«Δεν διορθώνουμε απλά τις πέτρες, φτιάχνουμε την κοινή μας κληρονομιά»

Γεννημένος στην Αμμόχωστο το 1967 δεν είχε ποτέ βιώματα από την κοινή συμβίωση με τους Ελληνοκυπρίους. Κι όμως ο τρόπος που μιλά είναι σαν να προσέχει μην «σπάσει» αυτό το μνημείο που λέγεται κοινή πολιτιστική κληρονομιά Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Είτε χριστιανικό το μνημείο που προσπαθούν να αναστηλώσουν στο πλαίσιο της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά είτε μουσουλμανικό για τον κ. Αλί Τουνσάι είναι «ο κοινός μας πλούτος και η πολιτιστική κληρονομιά που θα πρέπει να διατηρηθεί και να προστατευθεί». Ο κ. Τουνσάι, σε συνέντευξή του στη «Χαραυγή», υπογραμμίζει με νόημα ότι τα μνημεία προστατεύονται μέσα από τη γλώσσα της συνεργασίας. «Δεν διορθώνουμε απλά τις πέτρες ή τα κτίρια, αλλά φτιάχνουμε την κοινή πολιτιστική μας κληρονομιά…», τονίζει. Ο κ. Αλί Τουνσάι, όπως και ο κ. Τάκης Χατζηδημητρίου, θα τιμηθούν με το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη. Μέσα από αυτή τη συγκεκριμένη καταξίωση ο κ. Τουνσάι δηλώνει ότι «αναγνωρίζεται και επιβεβαιώνεται η επιτυχία στη σχέση εργασίας μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και των Ελληνοκυπρίων, μελών της Επιτροπής». Πολύ ευγενικά ο κ. Τουνσάι δηλώνει ότι θα ήταν πολύ ευχαριστημένος αν οι δύο ηγέτες είχαν την ευκαιρία να παρευρεθούν στην τελετή παράδοσης του Πύργου του Οθέλλου, στην Αμμόχωστο, που θα γίνει την ερχόμενη Πέμπτη, 2 Ιουλίου.

Συνέντευξη στη Νίκη Κουλέρμου

Μαζί με τον Τάκη Χατζηδημητρίου έχετε προταθεί και επιλεχθήκατε για το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη. Τι σημαίνει αυτό για σας;

Το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη δεν δόθηκε απλά στον Τάκη Χατζηδημητρίου και σε μένα. Θεωρούμε ότι αυτό το βραβείο δόθηκε στο σύνολο της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά, τα μέλη και τους εμπειρογνώμονες που εργάζονται μαζί μας. Με το βραβείο αναγνωρίζεται και επιβεβαιώνεται η επιτυχία στη σχέση εργασίας μεταξύ των Τουρκοκυπρίων και των Ελληνοκυπρίων, μελών της Επιτροπής. Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να ευχαριστήσω και να επαινέσω και τα μέλη και τους εμπειρογνώμονές μας, οι οποίοι αφιερώνουν τον επιπλέον χρόνο και την ενέργειά τους στο έργο μας.

Συμμετέχετε στην Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά από το 2008. Ποιο από τα έργα, τα οποία έχουν διασωθεί με τη δική σας συμβολή, θεωρείτε ως το καλύτερο, θα το ονομάζατε αγαπημένο σας ή το ξεχωρίζετε για κάποιο λόγο;

Ως Επιτροπή Πολιτιστικής Κληρονομιάς έχουμε ολοκληρώσει πάνω από 10 έργα. Κι αυτά πέραν όσων έχουμε ξεκινήσει και βρίσκονται σε εξέλιξη σε όλο το νησί. Επιπλέον, συνεργαζόμαστε με διαφόρους θεσμούς και από τις δύο πλευρές πάνω σε πολλά άλλα μικρότερα έργα, που αφορούν ειδικά θρησκευτικά μνημεία.

Κατά τις εργασίες μας στο πλαίσιο της Επιτροπής δεν κάνουμε διακρίσεις ανάμεσα στα μνημεία. Για μας, μικρό ή μεγάλο, χριστιανικό ή μουσουλμανικό, όλα τα πολιτιστικά μνημεία είναι ο κοινός μας πλούτος και η πολιτιστική κληρονομιά που θα πρέπει να διατηρηθεί και να προστατευθεί.

