Τελικά, και μετά από πολλές προσπάθειες που πήραν χρόνια, γίνεται κατορθωτό να φθάσει στην Κύπρο φυσικό αέριο ως «ενδιάμεση λύση». Δηλαδή, πριν η Κύπρος καταφέρει να παραγάγει το δικό της φυσικό αέριο.  Η κατάθεση του θεμέλιου λίθου για την κατασκευή των υποδομών εισαγωγής έχει γίνει. Από κει και πέρα η δυναμική του έργου παραπέμπει σε σειρά άλλων έργων που θα «ξυπνήσουν», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της ΔΕΦΑ/ΕΤΥΦΑ δρ Συμεών Κασσιανίδης, τις αναπτυξιακές μηχανές με νέες θέσεις εργασίας, αυξημένο κύκλο εργασιών για εγχώριες εταιρείες, αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας από το εξωτερικό, ευκαιρίες για τεχνολογική έρευνα, καθώς και όφελος συνεπακόλουθα στους κλάδους της βιομηχανίας, του τουρισμού και της ναυτιλίας.

Συνέντευξη στη Νίκη Κουλέρμου

Πώς προχωράει το έργο κατασκευής FSRU στο Βασιλικό; Η υγειονομική κρίση έχει επηρεάσει το χρονοδιάγραμμα του έργου;

Το έργο για την κατασκευή των υποδομών εισαγωγής (FSRU) Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) στην Κύπρο προχωρά κανονικά και είναι μέσα στα συμφωνημένα χρονοδιαγράμματα, παρ’ όλο που η κρίση του COVID-19 είχε αρχικά επηρεάσει την πρόοδο εργασιών. Ωστόσο συντονισμένα και μεθοδικά προσαρμοστήκαμε και λάβαμε όλα τα απαραίτητα μέτρα, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προμηθεύσουμε με Φυσικό Αέριο (ΦΑ) την ηλεκτροπαραγωγή εντός του 2022, όπως άλλωστε έχουμε δεσμευτεί.

 

Πρόσφατα το διεθνές διακεκριμένο διαδικτυακό περιοδικό Petroleum Economist έγραψε «Cyprus is a rare bright spot for LNG trade amid the demand destruction and project delays that the Covid-19 pandemic has wrought in the industry», αναγνωρίζοντας έτσι την έξοχη δουλειά που έχει γίνει σε μία δύσκολη περίοδο. Τι είναι αυτό που έκανε τη διαφορά και τράβηξε τα βλέμματα της διεθνούς ενεργειακής κοινότητας;

Η ιδιαίτερη μνεία στην οποία προχώρησε ένα αναγνωρισμένο στο χώρο της ενέργειας περιοδικό αποτελεί για μας διεθνή αναγνώριση της προσπάθειας που όλοι οι συντελεστές έχουν καταβάλει τα τελευταία χρόνια για την επίτευξη ενός τόσο σημαντικού έργου, το οποίο αποτελεί και εθνικό στρατηγικό στόχο. Μέσω των ΔΕΦΑ/ΕΤΥΦΑ αναγνωρίζεται και η προσήλωση της Κυπριακής Δημοκρατίας να εισέλθει στην καινούργια ενεργειακή εποχή. Θεωρούμε ότι η επιτυχία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην προσήλωση αλλά και τις στοχευμένες ενέργειες όλων των εμπλεκομένων προσώπων και εργαζομένων σε ΔΕΦΑ/ΕΤΥΦΑ, του ΥΕΕΒ, αλλά και πολλών άλλων που εργάστηκαν μαζί μας. Ωστόσο, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι πλέον το έργο είναι υλοποιήσιμο επειδή η μεγαλύτερη πλειοψηφία όλων των παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων του συνόλου των πολιτικών κομμάτων στην Κυπριακή Δημοκρατία, πίστεψε στο όραμα και στάθηκε σύμμαχος σ’ αυτό.

Πώς επηρεάζουν την πορεία εκτέλεσης του ενεργειακού έργου της ΕΤΥΦΑ οι αυξανόμενες εντάσεις στην ευρύτερη περιοχή;

Όπως διαφαίνεται από τα μέχρι σήμερα δεδομένα, οι εντάσεις περιορίζονται προς το παρόν στις ΑΟΖ της ευρύτερης περιοχής Κύπρου και Ελλάδας. Κατά συνέπεια, εφόσον η ένταση δεν κλιμακωθεί, είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι ότι θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε απρόσκοπτα στην πορεία υλοποίησης του μεγαλύτερου ενεργειακού έργου στην Κύπρο.

