Διπλή Συνέντευξη: Η γεωργοκτηνοτροφία εκπέμπει σήμα κινδύνου

Συνεντεύξεις στη Μαρία Φράγκου

Γεωργοί και κτηνοτρόφοι σε απόγνωση. Ο πρωτογενής τομέας πλήττεται και οι αγρότες αγωνιούν για το μέλλον. Ζητούν κίνητρα για να μπορέσουν να συνεχίσουν την παραγωγική διαδικασία. Οι γραμματείς της ΕΚΑ και της ΠΕΚ, Πανίκος Χάμπας και Μιχάλης Λύτρας, σκιαγραφούν την ήδη άσχημη κατάσταση και καταθέτουν εισηγήσεις ώστε τα πράγματα να γίνουν καλύτερα.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Ως αποτέλεσμα της κατάστασης την οποία βιώνει ο πλανήτης, της Κύπρου μη εξαιρουμένης, σειρά επαγγελματιών έχει περιέλθει σε δεινή θέση. Πόσο πλήττονται η γεωργία και κτηνοτροφία στη χώρα μας από τον κορονοϊό;

2. Θα έλθει βοήθεια στους γεωργοκτηνοτρόφους και πότε;

3. Οι συνέπειες για τη γεωργία/κτηνοτροφία είναι άμεσες, αλλά, προφανώς, επηρεάζουν και μελλοντικά τους γεωργοκτηνοτρόφους και την παραγωγή που θα έπρεπε να ετοιμάσουν μακροπρόθεσμα. Ποιες είναι αυτές οι συνέπειες και ποιας διαχείρισης πρέπει να τύχει αυτή η πτυχή, ώστε να αντιμετωπιστεί η έλλειψη σε προϊόντα ή άλλα είδη, των οποίων η καλλιέργεια και παραγωγή έπρεπε ήδη να ξεκινήσει;

Πανίκος Χάμπας: Να προστατεύσουμε αγρότες και καταναλωτές

1. Βρισκόμαστε στα μέσα μίας τεράστιας πανδημίας μέσα από την οποία πολλοί προσπαθούν να αποκομίσουν κέρδη, εκμεταλλευόμενοι τον παραγωγό και τον καταναλωτή. Τώρα είναι η ώρα της δράσης, δίνοντας μεγάλη βαρύτητα στους ανθρώπους του κόπου και του μόχθου, των παραγωγικών δυνάμεων που εργάζονται για να παράξουν και να θρέψουν όλους εμάς.
Μέχρι σήμερα ακολουθήθηκε μία πολιτική από την κυβέρνηση, του λιγότερου κράτους, της πλήρους φιλελευθεροποίησης, της υποτίμησης του πρωτογενούς τομέα. Όλες οι πολιτικές ήταν ευθυγραμμισμένες στις αρχές της παγκοσμιοποίησης και στην υποταγή στα μεγάλα μονοπώλια. Αυτός ο «αόρατος» πόλεμος θα πρέπει να μας έχει διδάξει, μεταξύ άλλων, ότι είναι αδήριτη ανάγκη να κοιτάξουμε τον άνθρωπο της διπλανής πόρτας, την πατρίδα μας. Αυτό θα γίνει πιο αντιληπτό στην μετά-κορονοϊού περίοδο, όπου όλα θα αλλάξουν, μαζί και η παγκοσμιοποίηση.
Γι’ αυτό και θα πρέπει όλοι μαζί να ξαναφτιάξουμε το κράτος πρόνοιας σε μία νέα, αντικειμενική, λειτουργική βάση, όπου στο επίκεντρο να είναι ο άνθρωπος.
Τα σιτηρά για ένα κράτος είναι θέμα επιβίωσης των πολιτών. Δυστυχώς λόγω κυβερνητικής πολιτικής η Επιτροπή Σιτηρών τα τελευταία χρόνια υπολειτουργεί, ως αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή για πρώτη φορά από το 1949 δεν έχει ούτε ένα κιλό σιτάρι για αλεύρι για τη διατροφή των ανθρώπων. Μας έκλεισαν τις λαϊκές αγορές και συσσώρευσαν όλα τα προϊόντα και τον κόσμο στις υπεραγορές.
Αρκετοί αγρότες έχουν ακυρώσει περίπου το 30% των φυτών που είχαν προγραμματίσει να φυτέψουν, ενώ βλέποντας ότι χάθηκαν οι αγορές τους οργώνουν τα οπωροκηπευτικά τους μέσα στα χωράφια.
Μεγάλος αριθμός αμνοεριφίων έχουν μείνει στις φάρμες με τους αιγοπροβατοτρόφους να οδηγούνται στην καταστροφή. Το ίδιο θα συμβεί και για τους άλλους κλάδους της Κτηνοτροφίας.
Μαζί με όλα αυτά παρατηρούνται φαινόμενα αισχροκέρδειας. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια αποστείλαμε επιστολή στο Υπουργείο Εμπορίου για έκδοση διατάγματος επιβολής πλαφόν στις τιμές. Και η απάντησή τους ήταν ότι ο νόμος περιορίζεται στο γάλα, το ψωμί, το νερό, το ηλεκτρικό ρεύμα και τον κυπριακό καφέ. Εμείς τους απαντάμε ότι οι νόμοι υπάρχουν για τους ανθρώπους και θα πρέπει να αναπροσαρμόζονται ανάλογα, βοηθώντας τους.
Χρειάζεται να ασκηθεί από όλους μας περισσότερη πίεση, με τη βοήθεια των κομμάτων και της Βουλής. Στόχος μας να προστατεύσουμε τους αγρότες και τους καταναλωτές. Να μην αφήσουμε την ολιγαρχία του πλούτου να αφαιμάξει ολοένα και περισσότερο τους απλούς ανθρώπους αισχροκερδώντας.
Είναι εδώ που θα πρέπει όλοι μαζί να ενώσουμε δυνάμεις με επίκεντρο την επιβίωση των ανθρώπων και όχι του πλούτου!

2. Η κρίση οδηγεί την παγκόσμια οικονομία σε βαθιά ύφεση. Αυτή δεν θα περάσει εύκολα και οι αγορές θα δυσκολευτούν πάρα πολύ να ανακάμψουν.
Μπροστά σε όλο αυτό το νέο διαμορφούμενο σκηνικό, ο πρωτογενής τομέας καλείται να διαδραματίσει έναν αναβαθμισμένο ρόλο σπρώχνοντας την οικονομία μπροστά. Είναι η ώρα όπου θα πρέπει όλοι μαζί να διαμορφώσουμε νέες, ευφάνταστες, ριζοσπαστικές θέσεις, με επίκεντρο την προγραμματισμένη παραγωγή και διάθεση.
Στο βάθος θα πρέπει να είναι η επανάκτηση χαμένων ευρωπαϊκών αγορών που είχαμε παλαιότερα, με κύριο στόχο το Ηνωμένο Βασίλειο και κυρίως την κυπριακή παροικία. Η Κύπρος κάποτε ήταν ο λαχανόκηπος της Ευρώπης. Αυτό μπορεί να ανακτηθεί εάν συνεργαστούμε παραγωγοί, έμποροι και κράτος. Επιβάλλεται η Κύπρος να θέσει ξανά θέμα στην ΕΕ για να συμπεριληφθεί στον Κανονισμό 1405/06 και 1914/06, όπου προνοείται στήριξη των περιοχών της ΕΕ που είναι απομακρυσμένες από τις ευρωπαϊκές αγορές.
Συνάμα αναμένουμε ότι οι εισηγήσεις που θέσαμε στον Υπουργό Γεωργίας κ. Κ. Καδή, μαζί με αυτές που εισηγήθηκε και ο ίδιος στην τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, να υιοθετηθούν για να στηριχθούν οι παραγωγοί για το απολεσθέν εισόδημά τους. Η ΕΕ θα πρέπει να πάρει τέτοιες αποφάσεις που να στηρίξει έμπρακτα τους αγρότες.

3. Το πιο σημαντικό είναι η επανασχεδίαση της οικονομικής πολιτικής της Κύπρου αναβαθμίζοντας κυρίως τον πρωτογενή τομέα. Εμείς θα αναλάβουμε μία τέτοια πρωτοβουλία και θα ζητήσουμε να έχουμε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στην παρουσία των άμεσα εμπλεκόμενων Υπουργών -Γεωργίας, Εμπορίου, Οικονομικών, Εσωτερικών- και του Υφυπουργείου Τουρισμού, για να αρχίσει η συζήτηση θέτοντας συγκεκριμένους στόχους.
Η ύπαιθρος που έχει εγκαταλειφθεί είναι εκεί και μας περιμένει, έτοιμη να μας υποδεχθεί. Να την αξιοποιήσουμε οργώνοντας και την τελευταία σπιθαμή γης και αυτή θα μας ανταμείψει στα μέγιστα.

