Δεξιοί, νέοι και γυναίκες επιφυλακτικοί έναντι στη λύση

Δεξιοί ψηφοφόροι στην ελληνοκυπριακή και την τουρκοκυπριακή κοινότητα, καθώς και οι γυναίκες και η νεολαία στην ελληνοκυπριακή κοινότητα εμφανίζονται λιγότερο δεκτικοί σε έναν πολιτικό συμβιβασμό στο Κυπριακό, σύμφωνα με τα ευρήματα του Δείκτη για την Κοινωνική Συνοχή και Συμφιλίωση (SCORE index), που παρουσιάστηκε σήμερα στο Σπίτι της Συνεργασίας, στη Λευκωσία.

Τα ευρήματα της έρευνας για το 2014, που διενεργήθηκαν από το Κέντρο για τη Βιώσιμη Ειρήνη και Δημοκρατική Ανάπτυξη (SeeD) σε συνεργασία με το UNDP-ACT, καταδεικνύουν επίσης διαφορές σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα του 2013, καθώς οι Τ/κ συμμετέχοντες ανέφεραν πως είναι λιγότερο έτοιμοι για μια συμφιλίωση με τους Ε/κ, νιώθουν περισσότερο πολιτισμικά αποστασιοποιημένοι και βιώνουν χειρότερη ποιοτική επαφή με τους Ε/κ.

Επιπρόσθετα, τα επίπεδα πολιτισμικής αποστασιοποίησης αυξήθηκαν και στις δύο κοινότητες το 2014, σε σύγκριση με το 2013.

Τα ευρήματα και οι προτάσεις πολιτικής που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση παρουσιάστηκαν σήμερα το πρωί από την Μαρία Ιωάννου και τον Αλέξανδρο Λόρδο του SeeD, ενώπιον ακροατηρίου που περιελάμβανε πρέσβεις ξένων χωρών, μέλη της ειρηνευτικής δύναμης, εκπροσώπους ΜΚΟ και άλλους.

Σύμφωνα με την κ. Ιωάννου, η έρευνα SCORE, που διεξήχθη δύο φορές στην Κύπρο και από μια φορά στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και το Νεπάλ, διερευνά τους δύο βασικούς παράγοντες για την ειρήνευση, που είναι η συμφιλίωση και η κοινωνική συνοχή, καθώς και τον αντίκτυπό τους στην ετοιμότητα του κόσμου για μια πολιτική διευθέτηση.

Προς τούτο, διεξήχθησαν συνεντεύξεις σε ένα δείγμα 500 Ε/κ και 500 Τ/κ αναφορικά με μια σειρά από παράγοντες που επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα, συμπεριλαμβανομένου του βαθμού εκπροσώπησης από τους θεσμούς και του επιπέδου πολιτικής ασφάλειας που νιώθουν. Διερευνάται επίσης μια σειρά από άλλους παράγοντες, όπως η κοινωνική και πολιτισμική αποστασιοποίηση που η μια κοινότητα νιώθει έναντι της άλλης.

Όπως προκύπτει από τα συνολικά αποτελέσματα, ο βαθμός κοινωνικής συνοχής είναι χαμηλός και στις δύο κοινότητες, λαμβάνοντας 3,9 στους Ε/κ και 4,4 στους Τ/κ, σε μια κλίμακα από το 0 ως το 10.

Τα αποτελέσματα του βαθμού συμφιλίωσης -στο 6,2 για τους Ε/κ και στο 6,1 για τους Τ/κ- επίσης καταδεικνύουν την απόσταση μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα αναφορικά με την ετοιμότητα για έναν πολιτικό συμβιβασμό -στο 6,2 και 6,3 αντίστοιχα- υποδηλώνουν την αμφιθυμία των δύο κοινοτήτων προς τον στόχο αυτό.

Αναλύοντας τους διάφορους παράγοντες που δεικνύουν ετοιμότητα για συμβιβασμό, καταδεικνύεται περαιτέρω ότι ενώ οι Ε/κ υποστηρίζουν περισσότερο τον τερματισμό του στάτους κβο, οι Τ/κ εκδηλώνουν περισσότερη υποστήριξη στην ομοσπονδιακή λύση, δηλαδή σε μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία.

Σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του 2013, η έρευνα για το 2014 φανερώνει ότι η ποιότητα της επαφής των Τ/κ με τους Ε/κ σημειώνει μεταβολή και μετατρέπεται από θετική σε αρνητική. Την ίδια στιγμή, σημειώνει πτώση η προδιάθεση των Τ/κ υπέρ της συμφιλίωσης και η πρόθεση να ψηφίσουν “Ναι” σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα.

Επιπλέον, η πολιτισμική αποστασιοποίηση των δύο κοινοτήτων διευρύνεται στο ίδιο χρονικό διάστημα, ενώ για τους Ε/κ η ποιότητα της επαφής με τους Τ/κ, η πρόθεση για συμφιλίωση και η προδιάθεση υπερψήφισης του “Ναι” παραμένουν στα ίδια με το 2013 επίπεδα.