 

Η κατασκευή του τερματικού μεταφράζεται σε παραγωγική ανάπτυξη της περιοχής. Αυτό ισχύει και την επομένη της ολοκλήρωσης του έργου;

Η ολοκλήρωση του έργου και η έλευση φυσικού αερίου σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς έργων. Τα έργα αυτά θα «ξυπνήσουν» τις αναπτυξιακές μηχανές με νέες θέσεις εργασίας, αυξημένο κύκλο εργασιών για εγχώριες εταιρείες, αύξηση της επενδυτικής δραστηριότητας από το εξωτερικό, ευκαιρίες για τεχνολογική έρευνα, καθώς και όφελος συνεπακόλουθα στους κλάδους της βιομηχανίας, του τουρισμού και της ναυτιλίας. Χαρακτηριστικά αναφέρω την κατασκευή και λειτουργία νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, καθώς και τη δυνατότητα να ανεφοδιάζονται κρουαζιερόπλοια με ΥΦΑ, αλλά και τις συνέργειες με τα έργα Ηλεκτρικής διασύνδεσης, όπως EuroAsia και EuroAfrica Interconnectors.

 

Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία προσφορών για το LNG; 

Πλέον, από τη στιγμή που το έργο κατασκευής έχει ξεκινήσει, προχωρήσαμε και στην αξιολόγηση των προτάσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την προμήθεια φυσικού αερίου. Με βάση το σχετικό διαγωνισμό, υπενθυμίζω ότι 25 διεθνείς οργανισμοί, κάποιοι εκ των οποίων ενεργειακοί κολοσσοί, έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για την προμήθεια φυσικού αερίου στη ΔΕΦΑ. Η αξιολόγηση έχει ήδη ξεκινήσει και θα ολοκληρωθεί μέσα στον Οκτώβρη 2020.

 

Κάποια άλλη εταιρεία υποσχόταν να φέρει το φυσικό αέριο στο 1ο εξάμηνο του 2021; Δεν θα ήταν επωφελής για το δημόσιο συμφέρον αυτή η εναλλακτική;

Η Κυπριακή Δημοκρατία εδώ και αρκετά χρόνια αξιολόγησε ότι η δημιουργία ιδιόκτητων δημοσίων εγκαταστάσεων και η εισαγωγή ΥΦΑ μέσω αυτών αποτελούσε την καλύτερη επιλογή για την Κύπρο.  Από εκεί και πέρα, έχουν κατατεθεί κατά καιρούς από ιδιώτες διαφορετικές προτάσεις λιγότερο ή περισσότερο αξιόπιστες, κατά τη γνώμη μου. Είναι σημαντικό να ειπωθεί ότι η αξιολόγηση των προτάσεων όπως ήδη έχουν παρουσιαστεί (π.χ. δημιουργία αγωγού για εισαγωγή ΦΑ από το Ισραήλ, λειτουργία FSRU ως ενδιάμεση λύση), αλλά και άλλες που ενδεχομένως θα κατατεθούν θα πρέπει να εξετάζονται συμπληρωματικά και όχι διαζευκτικά, με σεβασμό στο νομοθετικό πλαίσιο, την εθνική ενεργειακή στρατηγική και πάντα με γνώμονα την ασφάλεια και την επίτευξη του βέλτιστου οφέλους για την Κυπριακή Δημοκρατία και τον Κύπριο καταναλωτή.

 

 

Πώς θα επιτευχθούν επαρκείς ποσότητες σ’ ετήσια βάση για την Κύπρο στις καλύτερες δυνατές τιμές της αγοράς ειδικά εν μέσω πανδημικής κρίσης; Έχετε αναθεωρήσει στη ΔΕΦΑ τα οικονομοτεχνικά σας πλάνα;

