Σε περιπέτειες η Κύπρος λόγω ασυμβατότητας με το acquis
Σε μικροαλλαγές του ήδη αναθεωρημένου πλαισίου από τον Φεβρουάριο προχώρησε το Υπουργικό Συμβούλιο. Τα νέα κριτήρια αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή εντός της βδομάδας και το πρόγραμμα των πολιτογραφήσεων ξένων επενδυτών μετά τον Δεκαπενταύγουστο θα έχει δεχθεί το πέμπτο «λίφτινγκ» από το 2013.
Η δεύτερη αλλαγή που αφορά την υποχρέωση του επενδυτή να καταβάλει το ποσό των €75.000 στο Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και στον ΚΟΑΓ, ως μέρος της συνολικότερης επένδυσής του και πριν λάβει το διαβατήριο που εξασφαλίζει με τη συμμετοχή στο πρόγραμμα, αναμένεται επίσης να εφαρμοστεί εντός της βδομάδας.
Σε πρόσφατο ρεπορτάζ της η Deutsche Welle κάνει λόγο για τα χρυσά ευρωπαϊκά διαβατήρια με επίκεντρο την Ευρώπη και συσχετίζεται με τον οικοδομικό οργασμό πύργων. Ειδικά για το τελευταίο ο πρόεδρος του Επιστημονικού Τεχνικού Επιμελητηρίου Κύπρου (ΕΤΕΚ) σε πρόσφατη συνέντευξή του στην «Κυριακάτικη Χαραυγή» εξέφρασε ανησυχίες για τον μη αναστρέψιμο αντίκτυπο που έχει η ανέγερση ψηλών κτιρίων στο αστικό περιβάλλον, αφού αυτή γίνεται στην απουσία ενός ολοκληρωμένου πολεοδομικού κανονιστικού πλαισίου.
Το ρεπορτάζ στηρίζεται σε δηλώσεις στην κάμερα της DW, της συμβούλου επιχειρήσεων Ιρίνα Σέσιλταν, αλλά και του Υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη.
Η Κύπρος αναπτύσσεται και η οικονομική κρίση του 2013 φαίνεται ξεχασμένη. Η οικονομία των ακινήτων ευημερεί με την ανάπτυξη πύργων πολυτελών διαμερισμάτων που επεκτείνονται στην παράλια πόλη της Λεμεσού. Πολλοί Ρώσοι αγοράζουν αυτά τα πολυτελή διαμερίσματα. Σήμερα, φθάνουν (οι Ρώσοι) μέχρι το ¼ του πληθυσμού της πόλης. Και ένας αυξανόμενος αριθμός τους διαθέτει κυπριακό διαβατήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η σύμβουλος επιχειρήσεων Ιρίνα Σέσιλταν (Irina Ceciltan) είναι μια από αυτούς που το κάνουν πραγματικότητα. Το μόνο που έχουν να κάνουν οι Ρώσοι είναι να επενδύσουν σε πολυτελή ακίνητη περιουσία τουλάχιστον 2 εκατομμυρίων.
«Δεν χρειάζεται έλεγχος ιστορικού. Δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε την πολιτική θέση/κατάσταση ή να περάσουν κάποιες εξετάσεις. Είναι πολύ απλή διαδικασία», αναφέρει στο ρεπορτάζ η Σέσιλταν. «Και δεν χρειάζεται να ζει κανείς εδώ», συμπληρώνει. «Δίδεται η δυνατότητα κάποιος να ταξιδεύει χωρίς θεώρηση εισόδου σε 154 χώρες στον κόσμο», προσθέτει.
Στην Κύπρο το ζήτημα των χρυσών διαβατηρίων σε πλούσιους Ρώσους και Άραβες είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να δεχτεί δριμεία κριτική από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά ο Υπουργός Οικονομικών της χώρας, που επιβλέπει το συγκεκριμένο Επενδυτικό Σχήμα, υποστηρίζει ότι μέχρι τώρα μόνο 500 άτομα έχουν εξασφαλίσει κυπριακό διαβατήριο!