Νομίζετε ότι θα μπορούσαν να αποδώσουν όλες οι μεικτές επιτροπές το ίδιο έργο που απέδωσε η δική σας επιτροπή; Εξηγήστε το, παρακαλώ.

Δεν έχουμε καμιά μαγική φόρμουλα για όλες τις επιτροπές, επειδή καθεμία από αυτές ασχολείται με διαφορετικό θέμα. Η δημιουργία εμπιστοσύνης και κοινού οράματος μεταξύ των μελών της επιτροπής ήταν το πρώτο βήμα που κάναμε στην επιτροπή μας. Αρχικά, δεν στοχεύσαμε σε φιλόδοξα σχέδια. Αντ’ αυτού, επικεντρωθήκαμε σε διαχειρίσιμα, μικρά και εύκολα -για να γίνουν- έργα. Μέσω αυτής της διαδικασίας μάθαμε ο ένας τις ευαισθησίες του άλλου και πώς να συνεργαζόμαστε. Ως επιτροπή, εστιάζουμε επίσης την προσοχή μας σε έργα που θα μπορούσαν να είναι επωφελή και για τις δύο πλευρές – Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους.

Θεωρείτε ότι το έργο που έχετε μέχρι στιγμής επιτελέσει σαν επιτροπή μπορεί να λειτουργήσει ως «γέφυρα εμπιστοσύνης ή και ειρήνης» μεταξύ των δύο κοινοτήτων;

Ως Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, πιστεύουμε ότι το έργο μας μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση της εμπιστοσύνης που είναι αναγκαία μεταξύ Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων. Ως επιτροπή, δεν διορθώνουμε απλά τις πέτρες ή τα κτίρια αλλά φτιάχνουμε την κοινή πολιτιστική κληρονομιά μας, η οποία έχει εγγενή αξία για την πολιτισμένη ανθρωπότητα.
Τα μέλη της επιτροπής δεν χρησιμοποιούμε τη γλώσσα της αντιπαράθεσης, αλλά τη γλώσσα της συνεργασίας. Επιπλέον, δεν προσπαθούμε να επιβάλουμε τίποτα ο ένας στον άλλο και παίρνουμε τις αποφάσεις μας μέσω της συναίνεσης.

Ποιος ήταν ο βαθμός συνεννόησης που είχατε σαν μέλη της επιτροπής από τις δύο κοινότητες; Δηλαδή θα μπορούσατε να λειτουργήσετε και να αποδώσετε έργο χωρίς τη στήριξη από τα Ηνωμένα Εθνη και από την Ευρωπαϊκή Ενωση;

Αυτό που έχω να τονίσω ως επιτροπή είναι ότι είμαστε ευγνώμονες για τη γενναιόδωρη οικονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Από την άλλη θα ήθελα να τονίσω επίσης ότι έχουμε την οικονομική στήριξη από ε/κ και τ/κ θεσμούς. Επιπλέον, συνεργαζόμαστε μαζί τους σε τεχνικά θέματα. Θα ήθελα να υπογραμμίσω τις ευχαριστίες μου προς τους τοπικούς θεσμούς.

Πριν λίγες μέρες βρεθήκατε μαζί με ελληνοκυπριακά και τουρκοκυπριακά κόμματα σε μνημεία της Αμμοχώστου. Αυτό είναι ενθαρρυντικό για το έργο σας;

Τα πολιτικά κόμματα έχουν να διαδραματίσουν μεγάλο ρόλο στην καθοδήγηση των ψηφοφόρων για το κοινό καλό και των δύο κοινοτήτων. Από αυτή την άποψη, εμείς λαμβάνουμε σημαντική πολιτική υποστήριξη από τα μεγαλύτερα κόμματα και των δύο πλευρών. Τα περισσότερα από τα πολιτικά κόμματα προβαίνουν επίσης σε θετικές δηλώσεις, οι οποίες μας ενθαρρύνουν να εργαστούμε ακόμα περισσότερο.

Τι θα θεωρούσατε καταστροφικό για το έργο που έχετε μέχρι τώρα επιτελέσει;

Δεν θα επιτρέπαμε να επαναληφθεί οποιαδήποτε καταστροφή στο όμορφο νησί μας. Πολύ περισσότερο αυτή η λέξη πρέπει να διαγραφεί από τη γλώσσα και των δύο κοινοτήτων. Ελπίζω ότι οι δύο πλευρές θα βρουν μια συνολική λύση στο Κυπριακό το συντομότερο δυνατόν.

Αν σας δινόταν η ευκαιρία τι θα ζητούσατε από τους δύο ηγέτες στην παρούσα συγκυρία;

Πρώτα απ’ όλα, θα ήθελα να πω ότι έχουμε την πλήρη στήριξη των δύο ηγετών στο έργο μας. Στο παρελθόν, οι πολιτισμικές διαφορές ήταν ο κύριος λόγος και το θύμα της σύγκρουσης στην Κύπρο. Μέσα από το έργο μας, έχουμε δείξει ότι ο πολιτισμός μπορεί επίσης να ενώσει τις δύο κοινότητες. Αν μου είχε δοθεί μια ευκαιρία θα ήθελα να ζητήσω από τους δύο ηγέτες να προβούν σε κοινή δήλωση προς τις κοινότητές τους, ώστε να δείχνουν απόλυτο σεβασμό και φροντίδα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού μας.

Τι θα σήμαινε για σας η παρουσία των δύο ηγετών κατά την τελετή παράδοσης του Πύργου του Οθέλλου;

Γνωρίζουμε ότι και οι δύο ηγέτες είναι πολυάσχολοι και επικεντρώνουν όλη την προσπάθειά τους για να βρουν μια συνολική διευθέτηση στο Κυπριακό. Ξέρουμε επίσης ότι δίνουν όλη τη στήριξή τους στο έργο της επιτροπής. Αν θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν στην εκδήλωσή μας, τότε θα είμαστε πολύ ευχαριστημένοι.

Νικητές ο Τάκης και ο Αλί

O Τάκης Χατζηδημητρίου και Ali Tuncay, ως επικεφαλής της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά, συγκαταλέγονται από κοινού στη λίστα με τις 47 συνολικά προτάσεις που επιλέχθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως νικητές για το βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη για το 2015. Τα βραβεία θα απονεμηθούν στους δύο νικητές σε εκδήλωση που θα διοργανωθεί από το Γραφείο του ΕΚ στην Κύπρο, ενώ τον Οκτώβρη θα πραγματοποιηθεί ειδική πανηγυρική εκδήλωση στις Βρυξέλλες για το σύνολο των νικητών από όλες τις χώρες-μέλη.

Οι δύο Κύπριοι νικητές προτάθηκαν εκ μέρους των ευρωβουλευτών, Τάκη Χατζηγεωργίου (GUE) και Νεοκλή Συλικιώτη (GUE), για την τεράστια συμβολή τους στην καταγραφή, διατήρηση και αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς (χριστιανών και μουσουλμάνων) όλων των κοινοτήτων στην Κύπρο. Επιπρόσθετα οι δράσεις τους προωθούν την ιδέα της ειρηνικής συνεργασίας και μπορούν να αποτελέσουν παράδειγμα για τους νέους και των δύο κοινοτήτων στο νησί.

Το βραβείο θεσπίστηκε το 2008 ως επιβράβευση για εξαιρετικά επιτεύγματα πολιτών, ομάδων, σωματείων ή οργανώσεων που με τις δράσεις τους έχουν επιδείξει εξαιρετική προσήλωση στην προαγωγή μιας καλύτερης αμοιβαίας κατανόησης και στενότερης ολοκλήρωσης μεταξύ των πολιτών των κρατών-μελών ή στη διευκόλυνση της διασυνοριακής ή διεθνικής συνεργασίας, εντός της ΕΕ. Μπορούν επίσης να περιλαμβάνονται δραστηριότητες ή δράσεις πολιτών που εμπλέκονται σε μακροπρόθεσμη, διασυνοριακή ή διεθνική πολιτιστική συνεργασία που συμβάλλει στην ενίσχυση ενός ευρωπαϊκού πνεύματος.