Μιχάλης Λύτρας: Περισσότερο επικοινωνιακά παρά ουσιαστικά τα μέτρα για τον πρωτογενή τομέα

1. Η οικονομική ύφεση, ο φόβος και η αβεβαιότητα για το αύριο, η ημιανεργία με τη μείωση του κύκλου εργασιών ορισμένων τομέων της οικονομίας, η οποία εκφράζεται σε μείωση των μισθών και των εισοδημάτων, οδηγούν στη μείωση της ζήτησης και των καταναλωτικών αγαθών, μη εξαιρουμένων των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Η εκμηδένιση του τουριστικού ρεύματος, οι δυσκολίες στις εξαγωγές, το κλείσιμο των λαϊκών αγορών είναι κάποιοι από τους παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά τον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Η μη εξαγγελία αποφασιστικών και αποτελεσματικών οικονομικών μέτρων στήριξης από την κυβέρνηση έχει αποθαρρύνει αρκετούς γεωργούς εποχιακών καλλιεργειών να προχωρήσουν στην καλλιέργεια και την παραγωγή. Το πρόβλημα διάθεσης των αμνοεριφίων, το οποίο επηρεάζει εκατοντάδες ποιμνιοτρόφους και το οποίο αναμενόταν να επιλυθεί με τις εξαγωγές στο Ισραήλ, εκκρεμεί λόγω μη ψήφισης ακόμα του τροποποιητικού νομοσχεδίου.
2. Αναμένουμε πως τόσο η κυβέρνηση όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ακούσουν τις φωνές απόγνωσης του αγροτικού τομέα, δηλαδή της πρωτογενούς παραγωγής, η οποία είναι απαραίτητη για τη διατροφή του πληθυσμού. Αναμένουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η κυβέρνηση θα ανταποκριθούν θετικά λαμβάνοντας ουσιαστικά οικονομικά μέτρα στήριξης του τομέα. Όλες οι αγροτικές οργανώσεις, με υπόμνημα προς την κυβέρνηση, έχουμε ζητήσει έγκαιρα την εξαγγελία συγκεκριμένων, στοχευμένων μέτρων στήριξης των γεωργών και κτηνοτρόφων, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Ακόμη δεν έχουμε λάβει ουσιαστική απάντηση. Τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν και αφορούν τον πρωτογενή τομέα ήταν περισσότερο επικοινωνιακά παρά ουσιαστικά, δεν επιβαρύνουν καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό ούτε δίνουν κίνητρα στους αγρότες για να συνεχίσουν την παραγωγική διαδικασία. Εισηγούμαστε όπως η κυβέρνηση προχωρήσει άμεσα στη λήψη μέτρων για να στηρίξει οικονομικά όλους τους κλάδους της αγροτικής οικονομίας ανάλογα με τις ζημιές που θα υποστούν από τις συνέπειες της πανδημίας.
3. Οι συνέπειες αυτής της κρίσης στον αγροτικό τομέα θα επηρεάσουν δυσμενώς και το άμεσο μέλλον, ιδιαίτερα τις ετήσιες καλλιέργειες εκείνες που έπρεπε να καλλιεργηθούν αυτή την εποχή για να καλύψουν τις διατροφικές ανάγκες του πληθυσμού αλλά και τις εξαγωγές μας. Η αβεβαιότητα για τη μελλοντική διάθεση των προϊόντων τους, οδηγεί τους παραγωγούς στο δισταγμό να προχωρήσουν στη φύτευση. Εκείνο που χρειάζεται είναι η κυβέρνηση και το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος να υλοποιήσουν τις εισηγήσεις των αγροτικών οργανώσεων και να εξαγγείλουν συγκεκριμένα οικονομικά μέτρα στήριξης του εισοδήματος των παραγωγών σε περίπτωση μη διάθεσης της παραγωγής τους ένεκα της πανδημίας. Ένα τέτοιο μέτρο που εισηγούμαστε είναι όπως η κυβέρνηση να ενθαρρύνει τους παραγωγούς να καλλιεργήσουν τις εκτάσεις που φύτεψαν και δήλωσαν την προηγούμενη χρονιά στον ΚΟΑΠ και αν δεν διατεθεί η παραγωγή τους, να αποζημιωθούν. Η λήψη μέτρων είναι αναγκαία, ώστε να υπάρχει επάρκεια αγαθών για την ντόπια αγορά αλλά και ταυτόχρονα επάρκεια για συνέχιση των εξαγωγών. Αντίστοιχο μέτρο θα πρέπει να εφαρμοσθεί και για τον κτηνοτροφικό τομέα. Σημειώνεται ότι τέτοια μέτρα έχουν πάρει και άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, όπως η Ελλάδα και η Ισπανία.