Διαφθορά: Η ψυχολογία της κανονικοποίησης

Του Κυριάκου Λοΐζου

 

«Ιστορικά, η διαφθορά δεν συνιστά ένα σύγχρονο φαινόμενο. Μελέτες έδειξαν ότι η διαφθορά υφίστατο στην αρχαιότητα, καθώς ήταν γνωστό ότι όποιος κατείχε δημόσια εξουσία μπορούσε να τη χρησιμοποιήσει για την αποκόμιση προσωπικού οφέλους. Ο Πλάτωνας, ο Αριστοτέλης, ο ιστορικός Πολύβιος κάνουν λόγο για διεφθαρμένα πολιτεύματα, που εξυπηρετούν τα συμφέροντα των κυβερνώντων. Αναφορές από την αρχαία Ελλάδα και την αρχαία Ινδία περιγράφουν είτε αντικειμενικά είτε μεταφορικά το πρόβλημα της διαφθοράς».

Η πιο πάνω αναφορά περιγράφει -όχι σε βάθος- το φαινόμενο της διαφθοράς στο επίπεδο των κυβερνήσεων – κυβερνώντων, από την αρχαιότητα κιόλας, ωστόσο μέσα από αυτό απορρέει ένα καίριο ερώτημα: Πώς η κοινωνία αντιλαμβάνεται το πρόβλημα της διαφθοράς και σε ποιο βαθμό αυτή κανονικοποιείται;

Το δέσιμο με τον εκάστοτε ηγέτη ή με το κόμμα (κυρίως), το οποίο κυβερνά σε μία χρονική στιγμή, αποτελεί μία ισχυρή βάση για να ακολουθείται τυφλά μία πολιτική, είτε είναι λίγο διεφθαρμένη, είτε είναι βουτηγμένη μέχρι το κεφάλι στο βούρκο της διαφθοράς. Aν ανατρέξει κανείς στην ιστορία πολλών δεξιών κομμάτων – κυβερνήσεων, θα παρατηρήσει ότι με «ευλάβεια» ακολουθούν την πολιτική της ρεμούλας και της διαπλοκής, ενώ η πελατειακή σχέση είναι εγγενές χαρακτηριστικό τους. Το εκλογικό τους σώμα, με μικρά ή μεγαλύτερα κατά καιρούς σκαμπανεβάσματα, είναι πιστό και σε κάθε εκλογική αναμέτρηση η απόκλιση δεν είναι και τόσο μεγάλη. Τα παραδείγματα είναι αρκετά, όμως τα παραδείγματα σε Κύπρο και Ελλάδα είναι πέρα για πέρα αντιπροσωπευτικά. Από τη μία, δέκα χρόνια σήψης και σκανδάλων, και από την άλλη μισός αιώνας κλοπής και βαθιάς διαπλοκής. Αλήθεια, πώς αυτά τους επηρέασαν στις πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις; Πρωτιά στις βουλευτικές για τους μεν, για πολλοστή φορά στην εξουσία οι δε.

Επίσης, πόσο εύκολο είναι σε μεγαλύτερες ηλικίες να αλλάξει αυτό και να αποστασιοποιηθούν από τα διεφθαρμένα κόμματα; Η απάντηση είναι… πολύ δύσκολα. Ο άνθρωπος στο βωμό του ανήκειν, κλείνει τα μάτια μπροστά σε σχεδόν οτιδήποτε. Η προχθεσινή συγκέντρωση έξω από το Προεδρικό, αν και μαζική και απόλυτα δικαιολογημένη, από μεγάλη μερίδα του λαού εκλήφθηκε ως «φασαρία ή ανοίκεια στοχοποίηση του Προέδρου για μικροπολιτικά οφέλη». Περιττό να αναλυθεί αν αυτά ισχύουν ή όχι, διότι βουνό που φαίνεται κολαούζο δεν θέλει.

Και όμως, κανονικοποιείται (κυρίως μέσω της ψήφου) μία πολιτική που καμία σχέση δεν έχει με ένα κράτος δικαίου και κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι κλέφτες μετατράπηκαν σε θύματα, και τα θύματα σε θύτες. Η πρόοδος βαφτίστηκε οπισθοδρόμηση και οι διαμαρτυρίες σε αχρείαστες και υποκινούμενες φωνασκίες. Η κλοπή έγινε πολιτική και η απονομή δικαιοσύνης κουρελόχαρτο πάσης χρήσεως, ενώ το διεθνές ρεζίλεμα από θεσμούς και Μέσα με μεγάλο εκτόπισμα ηχεί σαν ενοχλητικό ζωύφιο τους καλοκαιρινούς μήνες.

Google News icon Aκολουθήστε μας στο Google News

Οι τελευταίες ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο και όλη η επικαιρότητα στο dialogos.com.cy