«Και αυτοί είναι ενδεχομένως εκείνοι οι οποίοι πέρασαν τους πιο ενδελεχείς, λεπτομερείς και εις βάθος ελέγχους. Αν υπάρχουν εισηγήσεις και καθοριστούν από κοινού κανόνες, όχι μόνο για σκοπούς επένδυσης, καθώς και για άλλους λόγους θα είμαστε διατεθειμένοι να εμπλακούμε σε τέτοια συζήτηση».
Το επίκεντρο της αυξανόμενης κριτικής για το πρόγραμμα των χρυσών διαβατηρίων είναι, σύμφωνα με όσους προβαίνουν σε αυτή την κριτική, η απουσία διαφάνειας και ότι το πρόγραμμα κάνει λίγους μεγαλοντιβέλοπερ ακόμα πιο πλούσιους.
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει το ρεπορτάζ στον Γιάννη Μισιρλή. «Ο γαμπρός του Προέδρου», αναφέρεται στο ρεπορτάζ, «οικοδομεί επί του παρόντος έναν ουρανοξύστη στη Λεμεσό με τα διαμερίσματα στους άνω ορόφους να πωλούνται για περισσότερο από δύο εκατομμύρια ευρώ. Δεν ανησυχεί για το γεγονός ότι αυτά δίνουν το δικαίωμα στους αγοραστές για ένα χρυσό διαβατήριο. Εξάλλου επενδύουν σημαντικά ποσά».
«Ένας μεγάλος αριθμός είναι φίλοι μας από τη Μέση Ανατολή, το Ισραήλ, Ασιάτες και Ρώσοι», δηλώνει στον δημοσιογράφο της DW ο Γιάννης Μισιρλής.
Ενώ η εισροή Ρώσων επηρεάζει τη ζωή στη Λεμεσό, κανένας δεν θέλησε να μας μιλήσει στην κάμερα για τα καινούργια τους διαβατήρια. Παρ’ όλα αυτά η σύμβουλος επιχειρήσεων Ιρίνα Σέσιλταν ανέφερε ότι οι περισσότεροι ενδιαφέρονται για το κέρδος.
«Έχουν επιστροφή φόρου 5% ετησίως και σε πέντε χρόνια μπορούν να πωλήσουν την επένδυση (ακίνητη περιουσία) διατηρώντας το όφελος της κυπριακής υπηκοότητας».
Ένας ελκυστικός διακανονισμός που οι σύμβουλοι επιχειρήσεων στην Κύπρο είναι έτοιμοι να προωθήσουν. Στο κάτω-κάτω πού αλλού μπορεί κανείς να αποκτήσει ευρωπαϊκό διαβατήριο σε μόνο τρεις μήνες;
Εκτοξεύθηκε ο αριθμός υπηκοοτήτων τα τελευταία 6 χρόνια
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας για το 2017 που δόθηκαν στη δημοσιότητα στο τέλος του περασμένου μήνα, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει παραχωρήσει υπηκοότητα στο πλαίσιο του προγράμματος σε 5.517 άτομα. Από αυτά, 1.315 προέρχονται από τη Ρωσία, 502 από τη Βρετανία και 481 από την Ουκρανία, ως οι πρώτες τρεις χώρες προέλευσης των ατόμων που έλαβαν κυπριακό διαβατήριο.
Συγκριτικά με το 2016 παρατηρείται μια αύξηση γύρω στο 18%. Από τα 4.660 άτομα, στα οποία παραχωρήθηκε κυπριακή υπηκοότητα το 2016, 1.155 προέρχονταν από τη Ρωσία, 728 από την Ελλάδα και 337 από τη Βρετανία.
Μεγαλύτερο ενδιαφέρον διαφαίνεται αν συγκριθούν τα στοιχεία του 2017 με το 2012. Το 2012 κυπριακή υπηκοότητα έλαβαν 2.314 άτομα, από τα οποία 805 προέρχονταν από την Ελλάδα, 395 από τη Βρετανία και 186 από τη Νότια Αφρική. Το 2013, δόθηκε η κυπριακή υπηκοότητα σε 1.580 άτομα από τα οποία 367 προέρχονταν από την Ελλάδα, 295 από τη Βρετανία και 221 από τη Ρωσία.
