Διμερείς σχέσεις, Κυπριακό και Ουκρανικό στη συνάντηση ΠτΔ με τον Πρόεδρο της Σλοβενίας

Τη βελτίωση των διμερών σχέσεων, θέματα κλιματικής αλλαγής, μετανάστευσης, ενεργειακής ασφάλειας, αλλά και τις εξελίξεις στο Κυπριακό συζήτησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης κατά τη συνάντησή του στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Πρόεδρο της Σλοβενίας, Μπόρουτ Πάχορ, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του Σλοβένου Προέδρου, την Τρίτη στη Λευκωσία.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι η επίσκεψη λαμβάνει χώρα στην τραγική συγκυρία του πολέμου στην Ουκρανία, με συνέπειες παγκόσμιες. Η Κύπρος και ο λαός της ήταν μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το πρώτο θύμα ξένης εισβολής και παραβίασης του διεθνούς δικαίου σε ευρωπαϊκό έδαφος το 1974 και βιώνει τις συνέπειες για τα τελευταία 47 χρόνια, είπε, προσθέτοντας ότι η Λευκωσία δεν μπορεί παρά να επιδεικνύει απτή αλληλεγγύη και υποστήριξη στον ουκρανικό λαό.

Επιπλέον, εξέφρασε την αλληλεγγύη του προς τη Σλοβενία, για την επίθεση με ρουκέτες που κατέστρεψε το προξενείο της στο Χάρκοβο.

«Θα πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι στην καταδίκη της ρωσικής εισβολής και να αναλάβουμε έναν πιο ενεργό ρόλο», είπε, προσθέτοντας την ανάγκη για «άμεση διασφάλιση της κατάπαυσης του πυρός για να τερματιστεί η τραγική απώλεια αθώων ζωών».

Κατά τις διμερείς συνομιλίες, τα δύο μέρη επιβεβαίωσαν το εξαιρετικό επίπεδο της σχέσης τους. Επίσης, αντάλλαξαν ιδέες για την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσής του, ιδιαίτερα στους τομείς της οικονομίας, του εμπορίου, του τουρισμού και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.

Επιπλέον, συζήτησαν θέματα που βρίσκονται ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα, όπως η κλιματική αλλαγή, η μετανάστευση, το Σχέδιο Ανάκαμψης της ΕΕ και η ενεργειακή ασφάλεια.

Ο Πρόεδρος της Κύπρου ενημέρωσε τον Σλοβένο ομόλογό του για την κυπριακή πρωτοβουλία για την κλιματική αλλαγή, για την ανάπτυξη ενός περιφερειακού σχεδίου δράσης που αντιμετωπίζει τις ανάγκες και προκλήσεις των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

Για το μεταναστευτικό, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι και οι δύο συμφωνούν ότι η διαχείριση των μεταναστευτικών ροών εξακολουθεί να αποτελεί μια από τις σοβαρότερες προκλήσεις για την ΕΕ, τονίζοντας ότι οι χώρες της Νότιας Ευρώπης αποτελούν την πρώτη γραμμή των μεταναστευτικών εξωτερικών πιέσεων.

Ωστόσο, πρόσθεσε, η Κύπρος είναι πρόθυμη να βοηθήσει με την ανθρωπιστική κρίση στην Ουκρανία και τις εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες που εγκαταλείπουν τη χώρα.

«Προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι η προσφορά προστασίας σε όλα τα εκτοπισμένα άτομα» καθώς και η υποστήριξη στις γειτονικές χώρες της Ουκρανίας, που φέρουν το μεγαλύτερο μερίδιο του βάρους, είπε.

Οι δύο Πρόεδροι χαιρέτισαν επίσης το Σχέδιο Ανάκαμψης της ΕΕ, όπως είπε ο Κύπριος Πρόεδρος, το οποίο αποτελεί το μεγαλύτερο πακέτο σχεδίων στην Ευρώπη και παρέχει στα κράτη την ευκαιρία να βγουν πιο δυνατά από την πανδημία, μεταμορφώνει τις οικονομίες τους και δημιουργεί μια πράσινη, ψηφιακή και ανθεκτική Ευρώπη.

Όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια, είπε ότι οι τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν δείξει ότι η διαφοροποίηση των πηγών και οι απαραίτητες διασυνδέσεις στην Ανατολική Μεσόγειο μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, διασφαλίζοντας οικονομικά προσιτή ενέργεια στους πολίτες και τις οικονομίες της ΕΕ.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συνεχάρη τον κ. Πάχορ για τη Σλοβενική Προεδρία της ΕΕ το περασμένο εξάμηνο και σημείωσε την πρωτοβουλία τους για πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στην αντιμετώπιση κρίσεων της ΕΕ, καθώς και τη φιλοξενία της Συνόδου Κορυφής των Δυτικών Βαλκανίων.

«Συζητήσαμε επίσης τρόπους ενίσχυσης του συντονισμού και του διαλόγου μας σε διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς σύμφωνα με το Μνημόνιο πολιτικών συνομιλιών που υπεγράφη μεταξύ των Υπουργών Εξωτερικών μας το 2019», είπε ο Κύπριος Πρόεδρος. Πρόσθεσε ότι η Κύπρος θα υποστηρίξει ευχαρίστως το αίτημα της Σλοβενίας για ένταξη στο Συμβούλιο Ασφαλείας για την περίοδο 2024-2025.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης σημείωσε ότι ενημέρωσε τον ομόλογό του για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, καθώς και για τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας, τόσο στη θάλασσα όσο και στο έδαφος, στα Βαρώσια.

«Ενέργειες που όχι μόνο αποτελούν άλλη μια παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αλλά αποτελούν απειλή για την ευρύτερη σταθερότητα, ειρήνη και ασφάλεια όχι μόνο στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στην Ευρώπη», είπε, αναφερόμενος στις τουρκικές ενέργειες.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά θα συνεχίσει τις πολυάριθμες και επίμονες προσπάθειές της για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για ειρηνική λύση του Κυπριακού, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και θα συνεχίσει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για να βρει λύση στο σημερινό αδιέξοδο, πρόσθεσε.

Τέλος, ευχαρίστησε τον Σλοβένο Πρόεδρο για το ενδιαφέρον και την ισχυρή υποστήριξή του για την επίτευξη συνολικής και βιώσιμης διευθέτησης του Κυπριακού.

Ο Σλοβένος Πρόεδρος είπε ότι και οι δύο πλευρές καταδικάζουν έντονα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. «Η απόφαση του Πούτιν αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Η ενιαία αντίδραση της διεθνούς κοινότητας, ελπίζω ότι δίνει ένα ισχυρό μήνυμα στον Πρόεδρο Πούτιν», είπε.

Σημείωσε ότι η Σλοβενία προσφέρει πολιτική, ανθρωπιστική και στρατιωτική υποστήριξη στην Ουκρανία, προσθέτοντας ότι είναι σημαντικό οι δύο πλευρές να διαπραγματευτούν για ειρηνική λύση της κρίσης και διαρκή ειρήνη.

«Αυτή τη στιγμή, η ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο», είπε, προσθέτοντας ότι «καταλαβαίνουμε τον φόβο των φίλων μας από τη Βαλτική, των φίλων μας από την Πολωνία και από άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, όπου η ιστορική τους εμπειρία με τη Ρωσία μετά τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο δεν πρέπει να υποτιμηθεί αυτή τη στιγμή», είπε.

Παράλληλα, ο Πρόεδρος Πάχορ κάλεσε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να στρέψει την προσοχή του στις εξελίξεις στα Δυτικά Βαλκάνια. Όπως είπε, αυτό είναι ένα γεωπολιτικό ζήτημα για την ΕΕ και ανέφερε ότι τώρα υπάρχουν αρκετές πρωτοβουλίες για να επιταχυνθεί η διαδικασία της Ουκρανίας να είναι υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ. Πρόσθεσε ότι θα είναι κρίσιμο, εάν την ίδια στιγμή, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξετάσει επίσης την περίπτωση των Δυτικών Βαλκανίων, αφού και εκεί διακυβεύεται η ειρήνη.

«Υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των ηγετών στην περιοχή, έλλειψη συζήτησης για ένα κοινό μέλλον και έλλειψη αξιοπιστίας της ΕΕ», σημείωσε.

Για την προσφυγική κρίση, ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία, είπε ότι εκατομμύρια Ουκρανοί πιθανότατα θα φύγουν από τη χώρα τους και η Σλοβενία είναι έτοιμη να τους δεχτεί. «Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να διατηρήσουμε την κοινωνία μας ανθρώπινη», είπε.

«Εκτιμούμε ιδιαίτερα όλες τις ευγενείς προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας, που επιδείχθηκαν κατά τη διάρκεια της μεταναστευτικής κρίσης, για να δεχθεί και να φιλοξενήσει πρόσφυγες, ακόμη και όταν η ΕΕ δεν μπορούσε να μιλήσει με μία φωνή για το μεταναστευτικό ζήτημα. Αναγνωρίζω ότι αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο για την Κύπρο, δεδομένου του μεγέθους της, της γεωγραφικής της θέσης και της ιστορίας της», ανέφερε.

Επιπλέον, εξέφρασε την αλληλεγγύη της χώρας του στην Κύπρο, για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και είπε ότι οι μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας είναι «απαράδεκτες».

Ο Πρόεδρος Πάχορ είπε ότι τα δύο μέρη συζήτησαν επίσης την ενεργειακή ασφάλεια, αναφέροντας ότι αυτό είναι σημαντικό και σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και από την οπτική της κλιματικής αλλαγής. Επαίνεσε την πρωτοβουλία για το κλίμα του Προέδρου Αναστασιάδη στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή.

Πρόσθεσε ότι η πανδημία του κορωνοϊού και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν επισκιάσει την κλιματική κρίση, αλλά το θέμα παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο.

Ο Πρόεδρος της Σλοβενίας συμφώνησε ότι οι σχέσεις των δύο χωρών είναι πολύ καλές, καθώς τα δύο μέρη έχουν πολλές παρόμοιες θέσεις σε πολλά θέματα.

Νωρίτερα, τον Σλοβένο Πρόεδρο υποδέχθηκε επίσημα στο Προεδρικό Μέγαρο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ενώ στρατιωτικό άγημα απέτιε φόρο τιμής. Αφού έγινε ανάκρουση των Εθνικλων Ύμνων των δύο χωρών, ο Πρόεδρος της Σλοβενίας κατέθεσε στεφάνι στο άγαλμα του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’.

Μετά από αυτό, οι δύο Πρόεδροι αντάλλαξαν δώρα. Κατά τη διάρκεια, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης καταδίκασε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η Κύπρος υποφέρει από 1974 από την τουρκική εισβολή, την παραβίαση της κυριαρχίας της και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ενώ έχει προσφυγοποιηθεί το ένα τρίτο του πληθυσμού της.

Ο Πρόεδρος Πάχορ, είπε ότι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι ενωμένοι για να βοηθήσουν τον Ουκρανικό λαό και πρόσθεσε ότι τα μέτρα που πήρε η ΕΕ μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 δεν ήταν αρκετά σκληρά. Εξέφρασε την ελπίδα, ότι τα νέα σκληρά μέτρα που πάρθηκαν θα βοηθήσουν τους Ουκρανούς να διαπραγματευθούν, το συντομότερο δυνατόν. Οι δύο Πρόεδροι συμμετείχαν επίσης σε διευρυμένες συνομιλίες που ακολούθησαν ανάμεσα στις δύο αποστολές.