Συγκεκριμένα, 29,9% των Ε/κ και 34,9% των Τ/κ δηλώνουν ότι προτίθενται να ψηφίσουν “Ναι” σε ένα μελλοντικό δημοψήφισμα.

Παρουσιάζοντας τις προτάσεις πολιτικής, ο Διευθυντής Έρευνας του SeeD Αλέξανδρος Λόρδος ανέφερε ότι θα πρέπει να ενισχυθεί το αίσθημα της εξοικείωσης των Κυπρίων με την πολιτισμική ποικιλομορφία, μειώνοντας παράλληλα την κοινωνική αποστασιοποίηση μεταξύ των δύο κοινοτήτων.

Ανέφερε ακόμη ότι η ειρηνευτική διαδικασία θα πρέπει να καταστεί περισσότερο συμμετοχική, ενώ οι φορείς χάραξης πολιτικής θα πρέπει να υιοθετήσουν μια προσέγγιση που θα έχει στο επίκεντρο τον πολίτη, αναφορικά με τον χειρισμό των πτυχών της ανθρώπινης ασφάλειας.

Πρόσθεσε επίσης ότι οι συμμετέχοντες στη διαπραγματευτική διαδικασία θα πρέπει να επενδύσουν περισσότερο στις Τεχνικές Επιτροπές, ως ένα παράδειγμα προς μίμηση σε σχέση με το μελλοντικό τρόπο συνεργασίας μετά τη λύση.

Πρότεινε επίσης την εμπλοκή των πολιτών στις διαπραγματεύσεις μέσω πρακτικών εφαρμογών, όπως τη δημιουργία ενός γραφείου ενημέρωσης του κοινού ή μέσω κοινών επισκέψεων των δύο διαπραγματευτών σε κοινότητες του νησιού.

Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται επίσης εισηγήσεις για στενότερους δεσμούς μεταξύ των πολιτικών κομμάτων των δύο κοινοτήτων, τη στήριξη πολιτικών για εκμάθηση της γλώσσας της άλλης κοινότητας στα σχολεία, την ενίσχυση της συνεργασίας της ακαδημαϊκής κοινότητας στις δύο πλευρές και άλλες προτάσεις προς φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών.

Τέλος καλείται η διεθνής κοινότητα να διευκολύνει τους Κύπριους στην εφαρμογή των προτάσεων αυτών.

Απευθύνοντας χαιρετισμό στην εκδήλωση, ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Κύπρο Τζον Κόνινγκ ανέφερε ότι η Κύπρος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι, ενώ η επίτευξη συμφωνίας συνεχίζει να παραμένει απόμακρη.

Είπε ότι κατά τα τελευταία χρόνια συνέβησαν διάφορα συμβάντα που επηρέασαν την αρνητική προδιάθεση του κόσμου για την επίτευξη ενός συμβιβασμού, όπως η οικονομική κρίση, η Κοινή Διακήρυξη και ο «κακοτράχαλος δρόμος» των διαπραγματεύσεων κατά τους τελευταίους μήνες.

«Οι Κύπριοι πρέπει να επιλέξουν το δρόμο τους, να διαλέξουν μεταξύ του στάτους κβο και της αυξημένης δέσμευσης ή ενός νέου δρόμου που θα οδηγήσει σε περαιτέρω αποξένωση και μια πιο απομακρυσμένη επίλυση του Κυπριακού προβλήματος» είπε.

Στη συζήτηση που ακολούθησε, η τέως Υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή χαρακτήρισε απογοητευτικά τα αποτελέσματα της έρευνας, σε σχέση με αυτά της προηγούμενης χρονιάς.

«Πρέπει να ενισχύσουμε τις προσπάθειές μας για συμφιλίωση, να κάνουμε τους ανθρώπους πιο έτοιμους για μια λύση» είπε η κ. Μαρκουλλή, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στις γυναίκες και τη νεολαία.

Ως προς αυτό, πρότεινε τη διενέργεια εκατέρωθεν επισκέψεων μαθητών στα σχολεία της άλλης κοινότητας, τη διδασκαλία της Τουρκικής και Ελληνικής γλώσσας αντίστοιχα, αλλά και την ενεργοποίηση των γυναικείων οργανώσεων των πολιτικών κομμάτων σε κοινές συζητήσεις θεμάτων που αφορούν τις γυναίκες.

Στο πάνελ, υπό το συντονισμό του Διευθυντή Έρευνας του SeeD Αχμέτ Σοζέν, η Επικεφαλής του τ/κ Ιδρύματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Εμινέ Τσολάκ αναφέρθηκε στο δύσκολο περιβάλλον της Κύπρου που εμποδίζει πρωτοβουλίες που φέρνουν τους ανθρώπους πιο κοντά, όπως οι σχολικές ανταλλαγές και εξέφρασε την ανησυχία της ότι τα αποτελέσματα της μελέτης την επόμενη χρονιά θα είναι χειρότερα.

Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε και ο Διευθυντής Προγράμματος του UNDP-ACT Κρίστοφερ Λουίζ.