Γίνεται αμέσως αντιληπτό ότι ο αριθμός παραχώρησης της κυπριακής υπηκοότητας υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε μόνο πέντε χρόνια, αφού από τις 2.314 άτομα το 2012 εκτοξεύθηκε στις 5.517. Αντιληπτή γίνεται και η διαφορά προέλευσης των ατόμων που έλαβαν κυπριακή υπηκοότητα. Ενώ το 2012 και 2013 πρώτη χώρα προέλευσης των ατόμων που έλαβαν κυπριακή υπηκοότητα ήταν η Ελλάδα, μέχρι το 2017 την πρωτιά παίρνει η Ρωσία με σημαντική διαφορά από τη δεύτερη Βρετανία.
Το επενδυτικό πρόγραμμα της Κύπρου κάτω από το φακό της ευρωπαϊκής νομοθεσίας
Ακαδημαϊκό άρθρο της Sofya Kudryashova που δημοσιεύτηκε το 2018 στο European Papers, εξετάζει ως περιπτωσιακή μελέτη το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα υπό το φακό της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κυπριακή κυβέρνηση, επισημαίνει το άρθρο, αντί να εστιάσει στην αποφυγή παραβιάσεων της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε η επένδυση να συμβάλλει στην κυπριακή οικονομία, απλώς διαφοροποίησε το ύψος της επένδυσης και άλλαξε το όνομα του προγράμματος.
Επίσης χαρακτηρίζει το κυπριακό πρόγραμμα πολιτογραφήσεων ως «αμφίβολο» όσον αφορά τις πιθανές παραβιάσεις της περί ιθαγένειας νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η πολιτογράφηση πρέπει να είναι μια διαφανής και δίκαιη διαδικασία», υπογραμμίζεται «ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση των ατόμων» και «ως μέλος της ΕΕ η Κύπρος είναι υποχρεωμένη να ακολουθεί τις αρχές της Ένωσης».
Υιοθετώντας ένα πρόγραμμα πολιτογράφησης με βάση τον περιορισμό της άσκησης των δικαιωμάτων που αναγνωρίζονται από το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναφέρεται στο άρθρο, φαίνεται να δημιουργείται αντίθεση τόσο με το γράμμα όσο και το πνεύμα των Συνθηκών Εγκαθίδρυσης της ΕΕ, αφού παρεμποδίζει το στόχο της για σταδιακή οικονομική ολοκλήρωση, όπως προβλέπει σχετική νομολογία.
Επιπρόσθετα, αναφέρονται δυνητικές παραβιάσεις κατ’ ουσίαν όσον αφορά την ευρωπαϊκή ιθαγένεια που εκδηλώνονται με περιορισμό της άσκησης ενός από τα θεμελιώδη δικαιώματα των Συνθηκών και ενισχύονται όταν η διαδικασία πολιτογράφησης ενός κράτους-μέλους, οδηγεί σε παραχώρηση του καθεστώτος ιθαγένειας με περιορισμούς.
Στο άρθρο επισημαίνεται ότι ο όρος που περιλαμβάνεται στο Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα για αφαίρεση της κυπριακής ιθαγένειας από άτομα που την απέκτησαν μέσω επενδύσεων είναι συνδεδεμένος με τυχόν απόφασή τους να μεταφέρουν τα κεφάλαιά τους εκτός του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επομένως, η ανάκληση της κυπριακής ιθαγένειας για μη συμμόρφωση με την προϋπόθεση της μόνιμης ιδιοκτησίας στην Κύπρο αποτελεί περιορισμό του δικαιώματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και η επιβολή αυτού του μέτρου δεν μπορεί να δικαιολογηθεί, αφού ο περιορισμός έρχεται σε άμεση αντίθεση με το λόγο ύπαρξης υπερεθνικού δικαίου.
Άννα Μισιαούλη
Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy