψη αρχηγών είχε αντιδράσει πολύ έντονα στην πρόθεση να κατατεθούν προφορικές τροπολογίες».

Παρά ταύτα ο ΔΗΣΥ και ο τότε Πρόεδρος της Βουλής, Δ. Συλλούρης, επέμειναν στη συνέχιση της διαδικασίας. Μάλιστα, η κοινοβουλευτική ομάδα του ΑΚΕΛ επιχείρησε ξανά να σταματήσει την κατηφόρα, αλλά ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου και ο Δ. Συλλούρης ήταν ανένδοτοι. Ενδεικτικά στο μέσο της διαδικασίας ο Γ. Λουκαΐδης επεσήμανε ότι «η τροπολογία που έχει εγκριθεί δύναται να συνεχίσει να διοχετεύει όλο το επενδυτικό πρόγραμμα πολιτογραφήσεων σε έναν τομέα, κυρίως στους πύργους, από τους οποίους κάποιοι ωφελούνται. […] Οπόταν, αυτή τη φούσκα που στήθηκε την τροφοδοτούμε για να συνεχιστεί και στο μέλλον. Και όσοι ψήφισαν αυτό έκαμαν, εξυπηρετώντας βεβαίως -και αυτό είναι το κύριο- τους ελάχιστους προνομιούχους που λυμαίνονται αυτό το πρόγραμμα και εκθέτουν τη χώρα μας διεθνώς». Έντονες παραστάσεις έγιναν και από άλλα στελέχη του ΑΚΕΛ. Παρά ταύτα εγκρίθηκαν κορδόνι οι κανονισμοί της κυβέρνησης, χωρίς τις πιο αυστηρές αλλαγές τις οποίες προσπάθησε να επιφέρει η Επιτροπή Εσωτερικών.

 

«Ήταν πολλά τα χρήματα και η πίεση μεγάλη»

«Ήταν πολλά τα χρήματα, ήταν και η πίεση μεγάλη», ανέφερε ο Σωκράτης Χάσικος στην κατάθεσή του ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής. Επίσης, ο πρώην Υπουργός Εσωτερικών κάρφωσε «γαμπρό», ο οποίος «συμμετείχε με πολλές αιτήσεις» στη βιομηχανία των «χρυσών» διαβατηρίων, αλλά και μεσάζοντες (δικηγόρους, λογιστές και ντιβέλοπερς), οι οποίοι ασκούσαν τεράστιες πιέσεις για χαλάρωση των κριτηρίων και προωθούσαν αιτήσεις «με μανία». Αναφέρθηκε ακόμη σε προσκλήσεις που πήρε για «τα καλύτερα ξενοδοχεία, luxury, τα πάντα», προσθέτοντας ότι ο ίδιος δεν πήγε ποτέ. Ωστόσο, πρόσθεσε, «κάποιοι άλλοι πήγαν, ενδεχομένως διότι ήταν μια μεγάλη βιομηχανία δυστυχώς».

 

Έτσι παραμύθιαζαν την Κομισιόν

Η Κομισιόν έστελνε μηνύματα από το 2015 για τα «χρυσά» διαβατήρια, ενώ το 2019 έστησε την Κύπρο στον τοίχο. Παρά ταύτα, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έκανε λόγο για «στοχοποίηση της Κύπρου για τους καλά γνωστούς λόγους, είτε για ανταγωνιστικότητα είτε για άλλους λόγους».

Ο Σωκράτης Χάσικος στην κατάθεσή του ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής, εξήγησε με ποιον τρόπο η κυβέρνηση πουλούσε παραμύθια στην Κομισιόν. Όπως είπε, στην αρχή η κυβέρνηση επικαλέστηκε το μνημόνιο και τα οικονομικά προβλήματα και ζήτησε χρόνο για τη διαχείριση του θέματος. Μετά το μνημόνιο άλλαξε η δικαιολογία, αφού οι κυβερνώντες έλεγαν στην Κομισιόν ότι: «Ξέρετε είμαστε πολύ κοντά στο να επιλύσουμε το Κυπριακό, τελειώνουμε, αλλά μην ανησυχείτε, είμαστε συνεργάσιμοι, θα παραμείνουμε συνεργάσιμοι και ούτω καθ’ εξής».