Βασικό μας μέλημα είναι η επίτευξη της Ενεργειακής Ασφάλειας για την Κυπριακή Δημοκρατία με το χαμηλότερο δυνατό κόστος. Για το λόγο αυτό η εισαγωγή ΥΦΑ από τη ΔΕΦΑ στηρίζεται σ’ ένα σύνθετο μοντέλο, το οποίο μας δίνει την απαραίτητη ευελιξία και διαπραγματευτική ισχύ. Θα υπογραφεί μια συμφωνία (3-5 χρόνων) για τις βασικές ποσότητες που χρειάζεται η Κυπριακή Δημοκρατία, ικανοποιώντας μεγάλο μέρος των αναγκών της ηλεκτροπαραγωγής.  Αυτό θα συνδυάζεται και με τη δυνατότητα αγοράς ΥΦΑ από την ανοικτή αγορά, ουσιαστικά κάνοντας μικρό διαγωνισμό για κάθε επιπλέον φορτίο που χρειάζεται. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, θεωρούμε ότι στις άμεσες αγορές θα μπορέσουμε να κλειδώσουμε τις καλύτερες δυνατές τιμές της αγοράς. Είναι σαφές ότι η πολιτική μας είναι δυναμική και προσαρμόζεται ανάλογα με τις συνθήκες. Με τον ίδιο τρόπο λοιπόν και τα οικονομοτεχνικά μας πλάνα μελετώνται και αναθεωρούνται, όπως και όταν αυτό χρειάζεται.

 

Τι άλλο έχουμε να περιμένουμε από τη μετάβαση στο φυσικό αέριο; Η νέα εποχή θα φέρει «πράσινη ανάπτυξη» στο νησί ή απλά τρέχει για να προλάβει τ’ αλματώδη βήματα της Ευρώπης; 

 Το στάδιο στο οποίο βρισκόμαστε σήμερα με το ξεκίνημα του μεγαλύτερου ενεργειακού έργου της ΚΔ αποτελεί το απαραίτητο πρώτο βήμα για να προχωρήσουμε στην εποχή της «πράσινης ανάπτυξης».  Τουλάχιστον μέχρι αυτή την ώρα που συζητάμε και για τα επόμενα χρόνια οι ΑΠΕ δεν μπορούν να λειτουργήσουν από μόνες τους και το φυσικό αέριο αποτελεί το πιο καθαρό καύσιμο. Η χρήση του φυσικού αερίου θα συμβάλει στη μεγαλύτερη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα. Οι διασυνδέσεις είναι ακόμα ένας παράγοντας. Τέλος, ήδη μελετώνται οι δυνατότητες χρήσης υδρογόνου σαν καύσιμο. Άρα θεωρούμε ότι το νησί θα μπορέσει να συγχρονιστεί με τα βήματα της Ευρώπης.  Αξίζει να θυμόμαστε ότι η Ευρώπη συμβάλλει ουσιαστικά στην επίτευξη του εθνικού μας στόχου.

 

Ποιος είναι ο ρόλος της ΑΗΚ στις εξελίξεις αυτές σε σχέση με τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο;

Η ΑΗΚ είναι ουσιαστικός εταίρος στην όλη προσπάθεια για την εισαγωγή και τη χρήση του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή. Στην ΕΤΥΦΑ η ΑΗΚ συμμετέχει ως εταίρος με 30% συμβάλλοντας έμπρακτα στην ολοκλήρωση αυτού του έργου.  Επίσης, εκπροσωπείται στο συμβούλιο της ΕΤΥΦΑ από τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο και ένα μέλος του Δ.Σ. Παράλληλα, σε υπηρεσιακό επίπεδο, συμμετέχει ενεργά στην ομάδα έργου συμβάλλοντας από την πλευρά της αποφασιστικά στο άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Τέλος, η ΑΗΚ, από το σύνολο των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με τη χρήση φυσικού αερίου προβλέπεται να είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής. Η συνεργασία και στήριξη της ΑΗΚ συμβάλλει στην επίτευξη του κοινού στόχου.

25% χαμηλότερο το κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας

Ποιο το όφελος που θα προκύψει στους λογαριασμούς των καταναλωτών;

Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα δεδομένα που έχουμε, το οικονομικό όφελος για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προσδιορίζεται έως και 25% χαμηλότερο από το σημερινό κόστος. Αυτό που μπορούμε να πούμε με απόλυτη βεβαιότητα είναι ότι με την έλευση του φυσικού αερίου η Κύπρος θα μεταβεί σε μία νέα τροχιά ανάπτυξης, η οποία διασφαλίζει την προστασία του περιβάλλοντος και υπόσχεται μία καλύτερη ποιότητα ζωής.